Öneri Formu
Hadis Id, No:
18207, T002992
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ آدَمَ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ ( إِنْ تُبْدُوا مَا فِى أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ ) قَالَ: دَخَلَ قُلُوبَهُمْ مِنْهُ شَىْءٌ لَمْ يَدْخُلْ مِنْ شَىْءٍ فَقَالُوا لِلنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ :« قُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا » . فَأَلْقَى اللَّهُ الإِيمَانَ فِى قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ اللَّهُ ( آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ ) الآيَةَ ( لاَ يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ) قَالَ :« قَدْ فَعَلْتُ » . ( رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا ) قَالَ :« قَدْ فَعَلْتُ » . ( رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ) الآيَةَ قَالَ :« قَدْ فَعَلْتُ » . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ وَقَدْ رُوِىَ هَذَا مِنْ غَيْرِ هَذَا الْوَجْهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَآدَمُ بْنُ سُلَيْمَانَ هُوَ وَالِدُ يَحْيَى بْنِ آدَمَ . وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ رضى الله عنه .
Tercemesi:
Bize Mahmud b. Ğaylan (el-Adevî), ona Veki' b. Cerrah (er-Ruâsî), ona Süfyan (es-Sevrî), ona Adem b. Süleyman (el-Kuraşî), ona Said b. Cübeyr (el-Esedî), ona da (Abdullah) b. Abbas (r. anhümâ) rivayet etmiş ve şöyle demiştir:
“Şu ayet yani 'Göklerde ve yerde olanlar Allah'ındır. İçinizdekini açıklasanız da gizleseniz de Allah sizi onunla hesaba çeker.' (Bakara 2/284) ayeti nazil olunca bu ayetten dolayı Rasulullah’ın (sav) ashabının kalbine öyle bir hüzün çöktü ki daha önce hiçbir şeyden dolayı bu derece kaygılanmamışlardı. Hemen Rasulullah’a (sav) durumu arz ettiler. Rasulullah (sav); 'İşittik ve itaat ettik.' deyin.' buyurdu. Böylece Allah onların kalbine imanı sapasağlam yerleştirdi ve şu ayetleri indirdi: 'Peygamber ve inananlar, ona Rabb'inden indirilene iman etti. Hepsi Allah'a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine iman etti. Allah'ın peygamberlerinden hiçbiri arasında ayırım yapmayız. İşittik, itaat ettik. Rabbimiz! Affını dileriz, dönüş ancak sanadır' dediler. Allah her şahsı, ancak gücünün yettiği ölçüde mükellef kılar. Herkesin kazandığı iyilik kendi lehine, ettiği kötülük de kendi aleyhinedir. Rabbimiz! Eğer unutacak veya yanılacak olursak bizi sorumlu tutma.' (Bakara 2/285-286) Mü’minlerden gelecek bu duaya kabul anlamında Allah şöyle buyurdu: 'Sorgulamayacağım.' 'Rabbimiz bizden öncekilere yüklediğin gibi, bize de ağır yük yükleme.' (Bakara 2/286) Allah şöyle buyurdu: 'Yüklemeyeceğim.' 'Rabbimiz! Bize gücümüzün yetmeyeceği şeyi taşıtma, bizi affet, bizi bağışla, bize acı.' (Bakara 2/286) Allah şöyle buyurdu: 'Duanızı öylece kabul ediyorum."
Ebu İsa (Tirmizi) şöyle dedi: "Bu, hasen bir hadistir. Bu hadis, (Abdullah) b. Abbas'tan (r. anhümâ) bunun dışında senedlerle de rivayet edilmiştir. Senedde geçen Âdem b. Süleyman, Yahya b. Âdem'in babasıdır. Bu konuda Ebu Hureyre'den de (ra) rivayet bulunmaktadır."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Tefsîru'l-Kur'an 2, 5/221
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdullah Said b. Cübeyr el-Esedî (Said b. Cübeyr)
3. Ebu Yahya Adem b. Süleyman el-Kuraşi (Adem b. Süleyman)
4. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
5. Ebu Süfyan Veki' b. Cerrah er-Ruâsî (Veki' b. Cerrah b. Melih b. Adî)
6. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
Günah, zihinden geçenler fiilen gerçekleştirilmediği sürece günah olarak yazılmaz
Hz. Peygamber, ayetleri tefsiri
İman, Esasları, Kitaplara iman
Kur'an, Bakara suresinin son iki ayeti
Sorumlululuk, herkes konumuna göre