حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا زَكَرِيَّاءُ عَنْ عَامِرٍ قَالَ أَخْبَرَنِى عُرْوَةُ بْنُ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ كُنْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم ذَاتَ لَيْلَةٍ فِى مَسِيرٍ فَقَالَ لِى «"» . قُلْتُ نَعَمْ . فَنَزَلَ عَنْ رَاحِلَتِهِ فَمَشَى حَتَّى تَوَارَى فِى سَوَادِ اللَّيْلِ ثُمَّ جَاءَ فَأَفْرَغْتُ عَلَيْهِ مِنَ الإِدَاوَةِ فَغَسَلَ وَجْهَهُ وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ مِنْ صُوفٍ فَلَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يُخْرِجَ ذِرَاعَيْهِ مِنْهَا حَتَّى أَخْرَجَهُمَا مِنْ أَسْفَلِ الْجُبَّةِ فَغَسَلَ ذِرَاعَيْهِ وَمَسَحَ بِرَأْسِهِ ثُمَّ أَهْوَيْتُ لأَنْزِعَ خُفَّيْهِ فَقَالَ « دَعْهُمَا فَإِنِّى أَدْخَلْتُهُمَا طَاهِرَتَيْنِ » . وَمَسَحَ عَلَيْهِمَا .

Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr, ona babası, ona Zekeriya, ona Âmir, ona Urve b. el-Muğîre, ona da babası şunu rivayet etmiştir: “Bir gece Hz. Peygamber (sav) ile birlikte yürüyordum. Bana, ‘Yanında su var mı?’ diye sordu, ‘Evet’ dedim. Bunun üzerine hayvanından indi ve gecenin karanlığında gözden kayboluncaya kadar yürüdü. (İhtiyacını giderdikten) sonra geri geldi. Ben kendisine ibrikten su döktüm. Yüzünü yıkadı. Üzerinde yünden bir cübbe vardı (cübbe dar geldiği için kollarını) çıkaramadı. Sonra kollarını cübbenin altından çıkarıp yıkadı. Başını mesh etti. Sonra ben mestlerini çıkarmak için eğildim. Bana, ‘Bırak onları, çünkü ben onları ayaklarım temiz iken giydim’ buyurdu, sonra mestlerin üzerine mesh etti.”

Açıklama: Yukarıdaki ibarede, فَقَالَ لِى «"» kısmında Arapça metin eksik çıktı. Müslim'de «أَمَعَكَ مَاءٌ؟» cümlesi bulunmaktadır.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 631, /129

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ سَمِعْتُ إِسْمَاعِيلَ بْنَ مُحَمَّدِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ سَمِعْتُ حَمْزَةَ بْنَ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : كُنْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى سَفَرٍ فَقَالَ " تَخَلَّفْ يَا مُغِيرَةُ وَامْضُوا أَيُّهَا النَّاسُ " . فَتَخَلَّفْتُ وَمَعِى إِدَاوَةٌ مِنْ مَاءٍ وَمَضَى النَّاسُ فَذَهَبَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِحَاجَتِهِ فَلَمَّا رَجَعَ ذَهَبْتُ أَصُبُّ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ رُومِيَّةٌ ضَيِّقَةُ الْكُمَّيْنِ فَأَرَادَ أَنْ يُخْرِجَ يَدَهُ مِنْهَا فَضَاقَتْ عَلَيْهِ فَأَخْرَجَ يَدَهُ مِنْ تَحْتِ الْجُبَّةِ فَغَسَلَ وَجْهَهُ وَيَدَيْهِ وَمَسَحَ بِرَأْسِهِ وَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ .

Bize Muhammed b. Mansur, ona Süfyan, ona İsmail b. Muhammed b. Sa'd, ona Hamza b. Muğîre b. Şu'be ona da babası [Muğîre b. Şu'be] şöyle dedi: Bir seferde Hz. Peygamber'le (sav) beraberdim. Hz. Peygamber "Geride kal ey Muğîre. Ey insanlar siz devam edin" dedi. Ben yanımda su kabı olduğu halde geri kaldım, insanlar da devam etti. Hz. Peygamber (sav) tuvalet ihtiyacını gidermek için uzaklaştı. Döndüğünde yanına gittim ve [abdest alması için] su döktüm. Üzerinde kol kısımları dar bir Rum cübbesi vardı. Ellerini cübbenin kolundan çıkarmak istedi. Ancak kol ağzı çok dardı. Daha sonra kollarını cübbenin altından çıkardı. Yüzünü ve kollarını yıkadı, başını ve mestleri üzerine meshetti.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 97, /2094

أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا زَكَرِيَّا - هُوَ ابْنُ أَبِى زَائِدَةَ - عَنْ عَامِرٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : كُنْتُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- ذَاتَ لَيْلَةٍ فِى سَفَرٍ فَقَالَ :« أَمَعَكَ مَاءٌ؟ ». فَقُلْتُ : نَعَمْ ، فَنَزَلَ عَنْ رَاحِلَتِهِ فَمَشَى حَتَّى تَوَارَى عَنِّى فِى سَوَادِ اللَّيْلِ ، ثُمَّ جَاءَ فَأَفْرَغْتُ عَلَيْهِ مِنَ الإِدَاوَةِ ، فَغَسَلَ يَدَيْهِ وَوَجْهَهُ ، وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ مِنْ صُوفٍ فَلَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يُخْرِجَ ذِرَاعَيْهِ مِنْهَا حَتَّى أَخْرَجَهُمَا مِنْ أَسْفَلِ الْجُبَّةِ ، فَغَسَلَ ذِرَاعَيْهِ وَمَسَحَ بِرَأْسِهِ ، ثُمَّ أَهْوَيْتُ لأَنْزِعَ خُفَّيْهِ فَقَالَ :« دَعْهُمَا فَإِنِّى أَدْخَلْتُهُمَا طَاهِرَتَيْنِ ». فَمَسَحَ عَلَيْهِمَا.

Bize Ebu Nuaym (Fadl b. Dükeyn), Zekeriyyâ (b. Ebu Zâ'ide), ona Âmir eş-Şa'bî', ona Urve b. Muğire, ona da babası (Muğire b. Şu'be) şunu rivayet etmiştir: “Bir gece Rasulullah'la (sav) ile birlikte yolculuk yapıyordum. Bana, "Yanında su var mı?" diye sordu, ‘Evet’ dedim. Bunun üzerine bineğinden indi ve gecenin karanlığında gözden kayboluncaya kadar yürüdü. (İhtiyacını giderdikten) Sonra geri geldi. Ben kendisine ibrikten su döktüm. Ellerini ve yüzünü yıkadı. Üzerinde yünden bir cübbe vardı (cübbe dar geldiği için kollarını) çıkaramadı. Sonra kollarını cübbenin altından çıkarıp yıkadı. Başını mesh etti. Sonra ben mestlerini çıkarmak için eğildim. Bana, "(Mestleri) bırak , çünkü ben onları ayaklarım temizken giydim." buyurdu ve üzerine mesh etti.”

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 41, 1/556

أَخْبَرَنَا أَبُو زَكَرِيَّا : يَحْيَى بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ : مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ بْنِ يُوسُفَ الْحَافِظُ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ شِيرُوَيْهِ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بَزِيعٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ الطَّوِيلُ حَدَّثَنَا بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمُزَنِىُّ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : تَخَلَّفَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَتَخَلَّفْتُ مَعَهُ. فَلَمَّا قَضَى حَاجَتَهُ قَالَ :« مَعَكَ مَاءٌ ». فَأَتَيْتُهُ بِمِطْهَرَةٍ فَغَسَلَ وَجْهَهُ وَكَفَّيْهِ ثُمَّ ذَهَبَ يَحْسِرُ عَنْ ذِرَاعَيْهِ فَضَاقَ كُمُّ الْجُبَّةِ فَأَخْرَجَ يَدَهُ مِنَ الْجُبَّةِ وَأَلْقَى الْجُبَّةَ عَلَى مَنْكِبَيْهِ وَغَسَلَ ذِرَاعَيْهِ ، وَمَسَحَ بِنَاصِيَتِهِ ، وَعَلَى الْعِمَامَةِ ، وَعَلَى خُفَّيْهِ ، ثُمَّ رَكِبَ وَرَكِبْتُ. فَانْتَهَيْنَا إِلَى الْقَوْمِ وَقَدْ قَامُوا فِى الصَّلاَةِ. فَصَلَّى بِهِمْ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ ، وَقَدْ رَكَعَ بِهِمْ رَكْعَةً. فَلَمَّا أَحَسَّ بِالنَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- ذَهَبَ يَتَأَخَّرُ فَأَوْمَأَ إِلَيْهِ فَصَلَّى بِهِمْ فَلَمَّا سَلَّمَ قَامَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- وَقُمْتُ مَعَهُ فَرَكَعْنَا الرَّكْعَةَ الَّتِى سُبِقْنَا. رَوَاهُ مُسْلِمٌ فِى الصَّحِيحِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بَزِيعٍ هَكَذَا وَرَوَاهُ مُسَدَّدٌ وَحُمَيْدُ بْنُ مَسْعَدَةَ وَجَمَاعَةٌ عَنْ يَزِيدَ بْنِ زُرَيْعٍ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ بَكْرٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِيهِ.

