حَدَّثَنَا مُجَاهِدُ بْنُ مُوسَى وَأَبُو بَكْرِ بْنُ النَّضْرِ بْنِ أَبِى النَّضْرِ وَهَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ جَمِيعًا عَنْ أَبِى النَّضْرِ قَالَ أَبُو بَكْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو النَّضْرِ - يَعْنِى هَاشِمَ بْنَ الْقَاسِمِ - حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ الْمُغِيرَةِ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا صَلَّى الْغَدَاةَ جَاءَ خَدَمُ الْمَدِينَةِ بِآنِيَتِهِمْ فِيهَا الْمَاءُ فَمَا يُؤْتَى بِإِنَاءٍ إِلاَّ غَمَسَ يَدَهُ فِيهَا فَرُبَّامَا جَاءُوهُ فِى الْغَدَاةِ الْبَارِدَةِ فَيَغْمِسُ يَدَهُ فِيهَا."

Bize Mücahid b. Musa, Ebu Bekir b. Nadr b. Ebu Nadr ve Harun b. Abdullah, onlara Ebu Nadr, ona Ebu Bekir, ona Ebu -Nadr -Haşim b. Kasım-, ona Süleyman b. el-Müğîra, ona Sabit, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) sabah namazını kıldığı vakit, Medine'nin hizmetçileri içi su dolu kaplarla (O'nun yanına) gelirlerdi. Her hangi bir kap getirildiğinde elini içine daldırırdı. Ona çok defalar sabahın soğuğunda getirdiklerinde de yine elini o kaplara daldırırdı."

Açıklama: Medineli sahâbe Resulullah'ın (sav) mübarek elinin dokunduğu su ile teberrük etmek maksadıyla O'na sabahları su dolu kaplarını gönderirler, Hz. Peygamber de onları kırmaz, hava soğuk da olsa isteklerini geri çevirmezdi. Bu hadisin olduğu bâba "Nebî'nin (sav) İnsanlara Yakın Olması ve O'nunla Teberrükte Bulunmaları" başlığının seçilmesi de bu manaya işaret etmektedir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6042, /977

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَهَنَّادُ بْنُ السَّرِىِّ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ مَنْصُورٍ ح وَحَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ وَعُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ - وَاللَّفْظُ لِزُهَيْرٍ - قَالَ إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا وَقَالَ الآخَرَانِ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "إِذَا كُنْتُمْ ثَلاَثَةً فَلاَ يَتَنَاجَى اثْنَانِ دُونَ الآخَرِ حَتَّى تَخْتَلِطُوا بِالنَّاسِ مِنْ أَجْلِ أَنْ يُحْزِنَهُ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Hennâd b. Serî, o ikisine Ebu Ahvas, ona Mansur; (T) Bize Züheyr b. Harb, Osman b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim –lafız Züheyr'e aittir-, onlara Cerir, ona Mansur, ona Ebu Vâil, ona da Abdullah, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Üç kişi (bir arada) bulunduğunuzda, (başka) insanların arasına karışıncaya kadar, (sizden) iki kişi, diğerini bırakıp da (kendi aralarında) gizlice konuşmasın. Zira bu, onu (üçüncü kişiyi) üzer."

• Müslim Sahîh-i Müslim Selâm 5696, /925

وَحَدَّثَنَاهُ أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ جَمِيعًا عَنْ إِسْمَاعِيلَ - وَاللَّفْظُ لأَحْمَدَ - قَالاَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ عَنْ أَنَسٍ قَالَ: "لَمَّا قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْمَدِينَةَ أَخَذَ أَبُو طَلْحَةَ بِيَدِى فَانْطَلَقَ بِى إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أَنَسًا غُلاَمٌ كَيِّسٌ فَلْيَخْدُمْكَ. قَالَ فَخَدَمْتُهُ فِى السَّفَرِ وَالْحَضَرِ وَاللَّهِ مَا قَالَ لِى لِشَىْءٍ صَنَعْتُهُ لِمَ صَنَعْتَ هَذَا هَكَذَا وَلاَ لِشَىْءٍ لَمْ أَصْنَعْهُ لِمَ لَمْ تَصْنَعْ هَذَا هَكَذَا"

Bize Ahmed b. Hanbel ve Züheyr b. Harb, İsmail'den -lafız Ahmed'e aittir-, o ikisine İsmail b. İbrahim, ona Abdülaziz, ona Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) Medine'ye geldiğinde (üvey babam olan) Ebu Talha elimden tuttu ve beni O'nun yanına götürerek; ey Allah'ın elçisi! Enes, akıllı bir çocuktur. Sana hizmet etsin dedi. Ben Hz. Peygamber'e (sav) yolculukta ve evinde ikamet ederken (olmak üzere dokuz sene boyunca) hizmet ettim. Allah'a yemin ederim ki bana yaptığım bir şey için (asla) bunu neden böyle yaptın; yapmadığım bir şey için de (asla) bunu neden böyle yapmadın demedi."

