حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ أَبِى حَثْمَةَ "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى بِأَصْحَابِهِ فِى خَوْفٍ فَجَعَلَهُمْ خَلْفَهُ صَفَّيْنِ فَصَلَّى بِالَّذِينَ يَلُونَهُ رَكْعَةً ثُمَّ قَامَ فَلَمْ يَزَلْ قَائِمًا حَتَّى صَلَّى الَّذِينَ خَلْفَهُمْ رَكْعَةً ثُمَّ تَقَدَّمُوا وَتَأَخَّرَ الَّذِينَ كَانُوا قُدَّامَهُمْ فَصَلَّى بِهِمُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً ثُمَّ قَعَدَ حَتَّى صَلَّى الَّذِينَ تَخَلَّفُوا رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمَ."

Bize Ubeydullah b. Muaz, ona babası, ona Şube, ona Abdurrahman b. el-Kasım, ona babası, ona Salih b. Havvat, ona da Sehl b. Ebu Hasme'nin rivayet ettiğine göre; "Rasulullah (sav), ashabına korku halinde namaz kıldırmıştı. Cemaati, arkasında iki saf yaptı; önce hemen arkasında duranlara bir rekât kıldırdı. Sonra arkasındaki safta duranlar bir rekât daha kılıncaya kadar kıyamda durdu. Sonra arka saftakiler ön safa, öndekiler de arka safa geçtiler. Hz. Peygamber onlara da bir rekât kıldırdı. Sonra da arkasındakiler bir rekât daha kılıncaya kadar oturdu, sonra da selam verdi."

Açıklama: Korku namazı; savaş esnasında kılınan namazın adıdır. Bir taraftan namaz farizasını eda etmek, öte yandan da düşman tarafından gâfil avlanmamak için bazı tedbirler alınarak kılınan namazdır. Bu namaz, Kur'an ayetleriyle de (Nisâ, 101-103) sabittir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 283, /288

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْمُقْرِئُ حَدَّثَنَا حَيْوَةُ وَابْنُ لَهِيعَةَ قَالاَ أَخْبَرَنَا أَبُو الأَسْوَدِ أَنَّهُ سَمِعَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ يُحَدِّثُ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ الْحَكَمِ أَنَّهُ "سَأَلَ أَبَا هُرَيْرَةَ هَلْ صَلَّيْتَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلاَةَ الْخَوْفِ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ نَعَمْ. قَالَ مَرْوَانُ مَتَى فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ عَامَ غَزْوَةِ نَجْدٍ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِلَى صَلاَةِ الْعَصْرِ فَقَامَتْ مَعَهُ طَائِفَةٌ وَطَائِفَةٌ أُخْرَى مُقَابِلَ الْعَدُوِّ ظُهُورُهُمْ إِلَى الْقِبْلَةِ فَكَبَّرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَكَبَّرُوا جَمِيعًا الَّذِينَ مَعَهُ وَالَّذِينَ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ ثُمَّ رَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً وَاحِدَةً وَرَكَعَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى مَعَهُ ثُمَّ سَجَدَ فَسَجَدَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى تَلِيهِ وَالآخَرُونَ قِيَامٌ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ ثُمَّ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَقَامَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى مَعَهُ فَذَهَبُوا إِلَى الْعَدُوِّ فَقَابَلُوهُمْ وَأَقْبَلَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى كَانَتْ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ فَرَكَعُوا وَسَجَدُوا وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَائِمٌ كَمَا هُوَ ثُمَّ قَامُوا فَرَكَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً أُخْرَى وَرَكَعُوا مَعَهُ وَسَجَدَ وَسَجَدُوا مَعَهُ ثُمَّ أَقْبَلَتِ الطَّائِفَةُ الَّتِى كَانَتْ مُقَابِلِى الْعَدُوِّ فَرَكَعُوا وَسَجَدُوا وَرَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَاعِدٌ وَمَنْ مَعَهُ ثُمَّ كَانَ السَّلاَمُ فَسَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَلَّمُوا جَمِيعًا فَكَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَتَانِ وَلِكُلِّ رَجُلٍ مِنَ الطَّائِفَتَيْنِ رَكْعَةٌ رَكْعَةٌ."

