Öneri Formu
Hadis Id, No:
6943, M006023
Hadis:
حَدَّثَنَا عَمْرٌو النَّاقِدُ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ أَنَّهُ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرٍ وَعَنْ عَمْرٍو عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ عَنْ جَابِرٍ أَحَدُهُمَا يَزِيدُ عَلَى الآخَرِ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ قَالَ سُفْيَانُ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ الْمُنْكَدِرِ يَقُولُ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سُفْيَانُ وَسَمِعْتُ أَيْضًا عَمْرَو بْنَ دِينَارٍ يُحَدِّثُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ وَزَادَ أَحَدُهُمَا عَلَى الآخَرِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ لَقَدْ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . وَقَالَ بِيَدَيْهِ جَمِيعًا فَقُبِضَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم قَبْلَ أَنْ يَجِىءَ مَالُ الْبَحْرَيْنِ فَقَدِمَ عَلَى أَبِى بَكْرٍ بَعْدَهُ فَأَمَرَ مُنَادِيًا فَنَادَى مَنْ كَانَتْ لَهُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم عِدَةٌ أَوْ دَيْنٌ فَلْيَأْتِ . فَقُمْتُ فَقُلْتُ إِنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . فَحَثَى أَبُو بَكْرٍ مَرَّةً ثُمَّ قَالَ لِى عُدَّهَا . فَعَدَدْتُهَا فَإِذَا هِىَ خَمْسُمِائَةٍ فَقَالَ خُذْ مِثْلَيْهَا .
Tercemesi:
Bize Amr en-Nâkıd, ona Süfyan b. Uyeyne, ona (Muhammed) b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah T Bize İshak, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona da Cabir (b. Abdullah) T Amr (en-Nâkıd), ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir (b. Abdullah) -bu arada biri, diğerinin rivayetine bazı ilavelerde bulunmaktadır- T Bize İbn Ebu Âmir -ki lafızlar ona aittir-, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona Muhammed b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiştir. Ayrıca Süfyan (b. Uyeyne) şöyle dedi: Bana Amr b. Dinar, ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiş, bu arada biri diğerinin rivayetine bir takım ilavelerde bulunmuştur:
Buna göre Cabir b. Abdullah şöyle demiştir:
"Rasulullah (sav) iki eliyle birlikte işaret ederek; 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurdu. Bilahare Hz. Peygamber (sav) Bahreyn malları gelmeden önce vefat etti. Bu mallar, Hz. Peygamber'in (sav) ardından Ebu Bekir'e geldi. Ebu Bekir bir tellala emir buyurdu. Tellal; 'Kimin Hz. Peygamber'den (sav) söz ya da borç mahiyetinde bir alacağı varsa gelsin.' diye bağırdı. Hemen kalktım ve 'Hz. Peygamber (sav); 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurmuştu.' dedim. Bunun üzerine Ebu Bekir bir avuç alıp döktü ve 'Bunları say.' dedi. Saydım, bir de baktım ki [toplam] beş yüz [dirhem]! Ardından Ebu Bekir; 'Bunun iki katını daha al.' dedi."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Fedâil 6023, /974
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Ebu Abdullah Muhammed b. Münkedir el-Kuraşî (Muhammed b. Münkedir b. Abdullah b. Hüdeyr)
3. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
4. Ebu Osman Amr b. Muhammed en-Nakıd (Amr b. Muhammed b. Bükeyr)
Konular:
Borç, borçlanmaya dikkat etmek
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Hz. Peygamber, cömertliği
