Açıklama: Elbani bu hadisin hasen sahih olduğunu ifade etmiştir.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25228, İM002422
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُؤَمَّلِ بْنِ الصَّبَّاحِ الْقَيْسِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُحَبَّبٍ الْقُرَشِىُّ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ السَّائِبِ الطَّائِفِىُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَامِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ لِصَاحِبِ الْحَقِّ « خُذْ حَقَّكَ فِى عَفَافٍ وَافٍ أَوْ غَيْرِ وَافٍ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. el-Müemmel b. es-Sabbah el-Kaysî, ona Muhammed b. Muhabbeb el-Kureşî, ona Said b. es-Sâib et-Taifî, ona Abdullah b. Yâmin, ona da Ebu Hureyre'den rivayet edildiğine göre, Rasulullah (sav) hak sahibine:
"Sen hakkını, imkân dâhilinde günahlara girmekten sakınarak al." buyurdu.
Açıklama:
Elbani bu hadisin hasen sahih olduğunu ifade etmiştir.
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 15, /388
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Abdullah b. Yamîn et-Taifî (Abdullah b. Yamîn)
3. İbn Ebu Hafs Said b. Ebu Hafs es-Sekafî (Said b. Saib b. Yesar)
4. Muhammed b. Muhabbeb el-Basri (Muhammed b. Muhabbeb b. İshak)
5. Muhammed b. Müemmel el-Kaysi (Muhammed b. Müemmel b. Sabbah b. Hâni)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ يَسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25223, İM002417
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ يَسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ يَسَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِ فِى الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ » .
Tercemesi:
Bize Ebubekir (b. Ebu Şeybe), ona Ebu Muaviye (Muhammed b. Hâzim), ona Ameş (Süleyman b. Mihrân), ona (Süheyl) b. Ebu Salih, ona da Ebu Hureyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti:
"Kim (ödeme noktasında sıkıntıda olan) bir borçluya kolaylık gösterirse Allah ona dünyada ve ahirette kolaylık bahşeder."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 14, /387
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Muhammed Süleyman b. Mihran el-A'meş (Süleyman b. Mihran)
4. Ebu Muaviye Muhammed b. Hâzim el-A'mâ ed-Darîr (Muhammed b. Hazim)
5. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
Borç, borca kolaylık sağlayanın, bir kısımını affedenin uhrevi durumu
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25224, İM002418
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ نُفَيْعٍ أَبِى دَاوُدَ عَنْ بُرَيْدَةَ الأَسْلَمِىِّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ أَنْظَرَ مُعْسِرًا كَانَ لَهُ بِكُلِّ يَوْمٍ صَدَقَةٌ وَمَنْ أَنْظَرَهُ بَعْدَ حِلِّهِ كَانَ لَهُ مِثْلُهُ فِى كُلِّ يَوْمٍ صَدَقَةٌ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr, ona babası, ona el-A’meş, ona Nufey’ Ebu Davud, ona da Büreyde el-Eslemî’nin rivayetine göre Nebi (sav) şöyle buyurdu: “Borcunu ödemekte zorluk çeken bir kimseye mühlet veren kişiye her gün için (o borç miktarı kadar) bir sadaka sevabı vardır. Ödeme vadesi geldikten sonra borçluya mühlet verene de her bir günde onun için, onun misli bir sadaka sevabı verilir.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 14, /387
Senetler:
1. Ebu Abdullah Büreyde b. Husayb el-Eslemî (Amir b. Husayb b. Abdullah b. Haris b. A'rec)
2. Ebu Davud Nüfey' b. Haris el-Hemdanî (Nüfey' b. Haris)
3. Ebu Muhammed Süleyman b. Mihran el-A'meş (Süleyman b. Mihran)
4. Ebu Hişam Abdullah b. Nümeyr el-Hemdânî (Abdullah b. Nümeyr b. Abdullah b. Ebu Hayye)
5. Ebu Abdurrahman Muhammed b. Numeyr el-Hemdânî el-Hârifî (Muhammed b. Abdullah b. Numeyr el-Hemedânî)
Konular:
Borç, borca kolaylık sağlayanın, bir kısımını affedenin uhrevi durumu
Borç, zengin kişinin geciktirmesi
حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الدَّوْرَقِىُّ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُعَاوِيَةَ عَنْ حَنْظَلَةَ بْنِ قَيْسٍ عَنْ أَبِى الْيَسَرِ صَاحِبِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُظِلَّهُ اللَّهُ فِى ظِلِّهِ - فَلْيُنْظِرْ مُعْسِرًا أَوْ لِيَضَعْ لَهُ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25225, İM002419
Hadis:
حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الدَّوْرَقِىُّ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ مُعَاوِيَةَ عَنْ حَنْظَلَةَ بْنِ قَيْسٍ عَنْ أَبِى الْيَسَرِ صَاحِبِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُظِلَّهُ اللَّهُ فِى ظِلِّهِ - فَلْيُنْظِرْ مُعْسِرًا أَوْ لِيَضَعْ لَهُ » .
