Giriş

Bize Ebu Kamil Fudayl b. Hüseyin el-Cahderî, ona Ebu Avâne, ona Ebu Bişr, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas (r.anhumâ) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah'ın (sav) yanında bir adam ihramlı iken devesinden düşmüş ve boynunu kırmıştı. Bunun üzerine Rasulullah (sav) onun su ve sidr otu ile yıkanmasını, ona koku sürülmemesini ve başının da örtülmemesini istedi. Çünkü onun kıyamet gününde saçları yapışık ve taranmış bir halde diriltileceğini buyurdu."


    Öneri Formu
8604 M002898 Müslim, Hac, 100

Bize Ahmed b. Menî, ona Huşeym, ona da Halid, Mansur ve Hişam rivayet etmiş, Halid ve Hişam 'Bize Muhammed ve Hafsa rivayet etti ki' derken, Mansur 'Bize sadece Muhammed rivayet etti ki demiştir' ona da Ümmü Atiyye şöyle rivayet etmiştir: "Nebi’nin (sav) kızlarından biri vefat etmişti. Hz. Peygamber 'Onu tek sayı adedince; üç, beş ya da uygun gördüğünüz daha fazla sayıda yıkayınız. Onu su ve sidr otu ile yıkayın ve sonuncuda suyuna kâfur -ya da bir miktar kâfur- koyunuz. İşinizi bitiğinde de bana haber veriniz' buyurdu. İşimizi bitirince ona haber verdik. O da bize, belden aşağısını peştamal gibi örten izârını uzattı ve 'Bunu da iç gömleği yapın' buyurdu." [Râvilerden Huşeym şöyle demiştir: Bunların dışındaki râvilerin hadisinde -bilemiyorum, belki de Hişâm'ın rivayetindedir- Ümmü Atiyye’nin 'Biz, ölünün saçlarını üç bölük halinde ördük' ifadesi de geçmektedir. Hadiste yine 'Biz, ölünün saçlarını da arkasına bıraktık' ifadesinin de yer aldığını zannediyorum. Huşeym ayrıca 'Raviler arasından bize Hâlid, ona Hafsa ve Muhammed, onlara da Ümmü Atiyye’nin şöyle dediğini nakletmiştir: Rasûlullah (sav) bize 'Ölüyü yıkamaya sağ tarafından ve abdest azalarından başlayınız' demiştir. Bu konuda Ümmü Süleym’den de rivayet nakledilmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) hadis hakkında şu değerlendirmelerde bulunmuştur: Ümmü Atiyye’nin rivayet ettiği hadis, hasen-sahih bir rivayettir. İlim ehli nezdinde de uygulama bu hadise göredir. İbrahim en-Nehaî'den 'Ölünün yıkanması, tıpkı cünüplükten yıkanmak gibidir' görüşü nakledilmiştir. Malik b. Enes de 'Bize göre, ölünün yıkanması için sınırları belli bir yıkama şekli ve bilinen bir uygulaması bulunmamaktadır. Yalnız ölü, iyice temizlenir' demiştir. Şâfiî de 'Malik'in 'Ölü yıkanır ve tertemiz edilir' görüşü biraz genel kalmıştır. Ölü saf bir suyla yahut içine başka bir şey katılmış bir su ile yıkanırsa, bu gusül için yeterlidir. Ama bizim için daha doğru olanı, ölünün üç defa veya daha fazla sayıda yıkanmasıdır. Hatta Rasûlullah'ın (sav) 'Onu üç ya da beş defa yıkayınız' buyruğu sebebiyle üç defadan aşağısı ile yetinilmemelidir. Eğer üç defa yıkamaktan daha azı ile ölü temizlenecek olursa, bu da yeterlidir. Biz, Nebi’nin (sav) üç yahut beş defa yıkayın deyip belli bir sayı söylememesini, ölünün mutlaka bu sayı adedince yıkanması manasında anlamıyoruz. Nitekim fakihler de böyle demiştir ve onlar hadisin manasını daha iyi bilirler. Ahmed ve İshak da 'Her bir yıkama, su ve sidr otu ile yapılır. Son yıkamada da bir miktar kâfur kullanılır' demişlerdir.]


    Öneri Formu
15806 T000990 Tirmizi, Cenaiz, 15

Bize Muhammed b. Beşşâr ve Ebu Bekir b. Nâfi, ona Ğunder, ona Şu'be, ona Ebu Bişr, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas (r.anhumâ) söyle rivayet etmiştir: "Bir adam ihramlı olduğu halde Nebi'ye (sav) gelmişti. Birden devesinin üzerinden düştü ve boynunu kırarak öldü. Nebi (sav) onun su ve sidr otu ile yıkanmasını, başı dışarda kalacak şekilde (altlı, üstlü) iki elbise ile kefenlenmesini ve ona koku sürülmemesini emir buyurdu." [Şu'be dedi ki '(Ebu Bişr) daha sonra bana bu hadisi rivayet ettiğinde 'Başı ve yüzü dışarıda kalacak şekilde (kefenleyin). Çünkü o kıyamet gününde saçları yapışık bir şekilde diriltilecektir' diye nakletti.]


