حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ وَمُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالاَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ ح وَحَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ - وَهَذَا لَفْظُ حَفْصٍ - عَنْ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ حُذَيْفَةَ قَالَ أَتَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم سُبَاطَةَ قَوْمٍ فَبَالَ قَائِمًا ثُمَّ دَعَا بِمَاءٍ فَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ . [ قَالَ أَبُو دَاوُدَ قَالَ مُسَدَّدٌ قَالَ فَذَهَبْتُ أَتَبَاعَدُ فَدَعَانِى حَتَّى كُنْتُ عِنْدَ عَقِبِهِ .]

Bize Hafs b. Ömer ve Müslim b. İbrahim, onlara Şube (T) Bize Müsedded, ona Ebu Avane -hadisin lafzı Hafs'a aittir- Şu'be ve Ebu Avane'ye Süleyman, ona Ebu Vâil, ona da Huzeyfe şöyle demiştir: "Hz. Peygamber bir kavmin çöplüğüne geldi, ayakta küçük abdest bozdu ve su istedi. Bu suyla mestlerinin üzerine sildi." [Ebu Davud, Müsedded'den Huzeyfe'nin şöyle dediğini nakletmiştir: 'Hz. Peygamberin abdest bozarken yalnız kalmak isteyeceğini düşünerek oradan uzaklaşmak istedim. Rasulullah beni çağırdı. Ben de hemen arkasında durdum.']

Açıklama: Ayaktaki meshin üstünün meshedilmesi, abdest söz konusu olmadığı için, muhtemel idrar serpintisinin giderilmesine yönelik olmalıdır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 12, /15

أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ دَاوُدَ وَالْحَارِثُ بْنُ مِسْكِينٍ قِرَاءَةً عَلَيْهِ وَأَنَا أَسْمَعُ - وَاللَّفْظُ لَهُ - عَنِ ابْنِ وَهْبٍ عَنْ مَالِكٍ وَيُونُسَ وَعَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ أَنَّ ابْنَ شِهَابٍ أَخْبَرَهُمْ عَنْ عَبَّادِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الْمُغِيرَةِ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَاهُ يَقُولُ : "سَكَبْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حِينَ تَوَضَّأَ فِى غَزْوَةِ تَبُوكَ فَمَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ." [قَالَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ لَمْ يَذْكُرْ مَالِكٌ عُرْوَةَ بْنَ الْمُغِيرَةِ.]

Bize Süleyman b. Davud ve Haris b. Miskin, o ikisine İbn Vehb -hadisin lafzı da ona aittir-, ona Malik, Yunus ve Amr b. Haris, o üçüne İbn Şihab, ona Abbad b. Ziyad, ona Urve b. Muğîra, ona da babası Muğîra b. Şube şöyle demiştir: "Tebük Gazvesi'nde Hz. Peygamber (sav) abdest alırken ona su döktüm, o da mestlerine meshetti." [Ebu Abdurrahman (Nesâî) şöyle demiştir: (Bu rivayette İmam) Malik, Urve b. Muğîra'yı (isnadda) zikretmemiştir.]

Açıklama: İbn Şihâb ez-Zührî'den hadisi Malik b. Enes, Amr b. Haris ve Yunus b. Yezid nakletmektedir. Nesâî'nin hadisin sonunda yaptığı açıklamanın gösterdiği üzere bu üç raviden Malik'in isnadında Abbad'dan sonra Urve b. Muğîra yer almamaktadır. Dolayısıyla Malik b. Enes'in isnadı munkatı ise de hadisin diğer iki tariki muttasıldır.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 63, /2091

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا ابْنُ حَىٍّ - هُوَ الْحَسَنُ بْنُ صَالِحٍ - عَنْ بُكَيْرِ بْنِ عَامِرٍ الْبَجَلِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى نُعْمٍ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ . فَقُلْتُ ' يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَسِيتَ' قَالَ: "بَلْ أَنْتَ نَسِيتَ بِهَذَا أَمَرَنِى رَبِّى عز و جل."

