حدثنا إسماعيل قال حدثني مالك عن عبد الله بن دينار : أن عبد الله بن عمر كتب إلى عبد الملك بن مروان يبايعه فكتب إليه بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الملك أمير المؤمنين من عبد الله بن عمر سلام عليك فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو وأقر لك بالسمع والطاعة على سنة الله وسنة رسوله فيما استطعت
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165943, EM001119
Hadis:
حدثنا إسماعيل قال حدثني مالك عن عبد الله بن دينار : أن عبد الله بن عمر كتب إلى عبد الملك بن مروان يبايعه فكتب إليه بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الملك أمير المؤمنين من عبد الله بن عمر سلام عليك فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو وأقر لك بالسمع والطاعة على سنة الله وسنة رسوله فيما استطعت
Tercemesi:
Abdullah ibni Dinar'dan rivayet edildiğine göre, Abdullah ibni Ömer, Abdülmelik ibni Mervan'a bîat ettiğine dair mektup yazdı. Ona şöyle yazdı: .
«— BismilIMıirrahmanirrahîm == Allah'ın adiyle...
— Abdullah ibni Ömer'den müminlerin Emîr'i Abdülmelik'e!.. Selâ-mün Aleyke == Allah'ın. selâmeti üzerine olsun. Senden dolayı öyle bir Allah'a şükrederim ki, ondan başka hiç bir İlâh yoktur. Gücümün yettiği yerde de, Allah'ın sünneti ve Resulünün sünneti üzere itaati ve boyun eğmeği sana ikrar ederim.»[968]
Sünnet özere mektuba başlama şekli şöyle :
a) Besmeleyi önce yazmak.
b) Mektubun kimden kime yazıldığını bildirmek.
c) Kısa olarak maksadı yazmak.
Fazla medihlerle uzun ve çapraşık ifadeler kullanmak, -hem riyakârlık olur, hem İsrafa ve hem de' karşı tarafı yormağa sebep teşkil eder. Bu gibi yazışmalardan kaçınmalıdır. (Bu haberi, Buhârî, Sahîh'İnde ve İmam Malik de Muvatta'ında tahriç etmişlerdir. Fadlu'llah : C. II, s. 542, dip not).[969]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1119, /854
Senetler:
()
Konular:
Biat, biat alımı
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Sünnet, Abdullah b. Ömer'in uygulamaları
حدثنا قبيصة قال حدثنا سفيان عن زيد بن أسلم قال : أرسلني أبي إلى بن عمر فرأيته يكتب بسم الله الرحمن الرحيم أما بعد
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165944, EM001120
Hadis:
حدثنا قبيصة قال حدثنا سفيان عن زيد بن أسلم قال : أرسلني أبي إلى بن عمر فرأيته يكتب بسم الله الرحمن الرحيم أما بعد
Tercemesi:
Z-eyd ibni Eslem'den rivayet edildiğine göre demiştir ki, babam beü îbni Ömer'e gönderdi. Onun şöyle mektup yazdığını gördüm:
— RismiUâMrrahmanirrahîm = Rahman ve Rahîm olan Allah'ın adiyle... Amma Ba'dü = Bundan sonra:»[970]
Bundan önceki haberde, mektuba nasıl başlandığt ve yazılış şekli beyan edilmişti. Burada Arapça yazışma ve ifadelerde kullanılan bir usûle işaret edilmektedir. Yazışmalarda besmele getirilip Allah'a hamd edildikten
sonra maksada geçilirken (-i«ıL1 = Bundan sonra, imdi konuya gelince) tâbiri ile söze başlanır ki, bu âdettir. İşte burada böyle bir ifade ile konuya başlamanın ötedenberi âdet olduğuna dikkat çekilmektedir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1120, /855
Senetler:
()
Konular:
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Sünnet, Abdullah b. Ömer'in uygulamaları
