حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى بْنِ عُمَارَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدِ بْنِ عَاصِمٍ الأَنْصَارِىِّ - وَكَانَتْ لَهُ صُحْبَةٌ - قَالَ: قِيلَ لَهُ: ’تَوَضَّأْ لَنَا وُضُوءَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم’. فَدَعَا بِإِنَاءٍ، فَأَكْفَأَ مِنْهَا عَلَى يَدَيْهِ، فَغَسَلَهُمَا ثَلاَثًا. ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فَاسْتَخْرَجَهَا، فَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ مِنْ كَفٍّ وَاحِدَةٍ، فَفَعَلَ ذَلِكَ ثَلاَثًا. ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فَاسْتَخْرَجَهَا، فَغَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاَثًا. ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فَاسْتَخْرَجَهَا، فَغَسَلَ يَدَيْهِ إِلَى الْمِرْفَقَيْنِ مَرَّتَيْنِ مَرَّتَيْنِ. ثُمَّ أَدْخَلَ يَدَهُ فَاسْتَخْرَجَهَا، فَمَسَحَ بِرَأْسِهِ؛ فَأَقْبَلَ بِيَدَيْهِ وَأَدْبَرَ. ثُمَّ غَسَلَ رِجْلَيْهِ إِلَى الْكَعْبَيْنِ. ثُمَّ قَالَ: ’هَكَذَا كَانَ وُضُوءُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم’.

Bize Muhammed b. Sabbah, ona Halid b. Abdullah, ona Amr b. Yahya b. Umare, ona da babası (Yahya b. Umare), Abdullah b. Zeyd b. Asım el-Ensarî'nin -bu zat Hz. Peygamber'in ashabındandın- şöyle anlattığını rivayet etmiştir: (Bir gün) Abdullah b. Zeyd el-Ensarî'ye 'Bizim için Rasulullah'ın abdesti gibi abdest alabilir misin?' diye ricada bulunmuşlar. O da bir su kabı istemiş. (Kaba elini sokmadan eğerek) Ondan su döküp ellerini üç defa yıkamış. Sonra elini kaba sokup çıkarmak suretiyle tek avucuyla ağzına ve burnuna su vermiş ve bunu üç kere yapmış. Sonra yine elini kapa sokup çıkararak üç defa yüzünü yıkamış. Sonra tekrar elini kapa sokup çıkarmak suretiyle sağ ve sol kolunu dirseklere kadar ikişer defa yıkamış. Sonra elini kaba sokup ve çıkararak başını mesh etmiş; (bunu yaparken) ellerini (başının üzerinde) öne ve arkaya doğru hareket ettirmiş. Sonra topuklarıyla beraber ayaklarını yıkamış. En sonunda da 'işte Hz. Peygamber'in (sav) abdesti böyleydi' demiş.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 555, /118

وَحَدَّثَنِى إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى الأَنْصَارِىُّ حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى بِهَذَا الإِسْنَادِ. وَقَالَ: ’مَضْمَضَ وَاسْتَنْثَرَ ثَلاَثًا’. وَلَمْ يَقُلْ: ’مِنْ كَفٍّ وَاحِدَةٍ’. وَزَادَ بَعْدَ قَوْلِهِ: ’فَأَقْبَلَ بِهِمَا وَأَدْبَرَ’، ’بَدَأَ بِمُقَدَّمِ رَأْسِهِ، ثُمَّ ذَهَبَ بِهِمَا إِلَى قَفَاهُ، ثُمَّ رَدَّهُمَا؛ حَتَّى رَجَعَ إِلَى الْمَكَانِ الَّذِى بَدَأَ مِنْهُ. وَغَسَلَ رِجْلَيْهِ.’

Bize İshak b. Musa el-Ensarî, ona Ma'n, ona Malik b. Enes, ona da Amr b. Yahya (hadisi) bu isnatla rivayet etmiştir. (Hadisi naklederken), 'ağzına ve burnuna üç kere su aldı' demiş, fakat 'tek avuçtan' ifadesini kullanmamıştır. 'Ellerini önden arkaya, arkadan da öne doğru çekti' cümlesinden sonra 'başının ön tarafından başlayıp ellerini ensesine doğru götürdü. Daha sonra tekrar başladığı yere döndü ve ayaklarını yıkadı.' kısmını ilave etmiştir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 557, /119

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا خَالِدٌ عَنْ عَمْرِو بْنِ يَحْيَى الْمَازِنِىِّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدِ بْنِ عَاصِمٍ "بِهَذَا الْحَدِيثِ قَالَ فَمَضْمَضَ وَاسْتَنْشَقَ مِنْ كَفٍّ وَاحِدَةٍ يَفْعَلُ ذَلِكَ ثَلاَثًا." [ثُمَّ ذَكَرَ نَحْوَهُ.]