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6013, /972

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ حَدَّثَنَا زَكَرِيَّاءُ حَدَّثَنِى سَعِيدٌ - وَهُوَ ابْنُ أَبِى بُرْدَةَ - عَنْ أَنَسٍ قَالَ: "خَدَمْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تِسْعَ سِنِينَ فَمَا أَعْلَمُهُ قَالَ لِى قَطُّ لِمَ فَعَلْتَ كَذَا وَكَذَا وَلاَ عَابَ عَلَىَّ شَيْئًا قَطُّ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve İbn Nümeyr, o ikisine Muhammed b. Bişr, ona Zekeriya, ona Said -b. Ebu Bürde-, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Ben Rasulullah'a (sav) dokuz sene hizmet ettim. Bana hiç bir kez niye bunu böyle yaptın demedi. Beni yaptığım bir şey için de asla ayıplamadı."

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6014, /972

حَدَّثَنِى أَبُو مَعْنٍ الرَّقَاشِىُّ زَيْدُ بْنُ يَزِيدَ أَخْبَرَنَا عُمَرُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا عِكْرِمَةُ - وَهُوَ ابْنُ عَمَّارٍ - قَالَ قَالَ إِسْحَاقُ قَالَ أَنَسٌ "وَاللَّهِ لَقَدْ خَدَمْتُهُ تِسْعَ سِنِينَ مَا عَلِمْتُهُ قَالَ لِشَىْءٍ صَنَعْتُهُ لِمَ فَعَلْتَ كَذَا وَكَذَا أَوْ لِشَىْءٍ تَرَكْتُهُ هَلاَّ فَعَلْتَ كَذَا وَكَذَا."

Bana Ebu Ma'n er-Rakâşî Zeyd b. Yezid, ona Ömer b. Yunus, ona İkrime -b. Ammar-, ona da İshak rivayet ettiğine göre Enes (ra) şöyle demiştir: "Hz. Peygamber'e (sav) dokuz sene hizmet ettim. Onun yaptığım bir şey için bana neden böyle yaptın veya yapmadığım bir şey için keşke şöyle şöyle yapsaydın dediğini hatırlamam."

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6016, /973

حَدَّثَنَا أَبُو الرَّبِيعِ الْعَتَكِىُّ وَحَامِدُ بْنُ عُمَرَ وَقُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَأَبُو كَامِلٍ جَمِيعًا عَنْ حَمَّادِ بْنِ زَيْدٍ قَالَ أَبُو الرَّبِيعِ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ حَدَّثَنَا أَيُّوبُ عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى بَعْضِ أَسْفَارِهِ وَغُلاَمٌ أَسْوَدُ يُقَالُ لَهُ أَنْجَشَةُ يَحْدُو فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "يَا أَنْجَشَةُ رُوَيْدَكَ سَوْقًا بِالْقَوَارِيرِ."

Bize Ebu Rabi el-Atekî, Hamid b. Ömer, Kuteybe b. Said ve Ebu Kamil, onlara Hammad b. Zeyd, ona Hammad, ona Eyyüb, ona Ebû Kilabe, ona da Enes (ra) şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah'ın (sav) seferlerinden birinde Enceşe adında zenci bir hizmetkar develeri sürüyordu. Rasulullah (sav) ona; "ey Enceşe! Cam şişelerini (onlar gibi narin kadınları) taşıyan develeri yavaş sür! (ki bayanlar rahatsız olmasınlar)" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6036, /976

وَحَدَّثَنَا أَبُو الرَّبِيعِ الْعَتَكِىُّ وَحَامِدُ بْنُ عُمَرَ وَأَبُو كَامِلٍ قَالُوا حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ بِنَحْوِهِ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى بَعْضِ أَسْفَارِهِ وَغُلاَمٌ أَسْوَدُ يُقَالُ لَهُ أَنْجَشَةُ يَحْدُو فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "يَا أَنْجَشَةُ رُوَيْدَكَ سَوْقًا بِالْقَوَارِير."

