حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ أَبِى حَثْمَةَ
"أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى بِأَصْحَابِهِ فِى خَوْفٍ فَجَعَلَهُمْ خَلْفَهُ صَفَّيْنِ فَصَلَّى بِالَّذِينَ يَلُونَهُ رَكْعَةً ثُمَّ قَامَ فَلَمْ يَزَلْ قَائِمًا حَتَّى صَلَّى الَّذِينَ خَلْفَهُمْ رَكْعَةً ثُمَّ تَقَدَّمُوا وَتَأَخَّرَ الَّذِينَ كَانُوا قُدَّامَهُمْ فَصَلَّى بِهِمُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً ثُمَّ قَعَدَ حَتَّى صَلَّى الَّذِينَ تَخَلَّفُوا رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمَ."

Bize Ubeydullah b. Muaz, ona babası, ona Şube, ona Abdurrahman b. el-Kasım, ona babası, ona Salih b. Havvat, ona da Sehl b. Ebu Hasme'nin rivayet ettiğine göre;
"Rasulullah (sav), ashabına korku halinde namaz kıldırmıştı. Cemaati, arkasında iki saf yaptı; önce hemen arkasında duranlara bir rekât kıldırdı. Sonra arkasındaki safta duranlar bir rekât daha kılıncaya kadar kıyamda durdu. Sonra arka saftakiler ön safa, öndekiler de arka safa geçtiler. Hz. Peygamber onlara da bir rekât kıldırdı. Sonra da arkasındakiler bir rekât daha kılıncaya kadar oturdu, sonra da selam verdi."

Açıklama: Korku namazı; savaş esnasında kılınan namazın adıdır. Bir taraftan namaz farizasını eda etmek, öte yandan da düşman tarafından gâfil avlanmamak için bazı tedbirler alınarak kılınan namazdır. Bu namaz, Kur'an ayetleriyle de (Nisâ, 101-103) sabittir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 283, /288

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْمُقْرِئُ حَدَّثَنَا حَيْوَةُ وَابْنُ لَهِيعَةَ قَالاَ أَخْبَرَنَا أَبُو الأَسْوَدِ أَنَّهُ سَمِعَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ يُحَدِّثُ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ الْحَكَمِ أَنَّهُ
"سَأَلَ أَبَا هُرَيْرَةَ هَلْ صَلَّيْتَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلاَةَ الْخَوْفِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ نَعَمْ. قَالَ مَرْوَانُ مَتَى فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ عَامَ غَزْوَةِ نَجْدٍ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِلَى صَلاَةِ الْعَصْرِ فَقَامَتْ مَعَهُ طَائِفَةٌ وَطَائِفَةٌ أُخْرَى مُقَابِلَ الْعَدُوِّ ظُهُورُهُمْ إِلَى الْقِبْلَةِ فَكَبَّرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَكَبَّرُوا جَمِيعًا الَّذِينَ مَعَهُ وَالَّذِينَ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ ثُمَّ رَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً وَاحِدَةً وَرَكَعَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى مَعَهُ ثُمَّ سَجَدَ فَسَجَدَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى تَلِيهِ وَالآخَرُونَ قِيَامٌ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ ثُمَّ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَقَامَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى مَعَهُ فَذَهَبُوا إِلَى الْعَدُوِّ فَقَابَلُوهُمْ وَأَقْبَلَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى كَانَتْ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ فَرَكَعُوا وَسَجَدُوا وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَائِمٌ كَمَا هُوَ ثُمَّ قَامُوا فَرَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً أُخْرَى وَرَكَعُوا مَعَهُ وَسَجَدَ وَسَجَدُوا مَعَهُ ثُمَّ أَقْبَلَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى كَانَتْ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ فَرَكَعُوا وَسَجَدُوا وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَاعِدٌ وَمَنْ مَعَهُ ثُمَّ كَانَ السَّلاَمُ فَسَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَلَّمُوا جَمِيعًا فَكَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَتَانِ وَلِكُلِّ رَجُلٍ مِنَ الطَّائِفَتَيْنِ رَكْعَةٌ رَكْعَةٌ."

