حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى قَالَ قَرَأْتُ عَلَى مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ عَنْ عَمِّهِ أَنَّهُ رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُسْتَلْقِيًا فِى الْمَسْجِدِ وَاضِعًا إِحْدَى رِجْلَيْهِ عَلَى الأُخْرَى .

Bize Yahya b. Yahya, ona Mâlik, ona İbn Şihâb, ona Abbâd b. Temim, ona amcasının rivayet ettiğine göre o "Rasulullah'ı mescitte sırt üstü uzanırken bir ayağını diğerinin üzerine atmış vaziyette görmüştür".

• Müslim Sahîh-i Müslim Libâs ve'z-zinet 5504, /896

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ كُلُّهُمْ عَنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ ح وَحَدَّثَنِى أَبُو الطَّاهِرِ وَحَرْمَلَةُ قَالاَ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ وَعَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالاَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ كُلُّهُمْ عَنِ الزُّهْرِىِّ بِهَذَا الإِسْنَادِ مِثْلَهُ .

Bize Yahya b. Yahya, Ebû Bekir b. Ebû Şeybe, İbn Nümeyr, Züheyr b. Harb ve İshak b. İbrahim, hepsine İbn Uyeyne (T) Bana Ebu't-Tâhir ve Harmele, onlara İbn Vehb, ona Yunus (T) Bize İshak b. İbrahim ve Abd b. Humeyd, onlara Abdürrezzak, ona Ma'mer, hepsi de Zührî'den bu isnatla bu hadisin benzerini rivayet etmişlerdir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Libâs ve'z-zinet 5505, /896

حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ سُهَيْلِ بْنِ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « إِذَا قَامَ أَحَدُكُمْ عَنْ مَجْلِسِهِ ثُمَّ رَجَعَ فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ » .

Bize Amr b. Râfi', ona Cerir, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona babası, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Bir kişi yerinden kalkıp oraya (geri) döndüğünde, (daha önce oturduğu) yere oturmaya başkalarından daha fazla hak sahibidir."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Edeb 22, /598

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ جَعْفَرٍ حَدَّثَهُمْ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ عَقِيلِ بْنِ طَلْحَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْخَصِيبِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ "جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَامَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ مَجْلِسِهِ فَذَهَبَ لِيَجْلِسَ فِيهِ فَنَهَاهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ أَبُو الْخَصِيبِ اسْمُهُ زِيَادُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ.]

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Akil b. Talha, ona Ebu'l-Hasib, ona da İbn Ömer şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'in (sav) huzuruna bir adam gelmişti. Orada bulunan birisi bu adama (yer vermek için) ayağa kalktı. Gelen kişi de oraya oturdu. Hz. Peygamber (sav), o kişiyi bundan menetti. " [Ebu Davud şöyle demiştir: Ebu'l-Hasib'in adı Ziyad b. Abdurrahman'dır.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 18, /1100

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِثْلَهُ. قَالَ أَبُو صَالِحٍ "فَقُلْتُ لاِبْنِ عُمَرَ فَأَرْبَعَةٌ قَالَ لاَ يَضُرُّكَ."

Bize Müsedded, ona İsa b. Yunus, ona A'meş, ona Ebu Salih, ona da İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Resulullah (sav) bu hadisin benzerini rivayet etmiştir. Ebu Salih şöyle dedi: "İbn Ömer'e dedim ki: Fısıldayanlar dört kişi ise (ne olur)? İbn Ömer şöyle cevap verdi: Bu durumda bir mahsuru olmaz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 29, /1104

حَدَّثَنَا يَعْلَى بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ - يَعْنِى ابْنَ دِينَارٍ - عَنْ أَبِى هَاشِمٍ عَنْ رُفَيْعٍ أَبِى الْعَالِيَةِ عَنْ أَبِى بَرْزَةَ الأَسْلَمِىِّ قَالَ : لَمَّا كَانَ بِأَخَرَةٍ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا جَلَسَ فِى الْمَجْلِسِ فَأَرَادَ أَنْ يَقُومَ قَالَ :« سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ ». فَقَالُوا : يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ لَتَقُولُ الآنَ كَلاَماً مَا كُنْتَ تَقُولُهُ فِيمَا خَلاَ. فَقَالَ :« هَذَا كَفَّارَةٌ لِمَا يَكُونُ فِى الْمَجَالِسِ ».

