حَدَّثَنَا هَنَّادُ بْنُ السَّرِىِّ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَرْقَمِ قَالَ: أُقِيمَتِ الصَّلاَةُ فَأَخَذَ بِيَدِ رَجُلٍ، فَقَدَّمَهُ، وَكَانَ إِمَامَ قَوْمِهِ وَقَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "إِذَا أُقِيمَتِ الصَّلاَةُ، وَوَجَدَ أَحَدُكُمُ الْخَلاَءَ، فَلْيَبْدَأْ بِالْخَلاَءِ." [قَالَ: وَفِى الْبَابِ عَنْ عَائِشَةَ، وَأَبِى هُرَيْرَةَ، وَثَوْبَانَ، وَأَبِى أُمَامَةَ. قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَرْقَمِ، حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. هَكَذَا رَوَى مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ، وَيَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ الْقَطَّانُ، وَغَيْرُ وَاحِدٍ مِنَ الْحُفَّاظِ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَرْقَمِ. وَرَوَى وُهَيْبٌ وَغَيْرُهُ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ رَجُلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَرْقَمِ. وَهُوَ قَوْلُ غَيْرِ وَاحِدٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَالتَّابِعِينَ. وَبِهِ يَقُولُ أَحْمَدُ، وَإِسْحَاقُ؛ قَالاَ: ’لاَ يَقُومُ إِلَى الصَّلاَةِ، وَهُوَ يَجِدُ شَيْئًا مِنَ الْغَائِطِ وَالْبَوْلِ.’ وَقَالاَ: ’إِنْ دَخَلَ فِى الصَّلاَةِ، فَوَجَدَ شَيْئًا مِنْ ذَلِكَ، فَلاَ يَنْصَرِفْ مَا لَمْ يَشْغَلْهُ.’ وَقَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ: ’لاَ بَأْسَ أَنْ يُصَلِّىَ، وَبِهِ غَائِطٌ أَوْ بَوْلٌ، مَا لَمْ يَشْغَلْهُ ذَلِكَ عَنِ الصَّلاَةِ.’]

Bize Hennad b. Serî, ona Ebu Muaviye (Muhammed b. Hazım), ona Hişam b. Urve, ona da babası (Urve b. Zübeyr), Abdullah b. Erkam'ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Namaz için kamet getirilmişti. O sırada imam, bir adamı elinden tutarak (cemaate) imamlık yapmak üzere öne geçirdi ve: Rasulullah'ın (sav): "Sizden biri namaza duracağı sırada tuvalet ihtiyacı hissederse önce tuvalet ihtiyacını gidersin." buyurduğunu söyledi. [Tirmizî şöyle demiştir: Bu konuda Aişe, Ebu Hüreyre, Sevbân ve Ebu Ümâme’den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Abdullah b. Erkam'ın hadisi, hasen-sahihtir. Malik, Yahya b. Said el-Kattan ve hadis hafızlarından pek çok kişi bu hadisi; Hişam b. Urve, ona babası (Urve b. Zübeyr), ona da Abdullah b. Erkam’ın rivayetiyle bu şekliyle nakletmiştir. Yine Veheyb ve daha başka raviler de, Hişam b. Urve, ona babası, başka bir kimse vasıtasıyla Abdullah b. Erkâm’dan rivayet etmiştir. Rasulullah'ın (sav) ashabı ve tabiinden pek çok kimsenin görüşü bu yöndedir. Ahmed (b. Hanbel) ve İshak da bu görüştedir; Onlar şöyle demişlerdir: 'Küçük veya büyük tuvalet ihtiyacı hisseden kimse namaza başlamaz. Namazada iken böyle bir ihtiyaç hissederse, eğer bu durum zihnini meşgul etmiyorsa namazdan çıkmaz.' Bazı âlimler de: 'Küçük veya büyük tuvalet ihtiyacı, namazını etkileyecek kadar zihnini meşgul etmediği sürece, kişinin namaza devam etmesinde bir sakınca yoktur.' demişlerdir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 108, 1/262

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ حَنْبَلٍ وَمُسَدَّدٌ وَمُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى - الْمَعْنَى - قَالُوا حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى حَزْرَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ - قَالَ ابْنُ عِيسَى فِى حَدِيثِهِ ابْنُ أَبِى بَكْرٍ ثُمَّ اتَّفَقُوا أَخُو الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ - قَالَ كُنَّا عِنْدَ عَائِشَةَ فَجِىءَ بِطَعَامِهَا فَقَامَ الْقَاسِمُ يُصَلِّى فَقَالَتْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "لاَ يُصَلَّى بِحَضْرَةِ الطَّعَامِ وَلاَ وَهُوَ يُدَافِعُهُ الأَخْبَثَانِ."

