حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ حَدَّثَنَا أَيْمَنُ بْنُ نَابِلٍ حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - أَنَّهَا قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، اعْتَمَرْتُمْ وَلَمْ أَعْتَمِرْ . فَقَالَ « يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ اذْهَبْ بِأُخْتِكَ فَأَعْمِرْهَا مِنَ التَّنْعِيمِ » . فَأَحْقَبَهَا عَلَى نَاقَةٍ فَاعْتَمَرَتْ.

Bize Amr b. Ali, ona Ebu Asım, ona Eymen b. Nâbil, ona da Kasım b. Muhammed şöyle rivayet etmiştir: Aişe (r.anha) "Ey Allah'ın Rasulü! Siz umre yaptınız fakat ben yapmadım" dedi. Bunun üzerine Peygamber (sav) "Abdurrahman, kız kardeşin Aişe'yi götür, Ten'im (mikat sınırından giriş yaparak) bir umre yaptır." buyurdu. Abdurrahman da Aişe'yi devesinin arkasına bindirerek umre yaptırdı.

Açıklama: Ten'im: Mekke’nin kuzeybatısında Kâbe’ye en yakın Harem sınırı.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 3, 1/491

حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى بْنُ حَمَّادٍ حَدَّثَنَا دَاوُدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُثْمَانَ بْنِ خُثَيْمٍ عَنْ يُوسُفَ بْنِ مَاهَكَ عَنْ حَفْصَةَ بِنْتِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى بَكْرٍ عَنْ أَبِيهَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ لِعَبْدِ الرَّحْمَنِ "يَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ أَرْدِفْ أُخْتَكَ عَائِشَةَ فَأَعْمِرْهَا مِنَ التَّنْعِيمِ فَإِذَا هَبَطْتَ بِهَا مِنَ الأَكَمَةِ فَلْتُحْرِمْ فَإِنَّهَا عُمْرَةٌ مُتَقَبَّلَةٌ."

Bize Abdüla'la b. Hammad, ona Davud b. Abdurrahman, ona Abdullah b. Osman b. Huseym, ona Yusuf b. Mâhek, ona Hafsa bt. Abdurrahman b. Ebu Bekir, ona da babasının rivayet ettiğine göre, Rasulullah (sav) Abdurrahman'a şöyle demiş: "Ya Abdurrahman! Kız kardeşin Aişe'yi terkine al, ona Ten'îm'den (ihrama sokarak) umre yaptır. Aişe'yi tepeden aşağıya indirdiğinde orada ihrama girsin. Çünkü bu makbul bir umredir."

Açıklama: Ten’im; Mekke’ye 6 km. mesafede ve Harem sınırları içinde olmakla birlikte Harem’den sayılmayan bir yerdir. Mekkelilerin mîkat mahallidir. Hanefî fukahası, Hz. Aişe'nin yaptığı bu umrenin, hayızlı olması sebebiyle daha önce yapamadığı umrenin kazası olduğunu söyler. Diğer üç mezheb ise, bu umrenin kaza olmadığını ifade ederler.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 81, /463

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِى خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى أَوْفَى "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم اعْتَمَرَ فَطَافَ بِالْبَيْتِ وَصَلَّى خَلْفَ الْمَقَامِ رَكْعَتَيْنِ وَمَعَهُ مَنْ يَسْتُرُهُ مِنَ النَّاسِ فَقِيلَ لِعَبْدِ اللَّهِ أَدَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْكَعْبَةَ قَالَ لاَ."

Bize Müsedded, ona Halid b. Abdullah, ona İsmail b. Ebu Halid, ona da Abdullah b. Ebu Evfâ (ra) rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) umre yapıp Kâbe'yi tavaf etmiş ve Makam-ı İbrahim'in arkasında iki rekât namaz kılmıştı. O sırada da yanında, kendisini insanlardan koruyan adamlar vardı. Abdullah'a (ra) Rasulullah (sav) Kâbe'nin içine girdi mi? diye sorulmuş, o da hayır! diye cevap vermiş."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 56, /442

حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ عَنْ خَالِدٍ عَنْ أَفْلَحَ عَنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - قَالَتْ "أَحْرَمْتُ مِنَ التَّنْعِيمِ بِعُمْرَةٍ فَدَخَلْتُ فَقَضَيْتُ عُمْرَتِى وَانْتَظَرَنِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِالأَبْطَحِ حَتَّى فَرَغْتُ وَأَمَرَ النَّاسَ بِالرَّحِيلِ." [قَالَتْ وَأَتَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْبَيْتَ فَطَافَ بِهِ ثُمَّ خَرَجَ.]