Tercemesi:
Bize Yakub b. İbrahim ed-Devrakî, ona İsmail b. İbrahim, ona Abdurrahman b. İshak, ona Abdurrahman b. Muâviye, ona Hanzala b. Kays, ona da Nebi’nin (sav) ashabından Ebu’l-Yeser’in şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: “Allah’ın kendisini zatının gölgesinde gölgelendirmeyi seven bir kimse borcunu ödemekte zorlanan bir kişiye mühlet versin yahut ondan alacağının miktarını (kısmen ya da tamamen) düşürsün.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 14, /387
Senetler:
1. Ebu Yeser Ka'b b. Amr es-Sülemî (Ka'b b. Amr b. Abbad b. Amr)
2. Hanzala b. Kays el-Ensari (Hanzala b. Kays b. Amr b. Hısn b. Halde)
3. Ebu Huveyris Abdurrahman b. Muaviye el-Muradî (Abdurrahman b. Muaviye)
4. Abdurrahman b. İshak el-Âmirî (Abdurrahman b. İshak b. Abdullah b. Hâris)
5. Ebu Bişr İsmail b. Uleyye el-Esedî (İsmail b. İbrahim b. Miksem)
6. Ebu Yusuf Yakub b. İbrahim el-Abdî (Yakub b. İbrahim b. Kesir b. Zeyd b. Eflah)
Konular:
Borç, zengin kişinin geciktirmesi
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَامِرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ قَالَ سَمِعْتُ رِبْعِىَّ بْنَ حِرَاشٍ يُحَدِّثُ عَنْ حُذَيْفَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « أَنَّ رَجُلاً مَاتَ فَقِيلَ لَهُ مَا عَمِلْتَ - فَإِمَّا ذَكَرَ أَوْ ذُكِّرَ - قَالَ إِنِّى كُنْتُ أَتَجَوَّزُ فِى السِّكَّةِ وَالنَّقْدِ وَأُنْظِرُ الْمُعْسِرَ . فَغَفَرَ اللَّهُ لَهُ » .
قَالَ أَبُو مُسْعُودٍ أَنَا قَدْ سَمِعْتُ هَذَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25226, İM002420
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَامِرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ قَالَ سَمِعْتُ رِبْعِىَّ بْنَ حِرَاشٍ يُحَدِّثُ عَنْ حُذَيْفَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم « أَنَّ رَجُلاً مَاتَ فَقِيلَ لَهُ مَا عَمِلْتَ - فَإِمَّا ذَكَرَ أَوْ ذُكِّرَ - قَالَ إِنِّى كُنْتُ أَتَجَوَّزُ فِى السِّكَّةِ وَالنَّقْدِ وَأُنْظِرُ الْمُعْسِرَ . فَغَفَرَ اللَّهُ لَهُ » .
قَالَ أَبُو مُسْعُودٍ أَنَا قَدْ سَمِعْتُ هَذَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşar (el-Abdî), ona Ebu Âmir (Abdulmelik b. Amr el-Kaysî), ona Şu’be (b. Haccâc el-Atekî), ona Abdulmelik b. Umeyr (el-Lahmî), ona Rib’î b. Hiraş (el-Absî), ona da Huzeyfe (b. Yeman el-Absî) Nebi’nin (sav) şöyle anlattığını nakletti: (Sizden önceki ümmetlerden) bir adam ölmüş ve (ve ölüm melekleri kendisine) “Dünya hayatında ne gibi bir (hayır) işledin?” diye sormuşlar. Adam işlediği hayrı hatırlamış -veya kendisine (melekler tarafından) hatırlatılmış- da “Ben (borç verdiğim) dinar ve dirhem ve (para olarak basılmamış) altın ve gümüş konusunda kolaylık gösterirdim. Fakir borçluya da mühlet verirdim” diye cevap vermiş. Bu yüzden de Allah kendisini bağışlamıştır.