حَدَّثَنَا عَبْدَانُ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ عَنْ مُغِيرَةَ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ جَابِرٍ - رضى الله عنه - قَالَ تُوُفِّىَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرِو بْنِ حَرَامٍ ، وَعَلَيْهِ دَيْنٌ فَاسْتَعَنْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم عَلَى غُرَمَائِهِ أَنْ يَضَعُوا مِنْ دَيْنِهِ ، فَطَلَبَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِلَيْهِمْ ، فَلَمْ يَفْعَلُوا ، فَقَالَ لِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « اذْهَبْ فَصَنِّفْ تَمْرَكَ أَصْنَافًا ، الْعَجْوَةَ عَلَى حِدَةٍ ، وَعَذْقَ زَيْدٍ عَلَى حِدَةٍ ، ثُمَّ أَرْسِلْ إِلَىَّ » . فَفَعَلْتُ ، ثُمَّ أَرْسَلْتُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَجَلَسَ عَلَى أَعْلاَهُ ، أَوْ فِى وَسَطِهِ ثُمَّ قَالَ « كِلْ لِلْقَوْمِ » . فَكِلْتُهُمْ حَتَّى أَوْفَيْتُهُمُ الَّذِى لَهُمْ ، وَبَقِىَ تَمْرِى ، كَأَنَّهُ لَمْ يَنْقُصْ مِنْهُ شَىْءٌ . وَ قَالَ فِرَاسٌ عَنِ الشَّعْبِىِّ حَدَّثَنِى جَابِرٌ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم ، فَمَا زَالَ يَكِيلُ لَهُمْ حَتَّى أَدَّاهُ ، وَقَالَ هِشَامٌ عَنْ وَهْبٍ عَنْ جَابِرٍ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « جُذَّ لَهُ فَأَوْفِ لَهُ » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
13062, B002127
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدَانُ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ عَنْ مُغِيرَةَ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ جَابِرٍ - رضى الله عنه - قَالَ تُوُفِّىَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرِو بْنِ حَرَامٍ ، وَعَلَيْهِ دَيْنٌ فَاسْتَعَنْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم عَلَى غُرَمَائِهِ أَنْ يَضَعُوا مِنْ دَيْنِهِ ، فَطَلَبَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِلَيْهِمْ ، فَلَمْ يَفْعَلُوا ، فَقَالَ لِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « اذْهَبْ فَصَنِّفْ تَمْرَكَ أَصْنَافًا ، الْعَجْوَةَ عَلَى حِدَةٍ ، وَعَذْقَ زَيْدٍ عَلَى حِدَةٍ ، ثُمَّ أَرْسِلْ إِلَىَّ » . فَفَعَلْتُ ، ثُمَّ أَرْسَلْتُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَجَلَسَ عَلَى أَعْلاَهُ ، أَوْ فِى وَسَطِهِ ثُمَّ قَالَ « كِلْ لِلْقَوْمِ » . فَكِلْتُهُمْ حَتَّى أَوْفَيْتُهُمُ الَّذِى لَهُمْ ، وَبَقِىَ تَمْرِى ، كَأَنَّهُ لَمْ يَنْقُصْ مِنْهُ شَىْءٌ . وَ قَالَ فِرَاسٌ عَنِ الشَّعْبِىِّ حَدَّثَنِى جَابِرٌ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم ، فَمَا زَالَ يَكِيلُ لَهُمْ حَتَّى أَدَّاهُ ، وَقَالَ هِشَامٌ عَنْ وَهْبٍ عَنْ جَابِرٍ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « جُذَّ لَهُ فَأَوْفِ لَهُ » .
Tercemesi:
Bize Abdan (Abdullah b. Osman el-Atekî), ona Cerir (b. Abdulhamid ed-Dabbî), ona Muğira (b. Miksem ed-Dabbî), ona da (Amir) eş-Şa’bî Cabir (b. Abdullah el-Ensârî)’nin şöyle anlattığını nakletti: (Babam) Abdullah b. Amr b. Haram, borçlu olarak vefat etti. Ben de onun alacaklılarının bu borçtan bir miktarını indirmeleri hususunda Nebi’den (sav) yardım istedim. Nebi (sav) onlardan bunu talep etti. Ama adamlar (Yahudi oldukları için) bir şey yapmadılar. Bunun üzerine Nebi (sav) bana “Git, hurmanı toplayıp cins cins ayır. Acve cinsini ayrı, Azkuzeyd cinsini de ayrı koy. Sonra bana haber gönder!” diye emretti. Ben de (bunları) yaptım. Sonra Nebi’ye (sav) haber gönderdim. Rasul-i Ekrem (sav) geldi ve hurma yığınının üst tarafına ya da ortasına oturdu. Sonra (orada bekleşen alacaklılara işaret ederek) “Haydi (bunları) alacaklılar için ölç (ve haklarını ver!)” buyurdu. Ben de o alacaklılar için (hurmaları ) ölçtüm ve haklarını tamamen verdim. (Ancak yine de) geriye hurma arttı. Sanki ondan hiçbir şey eksilmemiş gibiydi. Firas’ın Şa’bi’den nakline göre Cabir Nebi’den (sav) yaptığı rivayette “Cabir alacaklılar için ölçmeye devam etti, nihayet borcu ödedi” cümlesi yer almaktadır.
