أَخْبَرَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ قَالَ قَالَ ابْنُ جُرَيْجٍ سَمِعْتُ عَطَاءً يَقُولُ إِنَّ أَبَا الْعَبَّاسِ الشَّاعِرَ أَخْبَرَهُ أَنَّهُ سَمِعَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ قَالَ: "بَلَغَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَنِّى أَصُومُ أَسْرُدُ الصَّوْمَ وَأُصَلِّى اللَّيْلَ. فَأَرْسَلَ إِلَيْهِ، وَلَمَّا لَقِيَهُ قَالَ أَلَمْ أُخْبَرْ أَنَّكَ تَصُومُ وَلاَ تُفْطِرُ وَتُصَلِّى اللَّيْلَ! فَلاَ تَفْعَلْ، فَإِنَّ لِعَيْنِكَ حَظًّا وَلِنَفْسِكَ حَظًّا وَلأَهْلِكَ حَظًّا. وَصُمْ وَأَفْطِرْ، وَصَلِّ وَنَمْ. وَصُمْ مِنْ كُلِّ عَشْرَةِ أَيَّامٍ يَوْمًا وَلَكَ أَجْرُ تِسْعَةٍ. قَالَ إِنِّى أَقْوَى لِذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ صُمْ صِيَامَ دَاوُدَ إِذًا. قَالَ وَكَيْفَ كَانَ صِيَامُ دَاوُدَ يَا نَبِىَّ اللَّهِ؟ قَالَ كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا، وَلاَ يَفِرُّ إِذَا لاَقَى. قَالَ وَمَنْ لِى بِهَذَا يَا نَبِىَّ اللَّهِ."

Bize İbrahim b. Hasan, ona Haccâc, ona İbn Cüreyc, ona Atâ, ona da Ebu Abbas eş-Şâir, Abdullah b. Amr b. Âs'ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Benim sürekli oruç tutup geceleri namaz kıldığım Hz. Peygamber'e (sav) ulaştığında, bana haber gönderdi. Kendisi ile karşılaşınca 'Senin (gündüzleri) oruç tutup iftar etmediğin, geceleri de namaz kıldığın bana ulaşmadı mı zannediyorsun! Böyle yapma. Zira gözünün, bedeninin ve ailenin senin üzerinde hakkı vardır. Bazen oruç tut, (bazen) tutma. (Geceleri biraz) namaz kıl, (biraz da) uyu. Her on günde bir gün oruç tut, geri kalan dokuz günün sevabını da alırsın' buyurdu. Abdullah 'Yâ Rasulullah! Ben bundan daha fazlasına güç yetiririm' deyince, 'O halde Davud (as) orucu tut' buyurdu. Abdullah 'Ey Allah'ın Nebî'si! Davud (as) orucu da nasıldır?' diye sorunca, Hz. Peygamber (sav) 'O bir gün oruç tutar, bir gün tutmazdı. Düşmanla karşılaştığında da kaçmazdı' buyurdu. Abdullah 'Bu konuda bana kim yardımcı olabilir ey Allah'ın Nebisi?' dedi."

Açıklama: 'وَمَنْ لِى بِهَذَا يَا نَبِىَّ اللَّهِ' ifadesi, hadisin bağlamıyla tam örtüşmediği için tam olarak anlaşılamamıştır. İstifade edilen kaynak için bk. Vellevî, Zahîratü'l-'ukbâ, XXI, 326.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 78, /2242

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِىِّ بْنِ الْحَسَنِ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو حَمْزَةَ عَنْ عَاصِمٍ عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ هِلاَلٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: "أَمَرَنِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِثَلاَثٍ؛ بِنَوْمٍ عَلَى وِتْرٍ، وَالْغُسْلِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ، وَصَوْمِ ثَلاَثَةِ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ."

