حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ النَّمَرِىُّ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَلِىِّ بْنِ مُدْرِكٍ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ بْنِ عَمْرِو بْنِ جَرِيرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُجَىٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ وَلاَ كَلْبٌ وَلاَ جُنُبٌ."

Bize Hafs b. Ömer en-Nemerî, ona Şu'be, ona Ali b. Müdrik, ona Ebu Zür'a b. Amr b. Cerir, ona Abdullah b. Nücey, ona babası, ona da Ali b. Ebu Talib, Hz. Peygamber'in şöyle dediğini nakletmiştir: "İçinde resim, köpek ve cünüp bulunan eve melekler girmez."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 90, /58

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ أَخْبَرَنَا عَوْفٌ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى الْحَسَنِ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - إِذْ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ يَا أَبَا عَبَّاسٍ إِنِّى إِنْسَانٌ ، إِنَّمَا مَعِيشَتِى مِنْ صَنْعَةِ يَدِى ، وَإِنِّى أَصْنَعُ هَذِهِ التَّصَاوِيرَ . فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ لاَ أُحَدِّثُكَ إِلاَّ مَا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ سَمِعْتُهُ يَقُولُ « مَنْ صَوَّرَ صُورَةً فَإِنَّ اللَّهَ مُعَذِّبُهُ ، حَتَّى يَنْفُخَ فِيهَا الرُّوحَ ، وَلَيْسَ بِنَافِخٍ فِيهَا أَبَدًا » . فَرَبَا الرَّجُلُ رَبْوَةً شَدِيدَةً وَاصْفَرَّ وَجْهُهُ . فَقَالَ وَيْحَكَ إِنْ أَبَيْتَ إِلاَّ أَنْ تَصْنَعَ ، فَعَلَيْكَ بِهَذَا الشَّجَرِ ، كُلِّ شَىْءٍ لَيْسَ فِيهِ رُوحٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سَمِعَ سَعِيدُ بْنُ أَبِى عَرُوبَةَ مِنَ النَّضْرِ بْنِ أَنَسٍ هَذَا الْوَاحِدَ .

Bize Abdullah b. Abdulvehhab, ona Yezîd b. Zürey, ona Avf, ona da Saîd b. Ebu Hasen şöyle rivayet etmiştir: Ben İbn Abbâs'ın (ra) yanında iken bir adam gelip "Ey İbn Abbâs! Ben el emeği ile geçinen bir insanım. Bu tasvirleri yaparım (kazancımı böyle sağlarım)" dedi. İbn Abbâs "Ben sana Hz. Peygamber'den (sav) işittiğim bir hadisten başka bir şey söylemem. Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu işittim: 'Her kim bir suret yaparsa, şüphesiz Allah o kimseye yaptığı surete can üfleyinceye kadar azap edecektir. İşin gerçeği o kişi yaptığı surete ebediyen can veremeyecektir.'" Bunu üzerine o kişinin nefesi daraldı, benzi sarardı. İbn Abbâs "Vah sana, eğer illa da sanatını icra edeceksen şu ağaçları ve cansız eşyayı tasvir etmeni tavsiye ederim" dedi Ebu Abdullah (el-Buhârî) der ki: Bu hadisi Saîd b. Ebu Arûbe, Nadr b. Enes'ten işitmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 104, 1/629

حَدَّثَنَا آدَمُ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى ذِئْبٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ أَبِى طَلْحَةَ - رضى الله عنهم - قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلاَ تَصَاوِيرُ » . وَقَالَ اللَّيْثُ حَدَّثَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ أَخْبَرَنِى عُبَيْدُ اللَّهِ سَمِعَ ابْنَ عَبَّاسٍ سَمِعْتُ أَبَا طَلْحَةَ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Adem, ona İbn Ebu Zi'b, ona Zührî, ubeydullah b. Abdullah b. Utbe, ona İbn Abbas, ona da Ebu Talha (r. anhum) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "İçinde köpek ve tasvirler bulunan bir eve melekler girmez" (Aynı hadisi) Bize Leys ibn Sa'd, ona Yûnus, ona İbn Şihâb, ona Ubeydullah, ona İbn Abbas, ona da Ebu Talha Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 88, 2/484