Ve Hişam’ın Vehb vasıtası ile Câbir’den nakline göre ise Nebi (sav) “Hurma salkımlarını alacaklı için kes, sonra da hakkını öde!” buyurmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, Sahîh-i Buhârî, Buyû' 51, 1/610
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Ebu Amr Amir eş-Şa'bî (Amir b. Şerahil b. Abdin)
3. Ebu Hişam Muğira b. Miksem ed-Dabbî (Muğira b. Miksem)
4. Ebu Abdullah Cerir b. Abdulhamid ed-Dabbî (Cerir b. Abdülhamid b. Cerir b. Kurt b. Hilal b. Ekyes)
5. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Osman el-Ateki (Abdullah b. Osman b. Cebele b. Meymun)
Konular:
Borç, borçlanmaya dikkat etmek
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
KTB, BORÇ, BORÇLANMA
Ticaret, Ölçü ve Tartıda dikkatli olmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
25221, İM002415
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ السَّرْحِ الْمِصْرِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَقُولُ إِذَا تُوُفِّىَ الْمُؤْمِنُ فِى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَعَلَيْهِ الدَّيْنُ فَيَسْأَلُ « هَلْ تَرَكَ لِدَيْنِهِ مِنْ قَضَاءٍ » . فَإِنْ قَالُوا نَعَمْ . صَلَّى عَلَيْهِ وَإِنْ قَالُوا لاَ . قَالَ « صَلُّوا عَلَى صَاحِبِكُمْ » . فَلَمَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ الْفُتُوحَ قَالَ « أَنَا أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ فَمَنْ تُوُفِّىَ وَعَلَيْهِ دَيْنٌ فَعَلَىَّ قَضَاؤُهُ وَمَنْ تَرَكَ مَالاً فَهُوَ لِوَرَثَتِهِ » .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Amr b. Serh el-Mısrî, ona Abdullah b. Vehb, ona Yunus (b. Yezid el-Eylî), ona İbn Şihab (ez-Zührî), ona Ebu Seleme'nin (b. Abdurrahman ez-Zuhrî), ona da Ebu Hureyre rivayet etmiştir:
Rasulullah'ın (sav) zamanında bir mü'min, borçlu bir halde vefat ettiği zaman Rasulullah (sav); "Borcunu ödemek üzere bir şey bıraktı mı?" diye sorardı. "Evet." derlerse onun cenaze namazını kılardı. "Hayır." derlerse de "Arkadaşınızın cenaze namazını kılın." buyururdu. Bilahare Allah, Rasulüne fetihler nasip edince Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Ben, mü'minlere kendi canlarından daha yakınım. Kim borçlu olarak vefat ederse o borcun ödenmesi bana aittir. Kim de bir mal bırakırsa o mal, onun mirasçılarına aittir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, Sadakât 13, /387
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Yunus b. Yezid el-Eyli (Yunus b. Yezid b. Mişkan)
5. Abdullah b. Vehb el-Kuraşî (Abdullah b. Vehb b. Müslim)
6. Ebu Tahir Ahmed b. Amr el-Kuraşî (Ahmed b. Amr b. Abdullah)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber borç konusunda çok hassas idi
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Borç, vermek/almak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
282885, M006023-2
Hadis:
حَدَّثَنَا عَمْرٌو النَّاقِدُ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ أَنَّهُ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرٍ وَعَنْ عَمْرٍو عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ عَنْ جَابِرٍ أَحَدُهُمَا يَزِيدُ عَلَى الآخَرِ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ قَالَ سُفْيَانُ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ الْمُنْكَدِرِ يَقُولُ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سُفْيَانُ وَسَمِعْتُ أَيْضًا عَمْرَو بْنَ دِينَارٍ يُحَدِّثُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ وَزَادَ أَحَدُهُمَا عَلَى الآخَرِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ لَقَدْ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . وَقَالَ بِيَدَيْهِ جَمِيعًا فَقُبِضَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم قَبْلَ أَنْ يَجِىءَ مَالُ الْبَحْرَيْنِ فَقَدِمَ عَلَى أَبِى بَكْرٍ بَعْدَهُ فَأَمَرَ مُنَادِيًا فَنَادَى مَنْ كَانَتْ لَهُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم عِدَةٌ أَوْ دَيْنٌ فَلْيَأْتِ . فَقُمْتُ فَقُلْتُ إِنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . فَحَثَى أَبُو بَكْرٍ مَرَّةً ثُمَّ قَالَ لِى عُدَّهَا . فَعَدَدْتُهَا فَإِذَا هِىَ خَمْسُمِائَةٍ فَقَالَ خُذْ مِثْلَيْهَا .
