Öneri Formu
Hadis Id, No:
14036, T000685
Hadis:
حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ عَلِىِّ بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لاَ تَقَدَّمُوا شَهْرَ رَمَضَانَ بِصِيَامٍ قَبْلَهُ بِيَوْمٍ أَوْ يَوْمَيْنِ إِلاَّ أَنْ يَكُونَ رَجُلٌ كَانَ يَصُومُ صَوْمًا فَلْيَصُمْهُ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Hennâd, ona Vekî', ona Ali b. Mübârek, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Ramazan ayını, oruç tutmayı (alışkanlık haline getiren) biri olması hariç, bir ya da iki gün öncesinden (oruç tutarak) karşılamayın. (O kişi), orucunu tutsun.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 2, 3/69
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
3. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
4. Ali b. Mübarek el-Hünâî (Ali b. Mübarek)
5. Ebu Süfyan Veki' b. Cerrah er-Ruâsî (Veki' b. Cerrah b. Melih b. Adî)
6. Ebu Serî Hennâd b. Serî et-Temîmî (Hennad b. Serî b. Musab b. Ebu Bekir)
Konular:
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Ramazan, Ramazanı bir-iki gün önce oruçla karşılamak
حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ حَجَّاجٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « أَحْصُوا هِلاَلَ شَعْبَانَ لِرَمَضَانَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ لاَ نَعْرِفُهُ مِثْلَ هَذَا إِلاَّ مِنْ حَدِيثِ أَبِى مُعَاوِيَةَ . وَالصَّحِيحُ مَا رُوِىَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَقَدَّمُوا شَهْرَ رَمَضَانَ بِيَوْمٍ وَلاَ يَوْمَيْنِ » . وَهَكَذَا رُوِىَ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوُ حَدِيثِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو اللَّيْثِىِّ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14039, T000687
Hadis:
حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ حَجَّاجٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « أَحْصُوا هِلاَلَ شَعْبَانَ لِرَمَضَانَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ لاَ نَعْرِفُهُ مِثْلَ هَذَا إِلاَّ مِنْ حَدِيثِ أَبِى مُعَاوِيَةَ . وَالصَّحِيحُ مَا رُوِىَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَقَدَّمُوا شَهْرَ رَمَضَانَ بِيَوْمٍ وَلاَ يَوْمَيْنِ » . وَهَكَذَا رُوِىَ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوُ حَدِيثِ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو اللَّيْثِىِّ .
Tercemesi:
Bize Müslim b. Haccâc, ona Yahya b. Yahya, ona Ebu Muâviye, ona Muhammed b. Amr, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Şaban (ayının) hilalini Ramazan (ayı) için sayın.
Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Hureyre hadisini bu haliyle sadece Ebu Muâviye'nin rivayeti ile bilmekteyiz. Sahih olan rivayet, Muhammed b. Amr'dan, ona Ebu Seleme'den, ona da Ebu Hureyre vasıtasıyla Nebî'den (sav) rivayet aktarılan ''Ramazan ayını bir ya da iki gün (kala oruçlu bir şekilde) karşılamayın'' hadisidir. Bu şekilde Yahya b. Ebu Kesîr'den, ona Ebu Seleme'den, ona da Ebu Hureyre vasıtasıyla Nebî'den (sav), Muhammed b. Amr el-Leysî hadisine benzer biçimde (nahve) nakledilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 4, 3/71
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Leysî (Muhammed b. Amr b. Alkame b. Vakkas)
4. Ebu Muaviye Muhammed b. Hâzim el-A'mâ ed-Darîr (Muhammed b. Hazim)
5. Ebu Zekeriyya Yahya b. Yahya en-Neysâbûrî (Yahya b. Yahya b. Bekir b. Abdurrahman)
6. Ebu Hüseyin Müslim b. Haccac el-Kuşeyrî (Müslim b. Haccac b. Müslim)
Konular:
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Ramazan, Ramazanı bir-iki gün önce oruçla karşılamak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14040, T000688
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ سِمَاكِ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لاَ تَصُومُوا قَبْلَ رَمَضَانَ صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ فَإِنْ حَالَتْ دُونَهُ غَيَايَةٌ فَأَكْمِلُوا ثَلاَثِينَ يَوْمًا » . وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَأَبِى بَكْرَةَ وَابْنِ عُمَرَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رُوِىَ عَنْهُ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Ebu Ahvas, ona Simâk, ona İkrime, ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Ramazan (ayı girmeden) önce oruç tutmay(a başlama)ın. (Hilal'i) görerek oruç tutun ve (yine) onu görerek bayram yapın. Eğer bulut, (hilal ile) aranıza girerse (Ramazan'ı) otuz güne tamamlayın.
