حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ أَخْزَمَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ عَنْ أَبِى عَوَانَةَ عَنْ عَاصِمٍ عَنْ أَبِى عُثْمَانَ عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "مَنْ أَسْبَلَ إِزَارَهُ فِى صَلاَتِهِ خُيَلاَءَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِى حِلٍّ وَلاَ حَرَامٍ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَى هَذَا جَمَاعَةٌ عَنْ عَاصِمٍ مَوْقُوفًا عَلَى ابْنِ مَسْعُودٍ مِنْهُمْ حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ وَحَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ وَأَبُو الأَحْوَصِ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ.]

Bize Zeyd b. Ahzem rivayet etti (ve şöyle dedi): Bize Ebu Davud, Ebu Avane'den, o Ebu Osman'dan, o da İbn Mesud'dan (ra) şöyle nakletti: Rasulullah'ı (sav) şöyle derken işittim: "Namazda büyüklenerek elbisesini yerlerde sürüyen kişi, Allah (katında değerini yitirmiş), haram ve helal ile alakası kalmamıştır". [Ebu Davud şöyle demiştir: Bu hadisi bir grup ravi, Asım vasıtasıyla mevkuf olarak İbn Mesud'dan rivayet etmişlerdir. Hammad b. Seleme, Hammad b. Zeyd, Ebu'l-Ahves ve Ebu Muaviye bunlardandır.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 84, /153

حَدَّثَنَا أَبُو هِشَامٍ الرِّفَاعِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ عَيَّاشٍ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: " لاَ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ كَانَ فِى قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ مِنْ كِبْرٍ وَلاَ يَدْخُلُ النَّارَ مَنْ كَانَ فِى قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّةٍ مِنْ إِيمَانٍ " [ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَسَلَمَةَ بْنِ الأَكْوَعِ وَأَبِى سَعِيدٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .]

Bize Ebu Hâşim er-Rifâî, ona Ebu Bekir b. Ayyâş, ona A‘meş, ona İbrahim, ona Alkame, ona da Abdullah, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Kalbinde hardal tanesi kadar kibir olan kişi cennete giremez. Kalbinde hardal tanesi kadar iman olan kişi de cehenneme girmez." [Bu konuda Ebu Hureyre, İbn Abbas, Seleme b. el-Ekva’ ve Ebu Said de hadis rivayet etmişlerdir. Ebu İsa et-Tirmizî şöyle dedi: Bu sahih-hasen bir hadistir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Birr ve's-sıla 61, 4/360

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عُفَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " بَيْنَا رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ ، خُسِفَ بِهِ ، فَهْوَ يَتَجَلَّلُ فِى الأَرْضِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ " . تَابَعَهُ يُونُسُ عَنِ الزُّهْرِىِّ . وَلَمْ يَرْفَعْهُ شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ. حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ أَخْبَرَنَا أَبِى عَنْ عَمِّهِ جَرِيرِ بْنِ زَيْدٍ قَالَ كُنْتُ مَعَ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَلَى بَابِ دَارِهِ فَقَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

Bize Said b. Ufeyr, ona Leys, ona Abdurrahman b. Halid, ona İbn Şihâb, ona Salim b. Abdullah, ona da babasının bildirdiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir adam (kibri sebebiyle) elbisesini yerlerde sürüdüğünde yer yarılıp yerin dibine batmıştır. O, kıyamete kadar gürültülü bir şekilde yere batmaya devam edecektir." Bu hadisi Zührî'den rivayet etmekte Yunus, Abdurrahman b. Halid'e mutâbaat etmiştir. Bu hadisi Şuayb, Zührî'den merfu olarak rivayet etmemiştir. Bana Abdullah b. Muhammed, ona Vehb b. Cerîr, ona babası, ona amcası Cerîr b. Zeyd, ona Salim b. Abdullah b. Ömer, ona Ebu Hüreyre Hz. Peygamber'den (sav) benzer bir hadisi nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 5, 2/460

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ - يَعْنِى ابْنَ عَيَّاشٍ - عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلْقَمَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لاَ يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ كَانَ فِى قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ مِنْ كِبْرٍ وَلاَ يَدْخُلُ النَّارَ مَنْ كَانَ فِى قَلْبِهِ مِثْقَالُ خَرْدَلَةٍ مِنْ إِيمَانٍ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ رَوَاهُ الْقَسْمَلِىُّ عَنِ الأَعْمَشِ مِثْلَهُ.]

