حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ مَسَحَ ظَهْرَهُ فَسَقَطَ مِنْ ظَهْرِهِ كُلُّ نَسَمَةٍ هُوَ خَالِقُهَا مِنْ ذُرِّيَّتِهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَجَعَلَ بَيْنَ عَيْنَىْ كُلِّ إِنْسَانٍ مِنْهُمْ وَبِيصًا مِنْ نُورٍ ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى آدَمَ فَقَالَ : أَىْ رَبِّ مَنْ هَؤُلاَءِ ؟ قَالَ هَؤُلاَءِ ذُرِّيَّتُكَ فَرَأَى رَجُلاً مِنْهُمْ فَأَعْجَبَهُ وَبِيصُ مَا بَيْنَ عَيْنَيْهِ فَقَالَ أَىْ رَبِّ مَنْ هَذَا ؟ فَقَالَ هَذَا رَجُلٌ مِنْ آخِرِ الأُمَمِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ يُقَالُ لَهُ دَاوُدُ . فَقَالَ رَبِّ كَمْ جَعَلْتَ عُمْرَهُ ؟ قَالَ سِتِّينَ سَنَةً قَالَ: أَىْ رَبِّ زِدْهُ مِنْ عُمْرِى أَرْبَعِينَ سَنَةً . فَلَمَّا انْقَضَى عُمْرُ آدَمَ جَاءَهُ مَلَكُ الْمَوْتِ فَقَالَ أَوَلَمْ يَبْقَ مِنْ عُمْرِى أَرْبَعُونَ سَنَةً ؟ قَالَ أَوَلَمْ تُعْطِهَا ابْنَكَ دَاوُدَ ؟ قَالَ فَجَحَدَ آدَمُ فَجَحَدَتْ ذُرِّيَّتُهُ وَنَسِىَ آدَمُ فَنَسِيَتْ ذُرِّيَّتُهُ وَخَطِئَ آدَمُ فَخَطِئَتْ ذُرِّيَّتُهُ » . قَالَ أَبُو عِيسَى : هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .

Açıklama: Zürriyyetin Hz. Adem'in sırtından bütün dökülmesi doğrudan tamamının oluşması ya da Adem'in sırtından öncelikle kendi evladlarının ruhları sonra onların çocuklarının daha sonra da onlarının çocuklarının... meydana gelmesi şeklinde anlaşılmıştır (Keşmîrî, Arfü'ş-şezî, IV, 263). Bu ikinci yorum Kur'an'da Hani Rabbin Adem oğullarının sırtlarından züriyetini çıkarıp kendilerini nefslerine şahit tutmuştu ayet-i kerimesine (Arâf, 172) daha uygun görünmektedir. Hadiste zikredildiği şekliyle Hz. Adem'in unutması, hata etmesi ifadeleri cennette Allah'ın yasakladığı şeyi hata edip unutarak yemesine (bk. Tâha, 115, 121) ve insanoğlunun tabiatına işaret edilmektedir. Hadisin diğer bir rivayetinde bu sebeple hükümlerin ve borçların yazılmasının gerektiği ifade edildiğine göre T3368 Hz. Adem'in sözünü inkar etmesi bildiği halde reddetmesinden değil unutmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca Hz. Adem'in bile bile sözünü inkar etmesi Peygamberlik vasfıyla uyuşmayacağı açıktır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tefsîru'l-Kur'an 7, 5/267