حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْمُهَلَّبِ بْنِ أَبِى صُفْرَةَ عَمَّنْ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « إِنْ بَيَّتَكُمُ الْعَدُوُّ فَقُولُوا ( حم ) لاَ يُنْصَرُونَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى وَفِى الْبَابِ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الأَكْوَعِ . وَهَكَذَا رَوَى بَعْضُهُمْ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ مِثْلَ رِوَايَةِ الثَّوْرِىِّ وَرُوِىَ عَنْهُ عَنِ الْمُهَلَّبِ بْنِ أَبِى صُفْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مُرْسَلاً .

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Cihâd 11, 4/197

عبد الرزاق عن معمر والثوري عن أبي إسحاق قال : سمعت المهلب بن أبي صفرة يقول : أخبرني من سمع النبي صلى الله عليه وسلم يقول : إن بيتم الليلة فقولوا ، (حم لا ينصرون) .

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Cihâd 9467, 5/233

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِى خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ الأَحْزَابِ « اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ ، سَرِيعَ الْحِسَابِ ، اهْزِمِ الأَحْزَابَ وَزَلْزِلْ بِهِمْ » . زَادَ الْحُمَيْدِىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى خَالِدٍ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Kuteybe b. Said, ona Süfyan, ona İsmail b. Ebu Halid, ona da Abdullah b. Ebu Evfa'nın (ra) naklettiğine göre Rasulullah (sav) Ahzab gününde şöyle buyurmuştur: "Ey Kitab'ı indiren, hesabı çarçabuk gören Allahım! Şu düşman topluluklarını hezimete uğrat ve iradelerini sars." Humeydî rivayetinde, (عَنْ) rivayet lafzı yerine (حدثنا ve سمعت) lafızlarını ilave etmiştir.

Açıklama: Aşağıdaki tarik muallaktır; Buhari ile Humeydî arasında inkıta' vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tevhid 34, 2/766

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِى خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ الأَحْزَابِ « اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ ، سَرِيعَ الْحِسَابِ ، اهْزِمِ الأَحْزَابَ وَزَلْزِلْ بِهِمْ » . زَادَ الْحُمَيْدِىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى خَالِدٍ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم .

Bize Kuteybe b. Said, ona Süfyan, ona İsmail b. Ebu Halid, ona da Abdullah b. Ebu Evfa'nın (ra) naklettiğine göre Rasulullah (sav) Ahzab gününde şöyle buyurmuştur: "Ey Kitab'ı indiren, hesabı çarçabuk gören Allahım! Şu düşman topluluklarını hezimete uğrat ve iradelerini sars." Humeydî rivayetinde, (عَنْ) rivayet lafzı yerine (حدثنا ve سمعت) lafızlarını ilave etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Tevhid 34, 2/766

ثُمَّ قَامَ فِى النَّاسِ فَقَالَ « أَيُّهَا النَّاسُ لاَ تَمَنَّوْا لِقَاءَ الْعَدُوِّ وَسَلُوا اللَّهَ الْعَافِيَةَ ، فَإِذَا لَقِيتُمُوهُمْ فَاصْبِرُوا وَاعْلَمُوا أَنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ ظِلاَلِ السُّيُوفِ - ثُمَّ قَالَ - اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ وَمُجْرِىَ السَّحَابِ وَهَازِمَ الأَحْزَابِ اهْزِمْهُمْ وَانْصُرْنَا عَلَيْهِمْ » . وَقَالَ مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ حَدَّثَنِى سَالِم أَبُو النَّضْرِ كُنْتُ كَاتِبًا لِعُمَرَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ فَأَتَاهُ كِتَابُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى - رضى الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَمَنَّوْا لِقَاءَ الْعَدُو » .

Sonra Rasulullah (sav) ordu içinde ayağa kalktı ve şöyle buyurdu: "Ey insanlar, düşmanla karşılaşmayı temenni etmeyiniz. Allah'tan afiyet isteyiniz. Fakat sizler düşmanla karşılaş­tığınız zaman da sabrediniz ve biliniz ki cennet muhakkak kılıçların gölgeleri altındadır." Ardından Rasulullah (sav) şu duayı yaptı: "Ey Kitabı indiren, bulutları yürüten, orduları bozguna uğratan Allah'ım! Sen onları hezimete uğrat ve bizi muzaffer eyle." Musa b. Ukbe'nin naklettiğine göre Salim Ebu Nasr şöyle demiştir: 'Ben Ömer b. Ubeydullah'ın katibiydim. Ona Abdullah b. Ebu Evfâ'dan (ra) gelen mektupta Rasulullah'ın (sav): "Düşmanla karşılaşmayı temenni etmeyiniz." buyurduğu yazıyordu.'