Bize Ahmed b. Yunus, ona Ebu Bekir b. Ayyaş, ona el-A'meş, ona İbrahim, ona Alkame, ona da Abdullah'tan rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Kalbinde hardal tanesi ağırlığınca kibir olan kimse cennete giremez. Kalbinde hardal tanesi kadar iman olan kimse cehenneme girmez." [Ebû Davud şöyle dedi: Bu hadisi el-Kasmelî, A'meş'ten benzer şekilde rivayet etmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 28, /934

قَالَ يَحْيَى قَالَ أَبُو سَلَمَةَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا قَامَ مِنْ اللَّيْلِ يَقُولُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْثِهِ وَنَفْخِهِ قَالَ وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ تَعَوَّذُوا بِاللَّهِ مِنْ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْخِهِ وَنَفْثِهِ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَا هَمْزُهُ وَنَفْخُهُ وَنَفْثُهُ قَالَ أَمَّا هَمْزُهُ فَهَذِهِ الْمُوتَةُ الَّتِي تَأْخُذُ بَنِي آدَمَ وَأَمَّا نَفْخُهُ فَالْكِبْرُ وَأَمَّا نَفْثُهُ فَالشِّعْرُ

Bize Yahya, ona Ebu Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) geceleyin (namaza) kalktığında 'Allah'ım! Kovulmuş Şeytanın çarpmasından (ruh ve beden sağlığına zarar veren etkilerinden), üflemesinden (vesvese ve bâtıl sözlerle bizi etkilemesinden) ve üfürmesinden (kibir ve gurur duygularını içimize üflemesinden) Sana sığınırım' diye dua eder ve sahabesine 'Kovulmuş Şeytanın çarpmasından, üflemesinden ve üfürmesinden Allah'a sığının' tavsiyesinde bulunurdu. Sahabe 'Ey Allah'ın Rasulü, Şeytanın çarpması (هَمْزُهُ), üflemesi (نَفْثُهُ) ve üfürmesi (نَفْخُهُ) nedir?' diye sorunca Rasulullah (sav) 'Şeytanın çarpması (هَمْزِ) sara nöbeti, ölüm nöbeti, ruhsal sıkıntı; üflemesi (نَفْثِ) şiir (batıl söz); üfürmesi (نَفْخِ) de kibirdir' buyurdu."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Aişe bt. Ebubekir 25741, 8/289

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا حُسَيْنُ بْنُ عَلِىٍّ عَنْ زَائِدَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا أَمْسَى قَالَ « أَمْسَيْنَا وَأَمْسَى الْمُلْكُ لِلَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِ هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَخَيْرِ مَا فِيهَا وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّهَا وَشَرِّ مَا فِيهَا اللَّهُمَّ إِنِّى أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَالْهَرَمِ وَسُوءِ الْكِبَرِ وَفِتْنَةِ الدُّنْيَا وَعَذَابِ الْقَبْرِ » . قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ وَزَادَنِى فِيهِ زُبَيْدٌ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ رَفَعَهُ أَنَّهُ قَالَ « لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ » .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Hüseyin b. Ali, ona Zâide, ona Hasan b. Ubeydullah, ona İbrahim b. Süveyd, ona Abdurrahman b. Yezîd, ona da Abdullah'ın rivayet ettiğine göre Allah Rasulü (sav) gecelediği zaman şöyle derdi: "Geceledik ve bütün mülk de Allah’a ait olarak geceye ulaştı. Hamd, kendisinden başka ilah olmayan Allah’a mahsustur. O tektir, ortağı yoktur. Allah’ım! Bu gecenin ve gece içinde bulunanların hayrını Senden isterim. Gecenin ve içinde bulunan şeylerin şerrinden de Sana sığınırım. Allah’ım! Tembellikten, kocamışlığın düşkünlüğünden, yaşlılığın sıkıntılarından, dünyanın fitnesinden ve kabir azabından sana sığınırım." [Hasan b. Ubeydullah der ki: Zübeyd, İbrahim b. Süveyd’den, o Abdurrahman b. Yezîd’den, o Abdullah’tan merfû olarak Allah Rasulü’nün (sav) şöyle buyurduğunu ilave etti: "Allah’tan başka ilah yoktur. O tektir, ortağı yoktur. Mülk O’nundur, hamd O’nadır. O, her şeye hakkıyla gücü yetendir."]