Bu konuda Ebu Hureyre, Ebu Bekre ve İbn Ömer'den de hadis nakledilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Abbas hadisi, hasen-sahih bir hadis olup İbn Abbas'tan pek çok tarik ile rivayet edilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 5, 3/72
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
4. Ebu Ahvas Sellâm b. Süleym el-Hanefî (Sellâm b. Süleym)
5. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Ramazan, Ramazanı bir-iki gün önce oruçla karşılamak
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ أَخْبَرَنِى عِيسَى بْنُ دِينَارٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ بْنِ أَبِى ضِرَارٍ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ مَا صُمْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم تِسْعًا وَعِشْرِينَ أَكْثَرُ مِمَّا صُمْنَا ثَلاَثِينَ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ وَسَعْدِ بْنِ أَبِى وَقَّاصٍ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ عُمَرَ وَأَنَسٍ وَجَابِرٍ وَأُمِّ سَلَمَةَ وَأَبِى بَكْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الشَّهْرُ يَكُونُ تِسْعًا وَعِشْرِينَ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14042, T000689
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ أَخْبَرَنِى عِيسَى بْنُ دِينَارٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ بْنِ أَبِى ضِرَارٍ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ مَا صُمْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم تِسْعًا وَعِشْرِينَ أَكْثَرُ مِمَّا صُمْنَا ثَلاَثِينَ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَعَائِشَةَ وَسَعْدِ بْنِ أَبِى وَقَّاصٍ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ عُمَرَ وَأَنَسٍ وَجَابِرٍ وَأُمِّ سَلَمَةَ وَأَبِى بَكْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الشَّهْرُ يَكُونُ تِسْعًا وَعِشْرِينَ » .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Menî', ona Yahya b. Zekeriyyâ b. Ebu Zâide, ona İsa b. Dînâr, ona babası (Dînâr el-Huzâî), ona Amr b. Hâris b. Ebu Dirâr, ona da İbn Mesud şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) ile beraber 29 gün oruç tutmuşluğum, 30 gün oruç tutmuşluğumuzdan daha fazladır.
