وَحَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ وَأَبُو الطَّاهِرِ قَالَ أَبُو الطَّاهِرِ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ وَقَالَ سَعِيدٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ عَنْ بُكَيْرِ بْنِ الأَشَجِّ عَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِىِّ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ: "مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ غَزَا. وَمَنْ خَلَفَهُ فِى أَهْلِهِ بِخَيْرٍ فَقَدْ غَزَا."

Bize Said b. Mansur ve Ebu Tahir, o ikisine Abdullah b. Vehb, ona Amr b. Hâris, ona Bükeyr b. Eşec, ona Büsr b. Said, ona Zeyd b. Halid el-Cühenî'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah yolunda gazveye çıkacak kimseyi donatan kimse, o gazveye katışmış gibidir. Gazinin geride kalan ailesine hayırla davranan kimse de gazveye katılmış gibi sayılır."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ غَزَا

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4902, /809

حَدَّثَنَا أَبُو الرَّبِيعِ الزَّهْرَانِىُّ حَدَّثَنَا يَزِيدُ - يَعْنِى ابْنَ زُرَيْعٍ - حَدَّثَنَا حُسَيْنٌ الْمُعَلِّمُ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِىِّ قَالَ قَالَ نَبِىُّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنَ جَهَّزَ غَازِيًا فَقَدْ غَزَا. وَمَنْ خَلَفَ غَازِيًا فِى أَهْلِهِ فَقَدْ غَزَا."

Bize Ebu Rabî ez-Zehrânî, ona Yezid b. Züray, ona Hüseyin el-Muallim, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman, ona Büsr b. Said, ona da Zeyd b. Halid el-Cühenî, Nebî'nin (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Gazveye çıkacak kimseyi hazırlayıp donatan kimse de gazaya çıkmış sayılır. Bir gazinin geride kalan ailesine sahip çıkan kimse de gaza etmiş sayılır."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4903, /809

وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ ابْنُ عُلَيَّةَ عَنْ عَلِىِّ بْنِ الْمُبَارَكِ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ حَدَّثَنِى أَبُو سَعِيدٍ مَوْلَى الْمَهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ بَعْثًا إِلَى بَنِى لِحْيَانَ - مِنْ هُذَيْلٍ - فَقَالَ لِيَنْبَعِثْ مِنْ كُلِّ رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا وَالأَجْرُ بَيْنَهُمَا."

Bize Züheyr b. Harb, ona İsmail b. Uleyye, ona Ali b. Mübarek, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Mehrî'nin azadlısı Ebu Said, ona da Ebu Said Hudrî şöyle haber vermiştir: "Rasulullah (sav), Hüzeyl kabilesinden olan Lihyânoğullarına şu buyruğunu ulaştırmak üzere bir heyet göndermişti: 'Gazaya katılmanın sevabı aralarında ortak olmak üzere, aranızdan iki adamdan biri gazveye katılsın'."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4904, /809

وَحَدَّثَنِيهِ إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ - يَعْنِى ابْنَ عَبْدِ الْوَارِثِ - قَالَ سَمِعْتُ أَبِى يُحَدِّثُ حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ عَنْ يَحْيَى حَدَّثَنِى أَبُو سَعِيدٍ مَوْلَى الْمَهْرِىِّ حَدَّثَنِى أَبُو سَعِيدٍ الْخُدْرِىُّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ بَعَثَ بَعْثًا بمثله: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ بَعْثًا إِلَى بَنِى لِحْيَانَ - مِنْ هُذَيْلٍ - فَقَالَ لِيَنْبَعِثْ مِنْ كُلِّ رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا وَالأَجْرُ بَيْنَهُمَا."

Bize İshak b. Mansur, ona Abdussamed b. Abdülvâris, ona babası, ona Hüseyin, ona Yahya, ona Mehrî'nin azadlısı Ebu Said, ona da Ebu Said el-Hudrî, Rasulullah'ın elçi olarak bir müfreze gön­derdiğine dair hadisi benzer lafızlarla şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), Hüzeyl kabilesinden olan Lihyânoğullarına şu buyruğunu ulaştırmak üzere bir elçi göndermişti: 'Gazaya katılmanın sevabı aralarında ortak olmak üzere, aranızdan iki kişiden biri gazveye katılsın'."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4905, /809

وَحَدَّثَنِى إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ - يَعْنِى ابْنَ مُوسَى - عَنْ شَيْبَانَ عَنْ يَحْيَى بِهَذَا الإِسْنَادِ حَدَّثَنِى أَبُو سَعِيدٍ مَوْلَى الْمَهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ مِثْلَهُ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ بَعْثًا إِلَى بَنِى لِحْيَانَ - مِنْ هُذَيْلٍ - فَقَالَ لِيَنْبَعِثْ مِنْ كُلِّ رَجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا وَالأَجْرُ بَيْنَهُمَا."

Bize İshak b. Mansur, ona Ubeydullah b. Musa, ona Şeybân, ona da Yahya hadisi bu isnadla, Mehrî'nin azadlısı olan Ebu Said'den o da Ebu Said el-Hudrî'den benzer şekilde şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), Hüzeyl kabilesinden olan Lihyânoğullarına şu buyruğunu ulaştırmak üzere bir elçi gönderdi: 'İçinizden her iki kişiden biri, gazaya katılmanın sevabı aralarında ortak olmak üzere gazveye katılsın'."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4906, /810

وَحَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ مَوْلَى الْمَهْرِىِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ إِلَى بَنِى لحْيَانَ لِيَخْرُجْ مِنْ كُلِّ رَجُلَيْنِ رَجُلٌ. ثُمَّ قَالَ لِلْقَاعِدِ أَيُّكُمْ خَلَفَ الْخَارِجَ فِى أَهْلِهِ وَمَالِهِ بِخَيْرٍ كَانَ لَهُ مِثْلُ نِصْفِ أَجْرِ الْخَارِجِ."