Bize el-Hasan b. Ali, ona Ebu Abdurrahman el-Mukrî, ona Hayve ile İbn Lehîa, onlara Ebu Esved, ona da Urve b. ez-Zübeyr, Mervan b. el-Hakem'den naklettiğine göre, "Mervan Ebu Hureyre'ye (ra) sormuş; sen, Rasulullah'la (sav) birlikte korku namazı kıldın mı? Evet. Ne zaman? Necid'deki savaş sırasında. Rasulullah (sav) ikindi namazına kalkmış, bir gurup insan da O'nunla birlikte namaza durmuş, diğer gurup ise sırtını kıbleye doğru çevirerek düşmana karşı nöbet almıştı. Rasulullah (sav) tekbir alınca hem kendi yanında bulunanlar hem de düşmana karşı duranlar hep birlikte tekbir aldılar. Sonra Hz. Peygamber rükûa gitti, yanındakiler de rükûa vardılar. Sonra secde yaptı, arkasındaki cemaat da secdeye vardı. Diğerleri ise düşman karşısında beklemeye devam ettiler. Sonra Hz. Peygamber ikinci rekâta kalktı. Kendisiyle birlikte secde yapanlar da kalkıp düşmanın karşısına geçtiler. Düşman karşısında duranlar ise gelip rükû ve secdelerini yaptılar. O sırada Rasûlullah (as.) hala kıyamda duruyordu. Sonra onlar da secdelerini tamamlayıp kıyama kalktılar. Hz. Peygamber (ikinci rekât için) rükûa vardı, arkasındakiler rükûa gittiler. O, secdeye gitti, onlar da secdeye vardılar. Sonra düşman karşısında bekleyen gurup gelerek (ikinci rekâtın) rükû ve secdelerini yaptılar. O sırada Rasulullah (sav) ve yanındakiler kadede bekliyorlardı. Sonra selam vakti geldi, Hz. Peygamber selam verdi, cemaat da hep birlikte selâm verdiler. Böylece Rasulullah (sav) iki rekât, guruplardan her biri de birer rekât kılmış oldular."

Açıklama: Çeşitli rivayetlerde korku namazının kılınış şekli ile ilgili farklı uygulamalar görülmektedir. Bu farklılık, korku halinin şiddeti ve düşmanın durduğu yerle kıble istikametinin aynı olup olmadığından kaynaklanmış olabilir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 285, /289

حَدَّثَنَا عِمْرَانُ بْنُ مَيْسَرَةَ حَدَّثَنَا ابْنُ فُضَيْلٍ حَدَّثَنَا خُصَيْفٌ عَنْ أَبِى عُبَيْدَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ "صَلَّى بِنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلاَةَ الْخَوْفِ فَقَامُوا صَفَّيْنِ صَفٌّ خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَصَفٌّ مُسْتَقْبِلَ الْعَدُوِّ فَصَلَّى بِهِمْ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً ثُمَّ جَاءَ الآخَرُونَ فَقَامُوا مَقَامَهُمْ وَاسْتَقْبَلَ هَؤُلاَءِ الْعَدُوَّ فَصَلَّى بِهِمُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمَ فَقَامَ هَؤُلاَءِ فَصَلَّوْا لأَنْفُسِهِمْ رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمُوا ثُمَّ ذَهَبُوا فَقَامُوا مَقَامَ أُولَئِكَ مُسْتَقْبِلِى الْعَدُوِّ وَرَجَعَ أُولَئِكَ إِلَى مَقَامِهِمْ فَصَلَّوْا لأَنْفُسِهِمْ رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمُوا."