Bize Muhammed b. Ali b. Hasan, ona babası (Ali b. Hasan), ona Ebu Hamza, ona Asım, ona Esved b. Hilal ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana şu üç şeyi emretti: Vitir namazını kılmış olarak uyumayı, cuma günü gusletmeyi ve her ay üç gün oruç tutmayı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 81, /2242

أَخْبَرَنِى أَحْمَدُ بْنُ بَكَّارٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ - وَهُوَ ابْنُ سَلَمَةَ - عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قُلْتُ أَىْ عَمِّ حَدِّثْنِى عَمَّا قَالَ لَكَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "يَا ابْنَ أَخِى إِنِّى كُنْتُ أَجْمَعْتُ عَلَى أَنْ أَجْتَهِدَ اجْتِهَادًا شَدِيدًا حَتَّى قُلْتُ لأَصُومَنَّ الدَّهْرَ وَلأَقْرَأَنَّ الْقُرْآنَ فِى كُلِّ يَوْمٍ وَلَيْلَةٍ. فَسَمِعَ بِذَلِكَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم، فَأَتَانِى حَتَّى دَخَلَ عَلَىَّ فِى دَارِى، فَقَالَ بَلَغَنِى أَنَّكَ قُلْتَ لأَصُومَنَّ الدَّهْرَ وَلأَقْرَأَنَّ الْقُرْآنَ. فَقُلْتُ قَدْ قُلْتُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ فَلاَ تَفْعَلْ. صُمْ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ. قُلْتُ إِنِّى أَقْوَى عَلَى أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ فَصُمْ مِنَ الْجُمُعَةِ يَوْمَيْنِ الاِثْنَيْنِ وَالْخَمِيسَ. قُلْتُ فَإِنِّى أَقْوَى عَلَى أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ فَصُمْ صِيَامَ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ، فَإِنَّهُ أَعْدَلُ الصِّيَامِ عِنْدَ اللَّهِ، يَوْمًا صَائِمًا وَيَوْمًا مُفْطِرًا. وَإِنَّهُ كَانَ إِذَا وَعَدَ لَمْ يُخْلِفْ وَإِذَا لاَقَى لَمْ يَفِرَّ."

Bize Ahmed b. Bekkâr, ona Muhammed b. Seleme, ona İbn İshak, ona Muhammed b. İbrahim, ona da Ebu Seleme b. Abdurrahman şöyle rivayet etmiştir: Ben Abdullah b. Amr'ın yanına girip 'Amcacığım! Rasulullah'ın (sav) sana söylediği şeyi (uyarıyı) bana haber verir misin' dedim. O da şöyle cevap verdi: "Yeğenim! Ben 'Sene boyu oruç tutacağım, her gün de bir kez mutlaka Kur'ân'ı hatmedeceğim' diyerek pek zor bir işe kalkışmıştım. Rasulullah (sav) bunu işitip yanıma geldi, hatta evime kadar geldi ve 'Senin sene boyu oruçlu olacağın ve sürekli Kur'ân okuyacağın sözün bana ulaştı' buyurdu. Ben de 'Evet yâ Rasulullah! Bunu ben söyledim' dedim. Hz. Peygamber (sav) 'Böyle yapma! Her aydan üç gün oruç tut' buyurdu. Ben, 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' deyince, 'O zaman pazartesi ve perşembe olmak üzere haftada iki gün oruç tut' buyurdu. 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' deyince, Nebî (sav) 'O halde) Davud (as) orucu tut. Zira o, Allah katındaki en faziletli oruçtur. Bir gün oruçlu, bir güç oruçsuz olursun. Davud (as), bir söz verdiğinde caymaz, düşmanla karşılaştığında da kaçmazdı' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 76, /2241

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ عَنْ أَسْبَاطٍ عَنْ مُطَرِّفٍ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنْ أَبِى الْعَبَّاسِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "إِنَّهُ بَلَغَنِى أَنَّكَ تَقُومُ اللَّيْلَ وَتَصُومُ النَّهَارَ. قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَرَدْتُ بِذَلِكَ إِلاَّ الْخَيْرَ. قَالَ لاَ صَامَ مَنْ صَامَ الأَبَدَ، وَلَكِنْ أَدُلُّكَ عَلَى صَوْمِ الدَّهْرِ؛ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ مِنَ الشَّهْرِ. قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ صُمْ خَمْسَةَ أَيَّامٍ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ فَصُمْ عَشْرًا. فَقُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ صُمْ صَوْمَ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ، كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا."

