حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن الْفَضْلِ السَّقَطِيُّ، حَدَّثَنَا سَعِيدُ بن سُلَيْمَانَ، حَدَّثَنَا أَبُو مَعْشَرٍ، حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بن عَبْدِ الرَّحْمَنِ الأَنْصَارِيُّ، عَنْ سَهْلِ بن حُنَيْفٍ، قَالَ: قَالَ أَهْلُ الْعَالِيَةِ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، لا بُدَّ لَنَا مِنْ مَجَالِسَ، قَالَ:"فَأَدُّوا حَقَّ الْمَجَالِسِ"، قَالُوا: وَمَا حَقُّ الْمَجَالِسِ؟، قَالَ:"ذِكْرُ اللَّهِ كَثِيرًا، وَأَرْشِدُوا السَّبِيلَ، وَغُضُّوا الأَبْصَارَ" .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166738, MK005592
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن الْفَضْلِ السَّقَطِيُّ، حَدَّثَنَا سَعِيدُ بن سُلَيْمَانَ، حَدَّثَنَا أَبُو مَعْشَرٍ، حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بن عَبْدِ الرَّحْمَنِ الأَنْصَارِيُّ، عَنْ سَهْلِ بن حُنَيْفٍ، قَالَ: قَالَ أَهْلُ الْعَالِيَةِ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، لا بُدَّ لَنَا مِنْ مَجَالِسَ، قَالَ:"فَأَدُّوا حَقَّ الْمَجَالِسِ"، قَالُوا: وَمَا حَقُّ الْمَجَالِسِ؟، قَالَ:"ذِكْرُ اللَّهِ كَثِيرًا، وَأَرْشِدُوا السَّبِيلَ، وَغُضُّوا الأَبْصَارَ" .
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Taberânî, Mu'cem-i kebîr, Sehl b. Huneyf b. Vâhib b. Hakîm 5592, 5/1418
Senetler:
1. Sehl b. Huneyf el-Ensari (Sehl b. Huneyf b. Vahıb b. Ukeym b. Salebe)
2. Ebu Bekir b. Abdurrahman el-Mahzumi (Ebu Bekir b. Abdurrahman b. Haris b. Hişam)
3. Ebu Ma'şer Necih b. Abdurrahman es-Sindî (Necih b. Abdurrahman)
4. Ebu Osman Said b. Süleyman ed-Dabbî (Said b. Süleyman b. Kinane)
5. Ebu Cafer Muhammed b. Fadl es-Sakatî (Muhammed b. Fadl b. Cabir b. Şazan)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
Yardım, Yardımlaşma, yol konusunda
Zikir, mahlukatın Allah'ı zikretmesi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
256401, NS11298
Hadis:
11298 - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، حَدَّثَنَا الْفَضْلُ بْنُ الْعَلَاءِ، حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ حَكِيمٍ، عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَبْدِ اللهِ بْنِ أَبِي طَلْحَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، قَالَ: خَرَجَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمًا ظُهْرًا، فَوَجَدَهُمْ يَتَحَدَّثُونَ فِي مَجَالِسِهِمْ عَلَى أَبْوَابِ الدُّورِ، فَقَالَ: «مَا هَذِهِ الْمَجَالِسُ؟ , إِيَّاكُمْ وَهَذِهِ الصُّعُدَاتِ تَجْلِسُونَ فِيهَا» , قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، نَجْلِسُ عَلَى غَيْرِ مَا بَأْسٍ نَغْتَمُّ فِي الْبُيُوتِ فَنَبْرُزُ فَنَتَحَدَّثُ، قَالَ: «فَأَعْطُوا الْمَجَالِسَ حَقَّهَا» , قَالُوا: وَمَا حَقُّهَا يَا رَسُولَ اللهِ؟ , قَالَ: «غَضُّ الْبَصَرِ، وَحُسْنُ الْكَلَامِ، وَرَدُّ السَّلَامِ، وَإِرْشَادُ الضَّالِّ»
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Nesâî, Sünen-i Kübra, Tefsîr 11298, 10/201
Senetler:
1. Ebu Talha el-Ensarî (Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
2. Abdullah b. Zeyd el-Ensarî (Abdullah b. Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
3. Ebu Yahya İshak b. Abdullah el-Ensârî (İshak b. Abdullah b. Zeyd b. Sehl)
4. Osman b. Hakim el-Evsî (Osman b. Hakim b. Abbad b. Huneyf)
5. Fadl b. Alâ el-Kufi (Fadl b. Alâ)
6. Muhammed b. Sudrân el-Ezdi (Muhammed b. İbrahim b. Sudrân)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
