حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَسَلَمَةُ بْنُ شَبِيبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ - قَالَ أَحْمَدُ قَالَ - حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ عَنْ هَمَّامِ بْنِ مُنَبِّهٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "إِذَا كَرِهَ الاِثْنَانِ الْيَمِينَ أَوِ اسْتَحَبَّاهَا فَلْيَسْتَهِمَا عَلَيْهَا." [قَالَ سَلَمَةُ قَالَ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ وَقَالَ إِذَا أُكْرِهَ الاِثْنَانِ عَلَى الْيَمِينِ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 22, /836

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَسَلَمَةُ بْنُ شَبِيبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ - قَالَ أَحْمَدُ قَالَ - حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ عَنْ هَمَّامِ بْنِ مُنَبِّهٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "إِذَا كَرِهَ الاِثْنَانِ الْيَمِينَ أَوِ اسْتَحَبَّاهَا فَلْيَسْتَهِمَا عَلَيْهَا." [قَالَ سَلَمَةُ قَالَ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ وَقَالَ إِذَا أُكْرِهَ الاِثْنَانِ عَلَى الْيَمِينِ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 22, /836

حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا الْفِرْيَابِىُّ حَدَّثَنَا الْحَارِثُ بْنُ سُلَيْمَانَ حَدَّثَنِى كُرْدُوسٌ عَنِ الأَشْعَثِ بْنِ قَيْسٍ أَنَّ رَجُلاً مِنْ كِنْدَةَ وَرَجُلاً مِنْ حَضْرَمَوْتَ اخْتَصَمَا إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى أَرْضٍ مِنَ الْيَمَنِ فَقَالَ الْحَضْرَمِىُّ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أَرْضِى اغْتَصَبَنِيهَا أَبُو هَذَا وَهِىَ فِى يَدِهِ. قَالَ "هَلْ لَكَ بَيِّنَةٌ." قَالَ لاَ وَلَكِنْ أُحَلِّفُهُ وَاللَّهِ مَا يَعْلَمُ أَنَّهَا أَرْضِى اغْتَصَبَنِيهَا أَبُوهُ. فَتَهَيَّأَ الْكِنْدِىُّ يَعْنِى لِلْيَمِينِ. وَسَاقَ الْحَدِيثَ.

Bize Mahmud b. Halid, ona el-Firyabî, ona Haris b. Süleyman, ona Kürdûs, ona da Eş'as b. Kays şöyle haber vermiştir: Biri Kindeli diğeri Hadramevtli iki adam Hz. Peygamber'e (sav) Yemen'deki bir arazi konusundaki ihtilaflarını arz ettiler. Hadramevtli adam “ey Allah'ın Rasulü, benim arazimi bu adamın babası gasp etti ve şu an bu adamın elinde bulunuyor” dedi. Hz. Peygamber (sav) "delilin var mı?" buyurdu. Adam “hayır fakat bu adam arazinin benim olduğunu ve babasının benim arazimi gasp ettiğini bilmediği konusunda yemin etsin” dedi. Kindeli adam yemin etmeye hazırlandı. Eş'as hadisin devamın nakletti.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 26, /837

حَدَّثَنَا هَنَّادُ بْنُ السَّرِىِّ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ الْحَضْرَمِىِّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ جَاءَ رَجُلٌ مِنْ حَضْرَمَوْتَ وَرَجُلٌ مِنْ كِنْدَةَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ الْحَضْرَمِىُّ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ هَذَا غَلَبَنِى عَلَى أَرْضٍ كَانَتْ لأَبِى فَقَالَ الْكِنْدِىُّ هِىَ أَرْضِى فِى يَدِى أَزْرَعُهَا لَيْسَ لَهُ فِيهَا حَقٌّ. فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لِلْحَضْرَمِىِّ "أَلَكَ بَيِّنَةٌ." قَالَ لاَ. قَالَ "فَلَكَ يَمِينُهُ." فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهُ فَاجِرٌ لَيْسَ يُبَالِى مَا حَلَفَ لَيْسَ يَتَوَرَّعُ مِنْ شَىْءٍ. فَقَالَ "لَيْسَ لَكَ مِنْهُ إِلاَّ ذَلِكَ."

Bize Hennâd b. Serî, ona Ebu Ahvas (Sellâm b. Süleym), ona Simak (b. Harb), ona Alkame b. Vail b. Hucr el-Hadrami, ona da babası (Vail b. Hucr) şöyle demiştir: Biri Hadramevt'ten diğeri de Kinde'den iki adam Hz. Peygamber'e (sav) geldiler. Hadramevtli adam “Ey Allah'ın Rasulü! Bu adam daha önce babama olan bir araziyi gasp etti” dedi. Kindeli adam da “bu benim mülkümde olan, ekip biçtiğim ve bu adamın üzerinde hakkı olmayan arazimdir” dedi. Hz. Peygamber (sav) Hadramevtli adama "delilin var mı?" buyurdu. Adam “hayır” dedi. Hz. Peygamber (sav) "senin ondan yemin talep etme hakkın var" buyurunca adam “ey Allah'ın Rasulü! bu adam günahkardır, neye yemin ettiğine aldırış etmez, hiçbir şeyde de çekinmez” dedi. Hz. Peygamber (sav) "senin bundan (yeminden) başka elinden bir şey gelmez" buyurdu.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 26, /837

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَسَلَمَةُ بْنُ شَبِيبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ. [قَالَ سَلَمَةُ فِى حَدِيثِهِ قَالَ عَمْرٌو فِى الْحُقُوقِ.]

Açıklama: Ahmed b. Hanbel rivayetinde hukuk yerine mallar konusundaki davalar zikredilmiştir. Hattâbî de bir yemin ve bir şahitle hüküm verme konusunun sadece mallar konusundaki davalarda geçerli olduğunu belirtmiştir. (Avnu'l-mabud, X, 22-23)

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 21, /834

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَسَلَمَةُ بْنُ شَبِيبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ. [قَالَ سَلَمَةُ فِى حَدِيثِهِ قَالَ عَمْرٌو فِى الْحُقُوقِ.]

Açıklama: Ahmed b. Hanbel rivayetinde hukuk yerine mallar konusundaki davalar zikredilmiştir. Hattâbî de bir yemin ve bir şahitle hüküm verme konusunun sadece mallar konusundaki davalarda geçerli olduğunu belirtmiştir. (Avnu'l-mabud, X, 22-23)

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 21, /834

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَالْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ أَنَّ زَيْدَ بْنَ الْحُبَابِ حَدَّثَهُمْ حَدَّثَنَا سَيْفٌ الْمَكِّىُّ - قَالَ عُثْمَانُ سَيْفُ بْنُ سُلَيْمَانَ - عَنْ قَيْسِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَضَى بِيَمِينٍ وَشَاهِدٍ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Akdiye 21, /834