Bu konuda Ömer, Ebu Hureyre, Aişe, Sa'd b. Ebu Vakkâs, İbn Abbas, İbn Ömer, Enes, Câbir, Ümmü Seleme ve Ebu Bekre'den rivayet edildiğine göre Nebî (sav), ''ay, 29 gün çeker'' buyurmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 6, 3/73
Senetler:
1. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Mesud (Abdullah b. Mesud b. Gafil b. Habib b. Şemh)
2. ibn Ebu Dirar Amr b. Haris el-Huzaî (Amr b. Haris b. Ebu Dirar)
3. Dinar el-Huza'i (Dinar)
4. İsa b. Dinar el-Huza'i (İsa b. Dinar)
5. Yahya b. Zekeriyya el-Hemdani (Yahya b. Zekeriyya b. Halid b. Meymun b. Feyruz)
6. Ahmed b. Meni' el-Begavî (Ahmed b. Meni' b. Abdurrahman)
Konular:
Oruç, İslamın ilk yıllarında
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14043, T000690
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّهُ قَالَ آلَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنْ نِسَائِهِ شَهْرًا فَأَقَامَ فِى مَشْرُبَةٍ تِسْعًا وَعِشْرِينَ يَوْمًا قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ آلَيْتَ شَهْرًا فَقَالَ « الشَّهْرُ تِسْعٌ وَعِشْرُونَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsmail b. Cafer, ona Humeyd, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav), bir ay hanımlarına (yaklaşmayacağına dair) yemin etti de bir odada 29 gün (boyunca) kaldı. (İnsanlar), ''yâ Rasulullah! Sen bir ay yemin etmemiş miydin'' dediler. O da ''ay, 29 gün çeker'' buyurdu.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 6, 3/73
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Ubeyde Humeyd b. Ebu Humeyd et-Tavîl (Humeyd b. Tarhan)
3. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
4. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Hz. Peygamber, hanımlarıyla ilişkileri
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Yemin, Hz. Peygamber'in hanımlarına yaklaşmamak için yaptığı
Zaman, ay kaç gündür
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14047, T000692
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ يَحْيَى بْنُ خَلَفٍ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ الْمُفَضَّلِ عَنْ خَالِدٍ الْحَذَّاءِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « شَهْرَا عِيدٍ لاَ يَنْقُصَانِ رَمَضَانُ وَذُو الْحِجَّةِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى بَكْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً . قَالَ أَحْمَدُ مَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ « شَهْرَا عِيدٍ لاَ يَنْقُصَانِ » . يَقُولُ لاَ يَنْقُصَانِ مَعًا فِى سَنَةٍ وَاحِدَةٍ شَهْرُ رَمَضَانَ وَذُو الْحِجَّةِ إِنْ نَقَصَ أَحَدُهُمَا تَمَّ الآخَرُ . وَقَالَ إِسْحَاقُ مَعْنَاهُ « لاَ يَنْقُصَانِ » يَقُولُ وَإِنْ كَانَ تِسْعًا وَعِشْرِينَ فَهُوَ تَمَامٌ غَيْرُ نُقْصَانٍ . وَعَلَى مَذْهَبِ إِسْحَاقَ يَكُونُ يَنْقُصُ الشَّهْرَانِ مَعًا فِى سَنَةٍ وَاحِدَةٍ .
Tercemesi:
Bize Ebu Seleme Yahya b. Halef el-Basrî, ona Bişr b. Mufaddal, ona Hâlid el-Hazzâ', ona Abdurrahman b. Ebu Bekre, ona da babası (Nüfey' b. Mesrûh), Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İki bayram ayı (olan) Ramazan ve Zü'l-hicce eksik olmaz.
Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Bekre hadisi, hasen bir hadistir. Bu hadis, Abdurrahman b. Ebu Bekre vasıtasıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak da nakledilmiştir.
Ahmed (b. Hanbel) şöyle demiştir: ''İki bayram ayı eksik olmaz'' hadisinin manası, ''bir sene içerisinde Ramazan ve Zü'l-hicce aylarının ikisi de eksik olmaz. Biri eksil olsa, diğeri tamam olur'' demektir.
İshâk (b. Râhuye ise) şöyle demiştir: ''Eksik olmaz'' ifadesinin anlamı, ''29 gün olsa dahi bu, tamam olup eksik değildir'' demektir.
