Öneri Formu
Hadis Id, No:
2444, M004768
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ وَعُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الْوَلِيدِ بْنِ عُبَادَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ فِى الْعُسْرِ وَالْيُسْرِ وَالْمَنْشَطِ وَالْمَكْرَهِ وَعَلَى أَثَرَةٍ عَلَيْنَا وَعَلَى أَنْ لاَ نُنَازِعَ الأَمْرَ أَهْلَهُ وَعَلَى أَنْ نَقُولَ بِالْحَقِّ أَيْنَمَا كُنَّا لاَ نَخَافُ فِى اللَّهِ لَوْمَةَ لاَئِمٍ .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdullah b. İdris, ona Yahya b. Said ve Ubeydullah b. Ömer, onlara Ubâde b. Velîd b. Ubâde, ona babası [Velîd b. Ubâde], ona da [Ubâde'nin] dedesi [Ubâde b. Sâmit] şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah'a (sav) zorlukta ve kolaylıkta, işimize gelen ve gelmeyen [durumlarda], kayrılmaya maruz kaldığımızda, yöneticilerle yönetim [meselesinde] çekişmemek üzere ve Allah için [hiçbir] kınayanın kınamasından korkmayıp nerede olursak olalım hakkı söylemek [hususunda] biat ettik.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4768, /790
Senetler:
()
Konular:
Biat, bağlılık bildirimi
Yönetici, itaat ve sınırları
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2451, M004771
Hadis:
حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ وَهْبِ بْنِ مُسْلِمٍ حَدَّثَنَا عَمِّى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ حَدَّثَنِى بُكَيْرٌ عَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ جُنَادَةَ بْنِ أَبِى أُمَيَّةَ قَالَ دَخَلْنَا عَلَى عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ وَهُوَ مَرِيضٌ فَقُلْنَا حَدِّثْنَا أَصْلَحَكَ اللَّهُ بِحَدِيثٍ يَنْفَعُ اللَّهُ بِهِ سَمِعْتَهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . فَقَالَ دَعَانَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَبَايَعْنَاهُ فَكَانَ فِيمَا أَخَذَ عَلَيْنَا أَنْ بَايَعَنَا عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ فِى مَنْشَطِنَا وَمَكْرَهِنَا وَعُسْرِنَا وَيُسْرِنَا وَأَثَرَةٍ عَلَيْنَا وَأَنْ لاَ نُنَازِعَ الأَمْرَ أَهْلَهُ قَالَ « إِلاَّ أَنْ تَرَوْا كُفْرًا بَوَاحًا عِنْدَكُمْ مِنَ اللَّهِ فِيهِ بُرْهَانٌ » .
Tercemesi:
Bize Ahmed b. Abdurrahman b. Vehb b. Müslim, ona amcası Abdullah b. Vehb, ona Amr b. Hâris, ona Bükeyr, ona Büsr b. Said, ona da Cünâde b. Ebu Ümeyye şöyle rivayet etmiştir:
Hasta iken Ubâde b. Sâmit'in yanına girdik. "Allah durumunu düzeltsin! Bize Rasulullah'tan (sav) işittiğin [ve] Allah'ın bizi faydalandıracağı bir hadis naklet" dedik. O, "Rasulullah (sav) bizi çağırdı da kendisine biat ettik. Bizden aldığı [sözlerden biri de] işimize gelen ve gelmeyen [durumlarda], zorluk ve kolaylık [ânımızda], kayrılmaya maruz kaldığımızda ve yöneticiyle yöneticilik [konusunda] çekişmemek üzere biat etmek vardı" dedi [ve Hz. Peygamber (sav)], "'Size göre Allah katında kesin delille küfür olduğuna inandığınız [durumlar hariç]' buyurdu" [diye ekledi].