Bize Ahmed b. Yunus, ona İbn Hayy -ki o Hasan b. Salih'tir-, ona Bükeyr b. Amir el-Becelî, ona Abdurrahman b. Ebu Nuaym, ona Muğîra b. Şube şöyle demiştir: Hz. Peygamber, mestler üzerine meshetti. Ben de Ya Rasulullah! Ayağınızı yıkamayı mı unuttunuz?' dedim. O, "Aksine sen unuttun. Rabbim bana bunu emretti," dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /43

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنِ الشَّعْبِىِّ قَالَ سَمِعْتُ عُرْوَةَ بْنَ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ يَذْكُرُ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : "كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى رَكْبِهِ وَمَعِى إِدَاوَةٌ فَخَرَجَ لِحَاجَتِهِ ثُمَّ أَقْبَلَ فَتَلَقَّيْتُهُ بِالإِدَاوَةِ فَأَفْرَغْتُ عَلَيْهِ فَغَسَلَ كَفَّيْهِ وَوَجْهَهُ ثُمَّ أَرَادَ أَنْ يُخْرِجَ ذِرَاعَيْهِ وَعَلَيْهِ جُبَّةٌ مِنْ صُوفٍ مِنْ جِبَابِ الرُّومِ ضَيِّقَةُ الْكُمَّيْنِ فَضَاقَتْ فَادَّرَعَهُمَا ادِّرَاعًا ثُمَّ أَهْوَيْتُ إِلَى الْخُفَّيْنِ لأَنْزِعَهُمَا فَقَالَ لِى: 'دَعِ الْخُفَّيْنِ فَإِنِّى أَدْخَلْتُ الْقَدَمَيْنِ الْخُفَّيْنِ وَهُمَا طَاهِرَتَانِ' فَمَسَحَ عَلَيْهِمَا." [قَالَ أَبِى قَالَ الشَّعْبِىُّ شَهِدَ لِى عُرْوَةُ عَلَى أَبِيهِ وَشَهِدَ أَبُوهُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.]

Bize Müsedded, ona İsa b. Yunus, ona babası, ona Şa'bî, ona Urve b. Muğira b. Şube ona da babası Muğîra b. Şube şöyle dedi: "Rasulullah (sav) ile beraber kafile içinde bulunuyorduk. Yanımda bir su kabı vardı. Rasulullah ihtiyacı için gitti ve bir süre sonra geri döndü. Ben kendisini su kabıyla karşıladım ve ona su döktüm. Ellerini ve yüzünü yıkadı, sonra da kollarını çıkarmak istedi. Üzerinde, kol ağzı dar, yünden yapılmış bir Rum cübbesi vardı. Cübbeni kol ağzı dar gelince kollarını cübbenin altından çıkarıp uzattı. Sonra ben çıkarmak için mestlerine uzandım. Bana 'Mestleri bırak! Ben onları ayaklarım temizken (abdestliyken) giydim' dedi ve üzerlerini meshetti." [İsa b. Yunus şöyle dedi: Babam, Şa'bî'nin 'Urve bu hadisi babasından, babası da Rasulullah'tan (sav) duymuştur, dediğini nakletti.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 59, /41

أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ (قَالَ) أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِي سَلَمَةَ عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم: " كَانَ إِذَا ذَهَبَ الْمَذْهَبَ أَبْعَدَ قَالَ: فَذَهَبَ لِحَاجَتِهِ - وَهُوَ فِى بَعْضِ أَسْفَارِهِ - فَقَالَ ائْتِنِي بِوَضُوء. فَأَتَيْتُهُ بِوَضُوءٍ فَتَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَى الْخُفَّيْنِ." [قَالَ الشَّيْخُ إِسْمَاعِيلُ هُوَ ابْنُ جَعْفَرِ بْنِ أَبِي كَثِيرٍ الْقَارِئُ .]