حدثنا إسماعيل بن أبي أويس قال حدثنا بن أبي الزناد عن أبيه عن خارجة بن زيد عن : كبراء آل زيد بن ثابت أن زيد بن ثابت كتب بهذه الرسالة بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165946, EM001122
Hadis:
حدثنا إسماعيل بن أبي أويس قال حدثنا بن أبي الزناد عن أبيه عن خارجة بن زيد عن : كبراء آل زيد بن ثابت أن زيد بن ثابت كتب بهذه الرسالة بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد
Tercemesi:
Zeyd ibni Sabit ailesinin büyüklerinden rivayet edildiğine göre, Zeyd ibni Sabit şu mektubu yazmıştır :
« Bismillahirraîhmanirraihim = Rahman ve Rahim olan Allah'ın adiyle... Zeyd ibni Sabit'den, Müminlerin Emîri, Allah'ın kulu Muaviye'-ye: Selâm ve Allah'ın rahmeti üzerine olsun, müminlerin Emîri. Senden dolayı öyle bir Allah'a şükrederim ki, ondan başka hiç bir İlâh yoktur. Amma ba'dü = Bundan sonra...»[974]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1122, /855
Senetler:
()
Konular:
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
حدثنا محمد الأنصاري قال حدثنا أبو مسعود الجريري قال : سأل رجل الحسن عن قراءة بسم الله الرحمن الرحيم قال تلك صدور الرسائل
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165947, EM001123
Hadis:
حدثنا محمد الأنصاري قال حدثنا أبو مسعود الجريري قال : سأل رجل الحسن عن قراءة بسم الله الرحمن الرحيم قال تلك صدور الرسائل
Tercemesi:
Ebû Mes'ûd El-Cerîrî anlatarak demiştir ki, bir adam Hasan'a (El-Basrî'ye) Bismillâhirrahmanirrahîm'i okuyuştan sordu. O da:
«— Bu bütün mektup ve yazıların başıdır.» dedi.[976]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1123, /856
Senetler:
()
Konular:
Besmele, her işe besmele ile başlamak
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
حدثنا قتيبة قال حدثنا يحيى بن زكريا عن بن عون عن نافع قال : كانت لابن عمر حاجة إلى معاوية فأراد أن يكتب إليه فقالوا ابدأ به فلم يزالوا به حتى كتب بسم الله الرحمن الرحيم إلى معاوية
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165948, EM001124
Hadis:
حدثنا قتيبة قال حدثنا يحيى بن زكريا عن بن عون عن نافع قال : كانت لابن عمر حاجة إلى معاوية فأراد أن يكتب إليه فقالوا ابدأ به فلم يزالوا به حتى كتب بسم الله الرحمن الرحيم إلى معاوية
Tercemesi:
Nafİ'den rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:
«— İbni Ömer'in Muaviyç'de görülecek bir işi vardı da, ona mektup yazmak istedi. Ona dediler ki, yazmaya kaşla. Böylece ona ısrar ettiler, nihayet yazdı:.
— Bismillâhirrahmanirrahîm. Muaviye'ye...»[978]
Burada da mektuba besmele ile başlanmakta ve ondan sonra kime mektup yazıldığı ifade edilmektedir. Zamanımızdaki mektuplaşmalarda önce mektup yazılanın İsmi veya unvanı kaydedilmekte olup, mektubun sonuna da yazanın ismi konmaktadır. Besmele ve selâma riayet edilince, böyle bir yolu takip etmenin bir mahzuru yoktur. Aşırı medih ve tazim ifadeleri kullanılmaz, maksat dışı söz söylenmez ve tahkir durumuna düşülmez.[979]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1124, /856
Senetler:
()
Konular:
Besmele, her işe besmele ile başlamak
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Sünnet, Abdullah b. Ömer'in uygulamaları
وعن بن عون عن أنس بن سيرين قال : كتبت لابن عمر فقال اكتب بسم الله الرحمن الرحيم أما بعد إلى فلان
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165949, EM001125
Hadis:
وعن بن عون عن أنس بن سيرين قال : كتبت لابن عمر فقال اكتب بسم الله الرحمن الرحيم أما بعد إلى فلان
Tercemesi:
Enes ibni Sîrîn'den rivayet edildiğine göre, demiştir ki, İbni Ömer'e (kâtip olarak) mektup yazdım da bana:
«— Bismillahirrahmanirrahîm, Amma Ba'dü = Bundan sonra: Falancaya...» diye yaz, dedi.[980]
Bu haberde de Besmele ile mektuba başlanması gerektiğine ve maksada geçerken «Amma Ba'dü» İfadesinin kullanıldığına İşaret edilmektedir. (Her iki haber için başka bir kaynak bulunamamıştır.).[981]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1125, /857
Senetler:
()
Konular:
Besmele, her işe besmele ile başlamak
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Sünnet, Abdullah b. Ömer'in uygulamaları
وعن بن عون عن أنس بن سيرين قال : كتب رجل بين يدي بن عمر بسم الله الرحمن الرحيم لفلان فنهاه بن عمر وقال قل بسم الله هو له
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165950, EM001126
Hadis:
وعن بن عون عن أنس بن سيرين قال : كتب رجل بين يدي بن عمر بسم الله الرحمن الرحيم لفلان فنهاه بن عمر وقال قل بسم الله هو له
Tercemesi:
Yine İbni Sirin’den rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir:Bir adam önünde İbni Ömer (katiplik ederek):
Bismillahirrahmanirrahim, falancaya.. diye mektup yazdı da İbni Ömer onu yasaklayıp şöyle dedi:
Bismillah de , bu onun yerini tutar.[982]
Cenab-ı Hakk’ın zatına mahsus olan ve bütün kemal sıfatlarını içinde toplayan isim Allah lafzı Celilidir.Yalnız bu zikredilerek Besmele çekmek, Rahman ve rahim sıfatlarını anarak Besmele getirmeye kifayet eder.daha kısa bir ifade ile maksat elde edilir.Hayvan boğazlarken dahi yalnız Bismillah demek kafi gelir, hayvanın eti helal olur.Bununla beraber Rahman ve Rahim sıfatlarını kullanarak Besmele getirmek iyidir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1126, /857
Senetler:
()
Konular:
Besmele, her işe besmele ile başlamak
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Sünnet, Abdullah b. Ömer'in uygulamaları
حدثنا إسماعيل قال حدثني بن أبي الزناد عن خارجة بن زيد عن : كبراء آل زيد أن زيدا كتب بهذه الرسالة لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165951, EM001127
Hadis:
حدثنا إسماعيل قال حدثني بن أبي الزناد عن خارجة بن زيد عن : كبراء آل زيد أن زيدا كتب بهذه الرسالة لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد
Tercemesi:
Zeyd (İbni Sabit) ailesinin büyüklerinden rivayet edildiğine göre, Zeyd şu mektubu yazdı:
«— Zeyd ibni Sabit'den mü'minlenn Emîri, Allah'ın kulu Muaviye'ye! Selâm ve Allah'ın rahmeti üzerine olsun, Müminlerin Emîri, Ben, senden dolayı öyle bir Allah'a şükrederim ki, ondan başka hiç bir İlâh yoktur. Bundan sonra, (hamd ve selâmı getirdikten sonra)...[984]
Bu haber 1122 sayıda geçmişti. Ancak orada mektubun basında Besmelenin yazılı olduğu rivayet edilmekte olduğu halde burada düşmüştür. Bİr unutma eseri olabilir. Zaten bu bölümdeki diğer haberlerde mektuplara
Besrneîe ile başlandığı görülmektedir.[985]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1127, /857
Senetler:
()
Konular:
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
حدثنا موسى قال حدثنا أبو عوانة قال حدثنا عمر عن أبيه عن أبي هريرة سمعه يقول قال النبي صلى الله عليه وسلم : إن رجلا من بني إسرائيل وذكر الحديث وكتب إليه صاحبه من فلان إلى فلان