Bize İmran b. Meysera, ona İbn Fudayl, ona Husayf, ona da Ebu Ubeyde'nin rivayet ettiğine göre Abdullah b. Mesud (ra) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) bize korku namazını şöyle kıldırdı: Askerler iki gurup oldu; guruplardan biri Rasulullah'ın (sav) arkasında saf tuttu, diğeri de düşman karşısında nöbete durdu. Rasulullah (sav) ilk gruba bir rekât namaz kıldırdı. Sonra diğer grup geldi ilk grubun yerinde saf tuttu, ilk grup da düşmanın karşısına geçti. Hz. Peygamber bu ikinci gruba da bir rekât namaz kıldırdı. Sonra selam verdi. Sonra arkasındaki cemaat kalkıp kendi başlarına bir rekât daha kılarak namazı tamamlayıp selam verdiler. Sonra gidip düşman karşısında nöbet tutan grubun yerine geçtiler, sonra oradakiler de gelip kendi başlarına bir rekât daha kılarak namazı tamamladılar, sonra selam verdiler."

Açıklama: Abdullah b. Mesud ile Ebu Ubeyde b. Abdullah el-Hüzelî arasında İnkita' vardır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 287, /291

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ عَمَّنْ صَلَّى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ ذَاتِ الرِّقَاعِ صَلاَةَ الْخَوْفِ "أَنَّ طَائِفَةً صَفَّتْ مَعَهُ وَطَائِفَةً وِجَاهَ الْعَدُوِّ فَصَلَّى بِالَّتِى مَعَهُ رَكْعَةً ثُمَّ ثَبَتَ قَائِمًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمْ ثُمَّ انْصَرَفُوا وَصَفُّوا وِجَاهَ الْعَدُوِّ وَجَاءَتِ الطَّائِفَةُ الأُخْرَى فَصَلَّى بِهِمُ الرَّكْعَةَ الَّتِى بَقِيَتْ مِنْ صَلاَتِهِ ثُمَّ ثَبَتَ جَالِسًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمْ ثُمَّ سَلَّمَ بِهِمْ." [قَالَ مَالِكٌ وَحَدِيثُ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ أَحَبُّ مَا سَمِعْتُ إِلَىَّ.]

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona Yezid b. Rûmân, ona da Salih b. Havvat'ın Zâtü'r-Rikaa' harbi vuku bulduğu gün Rasulullah (sav) ile birlikte korku namazı kılan bir zattan rivayet ettiğine göre; "Bir taife Peygamber (sav) ile birlikte (arkasında), bir başka taife de düşmana karşı saf tutmuştu. (Hz. Peygamber) Yanındakilere bir rekât namaz kıldırmış, sonra ayakta dururken (cemaat) kendi kendilerine (namazı) tamamlamışlar. Sonra namazdan çıkarak düşmanın karşısına saf bağlamışlar. (Bu sefer) öteki taife gelmiş, Rasulullah (sav) onlara da namazından kalan rekâtı kıldırmış, sonra oturarak beklemiş, cemaat kendi kendilerine namazı tamamlamışlar, sonra Rasulullah (sav) onlarla selam vermiş." [Malik dedi ki: (Bu mevzuda) duyduklarımın bana en hoş geleni Yezid b. Rûman'ın hadisidir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 284, /288

