حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Rivayet, İbn Hacer'e göre muallak olmayıp muttasıldır (Fethü'l-Bâri, Darü'l-Marife, III, 555). Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ قَالَ أَخْبَرَنِى الْحَسَنُ بْنُ مُسْلِمٍ وَعَبْدُ الْكَرِيمِ الْجَزَرِىُّ أَنَّ مُجَاهِدًا أَخْبَرَهُمَا أَنَّ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ أَبِى لَيْلَى أَخْبَرَهُ أَنَّ عَلِيًّا - رضى الله عنه - أَخْبَرَهُ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم "أَمَرَهُ أَنْ يَقُومَ عَلَى بُدْنِهِ ، وَأَنْ يَقْسِمَ بُدْنَهُ كُلَّهَا ، لُحُومَهَا وَجُلُودَهَا وَجِلاَلَهَا ، وَلاَ يُعْطِىَ فِى جِزَارَتِهَا شَيْئًا" .

Bize Müsedded, ona Yahya, ona İbn Cüreyc, ona Hasan b. Müslim ve Abdülkerim el-Cezerî, onlara Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali (ra) şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav), Hz. Ali'ye kendisine (sav) ait olan kurbanların başında durmasını; kurban develerinin tamamının etlerini, derilerini ve sakatatlarını taksim etmesini fakat (kurbanlara ait) hiç bir şeyi kesim ücreti olarak vermemesini emretti."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 121, 1/528

حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَمْرٍو عَنْ عَطَاءٍ عَنْ جَابِرٍ قَالَ كُنَّا نَتَزَوَّدُ لُحُومَ الْهَدْىِ عَلَى عَهْدِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم إِلَى الْمَدِينَةِ . تَابَعَهُ مُحَمَّدٌ عَنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ . وَقَالَ ابْنُ جُرَيْجٍ قُلْتُ لِعَطَاءٍ أَقَالَ حَتَّى جِئْنَا الْمَدِينَةَ قَالَ لاَ .

Bize Abdullah b. Muhammed, ona Süfyan, ona Amr, ona Atâ, ona da Câbir şöyle demiştir: Hz. Peygamber (sav) döneminde Medine'ye dönerken hedy kurbanlarının etlerini azık yapardık. Muhammed (b. Selâm el-Bikendî), mutabaât yoluyla İbn Uyeyne'den bu rivayet ile aynı içerikte başka bir rivayette bulunmuştur. İbn Cüreyc şöyle demiştir: Atâ'ya, Câbir; 'Tâ ki (bu azıkla) Medine'ye geldik.' ifadesini kullandı mı? diye sordum, 'Hayır.' diye cevap verdi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Et'ime 27, 2/396

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ قَالَ أَخْبَرَنِى الْحَسَنُ بْنُ مُسْلِمٍ وَعَبْدُ الْكَرِيمِ الْجَزَرِىُّ أَنَّ مُجَاهِدًا أَخْبَرَهُمَا أَنَّ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ أَبِى لَيْلَى أَخْبَرَهُ أَنَّ عَلِيًّا - رضى الله عنه - أَخْبَرَهُ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم" أَمَرَهُ أَنْ يَقُومَ عَلَى بُدْنِهِ ، وَأَنْ يَقْسِمَ بُدْنَهُ كُلَّهَا ، لُحُومَهَا وَجُلُودَهَا وَجِلاَلَهَا ، وَلاَ يُعْطِىَ فِى جِزَارَتِهَا شَيْئًا" .

Bize Müsedded, ona Yahya, ona İbn Cüreyc, ona Hasan b. Müslim ve Abdülkerim el-Cezerî, onlara Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali (ra) şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav), Hz. Ali'ye kendisine (sav) ait olan kurbanların başında durmasını; kurban develerinin tamamının etlerini, derilerini ve sakatatlarını taksim etmesini fakat (kurbanlara ait) hiç bir şeyi kesim ücreti olarak vermemesini emretti."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 121, 1/528

أَخْبَرَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِىُّ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ أَخْبَرَنِى قَتَادَةُ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ : أَنَّ أُخْتَ عُقْبَةَ نَذَرَتْ أَنْ تَمْشِىَ إِلَى الْبَيْتِ ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِنَّ اللَّهَ لَغَنِىٌّ عَنْ نَذْرِ أُخْتِكَ ، لِتَرْكَبْ وَلْتُهْدِ هَدْياً ».

Bize Ebu Velid et-Tayalisî, ona Hemmam, ona Katade, ona İkrime, ona da İbn Abbas şöyle demiştir: "Ukbe'nin kız kardeşi kendisini Kabe'ye yürüyerek gitmek için adamıştı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) 'Allah onun adağına muhtaç değildir. O bir bineğe binsin ve (kefaret olarak da) bir hedy kurbanı göndersin' buyurdu."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Nuzür ve'l-eymân 2, 3/1506

حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ الطَّيَالِسِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبَانُ الْعَطَّارُ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ حَدَّثَهُ أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدٍ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِيهِ أَنَّهُ شَهِدَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَ الْمَنْحَرِ هُوَ وَرَجُلٌ مِنْ الْأَنْصَارِ فَقَسَمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ضَحَايَا فَلَمْ يُصِبْهُ وَلَا صَاحِبَهُ شَيْءٌ فَحَلَقَ رَأْسَهُ فِي ثَوْبِهِ فَأَعْطَاهُ وَقَسَمَ مِنْهُ عَلَى رِجَالٍ وَقَلَّمَ أَظْفَارَهُ فَأَعْطَاهُ صَاحِبَهُ فَإِنَّ شَعْرَهُ عِنْدَنَا مَخْضُوبٌ بِالْحِنَّاءِ وَالْكَتَمِ

Bize Ebu Davud et-Tayâlisî, Ebân el-Attâr, ona Yahyâ b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme’den, ona Muhammed b. Abdullah b. Zeyd şöyle rivayet etmiştir: "Babam (Abdullah b. Zeyd), kurban kesim yerinde, Kureyş’ten bir adam ile birlikte Hz. Peygamber'in (sav) kurbanlıkları taksimine şahit oldu. (Bu taksimatta) Hz. Peygamber'in (sav) kendisine de Kureyşli adama da bir pay düşmedi. Sonra Rasulullah (sav) elbisenin üzerinde başını tıraş ettirdi ve bu saçlarını ona (yanındaki kişiye) verdi. O da bu saçları bazı adamlara paylaştırdı. Daha sonra Rasulullah (sav) tırnaklarını kesti ve onları da yanındaki arkadaşına verdi. (Ravi) der ki: Kına ve ketem bitkisi ile boyalı bu saçlar, hâlâ bizim yanımızdadır."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Zeyd b. Abd Rabbihi 16589, 5/632