حَدَّثَنَا ابْنُ فُضَيْلٍ ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ إِسْحَاقَ ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُودٍ ، أَنَّهُ قَالَ : مَنْ تَعَارَّ مِنَ اللَّيْلِ فَقَالَ : لاَ إلَهَ إِلاَّ أَنْتَ رَبِّ ظَلَمْت نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ كَمَا تَخْرُجُ الْحَيَّةُ مِنْ سَلْخِهَا.

Bize (Muhammed) b. Fudayl, ona Abdurrahman b. İshak, ona Kasım b. Abdurrahman, ona da Abdullah b. Mesud şöyle haber vermiştir: Kim gece uykusundan uyanıp, “(Allahım) senden başka ilah yoktur. Rabbim ben kendime zulmettim. Beni bağışla” derse yılanın derisinden soyunduğu gibi günahlarından arınır.

Açıklama: Hadiste geçen "teârra" ifadesi tam olarak uykudan kalkmak değil, gece uyurken hafiften ses çıkararak hareket etme anlamına gelmektedir.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Dua 29848, 15/122

حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ نَحْوَهُ. [قَالَ أَبُو عِيسَى: وَهَذَا قَوْلُ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ وَغَيْرِهِ. وَقَدْ رَوَى غَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ الأَسْوَدِ عَنْ عَائِشَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم: أَنَّهُ كَانَ يَتَوَضَّأُ قَبْلَ أَنْ يَنَامَ. وَهَذَا أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الأَسْوَدِ. وَقَدْ رَوَى عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ هَذَا الْحَدِيثَ شُعْبَةُ وَالثَّوْرِىُّ وَغَيْرُ وَاحِدٍ. وَيَرَوْنَ أَنَّ هَذَا غَلَطٌ مِنْ أَبِى إِسْحَاقَ.]

Bize Hennâd, ona Vekî, ona Süfyân, ona da Ebû İshâk hadisin benzerini rivayet etmiştir. [Ebû İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu, Saîd b. Müseyyeb ve başkalarının görüşüdür. Birçok kimse Esved'in, Hz. Aişe'den 'Rasulullah'ın (sav) uyumadan önce abdest aldığını' bildiren haberini rivayet etmiştir. Bu, Ebu İshak’ın Esved’den rivayet ettiği hadisten daha sahihtir. Ebû İshak’tan bu hadisi Şu’be, Sevrî ve başkaları da rivayet etmiştir. Bunun, Ebu İshak’tan kaynaklanan bir hata olduğunu düşünmektedirler.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 119, 1/202

حدثنا محمد بنُ المُثَنَّى حدثنا يحيى بنُ سعيدٍ عن عُبَيْدِ اللهِ بن عُمَرَ عن نافع عن ابنِ عُمَرَ عن عمر: أنه سَأَل النبىَّ صلى الله عليه و سلم: ’أَيَنَامُ أَحَدُنَا وهُوَ جُنُبُ؟’ قال: ’نعم، إذا تَوَضَّأَ.’ [قال: وفي الباب عن عَمَّارٍ، وعائشةَ، وجابرٍ، وأبي سعيدٍ، وأُمِّ سَلَمَةَ. قال أبو عيسى: حديثُ عمرَ، أحسنُ شيءٍ في هذا البابِ وَأَصَحُّ. وهو قولُ غيرِ واحدٍ من أصحاب النبىِّ صلى الله عليه و سلم، والتابعينَ. وبه يقولُ: سفيانُ الثوريُّ، وابنُ المبارَكِ، والشافعىُّ، وأحمدُ، وإسحقُ. قالوا: ’إذا أراد الجنبُ أن ينامَ، توضَّأَ قبلَ أن ينامَ.’]

Bize Muhammed b. Müsennâ, ona Yahya b. Said, ona Ubeydullah b. Ömer, ona Nâfi, ona da İbn Ömer, Ömer'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: Ömer, Rasulullah'a (sav): 'İçimizden biri cünüp iken uyuyabilir mi?' diye sordu. Rasulullah (sav): 'Evet, abdest alırsa uyuyabilir' cevabını verdi. [Tirmizi: 'Bu konuda Ammâr, Âişe, Cabir, Ebû Said ve Ümmü Seleme’den nakledilen hadisler de vardır' demiştir. Ebû İsâ (Tirmizî) şöyle demiştir: Ömer’in hadisi, bu konudaki en güzel ve en sahih rivayettir. Hz. Peygamber'in (sav) ashabınının ve tabiunun pek çoğunun sözü bu hadise göredir. Süfyân es-Sevrî, İbnü’l-Mübârek, Şâfiî, Ahmed ve İshâk da böyle hüküm vermiştir. 'Cünüp olan kişi uyumak isterse, uyumadan önce abdest alır.' demişlerdir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 88, 1/206

10550 - أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْأَعْلَى، قَالَ: حَدَّثَنَا الْمُعْتَمِرُ، قَالَ: سَمِعْتُ مَنْصُورًا يُحَدِّثُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عُبَيْدَةَ، قَالَ: حَدَّثَنَا الْبَرَاءُ بْنُ عَازِبٍ، قَالَ: قَالَ لِي رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: " إِذَا أَتَيْتَ مَضْجَعَكَ فَتَوَضَّأْ وُضُوءَكَ لِلصَّلَاةِ، ثُمَّ اضْطَجِعْ عَلَى شِقِّكَ الْأَيْمَنِ فَقُلِ: اللهُمَّ أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ، رَهْبَةً وَرَغْبَةً إِلَيْكَ، لَا مَلْجَأَ وَلَا مَنْجَى مِنْكَ إِلَّا إِلَيْكَ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ، فَإِنْ مُتَّ مُتَّ عَلَى الْفِطْرَةِ، وَاجْعَلْهُنَّ آخِرَ مَا تَقُولُ " قَالَ الْبَرَاءُ فَقُلْتُ أَسْتَذْكِرُهُنَّ: قُلْتُ: وَبِرَسُولِكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ قَالَ: وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ

• Nesâî Sünen-i Kübra Amelü'l-yevmi ve'l-leyleti 10550, 9/287