(Ebu İsa şöyle demiştir): İshak'ın görüşüne göre, bir sene içerisinde iki eksik olabilir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 8, 3/75
Senetler:
1. Ebu Bekre Nüfey' b. Mesruh es-Sekafî (Nüfey' b. Haris b. Kelde)
2. Ebu Bahr Abdurrahman b. Ebu Bekre es-Sekafî (Abdurrahman b. Nüfey b. Haris)
3. Ebu Menâzil Halid el-Hazzâ (Halid b. Mihran)
4. Ebu İsmail Bişr b. Mufaddal er-Rakâşi (Bişr b. Mufaddal b. Lahik)
5. Ebu Seleme Yahya b. Halef el-Cûbârî (Yahya b. Halef)
Konular:
Mübarek zamanlar, Zilhicce
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Zaman, ay kaç gündür
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14045, T000691
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ أَبِى ثَوْرٍ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ جَاءَ أَعْرَابِىٌّ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ إِنِّى رَأَيْتُ الْهِلاَلَ . قَالَ « أَتَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ أَتَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ » . قَالَ نَعَمْ . قَالَ « يَا بِلاَلُ أَذِّنْ فِى النَّاسِ أَنْ يَصُومُوا غَدًا » . حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا حُسَيْنٌ الْجُعْفِىُّ عَنْ زَائِدَةَ عَنْ سِمَاكٍ نَحْوَهُ بِهَذَا الإِسْنَادِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ فِيهِ اخْتِلاَفٌ . وَرَوَى سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَغَيْرُهُ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً وَأَكْثَرُ أَصْحَابِ سِمَاكٍ رَوَوْا عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ أَكْثَرِ أَهْلِ الْعِلْمِ قَالُوا تُقْبَلُ شَهَادَةُ رَجُلٍ وَاحِدٍ فِى الصِّيَامِ . وَبِهِ يَقُولُ ابْنُ الْمُبَارَكِ وَالشَّافِعِىُّ وَأَحْمَدُ وَأَهْلُ الْكُوفَةِ . قَالَ إِسْحَاقُ لاَ يُصَامُ إِلاَّ بِشَهَادَةِ رَجُلَيْنِ . وَلَمْ يَخْتَلِفْ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى الإِفْطَارِ أَنَّهُ لاَ يُقْبَلُ فِيهِ إِلاَّ شَهَادَةُ رَجُلَيْنِ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. İsmail, ona Muhammed b. Sabbâh, ona Velid b. Ebu Sevr, ona Simâk, ona İkrime, ona da İbn Abbas şöyle rivayet etmiştir:
Bir bedevî Nebî'nin (sav) huzuruna gelip ''ben hilali gördüm'' dedi. Hz. Peygamber (sav), ''Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın rasulü olduğuna şahitlik ediyor musun'' buyurdu. (Bedevî), ''evet, (ediyorum)'' dedi. (Bunun üzerine) Nebî (sav), ''ey Bilâl! İnsanlara yarın oruç tutmalarını duyur'' buyurdu.
Bize Ebu Küreyb, ona Hüseyin el-Cu'fî, ona Zâide, ona da Simâk benzer şekilde (nahve) bu isnad ile rivayette bulunmuştur.
Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Abbas hadisinde ihtilaf vardır. Süfyân es-Sevrî ve başkaları, Simâk'tan, o da İkrime vasıtasıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak nakilde bulunmuştur ki, Simâk'ın talebelerinin (ashâb) büyük çoğunluğu Simâk'tan, o da İkrime kanalıyla Nebî'den (sav) mürsel olarak rivayette bulunmuştur.
