حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنِ الْحَجَّاجِ بْنِ حَجَّاجٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى عُتْبَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لَيُحَجَّنَّ الْبَيْتُ وَلَيُعْتَمَرَنَّ بَعْدَ خُرُوجِ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ " . تَابَعَهُ أَبَانُ وَعِمْرَانُ عَنْ قَتَادَةَ . وَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ عَنْ شُعْبَةَ قَالَ :" لاَ تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى لاَ يُحَجَّ الْبَيْتُ " . وَالأَوَّلُ أَكْثَرُ ، سَمِعَ قَتَادَةُ عَبْدَ اللَّهِ وَعَبْدُ اللَّهِ أَبَا سَعِيدٍ .

Bize Ahmed, ona babası, ona İbrahim, ona Haccâc b. Haccâc, ona Katâde, ona Abdullah b. Ebu Utbe, ona da Ebu Said el-Hudrî'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Ye'cûc ve Me'cûc'un çıkmasından sonra da Kabe'de hac ve umre yapılacaktır." Bu hadisi Katâde'den rivayet etmede Abdullah b. Ebu Utbe'ye, Ebân ve İmran mütâbaat etmişlerdir. Abdurrahman, Şu'be tarikiyle şu hadisi nakletmiştir: "Kabe hac edilmeyinceye kadar kıyamet kopmaz." Birinci rivayet daha çoktur. Katâde Abdullah b. Ebu Utbe'den nakletmiştir, Abdullah b. Ebu Utbe de Ebu Saîd'den nakilde bulunmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Eban b. Yezid arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 47, 1/506

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنِ الْحَجَّاجِ بْنِ حَجَّاجٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى عُتْبَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لَيُحَجَّنَّ الْبَيْتُ وَلَيُعْتَمَرَنَّ بَعْدَ خُرُوجِ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ " . تَابَعَهُ أَبَانُ وَعِمْرَانُ عَنْ قَتَادَةَ . وَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ عَنْ شُعْبَةَ قَالَ :" لاَ تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى لاَ يُحَجَّ الْبَيْتُ ". وَالأَوَّلُ أَكْثَرُ ، سَمِعَ قَتَادَةُ عَبْدَ اللَّهِ وَعَبْدُ اللَّهِ أَبَا سَعِيدٍ .

Bize Ahmed, ona babası, ona İbrahim, ona Haccâc b. Haccâc, ona Katâde, ona Abdullah b. Ebu Utbe, ona da Ebu Said el-Hudrî'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Ye'cûc ve Me'cûc'un çıkmasından sonra da Kabe'de hac ve umre yapılacaktır." Bu hadisi Katâde'den rivayet etmede Abdullah b. Ebu Utbe'ye, Ebân ve İmran mütâbaat etmişlerdir. Abdurrahman, Şu'be tarikiyle şu hadisi nakletmiştir: "Kabe hac edilmeyinceye kadar kıyamet kopmaz." Birinci rivayet daha çoktur. Katâde Abdullah b. Ebu Utbe'den nakletmiştir, Abdullah b. Ebu Utbe de Ebu Saîd'den nakilde bulunmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile İmran b. Dâver arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 47, 1/506

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنِ الْحَجَّاجِ بْنِ حَجَّاجٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى عُتْبَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لَيُحَجَّنَّ الْبَيْتُ وَلَيُعْتَمَرَنَّ بَعْدَ خُرُوجِ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ " . تَابَعَهُ أَبَانُ وَعِمْرَانُ عَنْ قَتَادَةَ . وَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ عَنْ شُعْبَةَ قَالَ :" لاَ تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى لاَ يُحَجَّ الْبَيْتُ" . وَالأَوَّلُ أَكْثَرُ ، سَمِعَ قَتَادَةُ عَبْدَ اللَّهِ وَعَبْدُ اللَّهِ أَبَا سَعِيدٍ .

Bize Ahmed, ona babası, ona İbrahim, ona Haccâc b. Haccâc, ona Katâde, ona Abdullah b. Ebu Utbe, ona da Ebu Said el-Hudrî'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Ye'cûc ve Me'cûc'un çıkmasından sonra da Kabe'de hac ve umre yapılacaktır." Bu hadisi Katâde'den rivayet etmede Abdullah b. Ebu Utbe'ye, Ebân ve İmran mütâbaat etmişlerdir. Abdurrahman, Şu'be tarikiyle şu hadisi nakletmiştir: "Kabe hac edilmeyinceye kadar kıyamet kopmaz." Birinci rivayet daha çoktur. Katâde Abdullah b. Ebu Utbe'den nakletmiştir, Abdullah b. Ebu Utbe de Ebu Saîd'den nakilde bulunmuştur.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Abdurrahman b. Mehdi arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 47, 1/506