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ خَوَّاتٍ الأَنْصَارِىِّ أَنَّ سَهْلَ بْنَ أَبِى حَثْمَةَ الأَنْصَارِىَّ حَدَّثَهُ "أَنَّ صَلاَةَ الْخَوْفِ أَنْ يَقُومَ الإِمَامُ وَطَائِفَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ وَطَائِفَةٌ مُوَاجِهَةَ الْعَدُوِّ فَيَرْكَعُ الإِمَامُ رَكْعَةً وَيَسْجُدُ بِالَّذِينَ مَعَهُ ثُمَّ يَقُومُ فَإِذَا اسْتَوَى قَائِمًا ثَبَتَ قَائِمًا وَأَتَمُّوا لأَنْفُسِهِمُ الرَّكْعَةَ الْبَاقِيَةَ ثُمَّ سَلَّمُوا وَانْصَرَفُوا وَالإِمَامُ قَائِمٌ فَكَانُوا وِجَاهَ الْعَدُوِّ ثُمَّ يُقْبِلُ الآخَرُونَ الَّذِينَ لَمْ يُصَلُّوا فَيُكَبِّرُونَ وَرَاءَ الإِمَامِ فَيَرْكَعُ بِهِمْ وَيَسْجُدُ بِهِمْ ثُمَّ يُسَلِّمُ فَيَقُومُونَ فَيَرْكَعُونَ لأَنْفُسِهِمُ الرَّكْعَةَ الْبَاقِيَةَ ثُمَّ يُسَلِّمُونَ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَأَمَّا رِوَايَةُ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنِ الْقَاسِمِ نَحْوُ رِوَايَةِ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ إِلاَّ أَنَّهُ خَالَفَهُ فِى السَّلاَمِ وَرِوَايَةُ عُبَيْدِ اللَّهِ نَحْوُ رِوَايَةِ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ قَالَ وَيَثْبُتُ قَائِمًا.]

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona Yahya b. Saîd, ona el-Kasım b. Muhammed, ona Salih b. Havvat el-Ensarî'nin rivayet ettiğine göre; Sehl b. Ebu Hasme el-Ensarî (ra), korku namazını şöyle anlatmış: "İmam namaza durur, bir kısım cemaat da onunla birlikte durur. Cemaatin kalan kısmı, düşmanın karşısına geçer. İmam, kendisine uyanlarla birlikte bir rekât kılar, secdeleri yapıp ayağa kalkınca ayakta bekler. Cemaat, kalan rekâtı kendi kendilerine tamamlar, sonra selam verip namazdan çıkarlar. Bu esnada imam, hala kıyamdadır. Namazı tamamlayanlar, düşmanın karşısına geçip nöbeti devralırlar. Sonra namaz kılmayan gurup gelir, imamın gerisinde durup tekbir alırlar. İmam, onlara da bir rekât kıldırıp selam verir. Onlar da kalkıp kılamadıkları rekâtı kendi başlarına tamamlar, sonra selam verirler." [Ebû Davud dedi ki: Yahya b. Saîd'in el-Kasım'dan (naklettiği) rivayeti Yezîd b. Rûmân'ın rivayeti gibidir. Ancak Yahya b. Saîd’in rivayeti, sadece selam konusunda Yezid b. Rûmân'ın rivayetinden farklıdır. Ubeydullah'ın rivayeti de Yahya b. Saîd'in rivayeti gibidir. Ubeydullah da (aynen Yahya gibi) "İmam ayakta bekler" dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 284, /289

قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَأَمَّا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ سَعْدٍ فَحَدَّثَنَا قَالَ حَدَّثَنِى عَمِّى حَدَّثَنَا أَبِى عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ الزُّبَيْرِ أَنَّ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ حَدَّثَهُ "أَنَّ عَائِشَةَ حَدَّثَتْهُ بِهَذِهِ الْقِصَّةِ قَالَتْ كَبَّرَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَكَبَّرَتِ الطَّائِفَةُ الَّذِينَ صُفُّوا مَعَهُ ثُمَّ رَكَعَ فَرَكَعُوا ثُمَّ سَجَدَ فَسَجَدُوا ثُمَّ رَفَعَ فَرَفَعُوا ثُمَّ مَكَثَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم جَالِسًا ثُمَّ سَجَدُوا هُمْ لأَنْفُسِهِمُ الثَّانِيَةَ ثُمَّ قَامُوا فَنَكَصُوا عَلَى أَعْقَابِهِمْ يَمْشُونَ الْقَهْقَرَى حَتَّى قَامُوا مِنْ وَرَائِهِمْ وَجَاءَتِ الطَّائِفَةُ الأُخْرَى فَقَامُوا فَكَبَّرُوا ثُمَّ رَكَعُوا لأَنْفُسِهِمْ ثُمَّ سَجَدَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَسَجَدُوا مَعَهُ ثُمَّ قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَجَدُوا لأَنْفُسِهِمُ الثَّانِيَةَ ثُمَّ قَامَتِ الطَّائِفَتَانِ جَمِيعًا فَصَلُّوا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَرَكَعَ فَرَكَعُوا ثُمَّ سَجَدَ فَسَجَدُوا جَمِيعًا ثُمَّ عَادَ فَسَجَدَ الثَّانِيَةَ وَسَجَدُوا مَعَهُ سَرِيعًا كَأَسْرَعِ الإِسْرَاعِ جَاهِدًا لاَ يَأْلُونَ سِرَاعًا ثُمَّ سَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَسَلَّمُوا فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَقَدْ شَارَكَهُ النَّاسُ فِى الصَّلاَةِ كُلِّهَا."

