حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ وَقَالَ عُثْمَانُ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُرَحْبِيلَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَىُّ الذَّنْبِ أَعْظَمُ عِنْدَ اللَّهِ قَالَ "أَنْ تَجْعَلَ لِلَّهِ نِدًّا وَهُوَ خَلَقَكَ." قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنَّ ذَلِكَ لَعَظِيمٌ. قَالَ قُلْتُ ثُمَّ أَىٌّ قَالَ "ثُمَّ أَنْ تَقْتُلَ وَلَدَكَ مَخَافَةَ أَنْ يَطْعَمَ مَعَكَ." قَالَ قُلْتُ ثُمَّ أَىٌّ قَالَ "ثُمَّ أَنْ تُزَانِىَ حَلِيلَةَ جَارِكَ."

Bize Osman b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim, -İshak bize haber verdi, Osman da bize tahdis etti demiştir-, onlara Cerir, ona Mansur, ona Ebu Vâil, ona Amr b. Şurahbil, ona da Abdullah şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah'a (sav) soruldu: Allah katında en büyük günah hangisidir? "Seni Allah yarattığı halde O'na şirk koşmandır" buyurdu. Ben, bu gerçekten çok büyük günahtır. Peki sonra hangisidir? dedim. "Sofrana ortak olacağından korkarak çocuğunu öldürmendir" buyurdu. Sonra hangisidir? diye sorunca; "komşunun helali ile zina etmendir" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 257, /59

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ جَمِيعًا عَنْ جَرِيرٍ قَالَ عُثْمَانُ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُرَحْبِيلَ قَالَ قَالَ عَبْدُ اللَّهِ قَالَ رَجُلٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَىُّ الذَّنْبِ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ قَالَ "أَنْ تَدْعُوَ لِلَّهِ نِدًّا وَهُوَ خَلَقَكَ." قَالَ ثُمَّ أَىٌّ قَالَ "أَنْ تَقْتُلَ وَلَدَكَ مَخَافَةَ أَنْ يَطْعَمَ مَعَكَ." قَالَ ثُمَّ أَىٌّ قَالَ "أَنْ تُزَانِىَ حَلِيلَةَ جَارِكَ." فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ تَصْدِيقَهَا "وَالَّذِينَ لاَ يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلاَ يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِى حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلاَ يَزْنُونَ وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا."

Bize Osman b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim, onlara Cerir, -Osman bize Cerîr tahdis ettidedi- Cerir'e, el-A'meş, ona Ebu Vâil, ona Amr b. Şurahbil, ona da Abdullah şöyle rivayet etmiştir: Bir adam gelip Hz. Peygamber'e (sav), Ey Allah'ın Rasulü! Allah katında en büyük günah hangisidir? diye sordu. Hz. Peygamber (sav); "seni Allah yarattığı halde O'na ortak koşmandır" buyurdu. Adam, Sonra hangisidir? diye sordu. Hz. Peygamber; "sofrana ortak olacağı endişesiyle çocuğunu öldürmendir" buyurdu. Adam, Sonra hangisidir? diye sordu. Hz. Peygamber; "komşunun eşi ile zina yapmandır" buyurdu. Aziz ve Celil olan Allah bu sözü doğrulamak için şu ayeti indirdi: "Onlar, Allah ile başka bir tanrıya tapmazlar; haksız yere, Allah'ın dokunulmaz kıldığı insan hayatına kıymazlar, zina etmezler. Zira (bilirler ki) bunları işleyen kimse cezasını bulacak." (el-Furkan, 25/68).

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 258, /60

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ وَمُحَمَّدُ بْنُ الْمُتَوَكِّلِ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ - قَالَ الْحَسَنُ فِى حَدِيثِهِ وَمَالِكُ بْنُ أَنَسٍ - عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يُرَغِّبُ فِى قِيَامِ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَأْمُرَهُمْ بِعَزِيمَةٍ ثُمَّ يَقُولُ "مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ." فَتُوُفِّىَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَالأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ ثُمَّ كَانَ الأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ فِى خِلاَفَةِ أَبِى بَكْرٍ - رضى الله عنه - وَصَدْرًا مِنْ خِلاَفَةِ عُمَرَ رضى الله عنه. [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا رَوَاهُ عُقَيْلٌ وَيُونُسُ وَأَبُو أُوَيْسٍ "مَنْ قَامَ رَمَضَانَ."] [وَرَوَى عُقَيْلٌ "مَنْ صَامَ رَمَضَانَ وَقَامَهُ."]