(Huzeyfe, bu hadisi rivayet ederken orada bulunan) Ebû Mes’ûd “Ben (de) bunu Rasulullah’tan (sav) işittim” demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 14, /387
Senetler:
1. Ebu Abdullah Huzeyfe b. Yeman el-Absî (Huzeyfe b. Huseyl b. Cabir)
2. Ebu Meryem Rib'î b. Hiraş el-Absî (Rib'î b. Hiraş b. Cahş)
3. Abdülmelik b. Umeyr el-Lahmî (Abdülmelik b. Umeyr b. Süveyd)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Âmir Abdülmelik b. Amr el-Kaysî (Abdülmelik b. Amr)
6. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Borç, borçlanmaya dikkat etmek
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
Borç, vermek/almak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25227, İM002421
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ خَلَفٍ الْعَسْقَلاَنِىُّ وَمُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى قَالاَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى مَرْيَمَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى جَعْفَرٍ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ وَعَائِشَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ طَلَبَ حَقًّا فَلْيَطْلُبْهُ فِى عَفَافٍ وَافٍ أَوْ غَيْرِ وَافٍ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Halef el-Askalanî, ona Muhammed b. Yahya, o ikisine İbn Ebu Meryem, ona Yahya b. Eyyüb, ona Ubeydullah b. Ebu Ca'fer, ona Nafi', ona da (Abdullah) b. Ömer ve Âişe'den rivayet edildiğine göre; Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Kim hakkını talep ederse bunu imkân nispetinde günahlara girmekten sakınarak istesin."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 15, /387
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Nafi' Mevlâ İbn Ömer (Ebu Abdullah Nafi')
3. Ubeydullah b. Ebu Cafer el-Mısri (Ubeydullah b. Yesar)
4. Yahya b. Eyyüb el-Gafikî (Yahya b. Eyyüb)
5. Said b. Ebu Meryem el-Cümehî (Said b. Hakem b. Muhammed b. Salim b. Meryem)
6. Ebu Nasr Muhammed b. Halef el-Askalani (Muhammed b. Halef b. Ammar b. A'la)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِىُّ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَنَشٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ جَاءَ رَجُلٌ يَطْلُبُ نَبِىَّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِدَيْنٍ أَوْ بِحَقٍّ فَتَكَلَّمَ بِبَعْضِ الْكَلاَمِ فَهَمَّ صَحَابَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِهِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَهْ إِنَّ صَاحِبَ الدَّيْنِ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى صَاحِبِهِ حَتَّى يَقْضِيَهُ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25231, İM002425
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى الصَّنْعَانِىُّ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَنَشٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ جَاءَ رَجُلٌ يَطْلُبُ نَبِىَّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِدَيْنٍ أَوْ بِحَقٍّ فَتَكَلَّمَ بِبَعْضِ الْكَلاَمِ فَهَمَّ صَحَابَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِهِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَهْ إِنَّ صَاحِبَ الدَّيْنِ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى صَاحِبِهِ حَتَّى يَقْضِيَهُ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Abdüla'lâ es-Sanânî, ona Mu'temir b. Süleyman, ona babası, ona Haneş, ona İkrime, ona da (Abdullah) b. Abbâs şöyle demiştir: Bir adam gelip Allah'ın Nebi'sinden (sav) bir alacak veya bir hak talep etti de (yüce huzura münasip olmayan kaba) bazı sözler söyledi. Rasulullah'ın (sav) sahabeleri o adamın haddini (fiil veya sözle) bildirmek istediler. Bunun üzerine Rasulullah (sav) (Sahabelerine hitaben):
"Susunuz, bırakınız. Çünkü kişi borcunu ödeyinceye kadar alacak sahibinin onun üzerinde bir nüfuzu (yâni edep çerçevesinde alacağını talep etme hakkı) vardır." buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 17, /388
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Hüseyin b. Kays er-Rahabî (Hüseyin b. Kays)
4. Ebu Mu'temir Süleyman b. Tarhân et-Teymî (Süleyman b. Tarhân)
5. Ebu Muhammed Mu'temir b. Süleyman et-Teymi (Mu'temir b. Süleyman b. Tarhân)
6. Muhammed b. Abdüla'la el-Kaysî (Muhammed b. Abdüla'la)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25233, İM002427
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا وَبْرُ بْنُ أَبِى دُلَيْلَةَ الطَّائِفِىُّ حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ مَيْمُونِ بْنِ مُسَيْكَةَ - قَالَ وَكِيعٌ وَأَثْنَى عَلَيْهِ خَيْرًا - عَنْ عَمْرِو بْنِ الشَّرِيدِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَىُّ الْوَاجِدِ يُحِلُّ عِرْضَهُ وَعُقُوبَتَهُ » . قَالَ عَلِىٌّ الطَّنَافِسِىُّ يَعْنِى عِرْضَهُ شِكَايَتَهُ وَعُقُوبَتَهُ سِجْنَهُ .