Ebû Davud dedi ki: Korku namazı konusunda bize Ubeydullah b. Sa'd, ona amcası, ona babası, ona İbn İshak, ona Muhammed b. Cafer b. ez-Zübeyr, ona da Urve b. ez-Zübeyr'in haber verdiğine göre, bu korku namazı kıssasını Hz. Aişe şöyle anlatmış: "Rasulullah (sav) tekbir aldı, kendisiyle birlikte saf olanlar da tekbir aldılar. Sonra O rükû yaptı, onlar da rükû yaptılar; O secdeye vardı, onlar da secdeye vardılar. Sonra secdeden başını kaldırdı, onlar da başlarını kaldırdılar. Sonra Hz. Peygamber (sav) bir müddet oturup bekledi, onlar ise kendi kendilerine ikinci secdeyi yapıp kalktılar ve gerisin geri giderek arkadaki gurubun gerisine gidip durdular. Arkasından ikinci gurup gelerek tekbir aldılar, kendi kendilerine rükû yaptılar. Sonra Hz. Peygamber (ikinci) secdeye vardı, onlar da O'nunla birlikte secdeye gittiler. Sonra Rasulullah (sav) kalktı, onlar ise kendi başlarına ikinci secdeyi yaptılar. Sonra her iki zümre de Hz. Peygamber'le beraber kıyama durdular. Hep birlikte rükû ve (ilk) secdeyi yaptılar. Sonra Rasulullah (sav) ikinci secdeye gidince, onlar da kusur etmemeye çalışarak, ama en süratli bir şekilde O'nunla birlikte secdeye gittiler. Sonra da Hz. Peygamber selam verdi, onlar da selam verdiler. Sonra Rasulullah (sav) namazı tamamlayıp ayağa kalktı. Böylece insanlar, namazın bütününde Rasulullah'a (sav) uymuş oldular."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 285, /290

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم صَلَّى بِإِحْدَى الطَّائِفَتَيْنِ رَكْعَةً وَالطَّائِفَةُ الأُخْرَى مُوَاجِهَةُ الْعَدُوِّ ثُمَّ انْصَرَفُوا فَقَامُوا فِى مَقَامِ أُولَئِكَ وَجَاءَ أُولَئِكَ فَصَلَّى بِهِمْ رَكْعَةً أُخْرَى ثُمَّ سَلَّمَ عَلَيْهِمْ ثُمَّ قَامَ هَؤُلاَءِ فَقَضَوْا رَكْعَتَهُمْ وَقَامَ هَؤُلاَءِ فَقَضَوْا رَكْعَتَهُمْ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَلِكَ رَوَاهُ نَافِعٌ وَخَالِدُ بْنُ مَعْدَانَ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَكَذَلِكَ قَوْلُ مَسْرُوقٍ وَيُوسُفَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَكَذَلِكَ رَوَى يُونُسُ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى مُوسَى أَنَّهُ فَعَلَهُ.]

