حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَكِيمٍ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ سَالِمٍ أَبِى النَّضْرِ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ
"كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا قَضَى صَلاَتَهُ مِنْ آخِرِ اللَّيْلِ نَظَرَ فَإِنْ كُنْتُ مُسْتَيْقِظَةً حَدَّثَنِى وَإِنْ كُنْتُ نَائِمَةً أَيْقَظَنِى وَصَلَّى الرَّكْعَتَيْنِ ثُمَّ اضْطَجَعَ حَتَّى يَأْتِيَهُ الْمُؤَذِّنُ فَيُؤْذِنَهُ بِصَلاَةِ الصُّبْحِ فَيُصَلِّى رَكْعَتَيْنِ خَفِيفَتَيْنِ ثُمَّ يَخْرُجُ إِلَى الصَّلاَةِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 294, /296

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ حَدَّثَنَا أَبُو الْمُغِيرَةِ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْعَلاَءِ حَدَّثَنِى أَبُو زِيَادَةَ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ زِيَادٍ الْكِنْدِىُّ عَنْ بِلاَلٍ أَنَّهُ حَدَّثَهُ أَنَّهُ أَتَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِيُؤْذِنَهُ بِصَلاَةِ الْغَدَاةِ فَشَغَلَتْ عَائِشَةُ - رضى الله عنها - بِلاَلاً بِأَمْرٍ سَأَلَتْهُ عَنْهُ حَتَّى فَضَحَهُ الصُّبْحُ فَأَصْبَحَ جِدًّا قَالَ فَقَامَ بِلاَلٌ فَآذَنَهُ بِالصَّلاَةِ وَتَابَعَ أَذَانَهُ فَلَمْ يَخْرُجْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَلَمَّا خَرَجَ صَلَّى بِالنَّاسِ وَأَخْبَرَهُ أَنَّ عَائِشَةَ شَغَلَتْهُ بِأَمْرٍ سَأَلَتْهُ عَنْهُ حَتَّى أَصْبَحَ جِدًّا وَأَنَّهُ أَبْطَأَ عَلَيْهِ بِالْخُرُوجِ فَقَالَ
"إِنِّى كُنْتُ رَكَعْتُ رَكْعَتَىِ الْفَجْرِ. فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ أَصْبَحْتَ جِدًّا . قَالَ
"لَوْ أَصْبَحْتُ أَكْثَرَ مِمَّا أَصْبَحْتُ لَرَكَعْتُهُمَا وَأَحْسَنْتُهُمَا وَأَجْمَلْتُهُمَا."

Bize Ahmed b. Hanbel, ona Ebu Muğîra, ona Abdullah b. el-A'lâ, ona Ebu Ziyade Ubeydullah b. Ziyade el-Kindî, ona da Bilal (ra) şöyle haber verdi:
Bir gün Rasulullah'a (sav) sabah namazı vaktinin girdiğini haber vermek için gidince, Hz. Aişe (r.anha) Bilal'den (ra) bir şey isteyerek kendisini oyalamıştı; o kadar ki ortalık aydınlanmış, iyiden iyiye sabah olmuştu. Bunun üzerine Bilal hemen kalkıp Hz. Peygamber'e (sav) sabah namazı vaktinin girdiğini haber vermiş, hemen arkasından haberini yine tekrarlamış, fakat Rasulullah (sav) dışarı çıkmamıştı. (Bir süre sonra) çıkıp halka namaz kıldırdı. Namazdan sonra Bilâl, namaz vaktini haber vermek için Rasulullah'a (sav) gittiğini, ama Hz. Aişe'nin (r.anha) bir şeyler sorarak kendisini oyaladığını ve bu yüzden iyice sabah oluncaya kadar geciktiğini ve Hz. Peygamber'in de bu yüzden mescide çıkmakta geciktiğini söyleyince, Rasulullah (sav);
"Ben sabahın iki rekât sünnetini kılmıştım," dedi. Bilal, ey Allah'ın Rasulü, sen iyice sabaha girdin deyince de;
"Eğer bundan daha çok sabaha girmiş olsam bile, yine de bu iki rekâtı en güzel ve en kısa şekilde kılardım," buyurdu.

Açıklama: Bilal b. Rabah el-Habeşî ile Ubeydullah b. Ziyade el-Bekrî arasında İnkita' vardır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /295

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ وَأَبُو كَامِلٍ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ بْنِ مَيْسَرَةَ قَالُوا حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم
"إِذَا صَلَّى أَحَدُكُمُ الرَّكْعَتَيْنِ قَبْلَ الصُّبْحِ فَلْيَضْطَجِعْ عَلَى يَمِينِهِ." فَقَالَ لَهُ مَرْوَانُ بْنُ الْحَكَمِ أَمَا يُجْزِئُ أَحَدَنَا مَمْشَاهُ إِلَى الْمَسْجِدِ حَتَّى يَضْطَجِعَ عَلَى يَمِينِهِ قَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ فِى حَدِيثِهِ قَالَ لاَ.
قَالَ فَبَلَغَ ذَلِكَ ابْنَ عُمَرَ فَقَالَ أَكْثَرَ أَبُو هُرَيْرَةَ عَلَى نَفْسِهِ.
قَالَ فَقِيلَ لاِبْنِ عُمَرَ هَلْ تُنْكِرُ شَيْئًا مِمَّا يَقُولُ قَالَ لاَ وَلَكِنَّهُ اجْتَرَأَ وَجَبُنَّا.
قَالَ فَبَلَغَ ذَلِكَ أَبَا هُرَيْرَةَ قَالَ فَمَا ذَنْبِى إِنْ كُنْتُ حَفِظْتُ وَنَسُوا.