Bize Ahmed b. Muhammed b. Hanbel ve Müsedded ve Muhammed b. İsa -lafızlar değişse de hepsi aynı manayı nakletmişlerdir-, onlara Yahya b. Said, ona Ebu Hamza, ona Abdullah b. Muhammed -İbn İsa, rivayet ettiği hadiste İbn Ebu Bekir, sonra da Kasım b. Muhammed'in kardeşi olarak ittifak ettiler- şöyle dedi: Aişe'nin yanındaydık. Sofra hazırlandı. Bu esnada, Kasım namaz kılmak üzere kalktı. Bunun üzerine Hz. Aişe ben, Hz. Peygamber'i (sav) şöyle buyururken işittim dedi: "Yemek hazırken, büyük veya küçük abdeste sıkışmışken namaz kılınmaz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 43, /29

حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ خَالِدٍ السُّلَمِىُّ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا ثَوْرٌ عَنْ يَزِيدَ بْنِ شُرَيْحٍ الْحَضْرَمِىِّ عَنْ أَبِى حَىٍّ الْمُؤَذِّنِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ يَحِلُّ لِرَجُلٍ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ أَنْ يُصَلِّىَ وَهُوَ حَقِنٌ حَتَّى يَتَخَفَّفَ. ثُمَّ سَاقَ نَحْوَهُ عَلَى هَذَا اللَّفْظِ قَالَ وَلاَ يَحِلُّ لِرَجُلٍ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ أَنْ يَؤُمَّ قَوْمًا إِلاَّ بِإِذْنِهِمْ وَلاَ يَخْتَصَّ نَفْسَهُ بِدَعْوَةٍ دُونَهُمْ فَإِنْ فَعَلَ فَقَدْ خَانَهُمْ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ هَذَا مِنْ سُنَنِ أَهْلِ الشَّامِ لَمْ يَشْرَكْهُمْ فِيهَا أَحَدٌ.]

Bize Muhammed b. Halid es-Sülemî, ona Ahmed b. Ali, ona Sevr, ona Yezid b. Şureyh el-Hadrami, ona Ebu Hay el-Müezzin, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Allah'a ve ahiret gününe inanan kimsenin, tuvalet nedeniyle sıkışıklığını gidermeden o haliyle namaz kılması helal olmaz. Sevr b. Yezid, Habîb b. Salih'in rivayet ettiği (90 numaralı) hadise benzeyen lafızlarla sözlerine devam etti: Allah'a ve ahiret gününe iman eden kimseye, izinleri olmaksızın bir topluluğa imam olması helal olmaz ve sadece kendisine dua edip toplumu duanın dışında bırakması da helâl olmaz. Eğer böyle yaparsa onlara ihanet etmiş olur." [Ebu Davud, 'Bu hadis, Şamlıların rivayetidir, ravileri arasında Şamlılardan başka kimse yoktur, dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 43, /29

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ حَنْبَلٍ وَمُسَدَّدٌ وَمُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى - الْمَعْنَى - قَالُوا حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى حَزْرَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ - قَالَ ابْنُ عِيسَى فِى حَدِيثِهِ ابْنُ أَبِى بَكْرٍ ثُمَّ اتَّفَقُوا أَخُو الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ - قَالَ كُنَّا عِنْدَ عَائِشَةَ فَجِىءَ بِطَعَامِهَا فَقَامَ الْقَاسِمُ يُصَلِّى فَقَالَتْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "لاَ يُصَلَّى بِحَضْرَةِ الطَّعَامِ وَلاَ وَهُوَ يُدَافِعُهُ الأَخْبَثَانِ."

Bize Ahmed b. Muhammed b. Hanbel ve Müsedded ve Muhammed b. İsa -lafızlar değişse de hepsi aynı manayı nakletmişlerdir-, onlara Yahya b. Said, ona Ebu Hamza, ona Abdullah b. Muhammed -İbn İsa, rivayet ettiği hadiste İbn Ebu Bekir, sonra da Kasım b. Muhammed'in kardeşi olarak ittifak ettiler- şöyle dedi: Aişe'nin yanındaydık. Sofra hazırlandı. Bu esnada, Kasım namaz kılmak üzere kalktı. Bunun üzerine Hz. Aişe, ben Hz. Peygamber'i (sav) şöyle buyururken işittim dedi: "Yemek hazırken, büyük veya küçük abdeste sıkışmışken namaz kılınmaz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 43, /29

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا غُنْدَرٌ عَنْ شُعْبَةَ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَابْنُ بَشَّارٍ قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُرَّةَ قَالَ سَمِعْتُ سَالِمَ بْنَ أَبِى الْجَعْدِ الْغَطَفَانِىَّ قَالَ سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "لَتُسَوُّنَّ صُفُوفَكُمْ أَوْ لَيُخَالِفَنَّ اللَّهُ بَيْنَ وُجُوهِكُمْ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Salât 978, /183