Giriş

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona da Nafi' rivayet etti: "Rasulullah (sav) döneminde Abdullah b. Ömer (ra) karısını hayızlı iken boşamıştı. Ömer b. el-Hattab bu durumu Rasulullah'a (sav) sormuş, Rasulullah (sav) da şu cevabı vermiş: "Ona söyle, karısına dönsün! Sonra kadın temizleninceye kadar nikâhında tutsun, sonra tekrar âdet görsün, sonra tekrar temizlensin! Ondan sonra dilerse nikâhında tutsun, dilerse ilişkide bulunmadan boşasın! İşte kadınları boşamak konusunda Allah’ın emrettiği iddet (süresi) budur."


Açıklama: İslam hukukçularının büyük çoğunluğuna göre, bir kadını hayız halinde iken boşamak haramdır. Karısını hayız halinde boşayan bir erkeğin tekrar karısına dönmesi emredilir. Tekrar karısına dönmesi Malikilere göre farz, diğer fukahaya göre ise müstahaptır. İzahına çalıştığımız hadisteki “söyle ona karısına dönsün!” ifadesi bunun delilidir. Malikiler buradaki emri vücûp manasına hamlederken, diğer fukaha müstahap manasını verir. Kaydetmek gerekir ki, karısına tekrar dönmek, ancak üç talakı da vermemiş olanlar için mümkündür. Aynı şekilde cinsel ilişkide bulunulan bir temizlik döneminde boşamak ve bir defada üç talakı birden vermek de haram görülmüştür. Sünnete uygun olan boşanma, yaklaşık üç aylık bir zaman alır. Bu süre içinde karı koca bir araya gelmezler. Doğal olarak birbirlerine karşı duydukları arzu bu zaman zarfında daha çok artar, ayrıca yuvayı bozup bozmamak konusunu düşünmek için de geniş bir zaman bulurlar.

    Öneri Formu
13101 D002179 Ebu Davud, Talak, 4

Bize Kuteybe b. Said, ona el-Leys, ona da Nafi'in rivayet ettiğine göre; İbn Ömer (ra) karısını hayızlı iken boşamış. Sonra Nafi', daha önceki Malik hadisi ile aynı manada rivayet etmiştir.


    Öneri Formu
13102 D002180 Ebu Davud, Talak, 4

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Veki', ona Süfyan, ona Talha'nın azadlısı Muhammed b. Abdurrahman, ona da Salim rivayet etmiştir: İbn Ömer (ra) karısını hayızlı iken boşamış, babası Hz. Ömer de bunu Rasulullah'a (sav) anlatmış, Hz. Peygamber de şöyle demiş: "Ona söyle, karısına dönsün! Sonra onu ya temizlendiği zaman ya da hâmile iken boşasın!"


    Öneri Formu
13103 D002181 Ebu Davud, Talak, 4

Bize Ahmed b. Salih, ona Anbese, ona Yunus, ona İbn Şihab, ona da Salim b. Abdullah'ın rivayet ettiğine göre; babası Abdullah, karısını hayızlı iken boşamıştı. Hz. Ömer de bunu Rasulullah'a (sav) haber verince, Hz. Peygamber (sav) kızmış, sonra şöyle buyurmuş: "Ona söyle, hanımına dönsün! Sonra temizleninceye kadar, sonra tekrar hayız görüp tekrar temizleninceye kadar kadını nikâhında tutsun! Sonra isterse, kadın temiz iken ve kendisiyle ilişkide bulunmadan boşasın! İşte talak için, Aziz ve Celil olan Allah'ın emrine uygun olan iddet budur."


    Öneri Formu
13104 D002182 Ebu Davud, Talak, 4

Bize el-Hasan b. Ali, ona Abdürrezzak, ona Mamer, ona Eyyüb, ona İbn Sirin, ona da Yunus b. Cübeyr'in rivayet ettiğine göre, "İbn Ömer'e karını kaç defa boşadın? diye sormuş, o da bir defa" diye cevap vermiştir."


    Öneri Formu
13105 D002183 Ebu Davud, Talak, 4

Bize el-Ka'neb, ona Yezid b. İbrahim, ona Muhammed b. Sirin, ona da Yunus b. Cübeyr rivayet etmiştir: Abdullah b. Ömer'e sordum: Karısını hayızlı iken boşayan bir adam hakkında ne dersin? Bana, sen İbn Ömer'i tanır mısın? dedi. Ben de, evet dedim. Bunun üzerine şunları söyledi: Abdullah b. Ömer karısını hayızlı iken boşamıştı. Bunun üzerine Hz. Ömer Rasulullah'a (sav) gidip durumu anlatmış, Hz. Peygamber de şöyle buyurmuş: "Ona söyle, karısına dönsün! Sonra isterse onu temizlik döneminin başlangıcında boşasın!" (Yunus b. Cübeyr) dedi ki: Ben İbn Ömer'e, bu (hayızlı hâlinde verilmiş olan talak da) sayılacak mı? diye sordum. Ne demek?.. İnsan acze düşüp ahmaklık etti diye (talak geçerli) sayılmayacak mı? dedi.