Bize Muhammed b. Ubeyd b. Esbât, ona Mutarrif, ona Habîb b. Ebu Sâbit, ona Ebu Abbâs, ona da Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Duyduğuma göre, geceleri namaz kılarak, gündüzleri de oruç tutarak geçiriyormuşsun. Ben 'Yâ Rasulullah! Bununla sadece hayrı istemekteyim' dedim. O da 'Sürekli oruç tutan, hiç oruç tutmamış demektir. Ben, sana senenin tamamının nasıl oruçlu geçirileceğini göstereyim mi; Her ay üç gün oruç tutmaktır' buyurdu. Ben 'Yâ Rasulullah! Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, 'O zaman (ayda) beş gün oruç tut' buyurdu. Ben 'Daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, 'On gün oruç tut' buyurdu. Ben, 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, Hz. Peygamber (sav) 'Davud (as) orucu tut. O, bir gün oruç tutar, bir gün tutmazdı' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 78, /2242

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الأَعْلَى قَالَ حَدَّثَنَا خَالِدٌ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ أَخْبَرَنِى حَبِيبُ بْنُ أَبِى ثَابِتٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْعَبَّاسِ - هُوَ الشَّاعِرُ - يُحَدِّثُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "يَا عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرٍو! إِنَّكَ تَصُومُ الدَّهْرَ وَتَقُومُ اللَّيْلَ. وَإِنَّكَ إِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ هَجَمَتِ الْعَيْنُ وَنَفِهَتْ لَهُ النَّفْسُ. لاَ صَامَ مَنْ صَامَ الأَبَدَ. صَوْمُ الدَّهْرِ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ مِنَ الشَّهْرِ صَوْمُ الدَّهْرِ كُلِّهِ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ صُمْ صَوْمَ دَاوُدَ، كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا وَلاَ يَفِرُّ إِذَا لاَقَى."

Bize Muhammed b. Abdula'lâ, ona Hâlid, ona Şu'be, ona Habîb b. Ebu Sâbit, ona Ebu Abbas eş-Şâir, ona da Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber'in (sav) kendisine şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Ey Abdullah b. Amr! Sen yıl boyunca oruç tutuyor, geceleri de namaz kılıyormuşsun! Bunu yaptığında gözünün feri gider, bedenin de yorgun düşer. Sürekli oruç tutan, hiç oruç tutmamış demektir. Senenin tamamını oruçlu geçirmek; aydan üç gün oruç tutmakla da mümkündür ki ancak bu şekilde senenin tamamı oruçlu geçirilebilir. Ben 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, Hz. Peygamber (sav) 'O zaman Davud (as) orucu tut. O bir gün oruç tutar, bir gün tutmazdı. Düşmanla karşılaştığında da kaçmazdı' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 78, /2242

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حَاتِمٍ قَالَ أَخْبَرَنَا حِبَّانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ عَنْ عَاصِمٍ عَنْ أَبِى عُثْمَانَ عَنْ رَجُلٍ قَالَ أَبُو ذَرٍّ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "مَنْ صَامَ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ فَقَدْ تَمَّ صَوْمُ الشَّهْرِ أَوْ فَلَهُ صَوْمُ الشَّهْرِ." شَكَّ عَاصِمٌ.

Bize Muhammed b. Hâtim, ona Hibbân, ona Abdullah, ona Âsım, ona Ebu Osman, ona bir râvi, ona da Ebu Zer, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her ay üç gün oruç tutan kimse, ayın tamamını oruçlu geçirmiş demektir veya ayın tamamını oruçlu geçirmiş sevabı alır." Rivayette şüpheye düşen râvi Âsım'dır.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 82, /2243

أَخْبَرَنَا يُوسُفُ بْنُ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ عَنْ شَرِيكٍ عَنِ الْحُرِّ بْنِ صَيَّاحٍ قَالَ سَمِعْتُ ابْنَ عُمَرَ يَقُولُ: "كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ."

Bize Yusuf b. Said, ona Haccâc, ona Şerîk, ona Hur b. Sayyâh, ona da İbn Ömer şöyle rivayet etmiştir: "Nebî (sav) her aydan üç gün oruç tutardı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 82, /2243

أَخْبَرَنَا زَكَرِيَّاءُ بْنُ يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ قَالَ أَنْبَأَنَا خَالِدٌ عَنْ خَالِدٍ - وَهُوَ الْحَذَّاءُ - عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ عَنْ أَبِى الْمَلِيحِ قَالَ دَخَلْتُ مَعَ أَبِيكَ زَيْدٍ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو فَحَدَّثَ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ذُكِرَ لَهُ صَوْمِى، فَدَخَلَ عَلَىَّ فَأَلْقَيْتُ لَهُ وِسَادَةَ أَدَمٍ رَبْعَةً حَشْوُهَا لِيفٌ. فَجَلَسَ عَلَى الأَرْضِ وَصَارَتِ الْوِسَادَةُ فِيمَا بَيْنِى وَبَيْنَهُ. قَالَ أَمَا يَكْفِيكَ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ؟ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ خَمْسًا؟ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ سَبْعًا؟ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ تِسْعًا؟ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ إِحْدَى عَشْرَةَ؟ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لاَ صَوْمَ فَوْقَ صَوْمِ دَاوُدَ شَطْرَ الدَّهْرِ صِيَامُ يَوْمٍ وَفِطْرُ يَوْمٍ."