Bize Vehb b. Bakıyye, ona Halid, ona Eflah, ona el-Kasım, ona da Hz. Âişe (ra) şöyle demiştir: "Umre için Ten'im'den ihrama girdim ve Mekke'ye gelip umremi eda ettim. O sırada Rasûlullah (sav) beni el-Ebtah mevkiinde beklemekte idi. Nihayet ben umremi bitirince yola çıkmak için halka emir verdi." [Hz. Âişe, Hz. Peygamber Kâbe'ye geldi, onu tavaf etti, sonra yola çıktı dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 86, /465

وَقَالَ أَبَانُ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ دِينَارٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَائِشَةَ رضى الله عنها أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ مَعَهَا أَخَاهَا عَبْدَ الرَّحْمَنِ ، فَأَعْمَرَهَا مِنَ التَّنْعِيمِ ، وَحَمَلَهَا عَلَى قَتَبٍ . وَقَالَ عُمَرُ - رضى الله عنه - شُدُّوا الرِّحَالَ فِى الْحَجِّ ، فَإِنَّهُ أَحَدُ الْجِهَادَيْنِ .

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Eban b. Yezid arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 3, 1/491

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ عَنْ عَطَاءٍ عَنْ جَابِرٍ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ تُرْقِبُوا وَلاَ تُعْمِرُوا فَمَنْ أُرْقِبَ شَيْئًا أَوْ أُعُمِرَهُ فَهُوَ لِوَرَثَتِهِ."

Açıklama: Rukba: bağış yapılan kimsenin ölümü halinde malın kendisine dönmesi şartıyla yapılan bağış. Umra: Bağışlayanın veya lehine bağışta bulunulan kişinin hayatıyla sınırlı olarak yapılan hibe türü.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 88, /823

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ الْقَعْنَبِىُّ عَنْ مَالِكٍ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ مَالِكٍ الْجَزَرِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ كَعْبِ بْنِ عُجْرَةَ فِى هَذِهِ الْقِصَّةِ زَادَ "أَىَّ ذَلِكَ فَعَلْتَ أَجْزَأَ عَنْكَ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 43, /434

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ حَدَّثَنِى أَبِى عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ حَدَّثَنِى أَبَانُ - يَعْنِى ابْنَ صَالِحٍ - عَنِ الْحَكَمِ بْنِ عُتَيْبَةَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ كَعْبِ بْنِ عُجْرَةَ قَالَ أَصَابَنِى هَوَامُّ فِى رَأْسِى وَأَنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْحُدَيْبِيَةِ حَتَّى تَخَوَّفْتُ عَلَى بَصَرِى فَأَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى "( فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ )" الآيَةَ فَدَعَانِى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لِى "احْلِقْ رَأْسَكَ وَصُمْ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ أَوْ أَطْعِمْ سِتَّةَ مَسَاكِينَ فَرَقًا مِنْ زَبِيبٍ أَوِ انْسُكْ شَاةً." فَحَلَقْتُ رَأْسِى ثُمَّ نَسَكْتُ .

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 43, /434

حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ سَمُرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مِثْلَهُ .

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 87, /822

حَدَّثَنَا حَجَّاجُ بْنُ أَبِى يَعْقُوبَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ. [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَلِكَ رَوَاهُ عُقَيْلٌ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ وَيَزِيدُ بْنُ أَبِى حَبِيبٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ وَاخْتُلِفَ عَلَى الأَوْزَاعِىِّ فِى لَفْظِهِ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ وَرَوَاهُ فُلَيْحُ بْنُ سُلَيْمَانَ مِثْلَ حَدِيثِ مَالِكٍ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 88, /822