İlim ehlinin büyük çoğunluğu nezdinde amel, buna göredir. Onlar, ''oruç hususunda bir erkeğin şahitliği kabul edilir'' derler ki, İbn Mübârek, Şâfiî, Ahmed ve ehl-i Kûfe bu görüştedir. İshâk (b. Râhûye) ise, ''sadece iki erkeğin şahitliği ile oruç tutulur'' demiştir. İlim ehli, bayram yapmak hususunda iki erkeğin şahitliğinin kabul edileceğine ilişkin ihtilaf etmemişlerdir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 7, 3/74
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
4. ibn Ebu Sevr Velid b. Ebu Sevr el-Hemdani (Velid b. Abdullah b. Ebu Sevr)
5. Ebu Cafer Muhammed b. Sabbah ed-Dûlâbî (Muhammed b. Sabbah)
6. Muhammed b. İsmail el-Buharî (Muhammed b. İsmail el-Buharî)
Konular:
Haber, Hadis, haber-i vahidin delil oluşu
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme
Oruç, ramazan hilalinin görülmesinde şahitlik,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
14049, T000693
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِى حَرْمَلَةَ أَخْبَرَنِى كُرَيْبٌ أَنَّ أُمَّ الْفَضْلِ بِنْتَ الْحَارِثِ بَعَثَتْهُ إِلَى مُعَاوِيَةَ بِالشَّامِ . قَالَ فَقَدِمْتُ الشَّامَ فَقَضَيْتُ حَاجَتَهَا وَاسْتُهِلَّ عَلَىَّ هِلاَلُ رَمَضَانَ وَأَنَا بِالشَّامِ فَرَأَيْنَا الْهِلاَلَ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ ثُمَّ قَدِمْتُ الْمَدِينَةَ فِى آخِرِ الشَّهْرِ فَسَأَلَنِى ابْنُ عَبَّاسٍ ثُمَّ ذَكَرَ الْهِلاَلَ فَقَالَ مَتَى رَأَيْتُمُ الْهِلاَلَ فَقُلْتُ رَأَيْنَاهُ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ . فَقَالَ أَأَنْتَ رَأَيْتَهُ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ فَقُلْتُ رَآهُ النَّاسُ وَصَامُوا وَصَامَ مُعَاوِيَةُ . قَالَ لَكِنْ رَأَيْنَاهُ لَيْلَةَ السَّبْتِ فَلاَ نَزَالُ نَصُومُ حَتَّى نُكْمِلَ ثَلاَثِينَ يَوْمًا أَوْ نَرَاهُ . فَقُلْتُ أَلاَ تَكْتَفِى بِرُؤْيَةِ مُعَاوِيَةَ وَصِيَامِهِ قَالَ لاَ هَكَذَا أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ ابْنِ عَبَّاسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ أَنَّ لِكُلِّ أَهْلِ بَلَدٍ رُؤْيَتَهُمْ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona İsmail b. Cafer, ona Muhammed b. Ebu Harmele, ona da Küreyb şöyle rivayet etmiştir:
Ümmü Fadl bt. Hâris, kendisini Muâviye'nin yanına, Şâm'a göndermiş. (Küreyb) anlatıyor:
Şâm'a gelip Ümmü Fadl'ın ihtiyacını yerine getirdim. Ben (henüz) Şâm'da iken bana Ramazan hilali gözüktü. (Böylece) bizler hilali cuma gecesi gördük. Ardından, o ayın sonunda Medine'ye geldim. İbn Abbas bana (bazı şeyler) sordu, sonra da hilalden bahsedip ''hilali ne zaman gördünüz'' dedi. Ben, ''cuma gecesi gördük'' dedim. O, ''(sadece) sen mi cuma gecesi onu gördün'' dedi. Ben, ''(diğer) insanlar da görüp oruç tuttular. Muaviye de oruç tuttu'' dedim. O, ''ancak, bizler onu cumartesi gecesi gördük. (Ayı) otuza tamamlayana ya da (hilali) görene dek oruç tutmaya devam edeceğiz'' dedi. Ben, ''Muâviye'nin görmesi ve oruç tutmasıyla yetinmiyor musun'' dedim. İbn Abbas, ''hayır! Rasulullah (sav) bize böyle emretti'' dedi.
Ebu İsa şöyle demiştir: İbn Abbas hadisi, hasen-sahih-garîb bir hadistir. Amel de, ilim ehli nezdinde bu hadise göre olup her belde halkını, kendilerinin görmüş oldukları hilal bağlamaktadır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Savm 9, 3/76
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Rişdîn Küreyb b. Ebu Müslim el-Kuraşî (Küreyb b. Ebu Müslim)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Huveytıb el-Kuraşî (Muhammed b. Ebu Harmele)
4. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
5. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
Oruç, hilalin farklı yerlerden farklı zamanlarda görülmesi
Oruç, Ramazan ayı, vaktini belirleme, hilali gözetleme