Bize Ebû Zekeriye Yahya b. İbrahim b. Muhammed b. Yahya, ona Ebû Abdullah Muhammed b. Yakub b. Yusuf el-Hafız, ona Abdullah b. Muhammed b. Şîruvehy, ona Muhammed b. Abdullah b. Bezî’, ona Yezîd b. Zurey’, ona Humeyd et-Tavîl, ona Bekir b. Abdullah el-Müzenî, ona Urve b. el-Muğîre b. Şu’be, ona da babası rivayet etmiştir: “Bir seyahat sırasında Rasûlullah (sav) guruptan geride kalmış, ben de O’nunla birlikte geride kalmıştım. Hz. Peygamber (sav) ihtiyacını giderince bana; “- Yanında su var mı?” diye sordu. Hemen su kabını getirdim, ellerini ve yüzünü yıkadı. Sonra kollarını sıyırmaya çalıştı, fakat cübbenin kolları dar idi. Bunun üzerine kollarını cübbeden çıkardı, cübbeyi omuzuna attı ve kollarını yıkadı. Sonra alnına, sarığına va mestlerine meshetti. Sonra devesine bindi, ben de bindim. Öndeki guruba yetiştik. Onlar namaz kılıyorlardı, namazı onlara Abdurrahman b. Avf kıldırıyordu. Yetiştiğimizde namazın bir rekâtını kılmışlardı. Abdurrahman, Hz. Peygamber’in (sav) geldiğini hissedince geri çekilmeye başladı, ama Rasûlullah (sav) ona yerinde kalmasını işaret etti. Abdrrahman namazı tamamlayıp selam verince, Hz. Peygamber (sav) kıyama kalktı, ben de kalktım, etişemediğimiz rekâtı kılarak namazı tamamladık. Bunu Müslim Sahîh’inde Muhammed b. Abdullah b. Bezî’den bu şekilde rivaet eder. Bunu Müsedded, Humeyd b. Mes’ade ve bir cemaat da Yezîd b. Zurey’den, o Humeyd’den, o Bekir’den, o Hamza b. el-Muğîre’den, o da babasından rivayet etmiştir.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Salât 5209, 5/610

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ ح وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رُمْحِ بْنِ الْمُهَاجِرِ أَخْبَرَنَا اللَّيْثُ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ سَعْدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ نَافِعِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِيهِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ خَرَجَ لِحَاجَتِهِ فَاتَّبَعَهُ الْمُغِيرَةُ بِإِدَاوَةٍ فِيهَا مَاءٌ فَصَبَّ عَلَيْهِ حِينَ فَرَغَ مِنْ حَاجَتِهِ فَتَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ . وَفِى رِوَايَةِ ابْنِ رُمْحٍ مَكَانَ حِينَ حَتَّى .

Bize Kuteybe b. Said, ona Leys; (T) Bize Muhammed b. Rumh b. Muhacir, ona Leys, ona Yahya b. Said, ona Sa'd b. İbrahim, ona Nâfi' b. Cübeyr ona da Urve b. Muğîre, babası Muğîre b. Şu'be'den şunu nakletmiştir: Hz. Peygamber (sav) hâcetini gidermek için çıktığında Muğîre de su dolu bir kapla onu takip etti ve hâcetini giderince Hz. Peygamber'e [abdest alması için] su döktü. Peygamber (sav), mestlerine mesh ederek abdest aldı. İbn Rumh'un rivayetinde 'hîne' yerine 'hatta' kelimesi kullanılmıştır.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 626, /128