Bize Hasan b. Ali ve Muhammed b. Mütevekkil, onlara Abdürrezzak, ona Mamer -Hasan hadisin senedinde Malik b. Enes'i de zikretti-, ona ona ez-Zührî, ona da Ebu Seleme'nin rivayet ettiğine göre Ebu Hureyre şöyle demiştir: Hz. Peygamber (sav) zorunlu kılmamakla birlikte Ramazan'ı (gecelerini) ihya etmeye teşvik ederdi. Sonra da şöyle buyururdu: "Kim inanarak ve (sevabını Allah'tan) umarak Ramazan'ı ibadetle geçirirse geçmiş günahları bağışlanır." (Gece ibadeti hakkındaki) durum bu şekilde devam ederken Hz. Peygamber (sav) vefat etti. Ebu Bekir'in (ra) halifeliği döneminde ve Ömer'in (ra) halifeliğinin ilk yıllarında da durum böyleydi. [Ebû Davud şöyle dedi: Bu hadisi Ukayl, Yunus ve Ebu Uveys ;"Kim Ramazan'ı ihya ederse" diye rivayet ettiler. Ukayl (aynı hadisi bir defasında), "kim Ramazan'ı (gündüzleri) oruç tutarak ve (geceleri de) namaz kılarak ihya ederse" şeklinde rivayet etti.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Şehru Ramazan 319, /323

حَدَّثَنِى عَمْرُو بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُكَيْرِ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّاقِدُ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ ابْنُ عُلَيَّةَ عَنْ سَعِيدٍ الْجُرَيْرِىِّ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ أَبِى بَكْرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ كُنَّا عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ "أَلاَ أُنَبِّئُكُمْ بِأَكْبَرِ الْكَبَائِرِ - ثَلاَثًا - الإِشْرَاكُ بِاللَّهِ وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ وَشَهَادَةُ الزُّورِ أَوْ قَوْلُ الزُّورِ." وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مُتَّكِئًا فَجَلَسَ فَمَازَالَ يُكَرِّرُهَا حَتَّى قُلْنَا لَيْتَهُ سَكَتَ.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 259, /60

وَحَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ حَبِيبٍ الْحَارِثِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدٌ - وَهُوَ ابْنُ الْحَارِثِ - حَدَّثَنَا شُعْبَةُ أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِى بَكْرٍ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى الْكَبَائِرِ قَالَ "الشِّرْكُ بِاللَّهِ وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ وَقَتْلُ النَّفْسِ وَقَوْلُ الزُّورِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 260, /60

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَامِرِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "إِنَّ أَعْظَمَ الْمُسْلِمِينَ فِى الْمُسْلِمِينَ جُرْمًا مَنْ سَأَلَ عَنْ أَمْرٍ لَمْ يُحَرَّمْ فَحُرِّمَ عَلَى النَّاسِ مِنْ أَجْلِ مَسْأَلَتِهِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Sünne 7, /1054

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا ابْنُ عُلَيَّةَ عَنْ عُيَيْنَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى بَكْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "مَا مِنْ ذَنْبٍ أَجْدَرُ أَنْ يُعَجِّلَ اللَّهُ تَعَالَى لِصَاحِبِهِ الْعُقُوبَةَ فِى الدُّنْيَا - مَعَ مَا يَدَّخِرُ لَهُ فِى الآخِرَةِ - مِثْلُ الْبَغْىِ وَقَطِيعَةِ الرَّحِمِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 51, /1114

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ وَمُحَمَّدُ بْنُ الْمُتَوَكِّلِ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ - قَالَ الْحَسَنُ فِى حَدِيثِهِ وَمَالِكُ بْنُ أَنَسٍ - عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يُرَغِّبُ فِى قِيَامِ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَأْمُرَهُمْ بِعَزِيمَةٍ ثُمَّ يَقُولُ "مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ." فَتُوُفِّىَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَالأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ ثُمَّ كَانَ الأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ فِى خِلاَفَةِ أَبِى بَكْرٍ - رضى الله عنه - وَصَدْرًا مِنْ خِلاَفَةِ عُمَرَ رضى الله عنه. [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا رَوَاهُ عُقَيْلٌ وَيُونُسُ وَأَبُو أُوَيْسٍ "مَنْ قَامَ رَمَضَانَ."] [وَرَوَى عُقَيْلٌ "مَنْ صَامَ رَمَضَانَ وَقَامَهُ."]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Şehru Ramazan 319, /323

فِي قَوْلِهِ تَعَالَى : {فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ}. حدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ ، عَنْ خُصَيْفٍ ، عَنْ مِقْسَمٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : {لاَ رَفَثَ} الْجِمَاعُ {وَلاَ فُسُوقَ} الْمَعَاصِي {وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ} قَالَ : تُمَارِي صَاحِبَك حَتَّى تُغْضِبَهُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Hac 13391, 8/152

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ وَابْنُ أَبِى خَلَفٍ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم "مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَمَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا رَوَاهُ يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ.]

Bize Mahled b. Halid ve İbn Ebu Halef -benzer lafızlarla-, onlara Süfyan, ona ez-Zührî, ona Ebu Seleme ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları bağışlanır. Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Kadir gecesini ibadetle geçirirse geçmiş günahları bağışlanır." [Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi aynı şekilde Yahya b. Ebu Kesir ve Muhammed b. Amr da Ebu Seleme'den rivayet etmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Şehru Ramazan 319, /323