حَدَّثَنِى أَبُو الطَّاهِرِ وَحَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى قَالاَ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ سَمِعْتُ سَعِيدَ بْنَ الْمُسَيَّبِ يَقُولُ قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "لِلْعَبْدِ الْمَمْلُوكِ الْمُصْلِحِ أَجْرَانِ." وَالَّذِى نَفْسُ أَبِى هُرَيْرَةَ بِيَدِهِ لَوْلاَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَالْحَجُّ وَبِرُّ أُمِّى لأَحْبَبْتُ أَنْ أَمُوتَ وَأَنَا مَمْلُوكٌ. قَالَ وَبَلَغَنَا أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ لَمْ يَكُنْ يَحُجُّ حَتَّى مَاتَتْ أُمُّهُ لِصُحْبَتِهَا. [قَالَ أَبُو الطَّاهِرِ فِى حَدِيثِهِ "لِلْعَبْدِ الْمُصْلِحِ." وَلَمْ يَذْكُرِ الْمَمْلُوكَ.]

Bize Ebu Tahir ve Harmele b. Yahya, o ikisine İbn Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihâb, ona Said b. el-Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "İşini iyi yapan köleye iki ecir vardır". Ebu Hureyre'nin nefsi elinde olan Allah'a yemin olsun ki Allah yolunda cihada katılmak, haccetmek ve anneme iyilik etmek olmasaydı, köle olarak ölmeyi dilerdim. Said b. el-Müseyyeb 'Bize ulaştığına göre, Ebu Hureyre annesiyle birlikte kaldığından dolayı, o vefat edene kadar hac yapmamıştır. [Ebu Tahir bu hadisi "İşini iyi yapan kul" şeklinde nakletmiş, köle ifadesini zikretmemiştir.]

• Müslim Sahîh-i Müslim Eymân 4320, /701

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنِ الْحَجَّاجِ بْنِ حَجَّاجٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى عُتْبَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " لَيُحَجَّنَّ الْبَيْتُ وَلَيُعْتَمَرَنَّ بَعْدَ خُرُوجِ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ " . تَابَعَهُ أَبَانُ وَعِمْرَانُ عَنْ قَتَادَةَ . وَقَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ عَنْ شُعْبَةَ قَالَ: " لاَ تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى لاَ يُحَجَّ الْبَيْتُ" . وَالأَوَّلُ أَكْثَرُ ، سَمِعَ قَتَادَةُ عَبْدَ اللَّهِ وَعَبْدُ اللَّهِ أَبَا سَعِيدٍ .

Bize Ahmed, ona babası, ona İbrahim, ona Haccâc b. Haccâc, ona Katâde, ona Abdullah b. Ebu Utbe, ona da Ebu Said el-Hudrî'nin (ra) söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Ye'cûc ve Me'cûc'un çıkmasından sonra da Kabe'de hac ve umre yapılacaktır." Bu hadisi Katâde'den rivayet etmede Abdullah b. Ebu Utbe'ye, Ebân ve İmran mütâbaat etmişlerdir. Abdurrahman, Şu'be tarikiyle şu hadisi nakletmiştir: "Kabe hac edilmeyinceye kadar kıyamet kopmaz." Birinci rivayet daha çoktur. Katâde Abdullah b. Ebu Utbe'den nakletmiştir, Abdullah b. Ebu Utbe de Ebu Saîd'den nakilde bulunmuştur.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 47, 1/506

وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى فُدَيْكٍ أَخْبَرَنَا الضَّحَّاكُ عَنْ نَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَحِلُّ لاِمْرَأَةٍ تُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ تُسَافِرُ مَسِيرَةَ ثَلاَثِ لَيَالٍ إِلاَّ وَمَعَهَا ذُو مَحْرَمٍ."

Bize Muhammed b. Râfi, ona İbn Ebu Füdeyk, ona Dahhak, ona Nafi, ona da Abdullah b. Ömer'in (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah'a ve ahiret Günü'ne iman eden hiçbir kadına, yanında herhangi bir mahremi olmaksızın üç gecelik bir yolculuğa çıkması helal değildir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3260, /536

حَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَحِلُّ لاِمْرَأَةٍ تُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ تُسَافِرُ مَسِيرَةَ يَوْمٍ إِلاَّ مَعَ ذِى مَحْرَمٍ."

Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya b. Said, ona İbn Ebu Zi'b, ona Said b. Ebu Said, ona babası, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah'a ve ahiret gününe iman eden hiçbir kadına, yanında herhangi bir mahremi olmaksızın bir günlük bir yolculuğa çıkması helal değildir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3267, /537

وَحَدَّثَنِى أَبُو الطَّاهِرِ وَحَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى قَالاَ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يُونُسُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ أَنَّ سَالِمَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ أَخْبَرَهُ "أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عُمَرَ كَانَ يُقَدِّمُ ضَعَفَةَ أَهْلِهِ فَيَقِفُونَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ بِالْمُزْدَلِفَةِ بِاللَّيْلِ فَيَذْكُرُونَ اللَّهَ مَا بَدَا لَهُمْ ثُمَّ يَدْفَعُونَ قَبْلَ أَنْ يَقِفَ الإِمَامُ وَقَبْلَ أَنْ يَدْفَعَ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقْدَمُ مِنًى لِصَلاَةِ الْفَجْرِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَقْدَمُ بَعْدَ ذَلِكَ فَإِذَا قَدِمُوا رَمَوُا الْجَمْرَةَ وَكَانَ ابْنُ عُمَرَ يَقُولُ أَرْخَصَ فِى أُولَئِكَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم."