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو كُرَيْبٍ قَالَ أَبُو بَكْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ قَالَ كُنْتُ مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى سَفَرٍ فَقَالَ « يَا مُغِيرَةُ خُذِ الإِدَاوَةَ » . فَأَخَذْتُهَا ثُمَّ خَرَجْتُ مَعَهُ فَانْطَلَقَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَتَّى تَوَارَى عَنِّى فَقَضَى حَاجَتَهُ ثُمَّ جَاءَ وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ شَامِيَّةٌ ضَيِّقَةُ الْكُمَّيْنِ فَذَهَبَ يُخْرِجُ يَدَهُ مِنْ كُمِّهَا فَضَاقَتْ عَلَيْهِ فَأَخْرَجَ يَدَهُ مِنْ أَسْفَلِهَا فَصَبَبْتُ عَلَيْهِ فَتَوَضَّأَ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ثُمَّ مَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ ثُمَّ صَلَّى .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ebu Küreyb, -Ebu Bekir "bize tahdis etti" ifadesini kullanmıştır.-, onlara A'meş, ona Müslim, ona Mesruk, ona el-Mugîre b. Şu'be şöyle nakletmiştir: Bir seferde Hz. Peygamber (sav) ile birlikteydim. "Ey Mugîre! İbriği al" dedi. İbriği aldım ve onunla birlikte çıktım. Rasulullah yanımdan ayrıldı ve göremediğim bir yere gitti. Orada hacetini gördü. Sonra geri geldi. Üzerinde yenleri dar şam işi bir cübbe vardı. Gelip elini yeninden çıkarmaya çalıştı, dar gelince altından çıkardı. Ona su döktüm. Namaz abdesti aldı. Mestleri üzerine meshetti ve daha sonra namaz kıldı.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 629, /129

عبد الرزاق عن ابن عيينة قال : سمعت إسماعيل بن محمد ابن سعد يقول : حدثني حمزة بن المغيرة بن شعبة عن أبيه قال : كنت مع رسول الله صلى الله عليه وسلم في سفر ، فقال : تخلف يا مغيرة ! وامضوا أيها الناس ! قال : ثم ذهب فقضى حاجته ثم اتبعته بإداوة من ماء ، فلما فرغ سكبت عليه منها ، فغسل وجهه ، ثم ذهب يخرج يديه من جبة عليه رومية ، فضاق كما الجبة فأخرج يديه من تحت الجبة فغسلهما ، ثم مسح على خفيه ثم صلى .

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Tahâret 749, 1/192

عبد الرزاق عن الثوري عن الاعمش عن أبي وائل عن حذيفة بن اليمان قال : كنت عند رسول الله صلى الله عليه وسلم فبال قائما على سباطة قوم يعني كناسته ثم تنحى ، فأتيته بماء (فتوضأ) فمسح على خفيه .

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Tahâret 751, 1/193

حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ قَالَ الْأَعْمَشُ أَخْبَرَنَا عَنْ أَبِي وَائِلٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ الْيَمَانِ قَالَ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَتَى سُبَاطَةَ قَوْمٍ فَبَالَ وَهُوَ قَائِمٌ ثُمَّ دَعَا بِمَاءٍ فَأَتَيْتُهُ فَتَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Huzeyfe b. Yeman 23630, 7/693

وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ وَعَلِىُّ بْنُ خَشْرَمٍ جَمِيعًا عَنْ عِيسَى بْنِ يُونُسَ - قَالَ إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا عِيسَى - حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ قَالَ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لِيَقْضِىَ حَاجَتَهُ فَلَمَّا رَجَعَ تَلَقَّيْتُهُ بِالإِدَاوَةِ فَصَبَبْتُ عَلَيْهِ فَغَسَلَ يَدَيْهِ ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ ثُمَّ ذَهَبَ لِيَغْسِلَ ذِرَاعَيْهِ فَضَاقَتِ الْجُبَّةُ فَأَخْرَجَهُمَا مِنْ تَحْتِ الْجُبَّةِ فَغَسَلَهُمَا وَمَسَحَ رَأْسَهُ وَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ ثُمَّ صَلَّى بِنَا .

Bize İshak b. İbrahim ve Ali b. Haşrem, onlara İsa b. Yunus, -İshak 'bize haber verdi'; İsa 'bize tahdis etti' ifadesini kullanmıştır.- ona A'meş, ona Müslim, ona Mesrûk, ona Mugîre b. Şu'be şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) hacetini görmek için çıkmıştı. Geri dönünce onu su kabı ile karşıladım ve ona su döktüm. Önce ellerini yıkadı. Ardından yüzünü yıkadı. Kollarını yıkamak istedi ama üzerindeki cübbe dar geldiği (için kollarını hemen çıkaramadı). Sonra onları cübbenin altından çıkarıp yıkadı. Başı ve mestleri üzerine mesh etti. Sonra da biz namaz kıldırdı."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 630, /129