Giriş

Bize Muhammed b. Velid, ona Muhammed b. Cafer, ona Şu'be, ona Ubeydullah b. Ebu Bekir, ona da Enes b. Malik'in (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) büyük günahları zikretti veya kendisine büyük günahlardan soruldu, O da şöyle buyurdu: "Allah'a ortak koşmak, cana kıymak, anne ve babaya isyan etmektir." Ardından da "dikkat edin! Size büyük günahların en büyüğünü bildiriyorum: Bu yalan söylemektir veya yalancı şahitliktir" buyurdu. [Şube şöyle demiştir: Benim kanaatime göre Rasulullah (sav); "yalan şahitlik yapmaktır" demiştir.]


Açıklama: 'Bu, yalan söylemektir veya yalan şahitlik yapmaktır' ifadesindeki 'veya' ravinin şüphesine işaret etmektedir. 'Cana kıymak' ifadesiyle, kişinin intihar etmesi anlaşılabileceği gibi, başkasını öldürmesi, hatta hiçbir gereksinim duyulmaksızın hayvanların ya da ağaçların katledilmesi de anlaşılabilir.

    Öneri Formu
19618 B005977 Buhari, Edeb, 6

Bize Müsedded, ona Bişr b. Mufaddal, ona el-Cüreyrî; (T) Bana Kays b. Hafs, ona İsmail b. İbrahim, ona Said el-Cüreyrî, ona Abdurrahman b. Ebu Bekre, ona babası (Ebu Bekre) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) üç defa “Büyük günahların en büyüğü, Allah'a ortak koşmak, anne-babaya isyan etmek, yalan yere şahitlik yapmak ya da yalan söylemektir” buyurdu. “Yalan söylemek” ifadesini o kadar tekrar etti ki biz “keşke sükut buyursaydı” dedik."


    Öneri Formu
27361 B006919 Buhari, İstitâbetü'l-Mürteddîn, 1

Bana Muhammed b. Beşşar, ona Ğunder, ona Şu'be, ona Ebu Cemre, ona Zehdem b. Mudarrib, ona da İmran b. Husayn'ın (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizin en hayırlınız benim yaşadığım çağda yaşayanlarınız, sonra bunlardan sonra gelenler sonra da bunlardan sonra gelenlerdir." İmran der ki: Burada Rasulullah'ın (sav) kendisinden sonraki iki asır mı yoksa üç asır mı saydı, bilemiyorum. Devamında Hz. Peygamber (sav) "Sizden sona ihanet eden, kendilerine güvenilmeyen, şahitlik yapmaları istenmediği halde şahitlik yapan, verdikleri sözleri yerine getirmeyen ve içlerinde şişmanlık baş gösteren bir kavim gelecek" buyurdu.


    Öneri Formu
23485 B006428 Buhari, Rikâk, 7

Bize Adem, ona Şu'be, ona Ebu Cemre, ona Zehdem b. Mansur, ona da İmran b. Husayn'ın (r.anhuma) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizin en hayırlınız benim yaşadığım çağda yaşayanlarınız, sonra bunlardan sonra gelenler sonra da bunlardan sonra gelenlerdir." İmran der ki: Burada Rasulullah'ın (sav) kendisinden sonraki iki asır mı yoksa üç asır mı saydı, bilemiyorum. Devamında Hz. Peygamber (sav) "Sizden sona ihanet eden, kendilerine güvenilmeyen, şahitlik yapmaları istenmediği halde şahitlik yapan, verdikleri sözleri yerine getirmeyen ve içlerinde şişmanlık baş gösteren bir kavim gelecek" buyurdu.


    Öneri Formu
24875 B002651 Buhari, Şehâdât, 9

Bize Müsedded, ona Bişr b. Mufaddal, ona el-Cüreyrî, ona Abdurrahman b. Ebu Bekre, ona babası (Ebu Bekre) (ra) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) “büyük günahların en büyüğünü size haber vereyim mi” diye üç kez seslendi. Sahabe de “Evet, Ya Rasulallah” dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) “Allah'a ortak koşmak ve anne-babaya isyan etmektir” dedi, ardından arkasına yaslanmış iken oturdu ve “dikkat edin bir de yalan söylemektir” buyurdu. Bu son sözü o kadar çok tekrar etti ki artık biz “keşke sukut buyursa” demeye başladık." [Bu rivayet İsmail b. İbrahim, ona el-Cüreyrî, ona Abdurrahman'ın naklettiği tarikle de gelmiştir.]