Tercemesi:
Bize Amr en-Nâkıd, ona Süfyan b. Uyeyne, ona (Muhammed) b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah T Bize İshak, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona da Cabir (b. Abdullah) T Amr (en-Nâkıd), ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir (b. Abdullah) -bu arada biri, diğerinin rivayetine bazı ilavelerde bulunmaktadır- T Bize İbn Ebu Âmir -ki lafızlar ona aittir-, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona Muhammed b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiştir. Ayrıca Süfyan (b. Uyeyne) şöyle dedi: Bana Amr b. Dinar, ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiş, bu arada biri diğerinin rivayetine bir takım ilavelerde bulunmuştur:
Buna göre Cabir b. Abdullah şöyle demiştir:
"Rasulullah (sav) iki eliyle birlikte işaret ederek; 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurdu. Bilahare Hz. Peygamber (sav) Bahreyn malları gelmeden önce vefat etti. Bu mallar, Hz. Peygamber'in (sav) ardından Ebu Bekir'e geldi. Ebu Bekir bir tellala emir buyurdu. Tellal; 'Kimin Hz. Peygamber'den (sav) söz ya da borç mahiyetinde bir alacağı varsa gelsin.' diye bağırdı. Hemen kalktım ve 'Hz. Peygamber (sav); 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurmuştu.' dedim. Bunun üzerine Ebu Bekir bir avuç alıp döktü ve 'Bunları say.' dedi. Saydım, bir de baktım ki [toplam] beş yüz [dirhem]! Ardından Ebu Bekir; 'Bunun iki katını daha al.' dedi."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Fedâil 6023, /974
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Ebu Abdullah Muhammed b. Münkedir el-Kuraşî (Muhammed b. Münkedir b. Abdullah b. Hüdeyr)
3. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
4. İshak b. Râhûye el-Mervezî (İshak b. İbrahim b. Mahled)
Konular:
Borç, borçlanmaya dikkat etmek
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Hz. Peygamber, cömertliği
Öneri Formu
Hadis Id, No:
282886, M006023-3
Hadis:
حَدَّثَنَا عَمْرٌو النَّاقِدُ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ أَنَّهُ سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرٍ وَعَنْ عَمْرٍو عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ عَنْ جَابِرٍ أَحَدُهُمَا يَزِيدُ عَلَى الآخَرِ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - قَالَ قَالَ سُفْيَانُ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ الْمُنْكَدِرِ يَقُولُ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سُفْيَانُ وَسَمِعْتُ أَيْضًا عَمْرَو بْنَ دِينَارٍ يُحَدِّثُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ وَزَادَ أَحَدُهُمَا عَلَى الآخَرِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ لَقَدْ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . وَقَالَ بِيَدَيْهِ جَمِيعًا فَقُبِضَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم قَبْلَ أَنْ يَجِىءَ مَالُ الْبَحْرَيْنِ فَقَدِمَ عَلَى أَبِى بَكْرٍ بَعْدَهُ فَأَمَرَ مُنَادِيًا فَنَادَى مَنْ كَانَتْ لَهُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم عِدَةٌ أَوْ دَيْنٌ فَلْيَأْتِ . فَقُمْتُ فَقُلْتُ إِنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لَوْ قَدْ جَاءَنَا مَالُ الْبَحْرَيْنِ أَعْطَيْتُكَ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا » . فَحَثَى أَبُو بَكْرٍ مَرَّةً ثُمَّ قَالَ لِى عُدَّهَا . فَعَدَدْتُهَا فَإِذَا هِىَ خَمْسُمِائَةٍ فَقَالَ خُذْ مِثْلَيْهَا .