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4771, /790
Senetler:
()
Konular:
Biat, bağlılık bildirimi
Yönetici, itaat ve sınırları
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2455, M004773
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ فُرَاتٍ الْقَزَّازِ عَنْ أَبِى حَازِمٍ قَالَ قَاعَدْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ خَمْسَ سِنِينَ فَسَمِعْتُهُ يُحَدِّثُ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « كَانَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ تَسُوسُهُمُ الأَنْبِيَاءُ كُلَّمَا هَلَكَ نَبِىٌّ خَلَفَهُ نَبِىٌّ وَإِنَّهُ لاَ نَبِىَّ بَعْدِى وَسَتَكُونُ خُلَفَاءُ فَتَكْثُرُ » . قَالُوا فَمَا تَأْمُرُنَا قَالَ « فُوا بِبَيْعَةِ الأَوَّلِ فَالأَوَّلِ وَأَعْطُوهُمْ حَقَّهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ سَائِلُهُمْ عَمَّا اسْتَرْعَاهُمْ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Furât el-Kazzâz, ona da Ebu Hâzim şöyle rivayet etmiştir:
Ebu Hureyre'yle beş sene beraber bulundum. Hz. Peygamber'den şöyle naklettiğini işittim:
"İsrail oğullarını peygamberler sevk ve idare ederdi. Bir peygamber vefat ettiğinde [bir diğer] peygamber peşinden gelirdi. Gerçek şu ki benden sonra peygamber yoktur! [Bununla birlikte] halifeler olacak [ve] çoğalacaklardır." [İnsanlar], "Bize ne emredersin?" dediler. Hz. Peygamber (sav), "İlkine yaptığınız biatı tutun ve onların hakkını verin. Allah, sorumlu kıldığı kimselere dair onları sorguya çekecektir" buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4773, /790
Senetler:
()
Konular:
Biat, bağlılık bildirimi
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetim, halife, tayini ve seçimi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2464, M004782
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَمُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سِمَاكِ بْنِ حَرْبٍ عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ وَائِلٍ الْحَضْرَمِىِّ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَأَلَ سَلَمَةُ بْنُ يَزِيدَ الْجُعْفِىُّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا نَبِىَّ اللَّهِ أَرَأَيْتَ إِنْ قَامَتْ عَلَيْنَا أُمَرَاءُ يَسْأَلُونَا حَقَّهُمْ وَيَمْنَعُونَا حَقَّنَا فَمَا تَأْمُرُنَا فَأَعْرَضَ عَنْهُ ثُمَّ سَأَلَهُ فَأَعْرَضَ عَنْهُ ثُمَّ سَأَلَهُ فِى الثَّانِيَةِ أَوْ فِى الثَّالِثَةِ فَجَذَبَهُ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ وَقَالَ « اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Müsennâ ve Muhammed b. Beşşâr, onlara Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Simâk b. Harb, ona Alkame b. Vâil el-Hadramî, ona da babası [Vâil b. Hucr] şöyle rivayet etmiştir:
Seleme b. Yezid, Rasulullah'a (sav) sorup "Ey Allah'ın peygamberi! Haklarını isteyen ve hakkımızı vermeyen yöneticiler başımıza gelirse [ne yapmamızı] emredersin?" dedi. Hz. Peygamber (sav) ondan yüz çevirdi. Sonra [bir daha] sordu. Hz. Peygamber (sav) [yine] yüz çevirdi. Daha sonra ikinci ya da üçüncü defa Hz. Peygamber'e (sav) sordu da [sonunda] Eş'as b. Kays onu çekiverdi! Rasulullah (sav), "Dinleyin ve itaat etin! Onların yaptıkları onların boynuna, sizinkiler de sizin boynunuza!" buyurdu.
Açıklama:
"فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ" ifadesinde literal tercüme benimsenmemiştir.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4782, /792
Senetler:
()
Konular:
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetim, imametin yöneticinin adil olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2447, M004769
Hadis:
وَحَدَّثَنَاهُ ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ - يَعْنِى ابْنَ إِدْرِيسَ - حَدَّثَنَا ابْنُ عَجْلاَنَ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ وَيَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الْوَلِيدِ فِى هَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ] مِثْلَهُ [بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ فِى الْعُسْرِ وَالْيُسْرِ وَالْمَنْشَطِ وَالْمَكْرَهِ وَعَلَى أَثَرَةٍ عَلَيْنَا وَعَلَى أَنْ لاَ نُنَازِعَ الأَمْرَ أَهْلَهُ وَعَلَى أَنْ نَقُولَ بِالْحَقِّ أَيْنَمَا كُنَّا لاَ نَخَافُ فِى اللَّهِ لَوْمَةَ لاَئِمٍ ].