• Müslim Sahîh-i Müslim Zikir ve'd-dua ve't-tevbe ve'l-istiğfâr 6909, /1118

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عُفَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " بَيْنَا رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ ، خُسِفَ بِهِ ، فَهْوَ يَتَجَلَّلُ فِى الأَرْضِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ " . تَابَعَهُ يُونُسُ عَنِ الزُّهْرِىِّ . وَلَمْ يَرْفَعْهُ شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ. حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ أَخْبَرَنَا أَبِى عَنْ عَمِّهِ جَرِيرِ بْنِ زَيْدٍ قَالَ كُنْتُ مَعَ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَلَى بَابِ دَارِهِ فَقَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

Bize Said b. Ufeyr, ona Leys, ona Abdurrahman b. Halid, ona İbn Şihâb, ona Salim b. Abdullah, ona da babasının bildirdiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir adam (kibri sebebiyle) elbisesini yerlerde sürüdüğünde yer yarılıp yerin dibine batmıştır. O, kıyamete kadar gürültülü bir şekilde yere batmaya devam edecektir." Bu hadisi Zührî'den rivayet etmekte Yunus, Abdurrahman b. Halid'e mutâbaat etmiştir. Bu hadisi Şuayb, Zührî'den merfu olarak rivayet etmemiştir. Bana Abdullah b. Muhammed, ona Vehb b. Cerîr, ona babası, ona amcası Cerîr b. Zeyd, ona Salim b. Abdullah b. Ömer, ona Ebu Hüreyre Hz. Peygamber'den (sav) benzer bir hadisi nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 5790, 2/460

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عُفَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " بَيْنَا رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ ، خُسِفَ بِهِ ، فَهْوَ يَتَجَلَّلُ فِى الأَرْضِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ" . تَابَعَهُ يُونُسُ عَنِ الزُّهْرِىِّ . وَلَمْ يَرْفَعْهُ شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ. حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ أَخْبَرَنَا أَبِى عَنْ عَمِّهِ جَرِيرِ بْنِ زَيْدٍ قَالَ كُنْتُ مَعَ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَلَى بَابِ دَارِهِ فَقَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

Bize Said b. Ufeyr, ona Leys, ona Abdurrahman b. Halid, ona İbn Şihâb, ona Salim b. Abdullah, ona da babasının bildirdiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir adam (kibri sebebiyle) elbisesini yerlerde sürüdüğünde yer yarılıp yerin dibine batmıştır. O, kıyamete kadar gürültülü bir şekilde yere batmaya devam edecektir." Bu hadisi Zührî'den rivayet etmekte Yunus, Abdurrahman b. Halid'e mutâbaat etmiştir. Bu hadisi Şuayb, Zührî'den merfu olarak rivayet etmemiştir. Bana Abdullah b. Muhammed, ona Vehb b. Cerîr, ona babası, ona amcası Cerîr b. Zeyd, ona Salim b. Abdullah b. Ömer, ona Ebu Hüreyre Hz. Peygamber'den (sav) benzer bir hadisi nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 5790, 2/460

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عُفَيْرٍ قَالَ حَدَّثَنِى اللَّيْثُ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: " بَيْنَا رَجُلٌ يَجُرُّ إِزَارَهُ ، خُسِفَ بِهِ ، فَهْوَ يَتَجَلَّلُ فِى الأَرْضِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ " . تَابَعَهُ يُونُسُ عَنِ الزُّهْرِىِّ . وَلَمْ يَرْفَعْهُ شُعَيْبٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ. حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ أَخْبَرَنَا أَبِى عَنْ عَمِّهِ جَرِيرِ بْنِ زَيْدٍ قَالَ كُنْتُ مَعَ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَلَى بَابِ دَارِهِ فَقَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ سَمِعَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

Bize Said b. Ufeyr, ona Leys, ona Abdurrahman b. Halid, ona İbn Şihâb, ona Salim b. Abdullah, ona da babasının bildirdiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir adam (kibri sebebiyle) elbisesini yerlerde sürüdüğünde yer yarılıp yerin dibine batmıştır. O, kıyamete kadar gürültülü bir şekilde yere batmaya devam edecektir." Bu hadisi Zührî'den rivayet etmekte Yunus, Abdurrahman b. Halid'e mutâbaat etmiştir. Bu hadisi Şuayb, Zührî'den merfu olarak rivayet etmemiştir. Bana Abdullah b. Muhammed, ona Vehb b. Cerîr, ona babası, ona amcası Cerîr b. Zeyd, ona Salim b. Abdullah b. Ömer, ona Ebu Hüreyre Hz. Peygamber'den (sav) benzer bir hadisi nakletmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 5790, 2/460

حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ حُرَيْثٍ حَدَّثَنَا الْفَضْلُ بْنُ مُوسَى عَنْ طَلْحَةَ بْنِ يَحْيَى عَنْ عَائِشَةَ بِنْتِ طَلْحَةَ عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ قَالَتْ أَرَادَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ يُنَحِّىَ مُخَاطَ أُسَامَةَ قَالَتْ عَائِشَةُ دَعْنِى دَعْنِى حَتَّى أَكُونَ أَنَا الَّذِى أَفْعَلُ . قَالَ « يَا عَائِشَةُ أَحِبِّيهِ فَإِنِّى أُحِبُّهُ » . قَالَ هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ .

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Menâkıb 40, 5/677