Tercemesi:
Bize Amr en-Nâkıd, ona Süfyan b. Uyeyne, ona (Muhammed) b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah T Bize İshak, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona da Cabir (b. Abdullah) T Amr (en-Nâkıd), ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir (b. Abdullah) -bu arada biri, diğerinin rivayetine bazı ilavelerde bulunmaktadır- T Bize İbn Ebu Âmir -ki lafızlar ona aittir-, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona Muhammed b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiştir. Ayrıca Süfyan (b. Uyeyne) şöyle dedi: Bana Amr b. Dinar, ona Muhammed b. Ali, ona da Cabir b. Abdullah rivayet etmiş, bu arada biri diğerinin rivayetine bir takım ilavelerde bulunmuştur:
Buna göre Cabir b. Abdullah şöyle demiştir:
"Rasulullah (sav) iki eliyle birlikte işaret ederek; 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurdu. Bilahare Hz. Peygamber (sav) Bahreyn malları gelmeden önce vefat etti. Bu mallar, Hz. Peygamber'in (sav) ardından Ebu Bekir'e geldi. Ebu Bekir bir tellala emir buyurdu. Tellal; 'Kimin Hz. Peygamber'den (sav) söz ya da borç mahiyetinde bir alacağı varsa gelsin.' diye bağırdı. Hemen kalktım ve 'Hz. Peygamber (sav); 'Eğer bize Bahreyn'den gelecek olan [cizye] malları gelmiş olsaydı sana kesinlikle şöyle şöyle şöyle verirdim.' buyurmuştu.' dedim. Bunun üzerine Ebu Bekir bir avuç alıp döktü ve 'Bunları say.' dedi. Saydım, bir de baktım ki [toplam] beş yüz [dirhem]! Ardından Ebu Bekir; 'Bunun iki katını daha al.' dedi."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, Fedâil 6023, /974
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Muhammed el-Bakır (Muhammed b. Ali b. Hüseyin b. Ali)
3. Amr b. Dinar el-Cümahî (Amr b. Dinar)
4. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
5. İshak b. Râhûye el-Mervezî (İshak b. İbrahim b. Mahled)
Konular:
Borç, borçlanmaya dikkat etmek
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Hz. Peygamber, cömertliği
Öneri Formu
Hadis Id, No:
17997, B002389
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ شَبِيبِ بْنِ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ يُونُسَ قَالَ ابْنُ شِهَابٍ حَدَّثَنِى عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ قَالَ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « لَوْ كَانَ لِى مِثْلُ أُحُدٍ ذَهَبًا ، مَا يَسُرُّنِى أَنْ لاَ يَمُرَّ عَلَىَّ ثَلاَثٌ وَعِنْدِى مِنْهُ شَىْءٌ ، إِلاَّ شَىْءٌ أُرْصِدُهُ لِدَيْنٍ » . رَوَاهُ صَالِحٌ وَعُقَيْلٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Şebîb b. Said, ona babası (Şebîb b. Said), ona Yunus (b. Yezid el-Eylî), ona İbn Şihab (ez-Zührî), ona Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Benim Uhud kadar altınım olsaydı, bir borç ödemek üzere hazırda tuttuğum hariç olma üzere, yanımda o altından bir şeyler varken üzerimden üç gün geçmiş olması beni mutlu etmez." [Yani onu infak etmemiş olmak, beni rahatsız ederdi.]