Bana Ebu't-Tâhir ve Harmele b. Yahya, o ikisine İbn Vehb, ona Yunus, ona İbn Şihâb'ın rivayet ettiğine göre Salim b. Abdullah kendisine şunu haber verdi: "Abdullah b. Ömer ailesinin zayıf olanlarını önden gönderir, onlar gece vakti Müzdelife'de Meşar-i Haram'ın yanında vakfe yapar ve kendilerine nasip olduğu kadarıyla Allah'ı anarlar, sonra da imam vakfe yapıp ayrılmadan önce onlar ayrılıp (Mina'ya) giderlerdi. Aralarından kimisi Mina'ya sabah namazı vaktinde ulaşır, kimisi bundan sonra ulaşırdı. Mina'ya geldiklerinde de Cemreye taş atarlardı. İbn Ömer; Rasulullah'ın (sav) onlara (kadınlara ve çocuklara) bu hususta ruhsat verdiğini söylerdi."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3130, /517

حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ "أَنَّ أَبَا بَكْرٍ وَعُمَرَ وَابْنَ عُمَرَ كَانُوا يَنْزِلُونَ الأَبْطَحَ." [قَالَ الزُّهْرِىُّ وَأَخْبَرَنِى عُرْوَةُ عَنْ عَائِشَةَ أَنَّهَا لَمْ تَكُنْ تَفْعَلُ ذَلِكَ وَقَالَتْ إِنَّمَا نَزَلَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لأَنَّهُ كَانَ مَنْزِلاً أَسْمَحَ لِخُرُوجِهِ.]

Bize Abd b. Humeyd, ona Abdürrezzak, ona Mamer, ona (İbn Şihab) ez-Zührî, ona da Salim'in rivayet ettiğine göre; "Ebu Bekir, Ömer ve İbn Ömer Abtah'ta konaklarlardı." [ez-Zührî dedi ki: Bana Urve'nin haber verdiğine göre Hz. Aişe bunu (Abtah'ta konaklama işini) yapmaz ve şöyle derdi: Rasulullah'ın (sav) orada konaklamasının sebebi ancak, yola çıkmak için daha kolay ve elverişli bir yer oluşundan dolayıdır.]

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3171, /523

وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَكَّارِ بْنِ الرَّيَّانِ وَسُرَيْجُ بْنُ يُونُسَ - وَاللَّفْظُ لِسُرَيْجٍ - قَالاَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ أَخْبَرَنِى مُوسَى بْنُ عُقْبَةَ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِيهِ "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أُتِىَ وَهُوَ فِى مُعَرَّسِهِ مِنْ ذِى الْحُلَيْفَةِ فِى بَطْنِ الْوَادِى فَقِيلَ إِنَّكَ بِبَطْحَاءَ مُبَارَكَةٍ. قَالَ مُوسَى وَقَدْ أَنَاخَ بِنَا سَالِمٌ بِالْمُنَاخِ مِنَ الْمَسْجِدِ الَّذِى كَانَ عَبْدُ اللَّهِ يُنِيخُ بِهِ يَتَحَرَّى مُعَرَّسَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ أَسْفَلُ مِنَ الْمَسْجِدِ الَّذِى بِبَطْنِ الْوَادِى بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْقِبْلَةِ وَسَطًا مِنْ ذَلِكَ."

Bize Muhammed b. Bekkâr b. er-Reyyân ve Süreyc b. Yunus, -lafız Süreyc’e aittir-, o ikisine İsmail b. Cafer, ona Musa b. Ukbe, ona Salim b. Abdullah b. Ömer, ona babasının rivayet ettiğine göre; "Hz. Peygamber (sav) Zülhuleyfe’de vadinin iç tarafında istirahat ettiği esnada, birileri gelerek ona: "Sen gerçekten mübarek bir Bathâ’dasın." denilmiştir. Musa dedi ki: Salim de Abdullah’ın vaktiyle mescitte, devesini çöktürdüğü yerde develerimizi çöktürmemizi sağladı. Abdullah bunu yaparak Rasulullah'ın (sav) istirahate çekildiği yeri isabet ettirmek istiyordu. Burası ise vadinin iç tarafındaki mescidin aşağısındadır. Onunla kıble arasında ortada bir yerdedir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Hac, 3286, /540