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cihâd ve's-Siyer 156, 1/799

ثُمَّ قَامَ فِى النَّاسِ فَقَالَ « أَيُّهَا النَّاسُ لاَ تَمَنَّوْا لِقَاءَ الْعَدُوِّ وَسَلُوا اللَّهَ الْعَافِيَةَ ، فَإِذَا لَقِيتُمُوهُمْ فَاصْبِرُوا وَاعْلَمُوا أَنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ ظِلاَلِ السُّيُوفِ - ثُمَّ قَالَ - اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ وَمُجْرِىَ السَّحَابِ وَهَازِمَ الأَحْزَابِ اهْزِمْهُمْ وَانْصُرْنَا عَلَيْهِمْ » . وَقَالَ مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ حَدَّثَنِى سَالِم أَبُو النَّضْرِ كُنْتُ كَاتِبًا لِعُمَرَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ فَأَتَاهُ كِتَابُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى - رضى الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تَمَنَّوْا لِقَاءَ الْعَدُو » .

Sonra Rasulullah (sav) ordu içinde ayağa kalktı ve şöyle buyurdu: "Ey insanlar, düşmanla karşılaşmayı temenni etmeyiniz. Allah'tan afiyet isteyiniz. Fakat sizler düşmanla karşılaş­tığınız zaman da sabrediniz ve biliniz ki cennet muhakkak kılıçların gölgeleri altındadır." Ardından Rasulullah (sav) şu duayı yaptı: "Ey Kitabı indiren, bulutları yürüten, orduları bozguna uğratan Allah'ım! Sen onları hezimete uğrat ve bizi muzaffer eyle." Musa b. Ukbe'nin naklettiğine göre Salim Ebu Nasr şöyle demiştir: 'Ben Ömer b. Ubeydullah'ın katibiydim. Ona Abdullah b. Ebu Evfâ'dan (ra) gelen mektupta Rasulullah'ın (sav): "Düşmanla karşılaşmayı temenni etmeyiniz." buyurduğu yazıyordu.'

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cihâd ve's-Siyer 156, 1/799

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبِى خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ الأَحْزَابِ « اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ ، سَرِيعَ الْحِسَابِ ، اهْزِمِ الأَحْزَابَ وَزَلْزِلْ بِهِمْ » . زَادَ الْحُمَيْدِىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى خَالِدٍ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم .

وَعَنْ قَيْسٍ عَنْ جَرِيرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ كَانَ فِى الْجَاهِلِيَّةِ بَيْتٌ يُقَالَ لَهُ ذُو الْخَلَصَةِ ، وَكَانَ يُقَالُ لَهُ الْكَعْبَةُ الْيَمَانِيَةُ ، أَوِ الْكَعْبَةُ الشَّأْمِيَّةُ ، فَقَالَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « هَلْ أَنْتَ مُرِيحِى مِنْ ذِى الْخَلَصَةِ » . قَالَ فَنَفَرْتُ إِلَيْهِ فِى خَمْسِينَ وَمِائَةِ فَارِسٍ مِنْ أَحْمَسَ - قَالَ - فَكَسَرْنَا ، وَقَتَلْنَا مَنْ وَجَدْنَا عِنْدَهُ ، فَأَتَيْنَاهُ ، فَأَخْبَرْنَاهُ ، فَدَعَا لَنَا وَلأَحْمَسَ .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Menâkıbü'l-Ensâr 21, 2/12

حَدَّثَنَا رَوْحٌ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي لَيْلَى عَنْ صُهَيْبٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَقُولُ إِذَا لَقِيَ الْعَدُوَّ اللَّهُمَّ بِكَ أَحُولُ وَبِكَ أَصُولُ وَبِكَ أُقَاتِلُ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Suheyb 24424, 7/924

عبد الرزاق عن معمر عن يحيى بن أبي كثير أن النبي صلى الله عليه وسلم قال : لا تتمنوا لقاء العدو ، فإنكم لا تدرون لعلكم تبتلون بهم ، واسألوا الله العافية ، فإذا جاءوكم يبرقون ويرجعون ويصيحون ، فالارض الارض جلوسا ، ثم تقولوا : اللهم ربنا وربهم ، نواصينا ونواصيهم بيدك ، وإنما تقتلهم أنت ، فإذا دنوا منكم فثوروا إليهم ، واعلموا أن الجنة تحت البارقة .

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Cihâd 9513, 5/247