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165952, EM001128
Hadis:
حدثنا موسى قال حدثنا أبو عوانة قال حدثنا عمر عن أبيه عن أبي هريرة سمعه يقول قال النبي صلى الله عليه وسلم : إن رجلا من بني إسرائيل وذكر الحديث وكتب إليه صاحبه من فلان إلى فلان
Tercemesi:
— Ebû HüreyreMin şöyle dediği işitilmiştir:
— Peygamber (SaUnlUÛıli Aleyhi-ve Setkm) buyurdu.:
«— İsrta Çoğullarından bir. adam —(diyerek) hadîsi anlattı— (alacaklı) arkadaşıma mektup yazdı:
— Falancadan falancaya, (diye mektuba başladı).»[986]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1128, /858
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, Ehl-i kitapla bilgi alışverişi
Ehl-i Kitab, Ehl-i kitap ile ilişkiler
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
حدثنا بن أبي مريم قال أخبرنا بن أبي الزناد قال حدثني أبي : أنه أخذ هذه الرسالة من خارجة بن زيد ومن كبراء آل زيد بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد فإنك تسألني عن ميراث الجد والإخوة فذكر الرسالة ونسأل الله الهدى والحفظ والتثبت في أمرنا كله ونعوذ بالله أن نضل أو نجهل أو نتكلف ما ليس لنا به علم والسلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله وبركاته ومغفرته وكتب وهيب يوم الخميس لثنتي عشرة بقيت من رمضان سنة اثنتين وأربعين
Öneri Formu
Hadis Id, No:
165955, EM001131
Hadis:
حدثنا بن أبي مريم قال أخبرنا بن أبي الزناد قال حدثني أبي : أنه أخذ هذه الرسالة من خارجة بن زيد ومن كبراء آل زيد بسم الله الرحمن الرحيم لعبد الله معاوية أمير المؤمنين من زيد بن ثابت سلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله فإني أحمد إليك الله الذي لا إله إلا هو أما بعد فإنك تسألني عن ميراث الجد والإخوة فذكر الرسالة ونسأل الله الهدى والحفظ والتثبت في أمرنا كله ونعوذ بالله أن نضل أو نجهل أو نتكلف ما ليس لنا به علم والسلام عليك أمير المؤمنين ورحمة الله وبركاته ومغفرته وكتب وهيب يوم الخميس لثنتي عشرة بقيت من رمضان سنة اثنتين وأربعين
Tercemesi:
Harice ibni Zeyd'den ve Zeyd ailesinin büyüklerinden şu mektubun alındığı rivayet edilmiştir:
BİSMİLLAHİİRAHMANÎRRAHİM
Zeyd ibni Sabit'den Allah'ın "kulu, müminlerin Emîri Mnaviye'ye.
Selâmun Aleyke s= Selâm üzerine olsun, müminlerin Emîrİ, Allah'ın raJhmeti de... Senden dolayı Öyle bir Allah'a ham d ederim ki, ondan Ifraşka hiç bir İlâh yoktur. Bundan sonra: Sen bana dede ve kardeşlerin mirasından soruyorsun, (diyerek râvi mektubu anlattı. Sonra mektubu şöyle bitirdi :) Biz AUah'dan hidayet ve her işimizde sebat ile muhafaza isteriz. Bir de sapıtmaktan yahut cahil kalmaktan yahut bilmediğimiz şeyden sorumlu tutulmamızdan Allah'a sığınırız. Selâm üzerine olsun müminlerin Euûri, Allah'ın rahmeti ve bereketleri ve mağfireti de... Bu mektubu Vüheyb yazdı, (ihicrî) 42, 12/Ramazan, perşembe günü.[992]
Daha önceki 1119 ve 1122 sayılı haberlerde mektup yazmada takip edilen usûl belirtilmişti. Burada farklı olarak mektubun sonunda da, başlangıcında olduğu gibi, selâm getirmenin ve tarih yazmanın ve mektubu kaleme alanın adım kaydetmenin ayrıca bir usûl olduğu görülmektedir. Bugünkü yazışmalar da bu şekilde yapılmakta, bazan tarih başa ve bazan da sona koyulmaktadsr.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1131, /860
Senetler:
()
Konular:
Kültürel Hayat, yazışmalar, sahabelerin vs.
Yargı, miras Hukuku