Bize Ali b. Hucr, ona İsmail, ona Muhammed b. Amr, ona Ebu Seleme ona da Muğîra b. Şube'nin rivayet ettiğine göre; "Hz. Peygamber (sav) tuvalet ihtiyacını görmeye gittiğinde iyice uzaklaşırdı. Bir seyahati sırasında tuvalet ihtiyacı için yine uzaklaşmıştı. Bir süre sonra bana, Su getir diye seslendi. Ben kendisine su götürdüm, abdest alıp mestleri üzerine meshetti." [Nesâî, senette geçen İsmail'in, İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir el-Kâri olduğunu söylemiştir.]

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 16, /2087

حَدَّثَنا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ قَالَ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ شَقِيقٍ عَنْ حُذَيْفَةَ قَالَ: "كُنْتُ أَمْشِى مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَانْتَهَى إِلَى سُبَاطَةِ قَوْمٍ فَبَالَ قَائِمًا، فَتَنَحَّيْتُ عَنْهُ فَدَعَانِي وَكُنْتُ عِنْدَ عَقِبَيْهِ حَتَّى فَرَغَ، ثُمَّ تَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَى خُفَّيْهِ."

Bize İshak b. İbrahim, ona İsa b. Yunus, ona el-A'meş, ona Şakik rivayet ettiğine göre Huzeyfe (ra) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) ile birlikte yürüyordum. Bir kavmin çöplüğüne gidip orada ayakta küçük abdestini bozdu. Bu sırada ben ondan uzaklaşmıştım. Sonra beni çağırdı. Arkasında durdum. Ardından abdest aldı ve mestleri üzerine mesh etti."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 17, /2088

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا الأَوْزَاعِىُّ عَنْ يَحْيَى عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِيهِ قَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَمْسَحُ عَلَى عِمَامَتِهِ وَخُفَّيْهِ . وَتَابَعَهُ مَعْمَرٌ عَنْ يَحْيَى عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ عَمْرٍو قَالَ رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Abdan, ona Abdullah, ona el-Evzaî, ona Yahya, ona Ebu Seleme, ona da Cafer b. Amr'ın rivayet ettiğine göre Cafer'in babası Amr şöyle demiştir: "Hz. Peygamber'i (sav), sarığına ve mestlerine mesh ederken gördüm." Mamer'in naklettiğine göre, ona Yahya ona da Ebu Seleme'nin naklettiği rivayette Amr, Hz. Peygamber'i (sav), (sarığına ve mestlerine mesh ederken) gördüğünü söylemiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Vudû 48, 1/238

أَخْبَرَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ ح وَ أَخْبَرَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنِ الْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ كَعْبِ بْنِ عُجْرَةَ عَنْ بِلاَلٍ قَالَ: "رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَمْسَحُ عَلَى الْخُفَّيْنِ وَالْخِمَارِ."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 86, /2093

وَأَخْبَرَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْجَرْجَرَائِىُّ عَنْ طَلْقِ بْنِ غَنَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا زَائِدَةُ وَحَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ عَنِ الأَعْمَشِ عَنِ الْحَكَمِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ عَنْ بِلاَلٍ قَالَ: "رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَمْسَحُ عَلَى الْخُفَّيْنِ."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 86, /2093

أَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ : مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ حَدَّثَنَا الْعَبَّاسُ بْنُ مُحَمَّدٍ الدُّورِىُّ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى أَخْبَرَنَا دَلْهَمُ بْنُ صَالِحٍ وَأَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ بَكْرٍ الْمَرْوَزِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا دَلْهَمُ بْنُ صَالِحٍ عَنْ حُجَيْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُرَيْدَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ : أَهْدَى النَّجَاشِىُّ إِلَى النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- خُفَّيْنِ سَاذَجَيْنِ أَسْوَدَيْنِ ، فَلَبِسَهُمَا وَمَسَحَ عَلَيْهِمَا. لَفْظُ حَدِيثِ أَبِى نُعَيْمٍ ، وَفِى حَدِيثِ عُبَيْدِ اللَّهِ : أَنَّ النَّجَاشِىَّ أَهْدَى إِلَى رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- خُفَّيْنِ أَسْوَدَيْنِ سَاذَجَيْنِ ، فَتَوَضَّأَ وَمَسَحَ عَلَيْهِمَا.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Tahâret 1358, 2/338