    Öneri Formu
8605 M002899 Müslim, Hac, 101

Bize Süleyman b. Harb ve Muhammed b. Ubeyd, onlara Hammâd, ona Amr ve Eyyûb, onlara Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas hadisi buna yakın manada şöyle rivayet etmiştir: "Onu iki parça elbise ile kefenleyin." [Ebu Davud, hadisin Süleyman ve Eyyûb rivayetinde 'İki parça elbisesi ile' ifadesiyle, Amr rivayetinde ise 'Herhangi iki parça elbise ile' nakledildiğini; İbn Ubeyd'in de Eyyûb'den rivayetinde 'Herhangi iki parça elbise ile' derken, Amr'ın 'İki parçalık elbisesi ile' diye naklettiğini belirtmiştir. Sadece Süleyman'ın rivayetinde 'Ayrıca ona koku da sürmeyiniz' ziyadesi geçmektedir.]


    Öneri Formu
20735 D003239 Ebu Davud, Cenaiz, 78, 80

Bize Ka'nebî, ona Mâlik; (T) Bize Müsedded, ona Hammâd b. Zeyd, ona Eyyûb, ona Muhammed b. Sîrîn, ona da Ümmü Atiyye şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) kızı vefat ettiğinde yanımıza geldi ve 'Onu su ve sidr otu ile üç, beş ya da gerek görürseniz bundan daha fazla defa yıkayınız. Sonuncusunda suya kâfur ya da bir miktar kâfur atınız. Bitirdikten sonra da beni haberdar ediniz' buyurdu. İşimizi bitirince onu haberdar ettik, o da bize hıkvini (belden aşağısını örten peştamalını) verdi ve 'Bunu da cenazeye iç gömleği yapın' buyurdu." [Mâlik'in rivayetinde 'hikv' lafzı, 'yani izârını verdi' lafzıyla açıklanmıştır. Müsedded rivayetinde 'yanımıza geldi' ibaresini zikretmemiştir.]


    Öneri Formu
19835 D003142 Ebu Davud, Cenaiz, 28, 29

Bize Müsedded, ona Hammâd, ona Eyyûb, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas hadisi, Süleyman'ın rivayet ettiği hadise yakın manada nakletmiş ve '(Herhangi) iki parça elbise ile' demiştir.


    Öneri Formu
20739 D003240 Ebu Davud, Cenaiz, 78, 80

Bize Yakub b. İbrahim, ona Huşeym, ona Ebu Bişr, ona da Said b. Cübeyr, İbn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Bir adam Nebî (sav) ile (hacda) birlikte idi. Adam ihramlı olduğu halde devesinden düştü ve öldü. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Onu su ve sidr otu ile yıkayın. Üzerindeki iki parça elbise ile kefenleyin. Koku sürmeyin, başını da örtmeyin. Çünkü o, kıyamet günü telbiye getirerek diriltilecektir' buyurdu."


    Öneri Formu
24289 N002856 Nesai, Menâsikü'l-Hac, 97

Bize Kuteybe, ona Hammâd, ona Eyyûb, ona da Said b. Cübeyr, İbn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Bir adam Rasulullah (sav) ile birlikte Arafat’ta vakfede iken birden devesinden düştü. Devesi adamın boynunu kırarak ölümüne sebep oldu. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Onu su ve sidr otu ile yıkayın. İki parça elbise (ihramı) ile de kefenleyin. Koku sürmeyin, başını da örtmeyin. Çünkü Allah (ac) kıyamet gününde onu telbiye getirirken diriltecektir' buyurdu."


    Öneri Formu
24294 N002858 Nesai, Menâsikü'l-Hac, 99

Bize Muhammed b. Kudâme, ona Cerîr, ona Mansûr, ona Hakem, ona da Said b. Cübeyr, İbn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "İhramlı bir adamı devesi sırtından düşürdü ve onu öldürdü. Rasulullah’a (sav) gelip (haber verildiğinde) 'Onu yıkayın ve kefenleyin. Başını örtmeyin, koku da sürmeyin. Çünkü o, telbiye getirerek diriltilecektir' buyurdu."


    Öneri Formu
24300 N002859 Nesai, Menâsikü'l-Hac, 99

Bize İmran b. Yezid, ona Şuayb b. İshak, ona İbn Cüreyc, ona Amr b. Dinar, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas şöyle rivayet etmiştir: "İhramlı bir adam Rasulullah (sav) ile birlikte (hacca) gelmişti. Adam devesinden düştü ve boynu kırılıp vefat etti. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Onu su ve sidr otu ile yıkayın, üzerindeki iki ihram parçasını kefen yapın, başını da örtmeyin. Çünkü o, kıyamet gününde telbiye getirerek diriltilecektir' buyurdu."


    Öneri Formu
24302 N002861 Nesai, Menâsikü'l-Hac, 101