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ زُرَيْعٍ أَخْبَرَنَا عَوْفٌ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى الْحَسَنِ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ ابْنِ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - إِذْ أَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ يَا أَبَا عَبَّاسٍ إِنِّى إِنْسَانٌ ، إِنَّمَا مَعِيشَتِى مِنْ صَنْعَةِ يَدِى ، وَإِنِّى أَصْنَعُ هَذِهِ التَّصَاوِيرَ . فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ لاَ أُحَدِّثُكَ إِلاَّ مَا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ سَمِعْتُهُ يَقُولُ « مَنْ صَوَّرَ صُورَةً فَإِنَّ اللَّهَ مُعَذِّبُهُ ، حَتَّى يَنْفُخَ فِيهَا الرُّوحَ ، وَلَيْسَ بِنَافِخٍ فِيهَا أَبَدًا » . فَرَبَا الرَّجُلُ رَبْوَةً شَدِيدَةً وَاصْفَرَّ وَجْهُهُ . فَقَالَ وَيْحَكَ إِنْ أَبَيْتَ إِلاَّ أَنْ تَصْنَعَ ، فَعَلَيْكَ بِهَذَا الشَّجَرِ ، كُلِّ شَىْءٍ لَيْسَ فِيهِ رُوحٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سَمِعَ سَعِيدُ بْنُ أَبِى عَرُوبَةَ مِنَ النَّضْرِ بْنِ أَنَسٍ هَذَا الْوَاحِدَ .

Bize Abdullah b. Abdulvehhab, ona Yezîd b. Zürey, ona Avf, ona da Saîd b. Ebu Hasen şöyle rivayet etmiştir: Ben İbn Abbâs'ın (ra) yanında iken bir adam gelip "Ey İbn Abbâs! Ben el emeği ile geçinen bir insanım. Bu tasvirleri yaparım (kazancımı böyle sağlarım)" dedi. İbn Abbâs "Ben sana Hz. Peygamber'den (sav) işittiğim bir hadisten başka bir şey söylemem. Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu işittim: 'Her kim bir suret yaparsa, şüphesiz Allah o kimseye yaptığı surete can üfleyinceye kadar azap edecektir. İşin gerçeği o kişi yaptığı surete ebediyen can veremeyecektir.'" Bunu üzerine o kişinin nefesi daraldı, benzi sarardı. İbn Abbâs "Vah sana, eğer illa da sanatını icra edeceksen şu ağaçları ve cansız eşyayı tasvir etmeni tavsiye ederim" dedi Ebu Abdullah (el-Buhârî) der ki: Bu hadisi Saîd b. Ebu Arûbe, Nadr b. Enes'ten işitmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 104, 1/629

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنَا عَمْرٌو أَنَّ بُكَيْرَ بْنَ الأَشَجِّ حَدَّثَهُ أَنَّ بُسْرَ بْنَ سَعِيدٍ حَدَّثَهُ أَنَّ زَيْدَ بْنَ خَالِدٍ الْجُهَنِىَّ - رضى الله عنه - حَدَّثَهُ وَمَعَ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عُبَيْدُ اللَّهِ الْخَوْلاَنِىُّ الَّذِى كَانَ فِى حَجْرِ مَيْمُونَةَ - رضى الله عنها - زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم حَدَّثَهُمَا زَيْدُ بْنُ خَالِدٍ أَنَّ أَبَا طَلْحَةَ حَدَّثَهُ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ » . قَالَ بُسْرٌ فَمَرِضَ زَيْدُ بْنُ خَالِدٍ ، فَعُدْنَاهُ فَإِذَا نَحْنُ فِى بَيْتِهِ بِسِتْرٍ فِيهِ تَصَاوِيرُ ، فَقُلْتُ لِعُبَيْدِ اللَّهِ الْخَوْلاَنِىِّ أَلَمْ يُحَدِّثْنَا فِى التَّصَاوِيرِ فَقَالَ إِنَّهُ قَالَ « إِلاَّ رَقْمٌ فِى ثَوْبٍ » . أَلاَ سَمِعْتَهُ قُلْتُ لاَ . قَالَ بَلَى قَدْ ذَكَرَهُ .

