حَدَّثَنَا الأَنْصَارِىُّ حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ كَثِيرِ بْنِ أَفْلَحَ عَنْ أَبِى مُحَمَّدٍ مَوْلَى أَبِى قَتَادَةَ عَنْ أَبِى قَتَادَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ قَتَلَ قَتِيلاً لَهُ عَلَيْهِ بَيِّنَةٌ فَلَهُ سَلَبُهُ » . قَالَ أَبُو عِيسَى وَفِى الْحَدِيثِ قِصَّةٌ . حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ نَحْوَهُ . وَفِى الْبَابِ عَنْ عَوْفِ بْنِ مَالِكٍ وَخَالِدِ بْنِ الْوَلِيدِ وَأَنَسٍ وَسَمُرَةَ بْنِ جُنْدَبٍ . وَهَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَأَبُو مُحَمَّدٍ هُوَ نَافِعٌ مَوْلَى أَبِى قَتَادَةَ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَغَيْرِهِمْ وَهُوَ قَوْلُ الأَوْزَاعِىِّ وَالشَّافِعِىِّ وَأَحْمَدَ . وَقَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ: لِلإِمَامِ أَنْ يُخْرِجَ مِنَ السَّلَبِ الْخُمُسَ . وَقَالَ الثَّوْرِىُّ: النَّفَلُ أَنْ يَقُولَ الإِمَامُ مَنْ أَصَابَ شَيْئًا فَهُوَ لَهُ وَمَنْ قَتَلَ قَتِيلاً فَلَهُ سَلَبُهُ فَهُوَ جَائِزٌ وَلَيْسَ فِيهِ الْخُمُسُ . وَقَالَ إِسْحَاقُ : السَّلَبُ لِلْقَاتِلِ إِلاَّ أَنْ يَكُونَ شَيْئًا كَثِيرًا فَرَأَى الإِمَامُ أَنْ يُخْرِجَ مِنْهُ الْخُمُسَ كَمَا فَعَلَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ .

Bize el-Ensârî, ona Ma'n, ona Mâlik b. Enes, ona Yahya b. Said, ona Ömer b. Kesîr b. Eflah, ona Ebu Muhammed mevlâ Ebu Katâde, ona da Ebu Katâde, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

"Kim bir düşmanı öldürür ve öldürdüğüne dair açık bir delil ortaya koyarsa, ölenin üzerinden çıkanlar ona aittir"

Ebu İsa der ki: Bu hadiste bir olay anlatılmaktadır. (Uzunca bir hadisin bir parçasıdır). Bize İbn Ebu Ömer, ona Süfyân b. Uyeyne, ona da Yahya b. Said, bu isnadla benzeri şekilde nakilde bulunmuştur. Bu konuda Avf b. Mâlik, Hâlid b. Velid, Enes ve Sümura b. Cündüb'den de hadis nakledilmiştir. Bu, hasen-sahih bir hadistir. Ebu Muhammed, Ebu Katâde'nin mevlâsı Nâfi'dir.

Nebî'nin (sav) ashabından ve başka kimselerden bir kısım ilim ehli nezdinde amel bu hadise göredir. Evzâî, Şâfiî ve Ahmed bu görüştedir. Bazı ilim ehli der ki: Devlet yöneticisi, öldürülen düşman eşyasından beşte birlik ganimet hissesi alabilir. Sevrî der ki: Nefl (ganimet dışı pay), devlet başkanının “kim bir şey elde ederse kendisinin olsun kimde düşmandan birisini öldürürse onun şahsî eşyası onun olsun” demesiyle olur ve bu caizdir. Nefl'de beşte bir pay ayrılmaz. İshak der ki: Savaşta düşmanın üzerindeki eşya, onu öldürene aittir. Ancak çok olması durumunda devlet yöneticisi, Ömer b. Hattâb'ın yaptığı gibi ondan beşte birlik ganimet payı alabilir.

---

Açıklama: Hadis uzun bir rivayetin parçasıdır. Geniş bilgi için B004321 numaralı hadise bakınız.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Siyer 13, 4/131