وَحَدَّثَنَاهُ إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ أَخْبَرَنِى جَرِيرٌ عَنْ مُطَرِّفٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ عَنْ عَامِرٍ عَنْ شُرَيْحِ بْنِ هَانِئٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ نَحْوَ حَدِيثِ عَبْثَرٍ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » . قَالَ فَأَتَيْتُ عَائِشَةَ فَقُلْتُ يَا أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَذْكُرُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَدِيثًا إِنْ كَانَ كَذَلِكَ فَقَدْ هَلَكْنَا . فَقَالَتْ إِنَّ الْهَالِكَ مَنْ هَلَكَ بِقَوْلِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَمَا ذَاكَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » . وَلَيْسَ مِنَّا أَحَدٌ إِلاَّ وَهُوَ يَكْرَهُ الْمَوْتَ . فَقَالَتْ قَدْ قَالَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « وَلَيْسَ بِالَّذِى تَذْهَبُ إِلَيْهِ وَلَكِنْ إِذَا شَخَصَ الْبَصَرُ وَحَشْرَجَ الصَّدْرُ وَاقْشَعَرَّ الْجِلْدُ وَتَشَنَّجَتِ الأَصَابِعُ فَعِنْدَ ذَلِكَ مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » .

Bu bir önceki hadisi bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, ona Cerir, ona da Mutarrif, Âmir, ona Şurayh b. Hâni' ona da Ebu Hureyre isnadıyla Abser'in rivayet ettiği hadise benzer şekilde rivayet etmiştir. (Buna göre) Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Her kim de Allah'a kavuşmayı arzu etmezse, Allah da ona kavuşmayı arzu etmez." Ravi (Şurayh b. Hâni') dedi ki: Hz. Âişe'nin (r. anhâ) yanına vardım ve şöyle dedim: Ey mü'minlerin annesi! Ebu Hureyre'yi, Rasulullah'tan (sav) bir hadis naklederken duydum. Eğer gerçekten öyleyse helak olduk demektir. Buna karşılık olarak Hz. Âişe (r. anhâ) şöyle dedi: Şüphesiz helak olan, Allah Rasulü'nün (sav) sözünde helak olacağı bildirilen kimsedir. Neymiş o hadis?. (Ben de:) Ebu Hureyre Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu söyledi: "Kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Kim Allah'a kavuşmayı arzu etmezse Allah da ona kavuşmayı arzu etmez." Oysa hiç birimiz kesinlikle ölümü arzu etmeyiz. Bunun üzerine Hz. Âişe (r. anhâ) şöyle dedi: Muhakkak ki Rasulullah (sav) bu sözü söylemiştir. Ancak bu hadis, senin düşündüğün gibi değildir. Fakat göz bir noktaya çakılıp kaldığı, göğüs hırladığı, cilt diken diken olduğu, parmaklar kasıldığı vakit; işte o vakitte kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Kim de Allah'a kavuşmayı arzu etmezse, Allah da ona kavuşmayı arzu etmez.

Açıklama: Belirtilen Abser b. Kasım tarafından rivayet edilen hadis için bkz. M006826 numaralı hadis.

• Müslim Sahîh-i Müslim Zikir ve'd-dua ve't-tevbe ve'l-istiğfâr 6827, /1107

وَحَدَّثَنَاهُ إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ أَخْبَرَنِى جَرِيرٌ عَنْ مُطَرِّفٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ عَنْ عَامِرٍ عَنْ شُرَيْحِ بْنِ هَانِئٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ نَحْوَ حَدِيثِ عَبْثَرٍ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » . قَالَ فَأَتَيْتُ عَائِشَةَ فَقُلْتُ يَا أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَذْكُرُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَدِيثًا إِنْ كَانَ كَذَلِكَ فَقَدْ هَلَكْنَا . فَقَالَتْ إِنَّ الْهَالِكَ مَنْ هَلَكَ بِقَوْلِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَمَا ذَاكَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » . وَلَيْسَ مِنَّا أَحَدٌ إِلاَّ وَهُوَ يَكْرَهُ الْمَوْتَ . فَقَالَتْ قَدْ قَالَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « وَلَيْسَ بِالَّذِى تَذْهَبُ إِلَيْهِ وَلَكِنْ إِذَا شَخَصَ الْبَصَرُ وَحَشْرَجَ الصَّدْرُ وَاقْشَعَرَّ الْجِلْدُ وَتَشَنَّجَتِ الأَصَابِعُ فَعِنْدَ ذَلِكَ مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » .

Bu bir önceki hadisi bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, ona Cerir ona da Mutarrif, Âmir, ona Şurayh b. Hâni' ona da Ebu Hureyre isnadıyla Abser'in rivayet ettiği hadise benzer şekilde rivayet etmiştir. Buna göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Kim Allah'a kavuşmayı arzu etmezse, Allah da ona kavuşmayı arzu etmez." Ravi (Şurayh b. Hâni') dedi ki: Hz. Âişe'nin (r. anhâ) yanına vardım ve şöyle dedim: Ey mü'minlerin annesi! Ebu Hureyre'yi, Rasulullah'tan (sav) bir hadis naklederken duydum. Eğer gerçekten öyleyse helak olduk demektir. Buna karşılık olarak Hz. Âişe (r. anhâ) şöyle dedi: Şüphesiz helak olan, Allah Rasulü'nün (sav) sözünde helak olacağı bildirilen kimsedir. Neymiş o hadis?. (Ben de şöyle cevap verdim): Ebu Hureyre dedi Rasulullah (sav) şöyle buyurduğunu söyledi: "Kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Kim de Allah'a kavuşmayı arzu etmezse, Allah da ona kavuşmayı arzu etmez." Oysa her birimiz kesinlikle ölümü arzu etmeyiz. Bunun üzerine Hz. Âişe (r. anhâ) şöyle dedi: Muhakkak ki Rasulullah (sav) bu sözü söylemiştir. Ancak bu hadis, senin düşündüğün gibi değildir. Fakat göz bir noktaya çakılıp kaldığı, göğüs hırladığı, cilt diken diken olduğu, parmaklar kasıldığı vakit; işte o vakitte kim Allah'a kavuşmayı arzu ederse, Allah da ona kavuşmayı arzu eder. Kim de Allah'a kavuşmayı arzu etmezse, Allah da ona kavuşmayı arzu etmez.

• Müslim Sahîh-i Müslim Zikir ve'd-dua ve't-tevbe ve'l-istiğfâr 6827, /1107