553 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Muhammed b. Abdullah, ona babası (Abdullah b. Müsenna), ona Sumâme, ona da Enes (ra), Hz. Ebu Bekir'in (ra) kendisine, Rasulullah'ın (sav) belirlediği zekat oranlarını içerir bir yazı yazdı. Bu yazıda şu ifadeler vardı: "Develerinin nisabı, dört yaşını bitirip beş yaşına basmış dişi deve zekatına ulaşan ancak verebileceği bu yaşta dişi bir devesi bulunmayıp da üç yaşını bitirip dört yaşına basmış dişi bir devesi olan kişiden, zekat olarak bu devesi kabul edilir. Fakat bu durumda mükellef, kendisi için mümkünse bu devesiyle birlikte iki koyun, değilse yirmi dirhem daha verir. Develerinin nisabı, üç yaşını bitirip dört yaşına basmış dişi deve zekatına ulaşan ancak verebileceği bu yaşta dişi bir devesi bulunmayıp da dört yaşını bitirip beş yaşına basmış dişi bir devesi olan kişiden, zekat olarak bu devesi kabul edilir; buna karşılık zekat memuru, o kişiye yirmi dirhem veya iki koyun geri ödemede bulunur. Develerinin nisabı, üç yaşını bitirip dört yaşına basmış dişi deve zekatına ulaşan ancak verebileceği bu yaşta dişi bir devesi bulunmayıp da iki yaşını bitirip üç yaşına basmış dişi bir devesi olan kişiden zekat olarak bu devesi kabul edilir. Fakat bu durumda mükellef, bu devesiyle birlikte iki koyun veya yirmi dirhem daha verir. Develerinin nisabı, iki yaşını bitirip üç yaşına basmış dişi deve zekatına ulaşan ancak yanında üç yaşını bitirip dört yaşına basmış dişi bir devesi olan kişiden, zekat olarak bu devesi kabul edilir; buna karşılık zekat memuru, o kişiye yirmi dirhem veya iki koyun geri ödemede bulunur. Develerinin nisabı, iki yaşını bitirip üç yaşına basmış dişi deve zekatına ulaşan ancak verebileceği bu yaşta dişi bir devesi bulunmayıp da bir yaşını bitirip iki yaşına basmış dişi bir devesi olan kişiden zekat olarak bu devesi kabul edilir. Fakat bu durumda mükellef, bu devesiyle birlikte iki koyun veya yirmi dirhem daha verir."
Açıklama: Bahsi geçen yazı, Enes b. Malik'i (ra) Bahreyne'e vali olarak gönderdiği sırada Hz. Ebu Bekir tarafından yaz(dır)ılan yazıdır.
Bize Muhammed b. Abdullah b. el-Müsennâ el-Ensarî, ona babası (Abdullah b. Müsenna), ona Sumâme b. Abdullah b. Enes, ona da Enes, Hz. Ebu Bekir'in kendisini Bahreyn’e gönderdiği vakit şu mektubu yazdığını rivayet etti: "Rahman Rahim Allah’ın adıyla. Bu, Rasulullah’ın (sav) farz kıldığı, Allah’ın da Rasulü’ne emrettiği sadaka (zekât) farizasıdır. Müslümanlardan her kimden gerektiği şekilde bu sadaka istenecek olursa o da onu versin. Kendisinden daha fazlası istenen kimse de fazlayı vermesin. Yirmi dört deve ve aşağısında, her beş deve için bir koyun verilir. Yirmi beş deveye ulaşırsa otuz deveye kadar bir bintu mehâd (denilen iki yaşına basmış dişi deve) vardır. Otuz altıya varıp kırk beş deveye kadar bir dişi bintu lebûn (denilen üç yaşına basmış dişi deve) verilir. Kırk altıya ulaşıp altmış deveye kadar bir hıkka (denilen erkek devenin bastığı bir buğur) vardır. Altmış bire ulaşıp yetmiş beşe kadar da bir cezea (dört