Bize el-Hasan b. Ali, ona Ebu Abdurrahman el-Mukrî, ona Hayve ile İbn Lehîa, onlara Ebu Esved, ona da Urve b. ez-Zübeyr, Mervan b. el-Hakem'den naklettiğine göre, "Mervan Ebu Hureyre'ye (ra) sormuş; sen, Rasulullah'la (sav) birlikte korku namazı kıldın mı? Evet. Ne zaman? Necid'deki savaş sırasında. Rasulullah (sav) ikindi namazına kalkmış, bir gurup insan da O'nunla birlikte namaza durmuş, diğer gurup ise sırtını kıbleye doğru çevirerek düşmana karşı nöbet almıştı. Rasulullah (sav) tekbir alınca hem kendi yanında bulunanlar hem de düşmana karşı duranlar hep birlikte tekbir aldılar. Sonra Hz. Peygamber rükûa gitti, yanındakiler de rükûa vardılar. Sonra secde yaptı, arkasındaki cemaat da secdeye vardı. Diğerleri ise düşman karşısında beklemeye devam ettiler. Sonra Hz. Peygamber ikinci rekâta kalktı. Kendisiyle birlikte secde yapanlar da kalkıp düşmanın karşısına geçtiler. Düşman karşısında duranlar ise gelip rükû ve secdelerini yaptılar. O sırada Rasûlullah (as.) hala kıyamda duruyordu. Sonra onlar da secdelerini tamamlayıp kıyama kalktılar. Hz. Peygamber (ikinci rekât için) rükûa vardı, arkasındakiler rükûa gittiler. O, secdeye gitti, onlar da secdeye vardılar. Sonra düşman karşısında bekleyen gurup gelerek (ikinci rekâtın) rükû ve secdelerini yaptılar. O sırada Rasulullah (sav) ve yanındakiler kadede bekliyorlardı. Sonra selam vakti geldi, Hz. Peygamber selam verdi, cemaat da hep birlikte selâm verdiler. Böylece Rasulullah (sav) iki rekât, guruplardan her biri de birer rekât kılmış oldular."

Açıklama: Çeşitli rivayetlerde korku namazının kılınış şekli ile ilgili farklı uygulamalar görülmektedir. Bu farklılık, korku halinin şiddeti ve düşmanın durduğu yerle kıble istikametinin aynı olup olmadığından kaynaklanmış olabilir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 285, /289

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ وَمُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ حَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ
"خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنَ الْمَدِينَةِ إِلَى مَكَّةَ فَكَانَ يُصَلِّى رَكْعَتَيْنِ حَتَّى رَجَعْنَا إِلَى الْمَدِينَةِ."
فَقُلْنَا هَلْ أَقَمْتُمْ بِهَا شَيْئًا قَالَ أَقَمْنَا عَشْرًا.

Bize Musa b. İsmail ve Müslim b. İbrahim manen, onlara Vüheyb, ona Yahya b. Ebu İshak, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etti:
"Rasulullah (sav) ile Medine'den Mekke'ye doğru yola çıktık. Medine'ye döndüğümüz zamana kadar namazları bize ikişer rekât olarak kıldırdı."
(Ravi Yahya b. Ebu İshak dedi ki): Enes b. Malik'e; Mekke'de ne kadar kaldınız? diye sorduk, orada on gün kaldık diye cevap verdi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 280, /286