KTB, SELAM
Selam, selamı yaymak
Yardım, Yardımlaşma, yol konusunda
Öneri Formu
Hadis Id, No:
264806, MAH000959
Hadis:
959 - حَدثنا عَبدُ الْمَلِكِ بْنُ عَمْرٍو قَالَ: حَدثنا هِشَامُ بْنُ سَعْدٍ، عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ، عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلى الله عَلَيه وسَلم قَالَ: إِيَّاكُمْ وَالْجُلُوسَ فِي الطُّرُقَاتِ، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، وَمَا لَنَا بُدٌّ مِنْ مَجَالِسِنَا نَتَحَدَّثُ فِيهَا، قَالَ: فَإِذَا أَبَيْتُمْ إِلاَّ الْمَجْلِسَ فَأَعْطُوا الطَّرِيقَ حَقَّهَا، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ، وَمَا حَقُّ الطَّرِيقِ؟ قَالَ: غَضُّ الْبَصَرِ، وَكَفُّ الأَذَى، وَرَدُّ السَّلاَمِ، وَالأَمَرُ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيُ عَنِ الْمُنْكَرِ.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abd b. Humeyd, Müntehab Müsned-i Abd b. Humeyd, Ebu Said el-Hudrî 959, 2/478
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Muhammed Ata b. Yesar el-Hilalî (Ata b. Yesar)
3. Ebu Üsame Zeyd b. Eslem el-Kuraşî (Zeyd b. Eslem)
4. Ebu Abbad Hişam b. Sa'd el-Kuraşî (Hişam b. Sa'd)
5. Ebu Âmir Abdülmelik b. Amr el-Kaysî (Abdülmelik b. Amr)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
KTB, SELAM
Selam, selamı yaymak
Teşvik edilenler, Ma'rufu emr/münkerden nehy
حَدَّثَنَا مُوسَى بن عِيسَى بن الْمُنْذِرِ الْحِمْصِيُّ، ثنا مُحَمَّدُ بن الْمُبَارَكِ الصُّورِيُّ، ثنا صَدَقَةُ بن خَالِدٍ، ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن يَحْيَى بن مِنْدَهِ الأَصْبَهَانِيُّ، ثنا إِسْحَاقُ بن زَيْدٍ الْخَطَّابِيُّ، ثنا مُحَمَّدُ بن سُلَيْمَانَ بن أَبِي دَاوُدَ، قَالا: ثنا وَحْشِيُّ بن حَرْبِ بن وَحْشِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، أَنّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ:لَعَلَّكُمْ سَتَفْتَحُونَ بَعْدِي مَدَائِنَ عِظَامًا، وتَتَّخِذُونَ فِي أَسْوَاقِهَا مَجَالِسَ، فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ فَرُدُّوا السَّلامَ وَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِكُمْ، وَاهْدُوا الأَعْمَى وَأَعِينُوا الْمَظْلُومَ.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
271188, MK018887-2
Hadis:
حَدَّثَنَا مُوسَى بن عِيسَى بن الْمُنْذِرِ الْحِمْصِيُّ، ثنا مُحَمَّدُ بن الْمُبَارَكِ الصُّورِيُّ، ثنا صَدَقَةُ بن خَالِدٍ، ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن يَحْيَى بن مِنْدَهِ الأَصْبَهَانِيُّ، ثنا إِسْحَاقُ بن زَيْدٍ الْخَطَّابِيُّ، ثنا مُحَمَّدُ بن سُلَيْمَانَ بن أَبِي دَاوُدَ، قَالا: ثنا وَحْشِيُّ بن حَرْبِ بن وَحْشِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ، أَنّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ:لَعَلَّكُمْ سَتَفْتَحُونَ بَعْدِي مَدَائِنَ عِظَامًا، وتَتَّخِذُونَ فِي أَسْوَاقِهَا مَجَالِسَ، فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ فَرُدُّوا السَّلامَ وَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِكُمْ، وَاهْدُوا الأَعْمَى وَأَعِينُوا الْمَظْلُومَ.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
, ,
Senetler:
1. Vahşi b. Harb el-Habeşi (Vahşi b. Harb)
2. Harb b. Vahşi el-Habeşi (Harb b. Vahşi b. Harb)
3. Vahşi b. Harb b. Vahşi (Vahşi b. Harb b. Vahşi b. Harb)
4. Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Harranî (Muhammed b. Süleyman b. Salim)