Bize Ebu Rabi' el-Atekî, Hamid b. Ömer ve Ebu Kamil, onlara Hammad, ona Sabit, ona da Enes b. Malik (ra) bu hadisin benzerini rivayet etmiştir: Rasulullah'ın (sav) seferlerinden birinde Enceşe adında zenci bir delikanlı develeri sevk ediyordu. Rasulullah (sav) ona; "ey Enceşe! Cam şişelerini (onlar gibi narin kadınları) taşıyan develeri yavaş sür! (ki bayanlar rahatsız olmasınlar)" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6037, /976

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ سَلَمَةَ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّ امْرَأَةً كَانَ فِى عَقْلِهَا شَىْءٌ فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ لِى إِلَيْكَ حَاجَةً فَقَالَ: "يَا أُمَّ فُلاَنٍ انْظُرِى أَىَّ السِّكَكِ شِئْتِ حَتَّى أَقْضِىَ لَكِ حَاجَتَكِ." فَخَلاَ مَعَهَا فِى بَعْضِ الطُّرُقِ حَتَّى فَرَغَتْ مِنْ حَاجَتِهَا.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Yezid b. Harun, ona Hammad b. Seleme, ona Sabit, ona da Enes şöyle nakletti: Aklında biraz rahatsızlık olan bir kadın; ey Allah'ın Rasulü! Sana ihtiyacım var dedi. Hz. Peygamber (sav); "ey Falanca'nın annesi! Yolun istediğin tarafını seç (ve orada dur) ki senin ihtiyacını (dinleyeyim ve) karşılayayım" buyurdu. (Rasulullah daha sonra) kadının ihtiyacını giderene kadar onla beraber yolun bir tarafında durdu (ve kadının derdini dinledi).

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6044, /977

حَدَّثَنَاهُ أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم شَيْئًا قَطُّ بِيَدِهِ وَلاَ امْرَأَةً وَلاَ خَادِمًا إِلاَّ أَنْ يُجَاهِدَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا نِيلَ مِنْهُ شَىْءٌ قَطُّ فَيَنْتَقِمَ مِنْ صَاحِبِهِ إِلاَّ أَنْ يُنْتَهَكَ شَىْءٌ مِنْ مَحَارِمِ اللَّهِ فَيَنْتَقِمَ لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ."

Bize Ebu Küreyb, ona Ebu Üsame, ona Hişam, ona babası, ona da Hz. Aişe (r.anha) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) eliyle hiçbir şeye ne bir kadına ne de bir hizmetçiye vurmamıştı. Sadece Allah yolunda savaşırken güç kullanmıştır. Kendisine yapılan bir şey sebebiyle asla intikam almamıştır. Sadece Allah'ın (ac) yasakları çiğnendiği zaman Allah için intikam almıştır."

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6050, /978

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَابْنُ نُمَيْرٍ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدَةُ وَوَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ كُلُّهُمْ عَنْ هِشَامٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ. [عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم شَيْئًا قَطُّ بِيَدِهِ وَلاَ امْرَأَةً وَلاَ خَادِمًا إِلاَّ أَنْ يُجَاهِدَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا نِيلَ مِنْهُ شَىْءٌ قَطُّ فَيَنْتَقِمَ مِنْ صَاحِبِهِ إِلاَّ أَنْ يُنْتَهَكَ شَىْءٌ مِنْ مَحَارِمِ اللَّهِ فَيَنْتَقِمَ لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ.] يَزِيدُ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve İbn Nümeyr, o ikisine Abde ve Veki' (T) Bize Ebu Küreyb, ona Ebu Muaviye, onlara Hişam şu isnatla yani [ona babası, ona da Hz. Aişe (r.anha) şöyle rivayet eder: Rasulullah (sav) eliyle hiçbir şeye ne bir kadına ne de bir hizmetçiye vurmamıştı. Sadece Allah yolunda savaşırken güç kullanmıştır. Kendisine yapılan bir şey sebebiyle asla intikam almamıştır. Sadece Allah'ın (ac) yasakları çiğnendiği zaman Allah için intikam almıştır.] Raviler birbirlerine ilavelerde bulunmuşlardır.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâil 6051, /978