Tercemesi:
Bize Ebubekir b. Ebu Şeybe ve Ali b. Muhammed (el-Kûfî), onlara Vek'i b. (Cerrâh er-Ruâsî), ona Vebr b. Ebu Düleyle et-Tâifî, ona Muhammed b. Meymun b. Müseyke -Veki' ‘Onu övdü’ dedi-, ona Amr b. Eş-Şerîd, ona da babası (Şerîd b. Süveyd es-Sekafî)) (ra) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti:
"Borcunu ödemeye gücü yeten kişinin borcunu ödemeyi geciktirmesi (alacaklısı tarafından) şikâyet edilmesini ve cezalandırılmasını helâl kılar.”
Ali Tanafisî hadiste geçen “ırdahû” (يحلّ عرضه) cümlesini, “şikayet edilmesini ve hapse atılmasını helâl kılar” şeklinde açıklamıştır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 18, /388
Senetler:
1. Şerid b. Süveyd es-Sekafi (Şerîd b. Süveyd)
2. Amr b. Şerid es-Sekafi (Amr b. Şerid b. Süveyd)
3. Muhammed b. Müseyke et-Taifî (Muhammed b. Abdullah b. Meymun b. Müseyke)
4. İbn Ebu Düleyle Vebr b. Ebu Düleyle et-Taifî (Vebr b. Müslim)
5. Ebu Süfyan Veki' b. Cerrah er-Ruâsî (Veki' b. Cerrah b. Melih b. Adî)
6. Ali b. Muhammed el-Kûfî (Ali b. Muhammed b. İshak)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
Borç, vermek/almak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25232, İM002426
Hadis:
حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُثْمَانَ أَبُو شَيْبَةَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُبَيْدَةَ - أَظُنُّهُ قَالَ - حَدَّثَنَا أَبِى عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ جَاءَ أَعْرَابِىٌّ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم يَتَقَاضَاهُ دَيْنًا كَانَ عَلَيْهِ فَاشْتَدَّ عَلَيْهِ حَتَّى قَالَ لَهُ أُحَرِّجُ عَلَيْكَ إِلاَّ قَضَيْتَنِى . فَانْتَهَرَهُ أَصْحَابُهُ وَقَالُوا وَيْحَكَ تَدْرِى مَنْ تُكَلِّمُ قَالَ إِنِّى أَطْلُبُ حَقِّى . فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « هَلاَّ مَعَ صَاحِبِ الْحَقِّ كُنْتُمْ » . ثُمَّ أَرْسَلَ إِلَى خَوْلَةَ بِنْتِ قَيْسٍ فَقَالَ لَهَا « إِنْ كَانَ عِنْدَكِ تَمْرٌ فَأَقْرِضِينَا حَتَّى يَأْتِيَنَا تَمْرُنَا فَنَقْضِيَكِ » . فَقَالَتْ نَعَمْ بِأَبِى أَنْتَ يَا رَسُولَ اللَّهِ . قَالَ فَأَقْرَضَتْهُ فَقَضَى الأَعْرَابِىَّ وَأَطْعَمَهُ فَقَالَ أَوْفَيْتَ أَوْفَى اللَّهُ لَكَ . فَقَالَ « أُولَئِكَ خِيَارُ النَّاسِ إِنَّهُ لاَ قُدِّسَتْ أُمَّةٌ لاَ يَأْخُذُ الضَّعِيفُ فِيهَا حَقَّهُ غَيْرَ مُتَعْتَعٍ » .