    Öneri Formu
13106 D002184 Ebu Davud, Talak, 4

Bize Ahmed b. Salih, ona Abdurrezzak, ona İbn Cüreyc, ona da Ebû'z-Zübeyr'in rivâyet ettiğine göre; o, Urve'nin âzâdlısı Abdurrahman b. Eymen'in İbn Ömer'e şu soruyu sorarken işitmiş. Ebu'z-Zübeyr de onların konuştuklarını işitiyormuş. (Abdurrahman); Karısını hayızlı iken boşayan bir adam hakkında görüşün nedir? demiş. İbn Ömer de şöyle cevap vermiş: Rasulullah (sav) döneminde Abdullah b. Ömer karısını hayızlı iken boşamıştı da Hz. Ömer Rasulullah'a (sav) gidip oğlum Abdullah b. Ömer karısını hayızlı iken boşadı demişti. Hz. Peygamber kadını bana geri gönderdi ve verdiğim talakı da saymadı. Şöyle buyurdu: "Temizlendiği zaman onu boşasın ya da nikahında tutsun!" İbn Ömer devamla dedi ki: Sonra Rasulullah (sav), "Ey Peygamber! Kadınları boşadığınız zaman, iddetlerinin başlangıcında boşayın" (Talak, 1) mealindeki ayeti okudu. [Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi Yunus b. Cübeyr, Enes b. Sirin, Said b. Cübeyr, Zeyd b. Eslem ve Ebu'z-Zübeyr İbn Ömer'den; Mansur da Ebu Vail'den rivayet etmişlerdir. Hepsinin manası da şudur: Hz. Peygamber İbn Ömer'e karısına dönmesini, temizleninceye kadar nikahında tutmasını, sonra isterse boşamasını; isterse evliliğine devam etmesini emretmişti. Aynı şekilde bu hadisi Muhammed b. Abdurrahman, Salim'den, o da İbn Ömer'den rivayet etmiştir. Zührî'nin Salim'den yaptığı rivayeti ile Nafi'nin İbn Ömer'den yaptığı rivayete göre; Hz. Peygamber ona karısına dönmesini, temizleninceye kadar nikâhında tutmasını, sonra tekrar hayız görüp tekrara temizleninceye kadar beklemesini, sonra isterse boşamasını, isterse evliliğini devam ettirmesini emretmişti. Bu hadis Ata el-Horasanî, el-Hasan ve İbn Ömer tarîkıyla da rivayet edilmiştir. Bu rivayetlerin hepsi de Ebu'z-Zübeyr hadisine aykırıdır.]


    Öneri Formu
13107 D002185 Ebu Davud, Talak, 4

Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya b. Saîd, ona Ali b. Mübarek, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Ömer b. Muattib, ona Benû Nevfel'in âzâdlısı Ebû Hasan rivayet etmiştir: "İbn Abbas'a (ra); Bir köle, cariye olan karısını iki talakla boşar, sonra efendisi onların ikisini de âzâd ederse, tekrar ona talip olması câiz midir? diye sordum. Evet, Allah’ın Rasulü böyle hükmetmişti dedi"


    Öneri Formu
13109 D002187 Ebu Davud, Talak, 6


    Öneri Formu
13097 D002175 Ebu Davud, Talak, 1

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona Ebu'z-Zinâd, ona el-A'rec, ona da Ebu Hureyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Bir kadının, kız kardeşinin yerini boşaltmak için onun boşanmasını istemesi helâl değildir. O da evlensin; onun için ancak Allah'ın kendisine takdir ettiği vardır."


Açıklama: Hangi gerekçe ile olursa olsun kimsenin bir başkasının boşanmasını istemesi helâl değildir. Boşanma kararını bizzat eşlerin vermeleri gerekir. Özellikle kadınların, evli erkeklerin yuvalarının bozulmasına sebep oldukları zaman zaman görülebilmektedir. Burada amaç, söz konusu erkekle kendisinin evlenmesidir. Bu gibi durumlarda sadece kadınların değil, erkeklerin de suçlu oldukları inkâr edilemez. Çünkü buna rıza gösteren de bizzat erkektir. Hâsılı nereden bakılırsa bakılsın, başkalarının müdahalesiyle bir yuvanın yıkılması meşru görülemez.

    Öneri Formu
13098 D002176 Ebu Davud, Talak, 2