حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ خُبَيْبِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ حَفْصِ بْنِ عَاصِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنْ لِبْسَتَيْنِ: عَنِ اشْتِمَالِ الصَّمَّاءِ وَعَنِ الاِحْتِبَاءِ فِى الثَّوْبِ الْوَاحِدِ يُفْضِى بِفَرْجِهِ إِلَى السَّمَاءِ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdullah b. Nümeyr ve Ebu Üsâme, onlara Ubeydullah b. Ömer, ona Hubeyb b. Abdurrahman, ona Hafs b. Âsım, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre; Rasulullah (sav) iki tür giyim şeklini yasaklamıştır. Bunlardan birincisi, sammâ şeklinde (tek kumaşla) sarınmak, diğeri ise [altında bir iç giysisi olmadan] üzerinde tek elbise varken avret yeri görünecek şekilde dizlerini dikip oturmak.

Açıklama: Hadiste yasaklanan birinci giyim şekli olan sammâ tarzında bürünmeye (iştimal-i sammâ), iki farklı anlam verilmiştir. Bunlarda biri, kişinin elini ve kolunu çıkacak bir aralık bırakmadan tek bir elbiseyle/kumaşla vücudunu sarmasıdır. Bu tarz bir giyinmenin yasaklanmasının sebebi ihtiyaç halinde kişinin elini ve kolunu kullanmada zorlanacak olmasıdır. Diğer anlamı ise, kişinin tek bir kumaşla sarındıktan sonra kumaşın bir tarafını kaldırıp omuzlarından birisinin üstüne atmasıdır. Daha ziyade fakihlerin tercih ettiği bu anlama göre kişi elbiseye bu şekilde büründüğü takdirde bedeninin bir tarafı hatta avret mahalli açıkta kalacaktır. Bu sebeple yasaklanmıştır.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Libâs 3, /576

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى - وَهْوَ الْقَطَّانُ - ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ - يَعْنِى الثَّقَفِىَّ - كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا "

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr, (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası, (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya -el-Kattân-, (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab -es-Sekafî- hepsine Ubeydullah, (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi' ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başkasını oturduğu yerinden kaldırıp oraya oturmasın, ancak aralarınızı biraz açın ve meclisi genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى عَنْ مَعْمَرٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمَنَّ أَحَدُكُمْ أَخَاهُ ثُمَّ يَجْلِسُ فِى مَجْلِسِهِ" . وَكَانَ ابْنُ عُمَرَ إِذَا قَامَ لَهُ رَجُلٌ عَنْ مَجْلِسِهِ لَمْ يَجْلِسْ فِيهِ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdüla'lâ, ona Ma'mer, ona Zührî, ona Sâlim, ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Biriniz kardeşini kaldırıp da onunu yerine oturmasın." [İbn Ömer, birisi kendisine yer vermek için kalktığında oraya oturmazdı.]

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5686, /924

وَحَدَّثَنَاهُ عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ بِهَذَا الإِسْنَادِ مِثْلَهُ .

Bize Abd b. Humeyd, ona Abdürrezzâk, ona Ma'mer bu isnatla benzer bir hadisi nakletmiştir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5687, /924

وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ ح وَحَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ رُمْحِ بْنِ الْمُهَاجِرِ أَخْبَرَنَا اللَّيْثُ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمَنَّ أَحَدُكُمُ الرَّجُلَ مِنْ مَجْلِسِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ"

Bize Kuteybe b. Said, ona Leys (T) Bana Muhammed b. Rumh b. el-Muhâcir, bize Leys, ona Nâfi', ona İbn Ömer rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Biriniz başka bir kimseyi yerinden kaldırıp oraya oturmasın."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5683, /923

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَهْوَ الْقَطَّانُ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ يَعْنِى الثَّقَفِىَّ كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا "

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr, Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَهْوَ الْقَطَّانُ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ يَعْنِى الثَّقَفِىَّ كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَاللَّفْظُ لَهُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا "

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr, Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak aralarınızı biraz açın ve meclisi genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى وَهْوَ الْقَطَّانُ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ يَعْنِى الثَّقَفِىَّ كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا"

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى - وَهْوَ الْقَطَّانُ - ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ - يَعْنِى الثَّقَفِىَّ - كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «" يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا "

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبِى ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى - وَهْوَ الْقَطَّانُ - ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ - يَعْنِى الثَّقَفِىَّ - كُلُّهُمْ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لَهُ - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ وَأَبُو أُسَامَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ يُقِيمُ الرَّجُلُ الرَّجُلَ مِنْ مَقْعَدِهِ ثُمَّ يَجْلِسُ فِيهِ وَلَكِنْ تَفَسَّحُوا وَتَوَسَّعُوا "

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5684, /923