Bize Ya'lâ b. Ubeyd, ona Haccâc -b. Dînâr-, ona Ebu Hâşim, ona Rufey' Ebu'l-Âliye, ona da Ebu Berze el-Eslemî şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) bir meclise oturup da oradan kalkmak istediği zaman "Allah'ım seni tenzih ederim, sana hamd ederim. Senden başka ilah yoktur. Sana tövbe ederim." derdi. "Ey Allah'ın Rasulü! Şimdi önceden söylemediğin bir söz söylüyorsun" dediler. Hz. Peygamber (sav) "Bu, meclislerdeki (boş sözlerin) keffaretidir." buyurdu.

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 29, 3/1739

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ "أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ رضى الله عنه وَعُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ كَانَا يَفْعَلاَنِ ذَلِكَ."

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona İbn Şihab, ona da Said b. Müseyyeb'in rivayet ettiğine göre "Ömer b. el-Hattab ve Osman b. Affan da böyle (bacaklarından birini diğerinin üzerine atarak sırtüstü vaziyette yatarlarmış) yaparlarmış."

Açıklama: Rivayette Hz. Ömer ve Hz. Osman'ın yaptığı söylenen husus, bacaklarından birini diğerinin üstüne atarak sırt üstü yatmaktır. Böyle yapıldığında avret mahallinin açılma ihtimali olduğu için Hz. Peygamber'in bunu yasakladığı nakledilmiştir [Ebu Davud, Edeb, 31]. Bu iki sahabinin böyle yapmış olması, onların Hz. Peygamber'in yasağına riayet etmedikleri anlamına gelmeyip, bu konudaki yasağın avret mahallinin açılması endişesinden kaynaklandığını ve buna dikkat edildiği takdirde böyle yapılabileceğini düşündüklerini göstermektedir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 36, /1107

حَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ "أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ رضى الله عنه وَعُثْمَانَ بْنَ عَفَّانَ كَانَا يَفْعَلاَنِ ذَلِكَ."

Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona İbn Şihab, ona da Said b. Müseyyeb'in rivayet ettiğine göre "Ömer b. el-Hattab ve Osman b. Affan da böyle (bacaklarından birini diğerinin üzerine atarak sırtüstü vaziyette yatarlarmış) yaparlarmış."

Açıklama: Rivayette Hz. Ömer ve Hz. Osman'ın yaptığı söylenen husus, bacaklarından birini diğerinin üstüne atarak sırt üstü yatmaktır. Böyle yapıldığında avret mahallinin açılma ihtimali olduğu için Hz. Peygamber'in bunu yasakladığı nakledilmiştir [Ebu Davud, Edeb, 31]. Bu iki sahabinin böyle yapmış olması, onların Hz. Peygamber'in yasağına riayet etmedikleri anlamına gelmeyip, bu konudaki yasağın avret mahallinin açılması endişesinden kaynaklandığını ve buna dikkat edildiği takdirde böyle yapılabileceğini düşündüklerini göstermektedir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 36, /1107

حَدَّثَنَا النُّفَيْلِىُّ حَدَّثَنَا مَالِكٌ ح وَحَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ عَنْ عَمِّهِ أَنَّهُ "رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُسْتَلْقِيًا - قَالَ الْقَعْنَبِىُّ - فِى الْمَسْجِدِ وَاضِعًا إِحْدَى رِجْلَيْهِ عَلَى الأُخْرَى."

Bize en-Nüfeyl, ona Malik; (T) Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona İbn Şihab, ona Abbad b. Temim, ona da amcasının (Abdullah b. Zeyd el-Ensari) rivayet ettiğine göre o "Rasulullah'ı (sav) -Ka'neb'in dediğine göre mescitte- bacaklarından birini diğerinin üzerine atmış bir şekilde sırtüstü yatıyorken görmüştü."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 36, /1107

حَدَّثَنَا النُّفَيْلِىُّ حَدَّثَنَا مَالِكٌ ح وَحَدَّثَنَا الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عَبَّادِ بْنِ تَمِيمٍ عَنْ عَمِّهِ أَنَّهُ "رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُسْتَلْقِيًا - قَالَ الْقَعْنَبِىُّ - فِى الْمَسْجِدِ وَاضِعًا إِحْدَى رِجْلَيْهِ عَلَى الأُخْرَى."

Bize en-Nüfeyl, ona Malik; (T) Bize el-Ka'neb, ona Malik, ona İbn Şihab, ona Abbad b. Temim, ona da amcasının (Abdullah b. Zeyd el-Ensari) rivayet ettiğine göre o "Rasulullah'ı (sav) -Ka'neb'in dediğine göre mescitte- bacaklarından birini diğerinin üzerine atmış bir şekilde sırtüstü yatıyorken görmüştü."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 36, /1107