Bize Müsedded, ona Halid, ona Amr b. Yahya el-Mâzinî, ona babası, ona Abdullah b. Zeyd b. Asım aynı hadisi nakletmiştir. Abdullah b. Zeyd, şöyle demiştir: "Ağzına ve burnuna tek elden su verdi ve bunu üç kerre tekrarladı." [Abdullah, önceki hadisin benzerini nakletmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 50, /35

حَدَّثَنَا حُمَيْدُ بْنُ مَسْعَدَةَ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ قَالَ سَمِعْتُ لَيْثًا يَذْكُرُ عَنْ طَلْحَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ: "دَخَلْتُ - يَعْنِى - عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ يَتَوَضَّأُ وَالْمَاءُ يَسِيلُ مِنْ وَجْهِهِ وَلِحْيَتِهِ عَلَى صَدْرِهِ فَرَأَيْتُهُ يَفْصِلُ بَيْنَ الْمَضْمَضَةِ وَالاِسْتِنْشَاقِ."

Bize Humeyd b. Mes'ade, ona Mu'temir b. Süleyman, ona Leys b. Ebu Süleym, ona Talha b. Musarrif, ona babası Musarrif b. Amr, ona da babası Ka'b b. Amr şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) abdest alırken yanına girdim. Sular, yüzünden ve sakalından bağrına akıyordu. Onu, ağzına ve burnuna ayrı ayrı su verirken gördüm."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 54, /39

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ قَارِظٍ عَنْ أَبِى غَطَفَانَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "اسْتَنْثِرُوا مَرَّتَيْنِ بَالِغَتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا."

Bize İbrahim b. Musa, ona Veki' b. Cerrah, ona İbn Ebu Zi'b Muhammed b. Abdurrahman, ona Said b. Abdullah b. Kariz, ona Ebu Gatafan Sa'd b. Tarif, ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle dediğini nakletmiştir: "Burnunuza iki ya da üç defa iyice su veriniz."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 55, /39

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى بْنِ فَارِسٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ حَدَّثَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ بِهَذَا الْحَدِيثِ قَالَ فِيهِ: "إِذَا تَوَضَّأْتَ فَمَضْمِضْ ."

Bize Muhammed b. Yahya b. Faris, ona Ebu Âsım Dahhâk b. Mahled, ona Abdülmelik b. Abdulaziz İbn Cüreyc, ona İsmail b. Kesir, ona Asım b. Lakît b. Sabra, ona babası Lakît b. Amr bu hadisi nakletmiştir. Ebu Asım bu rivayette şöyle demiştir: "Abdest aldığın zaman ağzına su ver."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tahâret 55, /40

حَدَّثَنَا عَبْدَانُ قَالَ أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ قَالَ أَخْبَرَنَا يُونُسُ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ أَخْبَرَنِى أَبُو إِدْرِيسَ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ: "مَنْ تَوَضَّأَ فَلْيَسْتَنْثِرْ ، وَمَنِ اسْتَجْمَرَ فَلْيُوتِرْ."

Bize Abdan, ona Abdullah, ona Yunus, ona ez-Zührî, ona Ebu İdris ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Abdest alan kimse burnunu iyice temizlesin. Taşla taharetlenen kimse de taşların sayısını tek yapsın."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Vudû 25, 1/229

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ قَالَ أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا تَوَضَّأَ أَحَدُكُمْ فَلْيَجْعَلْ فِى أَنْفِهِ ثُمَّ لِيَنْثُرْ ، وَمَنِ اسْتَجْمَرَ فَلْيُوتِرْ ، وَإِذَا اسْتَيْقَظَ أَحَدُكُمْ مِنْ نَوْمِهِ فَلْيَغْسِلْ يَدَهُ قَبْلَ أَنْ يُدْخِلَهَا فِى وَضُوئِهِ ، فَإِنَّ أَحَدَكُمْ لاَ يَدْرِى أَيْنَ بَاتَتْ يَدُهُ."

Bize, Abdullah b. Yusuf, ona Malik, ona Ebu Zinad, ona A'rec, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz abdest alırken burnuna su verip temizlesin. Taşla taharetlenen kimse de taşın sayısını tek yapsın. Sizden biriniz uykudan uyandığında abdest suyuna sokmadan önce elini yıkasın. Çünkü hiç biriniz elinin gece boyunca vücudunun nerelerine temas ettiğini bilemez."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Vudû 26, 1/229

412- حدثت عن هشيم عن العوام عن إبراهيم التيمي أنه كان يمضمض ويستنشق من كف واحدة

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Tahâret 412, 1/368

حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ ، عَنْ حَجَّاجٍ ، عَنْ عَائِشَةَ بِنْتِ عَجْرَدٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : إِذَا صَلَّى الرَّجُلُ فَنَسِيَ أَنْ يُمَضْمِضَ وَيَسْتَنْشِقَ مِنْ جَنَابَةٍ ، أَعَادَ الْمَضْمَضَةَ وَالاسْتِنْشَاقَ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Tahâret 2071, 2/296