Bu hadisi Zührî'den (İbn Şihab), Salih (b. Keysân ed-Devsî) ve Ukayl da (b. Halid el-Eylî) rivayet etmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, Sahîh-i Buhârî, Kitâb fî'l-İstikrâz ve Edâi'd-Duyûn ve'l-Hacr ve't 3, 1/665
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Abdullah Ubeydullah b. Abdullah el-Hüzeli (Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe b. Mesud b. Gâfil)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Yunus b. Yezid el-Eyli (Yunus b. Yezid b. Mişkan)
5. Ebu Said Şebîb b. Said et-Temîmî (Şebîb b. Said)
6. Ebu Abdullah Ahmed b. Şebîb el-Habatî (Ahmed b. Şebîb b. Said)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Dünya, hayatının değeri ve değersizliği
Dünya, Hz. Peygamber gözünde
İnanç, dünya ve ahiret dengesi
Zühd
حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَدِىِّ بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ تَرَكَ مَالاً فَلِوَرَثَتِهِ ، وَمَنْ تَرَكَ كَلاًّ فَإِلَيْنَا » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
18023, B002398
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَدِىِّ بْنِ ثَابِتٍ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ تَرَكَ مَالاً فَلِوَرَثَتِهِ ، وَمَنْ تَرَكَ كَلاًّ فَإِلَيْنَا » .
Tercemesi:
Bize Ebu Velid (Hişam b. Abdülmelik el-Bahilî), ona Şu'be (b. Haccâc el-Atekî), ona Adî b. Sabit (el-Ensarî), ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:
"Kim geriye bir mal bırakırsa o mal, onun mirasçılarına aittir. Kim de geriye [borç ya da çoluk çocuk gibi] bir yük bırakırsa onun sorumluluğu bize aittir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, Sahîh-i Buhârî, Kitâb fî'l-İstikrâz ve Edâi'd-Duyûn ve'l-Hacr ve't 11, 1/666
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Hazim Selman Mevla Azze (Selman)
3. Adî b. Sabit el-Ensarî (Adî b. Sabit b. Dinar)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Velid Hişam b. Abdülmelik el-Bahilî (Hişam b. Abdülmelik)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Yargı, miras Hukuku
Öneri Formu
Hadis Id, No:
18031, B002399
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَامِرٍ حَدَّثَنَا فُلَيْحٌ عَنْ هِلاَلِ بْنِ عَلِىٍّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى عَمْرَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَا مِنْ مُؤْمِنٍ إِلاَّ وَأَنَا أَوْلَى بِهِ فِى الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ اقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ ( النَّبِىُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ) فَأَيُّمَا مُؤْمِنٍ مَاتَ وَتَرَكَ مَالاً فَلْيَرِثْهُ عَصَبَتُهُ مَنْ كَانُوا ، وَمَنْ تَرَكَ دَيْنًا أَوْ ضَيَاعًا فَلْيَأْتِنِى فَأَنَا مَوْلاَهُ » .
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Muhammed, ona Ebu Âmir (Abdülmelik b. Amr el-Kaysî), ona Füleyh (b. Süleyman el-Eslemî), ona Hilal b. Ali, ona Abdurrahman b. Ebu Amra, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:
"Hiç bir mü'min yoktur ki Dünya ve Âhiret'te ben kendisine en yakın kişi olmayayım. İsterseniz şu ayeti okuyabilirsiniz: "Peygamber, müminlere kendi canlarından daha yakındır." [Ahzab, 33/6] Hangi mü'min ölür ve geriye mal bırakırsa o mal, onun mirasçılarına aittir. Artık asabesi kimler oluyorsa ona mirasçı olsunlar. Kim de geriye bir borç ya da çoluk çocuk bırakırsa ben onun velisiyim."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, Sahîh-i Buhârî, Kitâb fî'l-İstikrâz ve Edâi'd-Duyûn ve'l-Hacr ve't 11, 1/666
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. İbn Ebu Amra Abdurrahman b. Ebu Amra el-Ensari (Abdurrahman b. Amr b. Muhsin b. Amr b. Ubeyd b. Amr b. Mebzül)
3. İbn Ebu Meymune Hilal b. Ebu Meymune el-Kuraşî (Hilal b. Ali b. Üsame)
4. Ebu Yahya Füleyh b. Süleyman el-Eslemi (Abdülmelik b. Süleyman b. Râfi')
5. Ebu Âmir Abdülmelik b. Amr el-Kaysî (Abdülmelik b. Amr)
6. Ebu Cafer Abdullah b. Muhammed el-Cu'fî (Abdullah b. Muhammed b. Abdullah)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Yargı, miras Hukuku
Öneri Formu
Hadis Id, No:
44993, DM002636
Hadis:
أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« وَالَّذِى نَفْسِى بِيَدِهِ مَا عَلَى الأَرْضِ مُؤْمِنٌ إِلاَّ وَأَنَا أَوْلَى النَّاسِ بِهِ ، فَمَنْ تَرَكَ دَيْناً أَوْ ضَيَاعاً فَلأُدْعَ لَهُ فَأَنَا مَوْلاَهُ ، وَمَنْ تَرَكَ مَالاً فَلِعَصَبَتِهِ مَنْ كَانَ ». قَالَ عَبْدُ اللَّهِ :« ضَيَاعاً ». يَعْنِى عِيَالاً. وَقَالَ :« فَلأُدْعَ لَهُ ». يَعْنِى ادْعُونِى لَهُ أَقْضِى عَنْهُ.