    Öneri Formu
287158 B002654-2 Buhari, Şehâdât, 10

Bize Müsedded, ona Bişr b. Mufaddal, ona el-Cüreyrî; (T) Bana Kays b. Hafs, ona İsmail b. İbrahim, ona Said el-Cüreyrî, ona Abdurrahman b. Ebu Bekre, ona babası (Ebu Bekre) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) üç defa “Büyük günahların en büyüğü, Allah'a ortak koşmak, anne-babaya isyan etmek, yalan yere şahitlik yapmak ya da yalan söylemektir” buyurdu. “Yalan söylemek” ifadesini o kadar tekrar etti ki biz “keşke sükut buyursaydı” dedik."


    Öneri Formu
287466 B006919-2 Buhari, İstitâbetü'l-Mürteddîn, 1

Bize İshak b. İbrahim, İshak b. Mansur ve Abdulvâris b. Abdussamed, onlara Abdussamed b. Abdülvaris, ona Şube, ona Eyyüb, ona Ebû Kilabe, ona da Sabit b. Dahhâk el-Ensârî; (T) Bize Muhammed b. Râfi, ona Abdürrezzak, ona Sevrî, ona Halid el-Hazzâ, ona Ebû Kilabe, ona da Sabit b. ed-Dahhâk Hz. Peygamber'den (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan yere kasten yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Her kim kendini bir şeyle öldürürse Allah o kişiye cehennem ateşinde o şeyle azap eder." [Süfyan'ın hadisi bu­ şekildedir.] Şube'nin rivayetine göre ise Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim İslâm'dan başka bir dinden olduğuna dair yalan olarak yemin eder­se, o kimse dediği gibidir. Ve her kim kendini bir şeyle keserek öldürürse, kıymet gününde de o şeyle kesilir."


Açıklama: Yemini alışkanlık haline getiren insanları istisna edecek gibi görülen "kasten" ifadesinin kullanılması, 'bilerek söylememiştir' hüsnü zannıyla müslümanı tekfirden kaçınmayı öğütlerken, bu beyanla yemin eden birisine de gerçekten İslam'a değil, o dine mensup olarak değerlendirileceği uyarısını yapmaktadır.

    Öneri Formu
863 M000304 Müslim, İman, 177

Bize Abdullah b. Münir, ona Vehb b. Cerir ve Abdülmelik b. İbrahim, onlara Şu'be, ona Ubeydullah b. Ebu Bekir b. Enes, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'e bü­yük günahlar soruldu. Peygamber (sav) de “Allah'a şirk koşmak, ana-babaya isyan etmek, (haksız olarak) cana kıymak, yalancı şâhitlik yapmaktır” buyurdu." [Şu'be'den nakledilen bu rivayette, Gunder, Ebu Âmir, Behz ve Abdussamed, Vehb b. Cerîr'e mutâbaat etmişlerdir.]


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhar ile Behz b. Esed arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280290 B002653-5 Buhari, Şehâdât, 10

Bize Abdullah b. Münir, ona Vehb b. Cerir ve Abdülmelik b. İbrahim, onlara Şu'be, ona Ubeydullah b. Ebu Bekir b. Enes, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'e bü­yük günahlar soruldu. Peygamber (sav) de “Allah'a şirk koşmak, ana-babaya isyan etmek, (haksız olarak) cana kıymak, yalancı şâhitlik yapmaktır” buyurdu." [Şu'be'den nakledilen bu rivayette, Gunder, Ebu Âmir, Behz ve Abdussamed, Vehb b. Cerîr'e mutâbaat etmişlerdir.]


Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhar ile Abdussamed b. Abdülvâris arasında inkıta vardır.

    Öneri Formu
280291 B002653-6 Buhari, Şehâdât, 10

Bize Abdullah, ona Halef b. Hişâm el-Bezzâr, ona Ebu Avâne, ona Abdüla'lâ, ona Ebu Abdurrahman, ona da Ali'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın


    Öneri Formu
36261 HM001070 İbn Hanbel, I, 128