Bize Said b. Mansur, ona Abdullah b. Vehb, ona Amr b. Hâris, ona Yezid b. Ebu Habib, ona Mehrî'nin azadlısı Yezid b. Ebu Said, ona babası, ona da Ebu Said Hudrî şöyle haber vermiştir: "Rasulullah (sav), Beni Lihyân'a 'İçinizden her iki kişiden biri gazaya katılmak üzere çıksın' buyruğuyla haber gönderdi. Gazveden geride kalan kimseler için ise şöyle buyurdu: 'Gazveye katılan kimsenin geride kalan ailesine ve malına hayırla muamele eden (onlara sahip çıkan) kimselere de savaşa katılanların sevabının yarısı vardır'."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4907, /810

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا يَعْلَى بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا حَجَّاجُ بْنُ دِينَارٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ ذَكْوَانَ عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عَبَسَةَ قَالَ؟ "أَتَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَىُّ الْجِهَادِ أَفْضَلُ؟ قَالَ مَنْ أُهْرِيقَ دَمُهُ، وَعُقِرَ جَوَادُهُ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ya'lâ b. Ubeyd, ona Haccâc b. Dînâr, ona Muhammed b. Zekvân, ona Şehr b. Havşeb, ona da Amr b. Abese şöyle rivayet etmiştir: "Nebî'nin (sav) huzuruna gelip 'Yâ Rasulullah! Cihadın hangisi daha faziletlidir?' diye sorduğumda, 'Kanı akıtılan, atı da telef olan kimsenin cihadıdır' buyurdu."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Cihâd 15, /454

أَخْبَرَنَا سَعِيدُ بْنُ الرَّبِيعِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سُلَيْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ مُسْلِماً الْبَطِينَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "مَا الْعَمَلُ فِى أَيَّامٍ أَفْضَلَ مِنَ الْعَمَلِ فِى عَشْرِ ذِى الْحِجَّةِ. قِيلَ وَلاَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ؟ قَالَ وَلاَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ إِلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْجِعْ بِشَىْءٍ."

Bize Said b. Rebî, ona Şu'be, ona Süleyman, ona Müslim el-Batîn, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Zilhicce ayının (ilk) on gününde yapılanlar kadar faziletli bir amel yoktur. Hz. Peygamber'e (sav) 'Allah yolunda cihada katılmak da buna dahil mi?' diye sorulduğunda, 'Allah yolunda cihad da dahil! Sadece canı ve malı ile gazaya çıkıp da hiçbir şeyi olmadan dönen (savaş meydanında şehid olan) kimse hariç' buyurdu."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Savm 52, 2/1112

أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أنبأنا أَصْبَغُ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ أَبِى أَيُّوبَ عَنْ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "مَا مِنْ عَمَلٍ أَزْكَى عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَلاَ أَعْظَمَ أَجْراً مِنْ خَيْرٍ تَعْمَلُهُ فِى عَشْرِ الأَضْحَى. قِيلَ وَلاَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ؟ قَالَ وَلاَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ إِلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فَلَمْ يَرْجِعْ مِنْ ذَلِكَ بِشَىْءٍ." [قَالَ وَكَانَ سَعِيدُ بْنُ جُبَيْرٍ إِذَا دَخَلَ أَيَّامُ الْعَشْرِ اجْتَهَدَ اجْتِهَاداً شَدِيداً حَتَّى مَا يَكَادُ يَقْدِرُ عَلَيْهِ.]

Bize Yezid b. Harun, ona Esbağ, ona Kasım b. Ebu Eyyûb, ona Said (b. Cübeyr), ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Allah (ac) katında, zilhicce ayının on gününde yapmış olduğun hayırdan (ibadetlerden) daha temiz ve daha üstün bir amel bulunmamaktadır. Hz. Peygamber'e (sav) 'Allah yolunda cihad da mı o amellerden daha hayırlı olamaz?' diye sorulduğunda, 'Allah yolunda cihad da! Ancak, canı ve malı ile gazaya çıkıp da bunları cihad meydanında bırakan (şehid olan) kimse hariç' buyurdu." [Hadisin râvilerinden Said b. Cübeyr, zilhiccenin ilk on günü girdiğinde, ibadetlere güç yetiremeyecek hale gelecek kadar çok ibadet ederdi.]

• Dârimî Sünen-i Dârimî Savm 52, 2/1113

أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم: "تَكَفَّلَ اللَّهُ لِمَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ لاَ يُخْرِجُهُ إِلاَّ جِهَادٌ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَتَصْدِيقُ كَلِمَاتِهِ أَنْ يُدْخِلَهُ الْجَنَّةَ، أَوْ يَرُدَّهُ إِلَى مَسْكَنِهِ الَّذِى خَرَجَ مِنْهُ مَعَ مَا نَالَ مِنْ أَجْرٍ أَوْ غَنِيمَةٍ."

Bize Ubeydullah b. Musa, ona Süfyân, ona Ebu Zinâd, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Allah (cc), kendi yolunda cihad edip hükümlerini tasdik etmek amacıyla (gazâ için) evinden çıkan kimseyi cennetine koymanın ya da çıktığı evine elde ettiği sevap yahut ganimet ile geri döndürmenin sorumluluğunu bizzat üzerine almıştır."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Cihâd 2, 3/1546