Bize Müsedded, ona Yezid b. Zürey', ona Mamer, ona ez-Zührî, ona Salim, ona da İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre; "Rasulullah (sav) iki guruptan birine bir rekât (korku namazı) kıldırdı. Bu sırada diğer gurup düşman karşısında nöbette idi. Sonra ilk gurup namazdan ayrılıp öbürlerinin yerine geçti ve ikinci gurup namaza geldi. Rasulullah (sav) onlara da bir rekât namaz kıldırdı. Sonra selâm verdi. Sonra hem her iki gurup birer rekât daha namaz kıldılar." [Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi Nafi' ile Hâlid b. Mâ'dan da İbn Ömer vasıtasıyla Hz. Peygamber'den (sav) aynı şekilde rivayet ettiler. Mesruk ile Yusuf b. Mihran'ın İbn Abbas'tan naklettikleri söz de böyledir. Yunus'un el-Hasan’dan naklettiği rivâyete göre Ebû Musa da (korku namazını) bu şekilde kılarmış.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 286, /290

حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ الْمُنْتَصِرِ أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ - يَعْنِى ابْنَ يُوسُفَ - عَنْ شَرِيكٍ عَنْ خُصَيْفٍ بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ . قَالَ "فَكَبَّرَ نَبِىُّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَكَبَّرَ الصَّفَّانِ جَمِيعًا." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ الثَّوْرِىُّ بِهَذَا الْمَعْنَى عَنْ خُصَيْفٍ وَصَلَّى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ سَمُرَةَ هَكَذَا إِلاَّ أَنَّ الطَّائِفَةَ الَّتِى صَلَّى بِهِمْ رَكْعَةً ثُمَّ سَلَّمَ مَضَوْا إِلَى مَقَامِ أَصْحَابِهِمْ وَجَاءَ هَؤُلاَءِ فَصَلَّوْا لأَنْفُسِهِمْ رَكْعَةً ثُمَّ رَجَعُوا إِلَى مَقَامِ أُولَئِكَ فَصَلَّوْا لأَنْفُسِهِمْ رَكْعَةً.] [قَالَ أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا بِذَلِكَ مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ بْنُ حَبِيبٍ قَالَ أَخْبَرَنِى أَبِى أَنَّهُمْ غَزَوْا مَعَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَمُرَةَ كَابُلَ فَصَلَّى بِنَا صَلاَةَ الْخَوْفِ .]

Bir önceki hadisin manasını aynı senedle bize Temim b. el-Muntasır, ona İshak b. Yusuf, ona Şerik, ona Husayf da rivayet etti. (Husayf) dedi ki: "Allah'ın elçisi (sav) tekbir getirince her iki saf da birlikte tekbir getirdi." [Ebû Davud dedi ki: (Şerik'in rivayet ettiği) bir önceki hadisi Husayf'tan aynı manada es-Sevrî de rivayet etmiştir. Abdurrahman b. Semüre de korku namazını böyle kılmıştır. Ancak imamla (ikinci) rekâtı kılan grup, imam selâm verince, (daha önce birinci rekâtı imamla kılıp düşman karşısında nöbet tutan) arkadaşlarının yerine gitmişler, arkadaşları da gelip kendi başlarına bir rekât kılmışlardı. Sonra onlar da düşman karşısında nöbet tutan arkadaşlarının yerine gitmişler ve onlar da gelip kendi başlarına bir rekât daha kılıp selam vermişlerdi.] [Ebû Davud dedi ki: Bunu bize Müslim b. İbrahim de Abdussamed b. Habib'den nakletti. O dedi ki: Bana babam, Abdurrahman b. Semüre ile birlikte Kâbul'e savaşa gittiklerini söyledi ve Abdurrahman bize korku namazı kıldırdı dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 287, /291