Bize Zekeriyya b. Yahya, ona Vehb b. Bakiyye, ona Hâlid (b. Abdullah), ona Hâlid el-Hazzâ, ona Ebu Kilâbe, ona da Ebu Melîh; babası Zeyd ile beraber Abdullah b. Amr'ın yanına girdiklerini ve onun şöyle rivayet ettiğini nakletmiştir: "Rasulullah'a (sav) tuttuğum oruçtan bahsedilmiş. Hz. Peygamber (sav) bunun üzerine yanıma geldi. Ona içi lif dolu, dört köşe bir minder takdim ettim. O ise yere oturdu. Minder de benimle onun arasında kaldı. Nebî (sav) 'Her ay üç gün oruç tutman sana yetmiyor mu?' buyurdu. Ben 'Yâ Rasulullah! (Lütfen)' dedim. O 'Beş gün?' buyurunca, ben 'Yâ Rasulullah! (Lütfen)' dedim. O 'Yedi gün?' buyurunca, ben 'Yâ Rasulullah! (Lütfen)' dedim. O 'Dokuz gün?' buyurunca, ben 'Yâ Rasulullah! (Lütfen)' dedim. O 'on bir gün?' buyurunca, 'Yâ Rasulullah! (Lütfen)' dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) 'Senenin yarısına denk gelen Davud (as) orucunun üzerinde bir oruç yoktur! O da bir gün oruç tutup, bir gün tutmamaktır' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 79, /2242

أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الزَّعْفَرَانِىُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ شَرِيكٍ عَنِ الْحُرِّ بْنِ صَيَّاحٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَصُومُ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ؛ يَوْمَ الاِثْنَيْنِ مِنْ أَوَّلِ الشَّهْرِ وَالْخَمِيسَ الَّذِى يَلِيهِ ثُمَّ الْخَمِيسَ الَّذِى يَلِيهِ."

Bize Hasan b. Muhammed ez-Za'ferânî, ona Said b. Süleyman, ona Şerîk, ona Hur b. Sayyâh, ona da İbn Ömer şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav); ayın ilk pazartesi günü ve onu izleyen perşembe günü, ardından da onu takip eden perşembe günü olmak üzere, her ayda üç gün oruç tutardı."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 83, /2243

أَخْبَرَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنَا حَجَّاجُ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِى شُعْبَةُ عَنْ زِيَادِ بْنِ فَيَّاضٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عِيَاضٍ قَالَ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرٍو قَالَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "صُمْ مِنَ الشَّهْرِ يَوْمًا وَلَكَ أَجْرُ مَا بَقِىَ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ فَصُمْ يَوْمَيْنِ وَلَكَ أَجْرُ مَا بَقِىَ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ فَصُمْ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ وَلَكَ أَجْرُ مَا بَقِىَ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. قَالَ صُمْ أَرْبَعَةَ أَيَّامٍ وَلَكَ أَجْرُ مَا بَقِىَ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَفْضَلُ الصَّوْمِ صَوْمُ دَاوُدَ، كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا."

Bize İbrahim b. Hasen, ona Haccâc b. Muhammed, ona Şu'be, ona Ziyâd b. Feyyâd, ona Ebu İyâd, ona da Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber'in (sav) kendisine şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Ayda bir gün oruç tut, kalan günlerin sevabını alırsın. Ben 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, 'O zaman iki gün oruç tut, kalan günlerin sevabını alırsın' buyurdu. Ben 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, 'O halde üç gün oruç tut, kalan günlerin sevabını alırsın' buyurdu. Ben 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde, 'Dört gün oruç tut, kalan günlerin sevabını alırsın' buyurdu. Ben 'Bundan daha fazlasını yapabilirim' dediğimde ise Rasulullah (sav) 'En faziletli oruç, Davud (as) orucudur. O bir gün oruç tutar, bir gün tutmazdı' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 80, /2242