Tercemesi:
Bize Ubeydullah b. Musa, ona Süfyan (es-Sevrî), ona Ebu Zinâd (Abdullah b. Zekvan el-Kuraşî), ona A'rec (Abdurrahman b. Hürmüz), ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Hayatımı elinde bulundurana yemin ederim ki yeryüzünde hiçbir mü'min yoktur ki ben, kendisine insanların en yakını olmayayım. Dolayısıyla kim bir borç ya da çoluk çocuk bırakırsa onun için çağrılayım.. Zira ben, onun velisiyim. Kim de bir mal bırakırsa kim olursa olsun onun asabesine aittir."
Abdullah (Dârimî) şöyle dedi: "Hadiste geçen ضَيَاعًا ile kast edilen, çoluk çocuktur. 'Çağrılayım' ifadesi ise 'Beni çağırın; onun adına ödeyeceğim.' demektir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Buyû' 54, 3/1690
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Davud A'rec Abdurrahman b. Hürmüz (Abdurrahman b. Hürmüz)
3. Ebu Zinad Abdullah b. Zekvan el-Kuraşi (Abdullah b. Zekvan)
4. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
5. Ubeydullah b. Musa el-Absi (Ubeydullah b. Musa b. Bazam)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Hz. Peygamber, Müminlerin Velisi, babası
Hz. Peygamber, ümmet sevgisi
KTB, BORÇ, BORÇLANMA
Miras, kimlere ve ne kadar düştüğü
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46396, DM002809
Hadis:
حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُرَّةَ قَالَ سَمِعْتُ سُوَيْدَ بْنَ الْحَارِثِ عَنْ أَبِى ذَرٍّ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ :« مَا يَسُرُّنِى أَنَّ جَبَلَ أُحُدٍ لِى ذَهَباً أَمُوتُ يَوْمَ أَمُوتُ عِنْدِى دِينَارٌ أَوْ نِصْفُ دِينَارٍ إِلاَّ لِغَرِيمٍ ».
Tercemesi:
Bize Süleyman b. Harb (el-Vâhişî), ona Şu'be (b. Haccâc el-Atekî), ona Amr b. Mürre, ona Süveyd b. Hâris, ona da Ebu Zer'in rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Altın olarak Uhud dağının benim olması, herhangi bir alacaklıya ayırdığım hariç olmak üzere öleceğim gün de yanımda [ondan] bir dinar veya yarım dinar bulunması beni mutlu etmez."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 53, 3/1820
Senetler:
1. Ebu Zer el-Ğıfârî (Cündüb b. Abdullah b. Cünade)
2. Süveyd b. Hâris el-Muradî (Süveyd b. Hâris)
3. Amr b. Mürre el-Muradî (Amr b. Mürre b. Abdullah b. Tarık)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Eyyüb Süleyman b. Harb el-Vâşihî (Süleyman b. Harb b. Büceyl)
Konular:
Borç, Hz. Peygamber'in ölenin borcunu üstlenmesi
Dünya, Hz. Peygamber gözünde
Dünya, Mülk, Hz. Peygamberin mala-mülke karşı tavrı
İnanç, dünya ve ahiret dengesi
İnfak, Tasadduk, infak kültürü
Mal, mal - mülk hırsı
Mekan Tasavvuru, Uhud Dağı