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَابْنُ الْمُثَنَّى - وَهَذَا لَفْظُ ابْنِ الْمُثَنَّى - قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ - قَالَ ابْنُ الْمُثَنَّى - قَالَ أَخْبَرَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ
"أَنَّ عَلِيًّا - رضى الله عنه -كَانَ إِذَا سَافَرَ سَارَ بَعْدَ مَا تَغْرُبُ الشَّمْسُ حَتَّى تَكَادَ أَنْ تُظْلِمَ ثُمَّ يَنْزِلُ فَيُصَلِّى الْمَغْرِبَ ثُمَّ يَدْعُو بِعَشَائِهِ فَيَتَعَشَّى ثُمَّ يُصَلِّى الْعِشَاءَ ثُمَّ يَرْتَحِلُ وَيَقُولُ هَكَذَا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَصْنَعُ."
قَالَ عُثْمَانُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِىٍّ سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ يَقُولُ وَرَوَى أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ يَعْنِى ابْنَ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ "أَنَّ أَنَسًا كَانَ يَجْمَعُ بَيْنَهُمَا حِينَ يَغِيبُ الشَّفَقُ وَيَقُولُ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَصْنَعُ ذَلِكَ" وَرِوَايَةُ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مِثْلُهُ.

Bize Osman b. Ebu Şeybe ile İbnu'l-Müsenna –buradaki lafız İbnu'l-Müsenna'nındır-, onlara da Ebu Üsame rivayet etti. İbnu'l-Müsenna dedi ki: Bana Abdullah b. Muhammed b. Ömer b. Ali b. Ebu Talib, ona da babası vasıtasıyla dedesinin rivayet ettiğine göre; "Hz. Ali (ra) bir yolculuğa çıkacağı zaman güneş battıktan sonra çıkar, hava karardığında hayvanından iner, akşam namazını kılardı. Sonra akşam yemeğini ister, yemeği yedikten sonra da yatsıyı kılardı. Sonra, işte Rasulullah (sav) böyle yapardı diyerek yola devam ederdi."
Ravi Osman (b. Ebu Şeybe), Abdullah b. Muhammed b. Ömer b. Ali'nin, Ebû Davud'un şöyle söylediğini işittim diyerek şu rivayetini zikreder: Üsame b. Zeyd, Hafs b. Ubeydullah b. Enes b. Malik'ten rivayet ettiğine göre; "Enes, akşamın kızıllığı kaybolup gittiğinde akşamla yatsıyı cem eder ve Hz. Peygamber (sav) işte böyle yapardı dermiş." ez-Zührî'nin Enes (ra) vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayeti de böyledir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 280, /286

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا جَرِيرُ بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ أَبِى عَيَّاشٍ الزُّرَقِىِّ قَالَ
"كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِعُسْفَانَ وَعَلَى الْمُشْرِكِينَ خَالِدُ بْنُ الْوَلِيدِ فَصَلَّيْنَا الظُّهْرَ فَقَالَ الْمُشْرِكُونَ لَقَدْ أَصَبْنَا غِرَّةً لَقَدْ أَصَبْنَا غَفْلَةً لَوْ كُنَّا حَمَلْنَا عَلَيْهِمْ وَهُمْ فِى الصَّلاَةِ فَنَزَلَتْ آيَةُ الْقَصْرِ بَيْنَ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ فَلَمَّا حَضَرَتِ الْعَصْرُ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةِ وَالْمُشْرِكُونَ أَمَامَهُ فَصَفَّ خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَفٌّ وَصَفَّ بَعْدَ ذَلِكَ الصَّفِّ صَفٌّ آخَرُ فَرَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَرَكَعُوا جَمِيعًا ثُمَّ سَجَدَ وَسَجَدَ الصَّفُّ الَّذِينَ يَلُونَهُ وَقَامَ الآخَرُونَ يَحْرُسُونَهُمْ فَلَمَّا صَلَّى هَؤُلاَءِ السَّجْدَتَيْنِ وَقَامُوا سَجَدَ الآخَرُونَ الَّذِينَ كَانُوا خَلْفَهُمْ ثُمَّ تَأَخَّرَ الصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ إِلَى مَقَامِ الآخَرِينَ وَتَقَدَّمَ الصَّفُّ الأَخِيرُ إِلَى مَقَامِ الصَّفِّ الأَوَّلِ ثُمَّ رَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَرَكَعُوا جَمِيعًا ثُمَّ سَجَدَ وَسَجَدَ الصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ وَقَامَ الآخَرُونَ يَحْرُسُونَهُمْ فَلَمَّا جَلَسَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَالصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ سَجَدَ الآخَرُونَ ثُمَّ جَلَسُوا جَمِيعًا فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ جَمِيعًا فَصَلاَّهَا بِعُسْفَانَ وَصَلاَّهَا يَوْمَ بَنِى سُلَيْمٍ."
قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَى أَيُّوبُ وَهِشَامٌ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ جَابِرٍ هَذَا الْمَعْنَى عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَكَذَلِكَ.
رَوَاهُ دَاوُدُ بْنُ حُصَيْنٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَكَذَلِكَ عَبْدُ الْمَلِكِ عَنْ عَطَاءٍ عَنْ جَابِرٍ وَكَذَلِكَ قَتَادَةُ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ حِطَّانَ عَنْ أَبِى مُوسَى فِعْلَهُ وَكَذَلِكَ عِكْرِمَةُ بْنُ خَالِدٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَكَذَلِكَ هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ قَوْلُ الثَّوْرِىِّ.

