حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَلِىِّ بْنِ مُدْرِكٍ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ بْنِ عَمْرِو بْنِ جَرِيرٍ عَنْ خَرَشَةَ بْنِ الْحُرِّ عَنْ أَبِى ذَرٍّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ "ثَلاَثَةٌ لاَ يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلاَ يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ." قُلْتُ مَنْ هُمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَدْ خَابُوا وَخَسِرُوا أَعَادَهَا ثَلاَثًا. قُلْتُ مَنْ هُمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ خَابُوا وَخَسِرُوا فَقَالَ "الْمُسْبِلُ وَالْمَنَّانُ وَالْمُنْفِقُ سِلْعَتَهُ بِالْحَلِفِ الْكَاذِبِ." أَوِ "الْفَاجِرِ."

Bize Hafs b. Ömer, ona Şube, ona Ali b. Müdrik, ona Ebu Zür'a b. Amr b. Cerir, ona Haraşe b. Hur, ona da Ebu Zer (ra) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Şu üç sınıf insanla Allah kıyamet gününde konuşmaz, onların yüzüne bakmaz ve onları temize çıkarmaz. Onlar için acıklı bir azap vardır." Ben kim onlar ey Allah'ın Rasulü? Zarar ettiler ve hüsrana uğradılar dedim. Rasulullah (sav) yukarıdaki sözünü üç defa tekrarladı. Ben de Ey Allah'ın Rasulü kim onlar; gerçekten zarar ettiler ve hüsrana uğradılar dedim. "Elbisesinin eteğini yerde sürüyenler, verdiğini başa kakanlar, yalan yere yemin ederek malını satmaya çalışanlar" buyurdu.

Açıklama: 1. Elbisesini yerde sürüyenlerden maksat kibirle elbisesinin eteğini yerde savurarak yürüyenlerdir. 2. Hadisin metninde geçen "أَوِ الْفَاجِرِ" ifadesi de burada yalan anlamına gelip الْكَاذِبِ ile aynı manadadır. Ravilerden biri hocasının hangi kelimeyle naklettiğinde şüphe etmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 27, /932

حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ عَمْرٍو حَدَّثَنَا أَبُو إِسْحَاقَ عَنِ الْأَعْمَشِ عَنْ سَعْدٍ الطَّائِيِّ عَنْ عَطِيَّةَ بْنِ سَعْدٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ صَاحِبُ خَمْسٍ مُدْمِنُ خَمْرٍ وَلَا مُؤْمِنٌ بِسِحْرٍ وَلَا قَاطِعُ رَحِمٍ وَلَا كَاهِنٌ وَلَا مَنَّانٌ

Açıklama: Hasen li ğayrihi'dir. Bu isnad Atıyye b. Sa'd'ın (el-Avfî) zaafından dolayı zayıftır. Ricalin gerisi Şeyhayn'ın sikalarıdır. Sa'd et-Tâî bunun haricinde olsa da sikadır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11123, 4/40

حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ يَعْنِي ابْنَ مُسْلِمٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنَّانٌ وَلَا عَاقٌّ وَلَا مُدْمِنُ خَمْرٍ

Açıklama: Hasen li ğayrihi'dir. Bu isnad Yezid'in zaafından ve inkitadan dolayı zayıftır. Mücahid b. Cebr, Ebû Said el-Hudri'den işitmemiştir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11240, 4/73

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ أَبِي زِيَادٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَقَالَ مَرَّةً أُخْرَى أَحْسِبُهُ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ أَنَّهُ قَالَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنَّانٌ وَلَا عَاقٌّ وَلَا مُدْمِنٌ

Açıklama: Hasen li ğayrihi'dir. Bu isnad Yezid b. Ebî Ziyâd'ın zaafından dolayı zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11418, 4/113

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِي بُكَيْرٍ حَدَّثَنِي مِنْدَلُ بْنُ عَلِيٍّ حَدَّثَنِي الْأَعْمَشُ عَنْ سَعْدٍ الطَّائِيِّ عَنْ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ صَاحِبُ خَمْسٍ مُدْمِنُ خَمْرٍ وَلَا مُؤْمِنٌ بِسِحْرٍ وَلَا قَاطِعُ رَحِمٍ وَلَا كَاهِنٌ وَلَا مَنَّانٌ حدثنا أبو الجواب عمار بن رزيق عن الْأَعْمَش عَنْ سَعْدٍ الطَّائِيِّ عَنْ عَطِيَّةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ صَاحِبُ خَمْسٍ مُدْمِنُ خَمْرٍ وَلَا مُؤْمِنٌ بِسِحْرٍ وَلَا قَاطِعُ رَحِمٍ وَلَا كَاهِنٌ وَلَا مَنَّانٌ

Açıklama: Hasen li ğayrihi'dir. Bu isnad Mindel b. Ali ve Atıyye el-Avfî'nin zaafından dolayı zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11803, 4/208

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِي الْجَعْدِ عَنْ جَابَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ عَاقٌّ وَلَا مُدْمِنُ خَمْرٍ وَلَا مَنَّانٌ وَلَا وَلَدُ زِنْيَةٍ

Açıklama: Sahih li ğayrihi'dir. "و لا ولد زينة" ifadesi hariç.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Amr b. el-As 6892, 2/680

حَدَّثَنَا هَاشِمٌ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْعَمِّيُّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا يَلِجُ حَائِطَ الْقُدُسِ مُدْمِنُ الْخَمْرِ وَلَا الْعَاقُّ لِوَالِدَيْهِ وَلَا الْمَنَّانُ عَطَاءَهُ

Açıklama: mütabileriyle hasendir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 13393, 4/580

حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ عَمْرٍو حَدَّثَنَا نَافِعُ بْنُ عُمَرَ الْجُمَحِيُّ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ أَبِي بَزَّةَ فِي قَوْلِهِ تَبَارَكَ وَتَعَالَى { وَلَا تَمْنُنْ تَسْتَكْثِرُ } قَالَ لَا تُعْطِي شَيْئًا تَطْلُبُ أَكْثَرَ مِنْهُ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Üsame b. Umeyr 20548, 6/788

حَدَّثَنَا أَبُو الْحَسَنِ : مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ دَاوُدَ الْعَلَوِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو حَامِدٍ ابْنُ الشَّرْقِىِّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنِ يَحْيَى الذُّهْلِىُّ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى زِيَادٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ : "لاَ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنَّانٌ وَلاَ عَاقٌّ وَلاَ مُدْمِنٌ"

Bize Ebu'l-Hasen Muhammed b. Hüseyin b. Davud el-Alevî, ona Ebu Hâmid b. eş-Şarkî, ona Muhammed b. Yahya ez-Zühlî, ona Vehb b. Cerir, ona Şu'be, ona Yezid b. Ebu Ziyad, ona Mücahid, ona da Ebu Saîd, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu nakletti: "Yaptığı iyiliği başa kakan, ana babasına isyan eden ve (içkiye) mübtela olan kişiler cennete giremez."

• Beyhakî Sünen-i Kebir el-Eşribe ve'l-had fîhâ 17420, 17/392

حَدَّثَنَا يَزِيدُ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِي الْجَعْدِ عَنْ جَابَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنَّانٌ وَلَا مُدْمِنُ خَمْرٍ

Açıklama: İlleti Câbân'dır. Gayr-ı mensuptur. Kendisinden Sâlim b. Ca'd haricinde kimse rivayet etmemiştir. Zehebî, Mîzân'ında "onun kim olduğu bilinmemektedir" demiştir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Amr b. el-As 6537, 2/601