5. İshak b. Zeyd el-Hattâbî (İshak b. Zeyd b. Abdülkebir b. Abdülhamid b. Abdurrahman b. Zeyd b. Hattab)
6. Muhammed b. Yahya b. Mende (Muhammed b. Yahya b. İbrahim b. Velid)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
KTB, SELAM
Selam, aynı şekilde veya daha güzeliyle karşılık vermek
Selam, selamı yaymak
Yardım, mazluma yardım etmek
Yardım, Yardımlaşma, yol konusunda
Öneri Formu
Hadis Id, No:
272280, MK004725-3
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن القاسِمِ الجَوْهَرِيُّ وَزَكَرِيَّا بن حَمْدَوَيْهِ الصَّفَّارُ ، قَالا : حَدَّثَنَا عَفَّانُ بن مُسْلِمٍ ، ح وَحَدَّثَنَا مُعَاذُ بن الْمُثَنَّى ، حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ ، قَالا : حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بن زِيَادٍ ، حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بن حَكِيمٍ ، عَنْ إِسْحَاقَ بن عَبْدِ اللَّهِ بن أَبِي طَلْحَةَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ جَدِّهِ ، قَالَ : كُنَّا جُلُوسًا عَلَى الأَفْنِيَةِ ، فَمَرَّ بنا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، فَقَالَ : مَا لَكُمْ وَالْجُلُوسَ عَلَى الصُّعُدَاتِ ؟ فَقُلْنَا : يَا رَسُولَ اللَّهِ , إِنَّا جَلَسْنَا نَتَحَدَّثُ نَذْكُرُ اللَّهَ ، قَالَ : فَأَعْطُوا الْمَجَالِسَ حَقَّهَا ، قُلْنَا : يَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَا حَقُّهَا ؟ قَالَ : غَضُّ الْبَصَرِ , وَرَدُّ السَّلامِ , وإِهْدَاءُ السَّبِيلِ , وَحُسْنُ الْكَلامِ .
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Taberânî, Mu'cem-i kebîr, Zeyd b. Sehl Ebu Talha el-Ensarî Akabî Bedrî Nakîb 4725, 4/1191
Senetler:
1. Ebu Talha el-Ensarî (Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
2. Abdullah b. Zeyd el-Ensarî (Abdullah b. Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
3. Ebu Yahya İshak b. Abdullah el-Ensârî (İshak b. Abdullah b. Zeyd b. Sehl)
4. Osman b. Hakim el-Evsî (Osman b. Hakim b. Abbad b. Huneyf)
5. Ebu Bişr Abdülvahid b. Ziyad el-Abdî (Abdülvahid b. Ziyad)
6. Müsedded b. Müserhed el-Esedî (Müsedded b. Müserhed b. Müserbel b. Şerik)
7. Muaz b. Müsenna el-Anberî (Muaz b. Müsenna b. Muaz)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
KTB, SELAM
Selam, selamı yaymak
Yardım, Yardımlaşma, yol konusunda
Öneri Formu
Hadis Id, No:
272281, MK004725-2
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن القاسِمِ الجَوْهَرِيُّ وَزَكَرِيَّا بن حَمْدَوَيْهِ الصَّفَّارُ ، قَالا : حَدَّثَنَا عَفَّانُ بن مُسْلِمٍ ، ح وَحَدَّثَنَا مُعَاذُ بن الْمُثَنَّى ، حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ ، قَالا : حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَاحِدِ بن زِيَادٍ ، حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بن حَكِيمٍ ، عَنْ إِسْحَاقَ بن عَبْدِ اللَّهِ بن أَبِي طَلْحَةَ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ جَدِّهِ ، قَالَ : كُنَّا جُلُوسًا عَلَى الأَفْنِيَةِ ، فَمَرَّ بنا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، فَقَالَ : مَا لَكُمْ وَالْجُلُوسَ عَلَى الصُّعُدَاتِ ؟ فَقُلْنَا : يَا رَسُولَ اللَّهِ , إِنَّا جَلَسْنَا نَتَحَدَّثُ نَذْكُرُ اللَّهَ ، قَالَ : فَأَعْطُوا الْمَجَالِسَ حَقَّهَا ، قُلْنَا : يَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَا حَقُّهَا ؟ قَالَ : غَضُّ الْبَصَرِ , وَرَدُّ السَّلامِ , وإِهْدَاءُ السَّبِيلِ , وَحُسْنُ الْكَلامِ .