Bize Said b. Mansur, ona Cerir b. Abdulhamid, ona Mansur, ona Mücahid, ona da Ebû Ayyaş ez-Zuraki şöyle rivayet etti:
"Rasulullah'la (sav) birlikte Usfân'da idik. Müşriklerin başında da Halid b. Velid vardı. Biz öğle namazını kıldık. Bu sırada müşrikler; Gafil davrandık. Keşke namazda iken Müslümanlara saldırsaydık diye konuşuyorlardı. Bunun üzerine öğle ile ikindi arasında namazı kısaltma ayeti nazil oldu. İkindi vakti olunca Rasulullah (sav) kıbleye karşı durdu. Müşrikler de O'nun ön tarafında idiler. Hz. Peygamber'in arkasında bir saf, onun arkasında da başka bir saf teşkil edildi. Rasulullah (sav) rükûa gidince (iki saf da) birlikte rükûa vardı. Ancak O, secdeye gidince, sadece kendi arkasında duran saf secdeye gitti. Diğer saftakiler, onları bekliyorlardı. Onlar secdeleri yapıp ayağa kalktıklarında, arka saftakiler secdelerini yaptılar. Sonra ilk saftakiler geri çekilerek arkadakilerin yerini, arka saftakiler de ön safın yerini aldı. Sonra Hz. Peygamber (ikinci rekâtın) rükûuna gitti, saftakiler de hep birlikte rükûa gittiler. Sonra secdeye vardı, O'nunla birlikte arkasındaki (ilk) saf da secdeye gitti. Gerideki saf onları bekliyordu. Rasulullah (sav) ve arkasındaki saf (secdeleri yapıp kadeye) oturunca, arka saftakiler de secdeleri yapıp birlikte oturdular. Sonra hep birlikte selam verdiler. Rasûl-i Ekrem'in Usfan'da kıldığı bu namazı bir de Benû Süleym günü kıldı."
Ebû Davud dedi ki: Bu manada bir rivayeti Eyyûb ile Hişam da Ebu'z-Zübeyr, ve Cabir vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmişlerdir.
Bunu Davud b. Husayn, İkrime vasıtasıyla İbn Abbas'dan (ra); Abdülmelik, Atâ vasıtasıyla Cabir'den (ra); Katade de el-Hasan ve Hıttân vasıtasıyla Ebu Musa'dan -Ebu Musa'nın kendi fiili olarak- rivayet ettiler.
Aynı şekilde İkrime b. Halid, Mücahid vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav); Hişam b. Urve de babası vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir. Bu, es-Sevrî'nin görüşüdür.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 282, /287

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ ثَوْبَانَ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ
"أَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِتَبُوكَ عِشْرِينَ يَوْمًا يَقْصُرُ الصَّلاَةَ."
قَالَ أَبُو دَاوُدَ غَيْرُ مَعْمَرٍ لاَ يُسْنِدُهُ.