Bize Ahmed, ona İbn Vehb, ona Amr, ona Bukeyr b. Eşecc, ona Büsr b. Saîd ve Hz. Peygamber'in (sav) eşi Meymune'nin (r.anha) himayesinde bulunmuş olan Ubeydullah el-Havlânî, onlara Zeyd b. Hâlid el-Cuhenî (ra), ona da Ebu Talha Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Melekler, içinde suret bulunan bir eve girmez." Busr der ki: Zeyd b. Hâlid hastalandı, biz de onu ziyarete gittik. Bir gördüm ki evde üzerinde bir takım şekiller bulunan bir perde var. Bunun üzerine ben Ubeydullah el-Havlânî'ye dönüp "(Zeyd b. Hâlid) bize tasvirler ilgili hadisi rivayet etmemiş miydi?" diye sordum o da bana " (Zeyd rivayetinde) giysideki nakış ve resim hariç demişti, sen onu işitmedin mi?" dedi. Ben de "evet söylemişti" dedi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Bedü'l-Halk 7, 1/843

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنَا عَمْرٌو أَنَّ بُكَيْرَ بْنَ الأَشَجِّ حَدَّثَهُ أَنَّ بُسْرَ بْنَ سَعِيدٍ حَدَّثَهُ أَنَّ زَيْدَ بْنَ خَالِدٍ الْجُهَنِىَّ - رضى الله عنه - حَدَّثَهُ وَمَعَ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عُبَيْدُ اللَّهِ الْخَوْلاَنِىُّ الَّذِى كَانَ فِى حَجْرِ مَيْمُونَةَ - رضى الله عنها - زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم حَدَّثَهُمَا زَيْدُ بْنُ خَالِدٍ أَنَّ أَبَا طَلْحَةَ حَدَّثَهُ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ » . قَالَ بُسْرٌ فَمَرِضَ زَيْدُ بْنُ خَالِدٍ ، فَعُدْنَاهُ فَإِذَا نَحْنُ فِى بَيْتِهِ بِسِتْرٍ فِيهِ تَصَاوِيرُ ، فَقُلْتُ لِعُبَيْدِ اللَّهِ الْخَوْلاَنِىِّ أَلَمْ يُحَدِّثْنَا فِى التَّصَاوِيرِ فَقَالَ إِنَّهُ قَالَ « إِلاَّ رَقْمٌ فِى ثَوْبٍ » . أَلاَ سَمِعْتَهُ قُلْتُ لاَ . قَالَ بَلَى قَدْ ذَكَرَهُ .

Bize Ahmed, ona İbn Vehb, ona Amr, ona Bukeyr b. Eşecc, ona Büsr b. Saîd ve Hz. Peygamber'in (sav) eşi Meymune'nin (r.anha) himayesinde bulunmuş olan Ubeydullah el-Havlânî, onlara Zeyd b. Hâlid el-Cuhenî (ra), ona da Ebu Talha Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Melekler, içinde suret bulunan bir eve girmez." Busr der ki: Zeyd b. Hâlid hastalandı, biz de onu ziyarete gittik. Bir gördüm ki evde üzerinde bir takım şekiller bulunan bir perde var. Bunun üzerine ben Ubeydullah el-Havlânî'ye dönüp "(Zeyd b. Hâlid) bize tasvirler ilgili hadisi rivayet etmemiş miydi?" diye sordum o da bana " (Zeyd rivayetinde) giysideki nakış ve resim hariç demişti, sen onu işitmedin mi?" dedi. Ben de "evet söylemişti" dedi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Bedü'l-Halk 7, 1/843