Bize Müsedded ile Ebu Kamil ve Ubeydullah b. Ömer b. Meysere, onlara Abdülvahid, ona el-A'meş, ona Ebû Salih, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu:
"Biriniz sabah namazının farzından önceki iki rekât sünneti kılınca sağ tarafına uzanıp yatsın!" Bunun üzerine Mervan b. Hakem Ebu Hureyre'ye: Bizden birinin mescide kadar yürüyüp gitmesi yetmez mi ki sağ tarafına uzanıp yatacak? diye sordu. Ubeydullah'ın naklettiğine göre Ebu Hureyre (ra), hayır! diye cevap verdi.
Ravi Ubeydullah dedi ki: Bu tartışma İbn Ömer'e ulaşınca, Ebu Hureyre aleyhine olabilecek şeyleri çok yapıyor dedi.
Ravi Ubeydullah dedi ki: Bunun üzerine İbn Ömer'e, Ebu Hureyre'nin sözlerinden doğru görmediğin bir şey var mı? diye sorulunca, hayır, fakat o cüretkâr davranıyor, biz ise korkuyoruz cevabını verdi. Bu söz Ebu Hureyre'ye ulaşınca, ben ezberledim de onlar unuttuysa, bunda benim ne günahım var? dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 294, /296

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا خَالِدٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ - يَعْنِى ابْنَ إِسْحَاقَ الْمَدَنِىَّ - عَنِ ابْنِ زَيْدٍ عَنِ ابْنِ سِيْلاَنَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم
"لاَ تَدَعُوهُمَا وَإِنْ طَرَدَتْكُمُ الْخَيْلُ."

Açıklama: Rivayette Rasulullah'ın (sav) bırakmayın diye emrettiği durum sabah namazının sünnetini ifade etmektedir. Detaylı bilgi için bkz. Âzimâbâdî, Avnu'l-ma'bûd, IV, 136.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /296

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ حَدَّثَنِى عَطَاءٌ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - قَالَتْ
"إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لَمْ يَكُنْ عَلَى شَىْءٍ مِنَ النَّوَافِلِ أَشَدَّ مُعَاهَدَةً مِنْهُ عَلَى الرَّكْعَتَيْنِ قَبْلَ الصُّبْحِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 292, /295

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ أَبِى شُعَيْبٍ الْحَرَّانِىُّ حَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ مُعَاوِيَةَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَمْرَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ
"كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُخَفِّفُ الرَّكْعَتَيْنِ قَبْلَ صَلاَةِ الْفَجْرِ حَتَّى إِنِّى لأَقُولُ هَلْ قَرَأَ فِيهِمَا بِأُمِّ الْقُرْآنِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /295

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ مَعِينٍ حَدَّثَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ كَيْسَانَ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ
"أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَرَأَ فِى رَكْعَتَىِ الْفَجْرِ ( قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ ) وَ ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ )."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /295

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ حَكِيمٍ أَخْبَرَنِى سَعِيدُ بْنُ يَسَارٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ
"أَنَّ كَثِيرًا مِمَّا كَانَ يَقْرَأُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى رَكْعَتَىِ الْفَجْرِ بِـ ( آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا ) هَذِهِ الآيَةَ قَالَ هَذِهِ فِى الرَّكْعَةِ الأُولَى وَفِى الرَّكْعَةِ الآخِرَةِ بِـ ( آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ ) ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /296

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ بْنِ سُفْيَانَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عُمَرَ - يَعْنِى ابْنَ مُوسَى - عَنْ أَبِى الْغَيْثِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ
"أَنَّهُ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَقْرَأُ فِى رَكْعَتَىِ الْفَجْرِ ( قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ عَلَيْنَا ) فِى الرَّكْعَةِ الأُولَى وَفِى الرَّكْعَةِ الأُخْرَى بِهَذِهِ الآيَةِ ( رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ ) أَوْ ( إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَلاَ تُسْأَلُ عَنْ أَصْحَابِ الْجَحِيمِ ) شَكَّ الدَّرَاوَرْدِىُّ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 293, /296

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ زِيَادِ بْنِ سَعْدٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ - ابْنِ أَبِى عَتَّابٍ أَوْ غَيْرِهِ - عَنْ أَبِى سَلَمَةَ قَالَ
"قَالَتْ عَائِشَةُ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِذَا صَلَّى رَكْعَتَىِ الْفَجْرِ فَإِنْ كُنْتُ نَائِمَةً اضْطَجَعَ وَإِنْ كُنْتُ مُسْتَيْقِظَةً حَدَّثَنِى."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 294, /297