Bize Ahmed b. Hanbel, ona Abdurrezzak, ona Mamer, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Muhammed b. Abdurrahman b. Sevban, ona da Cabir b. Abdullah (ra) şöyle demiştir:
"Rasulullah (sav) Tebük'te yirmi gün kaldı, bu süre zarfında namazları kısaltarak kılıyordu."
Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi Mamer'den başka kimse müsned olarak rivayet etmedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 281, /287

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ عَمَّنْ صَلَّى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ ذَاتِ الرِّقَاعِ صَلاَةَ الْخَوْفِ
"أَنَّ طَائِفَةً صَفَّتْ مَعَهُ وَطَائِفَةً وِجَاهَ الْعَدُوِّ فَصَلَّى بِالَّتِى مَعَهُ رَكْعَةً ثُمَّ ثَبَتَ قَائِمًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمْ ثُمَّ انْصَرَفُوا وَصَفُّوا وِجَاهَ الْعَدُوِّ وَجَاءَتِ الطَّائِفَةُ الأُخْرَى فَصَلَّى بِهِمُ الرَّكْعَةَ الَّتِى بَقِيَتْ مِنْ صَلاَتِهِ ثُمَّ ثَبَتَ جَالِسًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمْ ثُمَّ سَلَّمَ بِهِمْ."
قَالَ مَالِكٌ وَحَدِيثُ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ أَحَبُّ مَا سَمِعْتُ إِلَىَّ.

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona Yezid b. Rûmân, ona da Salih b. Havvat'ın Zâtü'r-Rikaa' harbi vuku bulduğu gün Rasulullah (sav) ile birlikte korku namazı kılan bir zattan rivayet ettiğine göre;
"Bir taife Peygamber (sav) ile birlikte (arkasında), bir başka taife de düşmana karşı saf tutmuştu. (Hz. Peygamber) Yanındakilere bir rekât namaz kıldırmış, sonra ayakta dururken (cemaat) kendi kendilerine (namazı) tamamlamışlar. Sonra namazdan çıkarak düşmanın karşısına saf bağlamışlar. (Bu sefer) öteki taife gelmiş, Rasulullah (sav) onlara da namazından kalan rekâtı kıldırmış, sonra oturarak beklemiş, cemaat kendi kendilerine namazı tamamlamışlar, sonra Rasulullah (sav) onlarla selam vermiş."
Malik dedi ki: (Bu mevzuda) duyduklarımın bana en hoş geleni Yezid b. Rûman'ın hadisidir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 284, /288

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ الأَنْصَارِىِّ أَنَّ سَهْلَ بْنَ أَبِى حَثْمَةَ الأَنْصَارِىَّ حَدَّثَهُ
"أَنَّ صَلاَةَ الْخَوْفِ أَنْ يَقُومَ الإِمَامُ وَطَائِفَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَطَائِفَةٌ مُوَاجِهَةَ الْعَدُوِّ فَيَرْكَعُ الإِمَامُ رَكْعَةً وَيَسْجُدُ بِالَّذِينَ مَعَهُ ثُمَّ يَقُومُ فَإِذَا اسْتَوَى قَائِمًا ثَبَتَ قَائِمًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمُ الرَّكْعَةَ الْبَاقِيَةَ ثُمَّ سَلَّمُوا وَانْصَرَفُوا وَالإِمَامُ قَائِمٌ فَكَانُوا وِجَاهَ الْعَدُوِّ ثُمَّ يُقْبِلُ الآخَرُونَ الَّذِينَ لَمْ يُصَلُّوا فَيُكَبِّرُونَ وَرَاءَ الإِمَامِ فَيَرْكَعُ بِهِمْ وَيَسْجُدُ بِهِمْ ثُمَّ يُسَلِّمُ فَيَقُومُونَ فَيَرْكَعُونَ لأَنْفُسِهِمُ الرَّكْعَةَ الْبَاقِيَةَ ثُمَّ يُسَلِّمُونَ."
قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَأَمَّا رِوَايَةُ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ نَحْوُ رِوَايَةِ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ إِلاَّ أَنَّهُ خَالَفَهُ فِى السَّلاَمِ وَرِوَايَةُ عُبَيْدِ اللَّهِ نَحْوُ رِوَايَةِ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ قَالَ وَيَثْبُتُ قَائِمًا.