Tercemesi:
Bize İbrahim b. Abdullah b. Muhammed b. Osman Ebu Şeybe, ona İbn Ebu Ubeyde –sanırım o– bize babam rivayet etti (haddesenâ) dedi, ona el-A’meş, ona Ebu Saîd, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Saîd el-Hudrî’nin şöyle dediğini rivayet etti: Bir bedevi Nebi’ye (sav) gelip, ondaki bir alacağını ödemesini istedi. Hatta ona karşı kaba davrandı, öyle ki Allah Rasulü’ne: Borcunu ödemezsen seni sıkıştıracağım, dedi. Bunun üzerine ashabı ona kızdılar, onu payladılar. Ne oluyor sana, sen kiminle konuştuğunu biliyor musun, dediler. Bedevi: Ben hakkımı istiyorum, dedi. Nebi (sav) bunun üzerine: “Niçin hak sahibi ile beraber olmadınız (yanında yer almadınız)?” buyurdu. Sonra Kays kızı Havle’ye birisini gönderdi ve ona: “Eğer yanında kuru hurma varsa bizim hurmamız gelinceye kadar bize borç ver, gelince senin verdiğin borcu öderiz” buyurdu. Havle: Babam sana feda olsun, elbette ey Allah’ın Rasulü, dedi. Böylece Havle ona borç verdi, Allah Rasulü de o bedevinin alacağını ödedi ayrıca ona yemek de ikram etti. Bedevi: Borcunu eksiksiz ödedin, Allah da sana (mükâfatını) tastamam versin, dedi. Rasulullah da (sav): “İşte onlar insanların en hayırlılarıdır. Aralarındaki zayıf kimsenin, hakkını incitilmeden alamadığı bir toplum, günahlardan arınmasın” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 17, /388
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Muhammed Süleyman b. Mihran el-A'meş (Süleyman b. Mihran)
4. Ebu Ubeyde Abdülmelik b. Ma'n el-Mesudî (Abdülmelik b. Ma'n b. Abdurrahman b. Abdullah)
5. Muhammed b. Ebu Ubeyde el-Mesudî (Muhammed b. Abdülmelik b. Ma'n b. Abdurrahman)
6. İbrahim b. Ebu Bekir el-Absî (İbrahim b. Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
Borç, vadesinde ödenmeyen
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25234, İM002428
Hadis:
حَدَّثَنَا هَدِيَّةُ بْنُ عَبْدِ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا النَّضْرُ بْنُ شُمَيْلٍ حَدَّثَنَا الْهِرْمَاسُ بْنُ حَبِيبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ أَتَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم بِغَرِيمٍ لِى فَقَالَ لِى « الْزَمْهُ » . ثُمَّ مَرَّ بِى آخِرَ النَّهَارِ فَقَالَ « مَا فَعَلَ أَسِيرُكَ يَا أَخَا بَنِى تَمِيمٍ » .
Tercemesi:
Bize Hüdeyye b. Abdulvehhab, ona Nadr b. Şümeyl, ona Hirmâs b. Habib, ona da babası (Habib et-Temimî), dedesinin (Sa'lebe el-Anberî) şöyle dediği rivayet etti:
Hz. Peygamber'e (sav) bana borcu olan birini getirdim. Bana;'borçlunu bırakma' buyurdu. Sonra gündüzün sonunda bana uğrayarak şöyle buyurdu: 'Ey Temîm oğullarının kardeşi, esirin (borçlun) ne yaptı?'
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 18, /389
Senetler:
1. Ebu Habîb Sa'lebe el-Anberî (Sa'lebe)
2. Habîb et-Temimî (Habîb)
3. Hirmas b. Habîb el-Anberî (Hirmas b. Habîb)
4. Ebu Hasan Nadr b. Şümeyl el-Mazinî (Nadr b. Şümeyl b. Hareşe)
5. Ebu Salih Hediyye b. Abdulvehhab el-Mervezi (Hediyye b. Abdulvehhab)
Konular:
Borç, borçlu-alacaklı ilişkisi
Giriş