yaşını bitirmiş, beşine basmış) dişi deve vardır. Deve sayısı yetmiş altıya varıp doksana kadar dişi iki bintu lebûn (iki yaşını tamamlayıp, üç yaşına basmış dişi deve) vardır. Doksan bire ulaştıktan sonra yüz yirmi deveye kadar ise ona iki hıkka (devenin yaklaşabileceği buğur) düşer. Sayıları yüz yirmiden fazla olursa her bir kırk deve için bir bintu lebûn (iki yaşını tamamlayıp üç yaşına basmış bir dişi deve) düşer. Her bir elli deve için de bir hıkka (erkek devenin yaklaşabileceği buğur denilen dişi deve) düşer. Yanında sadece dört devesi olan kimsenin, o develerine zekât düşmez. Develerin sahibinin istemesi müstesna. Beş deveye ulaşırsa ona bir koyun (zekât) düşer." "Merada yayılan koyunların sayısı kırktan yüz yirmiye kadar olursa bir koyun, yüz yirmiden fazla iki yüze kadar iki koyun zekât düşer. İki yüzden fazla üç yüze kadar üç koyun zekât düşer. Üç yüzü aştığı takdirde her yüz koyun için bir koyun zekât verilir. Eğer bir kimsenin merada yayılan koyunları kırktan bir eksik olursa ona zekât düşmez, sahibinin vermek istemesi müstesna. Gümüşte zekât kırkta birdir. Eğer gümüş sadece yüz doksan dirhem ise ona bir şey düşmez, sahibinin (nafile olarak) ermek istemesi müstesna."
Bize Ahmed b. Meni, ona Süfyan, ona Zührî, ona Saîd b. Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre’nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Hayvanın, yaralamasından dolayı bir ceza yoktur (tazmin edilmez). Kuyuya düşmekten dolayı (ortaya çıkan zarar) tazmin edilmez. Maden ocaklarına (düşmekten) dolayı da bir ceza gerekmez. Definelerde beşte bir (zekat) vardır." [Bize Kuteybe, ona Leys b. Şihâb, ona Saîd b. Müseyyeb ve Ebu Seleme b. Abdurrahman, onlara da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'den (sav) benzer rivayette bulunmuştur.] [(Tirmizi) der ki: Bu hususta Câbir, Amr b. Avf el-Müzenî ve Ubade b. Sâmit’ten de rivayet vardır. Ebu İsa (Tirmizi) der ki: Ebu Hureyre’nin rivayet ettiği hadis hasen sahih bir hadistir. Bize el-Ensari, ona Ma‘n, ona da Mâlik b. Enes şöyle haber vermiştir: Hz. Peygamber'in (sav) "Hayvanın yaralaması hederdir" sözünün açıklaması şudur: Yani bundan dolayı bir diyet yoktur. Ebu İsa (Tirmizi) der ki: "Hayvanın yaralaması hederdir" buyruğunu açıklamak üzere kimi ilim adamı şöyle demiştir: Acmâ (hayvan)dan kasıt sahibinden bir şekilde kurtulup kaçmış hayvandır. Bu kaçışı esnasında bir şeylere zarar verecek olursa onun sahibinin herhangi bir tazminat ödemesi söz konusu olmaz.] ["Maden de hederdir" buyruğu ile şu ifade edilmektedir: Bir kimse bir maden ocağı kazsa ve oraya bir insan düşse bundan dolayı ona tazminat düşmez. Aynı şekilde bir kimse giden gelen herkesin yararlanması için bir kuyu kazsa ve oraya bir insan düşse, o kuyu sahibine bir tazminat yükümlülüğü olmaz.] ["Rikâzda (definede) da beşte bir vardır". Buradaki rikâz’dan kasıt cahiliye dönemi gömüleri arasında bulunan değerli şeylerdir. Her kim bir define bulacak olursa onun beşte birini sultana (İslam devletine) öder, geri kalanı da ona aittir.]