Tercemesi:
Bize İbn Nümeyr, ona Abdullah b. İdris, ona İbn Aclân, Ubeydullah b. Ömer ve Yahya b. Said, onlara da Ubâde b. Velid bu isnadla benzeri bir nakilde bulunmuştur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4769, /790
Senetler:
()
Konular:
Yönetici, itaat ve sınırları
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2452, M004772
Hadis:
حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنْ مُسْلِمٍ حَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا شَبَابَةُ حَدَّثَنِى وَرْقَاءُ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « إِنَّمَا الإِمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِنْ وَرَائِهِ وَيُتَّقَى بِهِ فَإِنْ أَمَرَ بِتَقْوَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَعَدَلَ كَانَ لَهُ بِذَلِكَ أَجْرٌ وَإِنْ يَأْمُرْ بِغَيْرِهِ كَانَ عَلَيْهِ مِنْهُ » .
Tercemesi:
Bize İbrahim b. Müslim, ona Züheyr b. Harb, ona Şebâbe, ona Verkâ, ona Ebu Zinâd, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Yönetici, arkasında savaşılan bir kalkan [gibidir] ve onunla [düşmanlara karşı] korunulur. Allah'a (ac) karşı takvalı olmayı emreder ve adaletli olursa bununla sevap kazanır. Aksini emrederse de [durum] aleyhine olur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4772, /790
Senetler:
()
Konular:
Yönetici, itaat ve sınırları
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2465, M004783
Hadis:
وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا شَبَابَةُ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سِمَاكٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ وَائِلٍ الْحَضْرَمِىِّ عَنْ أَبِيهِ] مِثْلَهُ [سَأَلَ سَلَمَةُ بْنُ يَزِيدَ الْجُعْفِىُّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا نَبِىَّ اللَّهِ أَرَأَيْتَ إِنْ قَامَتْ عَلَيْنَا أُمَرَاءُ يَسْأَلُونَا حَقَّهُمْ وَيَمْنَعُونَا حَقَّنَا فَمَا تَأْمُرُنَا فَأَعْرَضَ عَنْهُ ثُمَّ سَأَلَهُ فَأَعْرَضَ عَنْهُ ثُمَّ سَأَلَهُ فِى الثَّانِيَةِ أَوْ فِى الثَّالِثَةِ فَجَذَبَهُ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ وَقَالَ « اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ »] وَقَالَ فَجَذَبَهُ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « اسْمَعُوا وَأَطِيعُوا فَإِنَّمَا عَلَيْهِمْ مَا حُمِّلُوا وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ » .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Şebâbe, ona Şube, ona da Simâk bu isnadla benzeri şekilde nakilde bulunmuş ve "Eş'as b. Kays onu çekiverdi. Hz. Peygamber (sav) de 'Dinleyin ve itaat edin. Onların yaptıkları onların boynuna, sizinkiler de sizin boynunuza!' buyurdu" dedi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4783, /792
Senetler:
()
Konular:
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetim, imametin yöneticinin adil olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2488, M004785
Hadis:
وَحَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ سَهْلِ بْنِ عَسْكَرٍ التَّمِيمِىُّ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَسَّانَ ح وَحَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الدَّارِمِىُّ أَخْبَرَنَا يَحْيَى - وَهُوَ ابْنُ حَسَّانَ - حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ - يَعْنِى ابْنَ سَلاَّمٍ - حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ سَلاَّمٍ عَنْ أَبِى سَلاَّمٍ قَالَ قَالَ حُذَيْفَةُ بْنُ الْيَمَانِ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّا كُنَّا بِشَرٍّ فَجَاءَ اللَّهُ بِخَيْرٍ فَنَحْنُ فِيهِ فَهَلْ مِنْ وَرَاءِ هَذَا الْخَيْرِ شَرٌّ قَالَ نَعَمْ . قُلْتُ هَلْ وَرَاءَ ذَلِكَ الشَّرِّ خَيْرٌ قَالَ « نَعَمْ » . قُلْتُ فَهَلْ وَرَاءَ ذَلِكَ الْخَيْرِ شَرٌّ قَالَ « نَعَمْ » . قُلْتُ كَيْفَ قَالَ « يَكُونُ بَعْدِى أَئِمَّةٌ لاَ يَهْتَدُونَ بِهُدَاىَ وَلاَ يَسْتَنُّونَ بِسُنَّتِى وَسَيَقُومُ فِيهِمْ رِجَالٌ قُلُوبُهُمْ قُلُوبُ الشَّيَاطِينِ فِى جُثْمَانِ إِنْسٍ » . قَالَ قُلْتُ كَيْفَ أَصْنَعُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنْ أَدْرَكْتُ ذَلِكَ قَالَ « تَسْمَعُ وَتُطِيعُ لِلأَمِيرِ وَإِنْ ضُرِبَ ظَهْرُكَ وَأُخِذَ مَالُكَ فَاسْمَعْ وَأَطِعْ » .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Sehl b. Asker et-Temîmî, ona Yahya b. Hassân; (T) Bize Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî, ona Yahya b. Hassân, ona Muâviye b. Sellâm, ona Zeyd b. Sellâm, ona Ebu Sellâm, ona da Huzeyfe b. Yemân şöyle rivayet etmiştir:
"Yâ Rasulullah! Biz bir şer içindeydik de Allah bize hayrı (İslâm) getirdi. Biz [şimdi hayır] içindeyiz. Bu hayrın ardından şer olacak mı?" dedim. "Evet" buyurdu. "Bu şerrin ardından hayır olacak mı?" dedim. "Evet" buyurdu. "Bu hayrın ardından şer olacak mı?" dedim. "Evet" buyurdu. "Nasıl?" dedim. "Benden sonra [gönderildiğim] hidayet üzere iş tutmayan ve yolum üzere yol almayan yöneticiler olacaktır. Onların içinde kalpleri şeytanların kalpleri [gibi olup] insan suretinde kimseler de çıkacaktır" buyurdu. "Yâ Rasulullah! Bu [zamana] erişirsem nasıl davranayım?" dedim. "Yöneticiyi dinler ve itaat edersin. Sırtına vurulsa, malın alınsa da dinle ve itaat et" buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4785, /792
Senetler:
()
Konular:
Bid'at, sonradan dini bir uygulama olarak uydurulan şeyler
Bilgi, gayb olan konular ve muğayyebatı hamse
Sünnet, ihya etmek
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, saptırıcı olanlarına dikkat
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2490, M004786
Hadis:
حَدَّثَنَا شَيْبَانُ بْنُ فَرُّوخَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ - يَعْنِى ابْنَ حَازِمٍ - حَدَّثَنَا غَيْلاَنُ بْنُ جَرِيرٍ عَنْ أَبِى قَيْسِ بْنِ رِيَاحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ « مَنْ خَرَجَ مِنَ الطَّاعَةِ وَفَارَقَ الْجَمَاعَةَ فَمَاتَ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً وَمَنْ قَاتَلَ تَحْتَ رَايَةٍ عُمِّيَّةٍ يَغْضَبُ لِعَصَبَةٍ أَوْ يَدْعُو إِلَى عَصَبَةٍ أَوْ يَنْصُرُ عَصَبَةً فَقُتِلَ فَقِتْلَةٌ جَاهِلِيَّةٌ وَمَنْ خَرَجَ عَلَى أُمَّتِى يَضْرِبُ بَرَّهَا وَفَاجِرَهَا وَلاَ يَتَحَاشَ مِنْ مُؤْمِنِهَا وَلاَ يَفِى لِذِى عَهْدٍ عَهْدَهُ فَلَيْسَ مِنِّى وَلَسْتُ مِنْهُ » .
Tercemesi:
Bize Şeybân b. Ferrûh, ona Cerîr b. Hâzim, ona Ğaylân b. Cerîr, ona Ebu Kays b. Riyâh, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İtaatten çıkan ve cemaatten ayrılan cahiliye ölümü üzerine ölmüştür. Körü körüne [açılmış] bir sancak altında savaşıp asabiyet içen öfkelenen, asabiyete davet eden ya da asabiyet için yardım eden savaşçı öldürül[se] cahiliye [üzerine] öldürülmüştür. Ümmetime karşı [silahlanıp] iyisini ve kötüsünü vuran, mümin olanını ayırmayan ve üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirmeyen benden değildir, ben de ondan değilim.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4786, /793
Senetler:
()
Konular:
Cahiliye, adetlerini sürdürmek
Cemaat, birlik olma
Tefrika, asabiyet / ırkçılık söylemi
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetim, Yöneticilik