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Taberânî, Mu'cem-i kebîr, Zeyd b. Sehl Ebu Talha el-Ensarî Akabî Bedrî Nakîb 4725, 4/1191
Senetler:
1. Ebu Talha el-Ensarî (Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
2. Abdullah b. Zeyd el-Ensarî (Abdullah b. Zeyd b. Sehl b. Esved b. Haram b. Amr)
3. Ebu Yahya İshak b. Abdullah el-Ensârî (İshak b. Abdullah b. Zeyd b. Sehl)
4. Osman b. Hakim el-Evsî (Osman b. Hakim b. Abbad b. Huneyf)
5. Ebu Bişr Abdülvahid b. Ziyad el-Abdî (Abdülvahid b. Ziyad)
6. Ebu Osman Affân b. Müslim el-Bahilî (Affân b. Müslim b. Abdullah)
7. Zekeriyya b. Hamdeveyh es-Saffar (Zekeriyya b. Hamdeveyh)
Konular:
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
KTB, SELAM
Selam, selamı yaymak
Yardım, Yardımlaşma, yol konusunda
Öneri Formu
Hadis Id, No:
270868, BS020230
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو طَاهِرٍ الْفَقِيهُ أَنْبَأَنَا أَبُو طَاهِرٍ الْمُحَمَّدَابَاذِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو قِلاَبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو عَامِرٍ حَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ح وَأَخْبَرَنَا أَبُو طَاهِرٍ الْفَقِيهُ أَنْبَأَنَا أَبُو بَكْرٍ الْفَحَّامُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ مَسْعُودٍ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ هُوَ ابْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« إِيَّاكُمْ وَالْجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ ». فَقَالُوا : يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا بُدٌّ نَتَحَدَّثُ فِيهَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِذَا أَبَيْتُمْ إِلاَّ الْمَجْلِسَ فَأَعْطُوا الطَّرِيقَ حَقَّهُ ». قَالُوا : وَمَا حَقُّ الطَّرِيقِ؟ قَالَ :« غَضُّ الْبَصَرِ وَكَفُّ الأَذَى وَرَدُّ السَّلاَمِ وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىُ عَنِ الْمُنْكَرِ ». أَخْرَجَهُ الْبُخَارِىُّ فِى الصَّحِيحِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِى عَامِرٍ وَأَخْرَجَاهُ مِنْ حَدِيثِ حَفْصِ بْنِ مَيْسَرَةَ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَسْلَمَ.
Tercemesi:
Bize Ebû Tâhir el-Fakih, ona Ebû Tahir el-Muhammedâbâzi, ona Ebû Kılâbe, ona Ebû Âmir, ona Züheyr b. Muhammed rivayet etti. (ح) Bize Ebû Tahir el-Fakih, ona Ebû Bekir el-Fahham, ona Muhammed b. Yahya, ona Musa b. Mes'ûd, ona Züheyr b. Muhammed, ona Zeyd b. Eslem, ona da Atâ b. Yesâr, Ebû Saîd el-Hudrî'nin (r.a.) şöyle dediğini rivayet etti: Rasûlullah (s.a.v.);
"- Yollara oturmaktan kaçınınız" buyurdu.
"- Aramızda sohbet ettiğimiz bu mekânlardan kaçınmamız imkansız" dediler.
"- Bu mekânlardan kaçınmanız imkânsız ise, o zaman yolun hakkını veriniz" buyurdu.
"- Yolun hakkı nedir? diye sorduklarında;
"- Gözleri (haramdan) korumak, (yoldan geçenleri) rahatsız etmekten kaçınmak, selama karşılık vermek, ma'rûfu emredip münkere mani olmaktır" buyurdu.
Buhari bu hadisi Sahih’inde Abdullah b. Muhammed, ona Ebû Âmir, onlara Hafs b. Meysere, ona da Zeyd b. Eslem tarikiyle rivayet etti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Beyhakî, Sünen-i Kebir, Edebü'l-kâdî 20230, 20/266
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Muhammed Ata b. Yesar el-Hilalî (Ata b. Yesar)
3. Ebu Üsame Zeyd b. Eslem el-Kuraşî (Zeyd b. Eslem)
4. Ebu Münzir Züheyr b. Muhammed et-Temimî (Züheyr b. Muhammed)
5. Ebu Huzeyfe Musa b. Mesud en-Nehdi (Musa b. Mesud)
6. Muhammed b. Yahya ez-Zühli (Muhammed b. Yahya b. Abdullah b. Halid)
7. Ebu Bekir Muhammed b. İbrahim en-Neysâbûrî (Muhammed b. İbrahim b. Fadl)
8. Ebu Tahir Muhammed b. Mahmiş ez-Ziyâdî (Muhammed b. Muhammed b. Mahmiş b. Ali b. Davud b. Eyyüb)
Konular:
Emr-i bi'l-maruf, Nehy-i ani'l-münker, iyiliği emretmek, kötülükten alıkoymak
Göz, haramdan korumak
Hak, yola oturma/yol hakkı
Haklar, hakları Savunma
Korunmak, harama/mahreme bakmaktan sakınmak
KTB, İYİLİK, BİRR,
KTB, SELAM
Selam, selamı yaymak
Şiddet, Eziyet, eziyet etmekten kaçınmak, eziyeti ortadan kaldırmak
Teşvik edilenler, Ma'rufu emr/münkerden nehy
Zina, zina çeşitleri