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا الأَشْعَثُ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى بَكْرَةَ قَالَ "صَلَّى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فِى خَوْفٍ الظُّهْرَ فَصَفَّ بَعْضَهُمْ خَلْفَهُ وَبَعْضَهُمْ بِإِزَاءِ الْعَدُوِّ فَصَلَّى بِهِمْ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ فَانْطَلَقَ الَّذِينَ صَلَّوْا مَعَهُ فَوَقَفُوا مَوْقِفَ أَصْحَابِهِمْ ثُمَّ جَاءَ أُولَئِكَ فَصَلَّوْا خَلْفَهُ فَصَلَّى بِهِمْ رَكْعَتَيْنِ ثُمَّ سَلَّمَ فَكَانَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَرْبَعًا وَلأَصْحَابِهِ رَكْعَتَيْنِ رَكْعَتَيْنِ." [وَبِذَلِكَ كَانَ يُفْتِى الْحَسَنُ .] [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَلِكَ فِى الْمَغْرِبِ يَكُونُ لِلإِمَامِ سِتَّ رَكَعَاتٍ وَلِلْقَوْمِ ثَلاَثًا ثَلاَثًا.] [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَلِكَ رَوَاهُ يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ جَابِرٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَكَذَلِكَ قَالَ سُلَيْمَانُ الْيَشْكُرِىُّ عَنْ جَابِرٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم.]

Bize Ubeydullah b. Muaz, ona babası, ona el-Eş'as, ona el-Hasan, ona da Ebu Bekre şöyle anlattı: "Hz. Peygamber (sav) korkulu bir anda öğle namazı kıldırdı. Cemaatin bir kısmı arkasında saf tuttu, bir kısmı da düşmanın karşısında nöbette kaldı. Arkasındakilere iki rekât kıldırdıktan sonra selâm verdi. Kendisiyle birlikte namaz kılanlar gidip düşman karşısında nöbet tutan arkadaşlarının yerine geçtiler. Sonra onlar gelip Rasulullah'ın (sav) arkasında namaza durdular, Hz. Peygamber onlara da iki rekât namaz kıldırdı. Sonra selam verdi. Böylece Rasulullah (sav) dört, ashabı ise iki rekât namaz kılmışlardı." [Hasen-ı Basrî de böyle fetva verirdi.] [Ebû Davud dedi ki: Akşam namazı da böyledir. İmam için altı, cemaat için de üçer rekâttır.] [Yine Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi aynı şekilde Yahya b. Ebu Kesir de Ebû Seleme ve Câbir vasıtasıyla Hz. Peygamber'den rivayet etti. Süleyman el-Yeşkürî de aynı şekilde; Cabir vasıtasıyla Hz. Peygamber'den rivayet etti.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 289, /292

حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ خَالِدِ بْنِ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَوْهَبٍ الرَّمْلِىُّ الْهَمْدَانِىُّ حَدَّثَنَا الْمُفَضَّلُ بْنُ فَضَالَةَ وَاللَّيْثُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ أَبِى الزُّبَيْرِ عَنْ أَبِى الطُّفَيْلِ عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ فِى غَزْوَةِ تَبُوكَ إِذَا زَاغَتِ الشَّمْسُ قَبْلَ أَنْ يَرْتَحِلَ جَمَعَ بَيْنَ الظُّهْرِ وَالْعَصْرِ وَإِنْ يَرْتَحِلْ قَبْلَ أَنْ تَزِيغَ الشَّمْسُ أَخَّرَ الظُّهْرَ حَتَّى يَنْزِلَ لِلْعَصْرِ وَفِى الْمَغْرِبِ مِثْلَ ذَلِكَ إِنْ غَابَتِ الشَّمْسُ قَبْلَ أَنْ يَرْتَحِلَ جَمَعَ بَيْنَ الْمَغْرِبِ وَالْعِشَاءِ وَإِنْ يَرْتَحِلْ قَبْلَ أَنْ تَغِيبَ الشَّمْسُ أَخَّرَ الْمَغْرِبَ حَتَّى يَنْزِلَ لِلْعِشَاءِ ثُمَّ جَمَعَ بَيْنَهُمَا." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ عَنْ حُسَيْنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ كُرَيْبٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَ حَدِيثِ الْمُفَضَّلِ وَاللَّيْثِ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salâtu's-sefer 275, /281