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona Yahya b. Saîd, ona el-Kasım b. Muhammed, ona Salih b. Havvat el-Ensarî'nin rivayet ettiğine göre; Sehl b. Ebu Hasme el-Ensarî (ra), korku namazını şöyle anlatmış:
"İmam namaza durur, bir kısım cemaat da onunla birlikte durur. Cemaatin kalan kısmı, düşmanın karşısına geçer. İmam, kendisine uyanlarla birlikte bir rekât kılar, secdeleri yapıp ayağa kalkınca ayakta bekler. Cemaat, kalan rekâtı kendi kendilerine tamamlar, sonra selam verip namazdan çıkarlar. Bu esnada imam, hala kıyamdadır. Namazı tamamlayanlar, düşmanın karşısına geçip nöbeti devralırlar. Sonra namaz kılmayan gurup gelir, imamın gerisinde durup tekbir alırlar. İmam, onlara da bir rekât kıldırıp selam verir. Onlar da kalkıp kılamadıkları rekâtı kendi başlarına tamamlar, sonra selam verirler."
Ebû Davud dedi ki: Yahya b. Saîd'in el-Kasım'dan (naklettiği) rivayeti Yezîd b. Rûmân'ın rivayeti gibidir. Ancak Yahya b. Saîd’in rivayeti, sadece selam konusunda Yezid b. Rûmân'ın rivayetinden farklıdır. Ubeydullah'ın rivayeti de Yahya b. Saîd'in rivayeti gibidir. Ubeydullah da (aynen Yahya gibi) "İmam ayakta bekler" dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 284, /289

باب صَلاَةِ الْخَوْفِ . مَنْ رَأَى أَنْ يُصَلِّىَ بِهِمْ وَهُمْ صَفَّانِ فَيُكَبِّرُ بِهِمْ جَمِيعًا ثُمَّ يَرْكَعُ بِهِمْ جَمِيعًا ثُمَّ يَسْجُدُ الإِمَامُ وَالصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ وَالآخَرُونَ قِيَامٌ يَحْرُسُونَهُمْ فَإِذَا قَامُوا سَجَدَ الآخَرُونَ الَّذِينَ كَانُوا خَلْفَهُمْ ثُمَّ تَأَخَّرَ الصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ إِلَى مَقَامِ الآخَرِينَ وَتَقَدَّمَ الصَّفُّ الأَخِيرُ إِلَى مَقَامِهِمْ ثُمَّ يَرْكَعُ الإِمَامُ وَيَرْكَعُونَ جَمِيعًا ثُمَّ يَسْجُدُ وَيَسْجُدُ الصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ وَالآخَرُونَ يَحْرُسُونَهُمْ فَإِذَا جَلَسَ الإِمَامُ وَالصَّفُّ الَّذِى يَلِيهِ سَجَدَ الآخَرُونَ ثُمَّ جَلَسُوا جَمِيعًا ثُمَّ سَلَّمَ عَلَيْهِمْ جَمِيعًا . قَالَ أَبُو دَاوُدَ هَذَا قَوْلُ سُفْيَانَ .

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ - رضى الله عنها أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلَّى ذَاتَ لَيْلَةٍ فِى الْمَسْجِدِ فَصَلَّى بِصَلاَتِهِ نَاسٌ ، ثُمَّ صَلَّى مِنَ الْقَابِلَةِ فَكَثُرَ النَّاسُ ، ثُمَّ اجْتَمَعُوا مِنَ اللَّيْلَةِ الثَّالِثَةِ أَوِ الرَّابِعَةِ ، فَلَمْ يَخْرُجْ إِلَيْهِمْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ، فَلَمَّا أَصْبَحَ قَالَ « قَدْ رَأَيْتُ الَّذِى صَنَعْتُمْ وَلَمْ يَمْنَعْنِى مِنَ الْخُرُوجِ إِلَيْكُمْ إِلاَّ أَنِّى خَشِيتُ أَنْ تُفْرَضَ عَلَيْكُمْ » ، وَذَلِكَ فِى رَمَضَانَ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Teheccüd 5, 1/411