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ نَافِعٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ - رضى الله عنها - أَنَّهَا أَخْبَرَتْهُ أَنَّهَا اشْتَرَتْ نُمْرُقَةً فِيهَا تَصَاوِيرُ ، فَلَمَّا رَآهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَامَ عَلَى الْبَابِ ، فَلَمْ يَدْخُلْهُ ، فَعَرَفْتُ فِى وَجْهِهِ الْكَرَاهِيَةَ ، فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، أَتُوبُ إِلَى اللَّهِ وَإِلَى رَسُولِهِ صلى الله عليه وسلم مَاذَا أَذْنَبْتُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "مَا بَالُ هَذِهِ النُّمْرُقَةِ". قُلْتُ اشْتَرَيْتُهَا لَكَ لِتَقْعُدَ عَلَيْهَا وَتَوَسَّدَهَا . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "إِنَّ أَصْحَابَ هَذِهِ الصُّوَرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُعَذَّبُونَ ، فَيُقَالُ لَهُمْ أَحْيُوا مَا خَلَقْتُمْ" . وَقَالَ "إِنَّ الْبَيْتَ الَّذِى فِيهِ الصُّوَرُ لاَ تَدْخُلُهُ الْمَلاَئِكَةُ".

Açıklama: Sözlükte “bir şeyi bir yana doğru eğmek, o şeye yönelmek, bir şeyi kesmek” anlamlarındaki savr kökünden türeyen tasvîr “bir şeye biçim vermek, resmini yapmak, bir şeyi ince ayrıntılarıyla anlatmak” demektir. Terim olarak tasvir “roman, hikâye ve diğer edebî türlerde olayların geçtiği yerleri, kişileri ve eşyayı öteki nesnelerden ayırıp bütün özellikleriyle ifade etme diye açıklanabilir. https://islamansiklopedisi.org.tr/tasvir--edebiyat

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Buyû' 40, 1/605

حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدَةُ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ أُمَّ سَلَمَةَ: ذَكَرَتْ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَنِيسَةً رَأَتْهَا بِأَرْضِ الْحَبَشَةِ يُقَالُ لَهَا مَارِيَةُ ، فَذَكَرَتْ لَهُ مَا رَأَتْ فِيهَا مِنَ الصُّوَرِ ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "أُولَئِكَ قَوْمٌ إِذَا مَاتَ فِيهِمُ الْعَبْدُ الصَّالِحُ - أَوِ الرَّجُلُ الصَّالِحُ - بَنَوْا عَلَى قَبْرِهِ مَسْجِدًا ، وَصَوَّرُوا فِيهِ تِلْكَ الصُّوَرَ ، أُولَئِكَ شِرَارُ الْخَلْقِ عِنْدَ اللَّهِ"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 54, 1/282

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ الصَّبَّاحِ أَنَّ إِسْمَاعِيلَ بْنَ عَبْدِ الْكَرِيمِ حَدَّثَهُمْ قَالَ حَدَّثَنِى إِبْرَاهِيمُ - يَعْنِى ابْنَ عَقِيلٍ - عَنْ أَبِيهِ عَنْ وَهْبِ بْنِ مُنَبِّهٍ عَنْ جَابِرٍ "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَمَرَ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ - رضى الله عنه - زَمَنَ الْفَتْحِ وَهُوَ بِالْبَطْحَاءِ أَنْ يَأْتِىَ الْكَعْبَةَ فَيَمْحُوَ كُلَّ صُورَةٍ فِيهَا فَلَمْ يَدْخُلْهَا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم حَتَّى مُحِيَتْ كُلُّ صُورَةٍ فِيهَا."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 47, /945

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ حَفِظْتُهُ مِنَ الزُّهْرِىِّ كَمَا أَنَّكَ هَا هُنَا أَخْبَرَنِى عُبَيْدُ اللَّهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ أَبِى طَلْحَةَ - رضى الله عنهم - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلاَ صُورَةٌ ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Bedü'l-Halk 17, 1/860