حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بِشْرٍ حَدَّثَنَا مِسْعَرٌ عَنْ مُصْعَبِ بْنِ شَيْبَةَ عَنْ أَبِى حَبِيبِ بْنِ يَعْلَى بْنِ مُنْيَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ : أَنَّهُ أَتَى أُبَىَّ بْنَ كَعْبٍ وَمَعَهُ عُمَرُ فَخَرَجَ عَلَيْهِمَا فَقَالَ : "إِنِّى وَجَدْتُ مَذْيًا فَغَسَلْتُ ذَكَرِى وَتَوَضَّأْتُ" . فَقَالَ عُمَرُ "أَوَ يُجْزِئُ ذَلِكَ" قَالَ "نَعَمْ" . قَالَ "أَسَمِعْتَهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " قَالَ "نَعَمْ" .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Muhammed b. Bişr, ona, Mis'ar, ona Musab b. Şeybe, ona Ebu Habib b. Ya'la b. Münye ona da İbn Abbas'ın rivayet etiğine göre; İbn Abbas, Übey b. Ka'b'a gitmişti. Ömer de onunla birlikteydi. İbn Abbas onların yanına girdi ve "Benden mezi geldiğini fark ettim ve bundan dolayı tenasül uzvumu yıkayıp abdest aldım." dedi. Ömer "Peki bu yeterli mi?" diye sordu. İbn Abbas "Evet" deyince Ömer bu sefer "Bunu Rasulullah'tan (sav) işittin mi?" diye sordu. İbn Abbas "Evet" diyerek cevap verdi.

Açıklama: Elbani bu hadisin isnadının zayıf olduğunu ifade etmiştir

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 70, /90

حَدَّثَنَا شَيْبَانُ بْنُ فَرُّوخَ وَأَبُو كَامِلٍ الْجَحْدَرِىُّ جَمِيعًا عَنْ أَبِى عَوَانَةَ - قَالَ أَبُو كَامِلٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ - عَنْ أَبِى بِشْرٍ عَنْ يُوسُفَ بْنِ مَاهَكَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ: "تَخَلَّفَ عَنَّا النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فِى سَفَرٍ سَافَرْنَاهُ فَأَدْرَكَنَا وَقَدْ حَضَرَتْ صَلاَةُ الْعَصْرِ فَجَعَلْنَا نَمْسَحُ عَلَى أَرْجُلِنَا فَنَادَى : 'وَيْلٌ لِلأَعْقَابِ مِنَ النَّارِ' ."

Bize Şeybân b. Ferrûh ve Ebu Kamil el-Cahderî, onlara Ebu Avâne, ona Ebu Bişr, ona Yusuf b. Mâhek, ona da Abdullah b. Amr (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Çıktığımız bir yolculukta Hz. Peygamber (sav) bizden geride kalmıştı. Bize yetiştiğinde ikindi namazı vakti girmişti. O esnada biz [abdest alırken] ayaklarımızı mesh ediyorduk. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) 'ateş değecek topukların vay haline' buyurdu."

Açıklama: Burada Hz. Peygamber'in (sav) 'ateş değecek topukların vah haline' ifadesinden kasıt abdest alırken ayakların iyi yıkanmamasıdır.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 572, /121

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى زِيَادٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ قَالَ : سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنِ الْمَذْىِ فَقَالَ " فِيهِ الْوُضُوءُ وَفِى الْمَنِىِّ الْغُسْلُ " .

Bize Ebu Bekir b. Şeybe, ona Hüşeym, ona Yezid b. Ebu Ziyâd, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla ona da Ali'nin rivayet ettiğine göre Hz. Ali şöyle demiştir: Rasulullah'a (sav) meziyle ilgili bir soru soruldu. O da (sav) "Mezi için abdest, meni için gusül abdesti gerekir." buyurdu.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 70, /89

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ سَالِمٍ أَبِى النَّضْرِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ يَسَارٍ عَنِ الْمِقْدَادِ بْنِ الأَسْوَدِ: أَنَّهُ سَأَلَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم عَنِ الرَّجُلِ يَدْنُو مِنِ امْرَأَتِهِ فَلاَ يُنْزِلُ قَالَ " إِذَا وَجَدَ أَحَدُكُمْ ذَلِكَ فَلْيَنْضَحْ فَرْجَهُ - يَعْنِى لِيَغْسِلْهُ - وَيَتَوَضَّأْ " .

Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Osman b. Ömer ona Mâlik b. Enes, ona Salim b. Ebu Nadr, ona Süleyman b. Yesâr, ona da Mikdâd b. Esved'in rivayet ettiğine göre; Mikdâd, eşine yaklaş(ıp onunla oynaş)an ama cünüp olmayan bir kimsenin durumunu Rasulullah'a (sav) sormuş ve Rasulullah (sav) "Sizden biriniz (böyle yapıp kendisinden mezi geldiğini) fark ettiğinde tenasül uzvunu temizlesin -yani yıkasın- sonra da abdest alsın." şeklinde cevap vermiştir.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 70, /89

حَدَّثَنِى يَحْيَى عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى النَّضْرِ مَوْلَى عُمَرَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ يَسَارٍ عَنِ الْمِقْدَادِ بْنِ الأَسْوَدِ : أَنَّ عَلِىَّ بْنَ أَبِى طَالِبٍ أَمَرَهُ أَنْ يَسْأَلَ لَهُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنِ الرَّجُلِ إِذَا دَنَا مِنْ أَهْلِهِ فَخَرَجَ مِنْهُ الْمَذْىُ مَاذَا عَلَيْهِ قَالَ عَلِىٌّ فَإِنَّ عِنْدِى ابْنَةَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَأَنَا أَسْتَحِى أَنْ أَسْأَلَهُ . قَالَ الْمِقْدَادُ فَسَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ ذَلِكَ فَقَالَ "إِذَا وَجَدَ ذَلِكَ أَحَدُكُمْ فَلْيَنْضَحْ فَرْجَهُ بِالْمَاءِ وَلْيَتَوَضَّأْ وُضُوءَهُ لِلصَّلاَةِ ".

Bana Yahya, ona Mâlik, ona Ebu Nadr Mevla Ömer b. Ubeydullah, ona Süleyman b. Yesâr, ona Mikdâd b. Esved'in rivayet ettiğine göre; Ali b. Ebu Talib, Mikdâd b. Esved'e, Rasulullah'ın (sav) kızıyla evli olduğu için bu soruyu ona (sav) sormaktan utandığını söyleyerek, eşine yaklaşıp kendisinden mezi gelen birisinin ne yapması gerektiğini Rasullullah'a (sav) sormasını emretmişti. Mikdâd soruyu sorduğunu ve Rasulullah'ın (sav) "Sizden biriniz kendisinden mezi geldiğini gördüğünde tenasül uzvunu suyla yıkasın ve namaz için aldığı gibi abdest alsın." şeklinde cevap verdiğini söylemiştir.

• İmam Mâlik Muvatta' Tahâret 85, 1/14

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ وَهُشَيْمٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ مُنْذِرِ بْنِ يَعْلَى - وَيُكْنَى أَبَا يَعْلَى - عَنِ ابْنِ الْحَنَفِيَّةِ عَنْ عَلِىٍّ قَالَ: كُنْتُ رَجُلاً مَذَّاءً وَكُنْتُ أَسْتَحْيِى أَنْ أَسْأَلَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم لِمَكَانِ ابْنَتِهِ فَأَمَرْتُ الْمِقْدَادَ بْنَ الأَسْوَدِ فَسَأَلَهُ فَقَالَ "يَغْسِلُ ذَكَرَهُ وَيَتَوَضَّأُ ".

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Vekî, Ebu Muâviye ve Hüşeym, onlara el-A'meş, ona Münzir b. Ya'lâ - ki onun künyesi Ebû Ya'lâ'dır- ona da İbnü'l-Hanefiyye'nin rivayet ettiğine göre Hz. Ali şöyle demiştir: Mezisi çok gelen bir adamdım. Ama kızı (Fatıma)nın hanımım olması sebebiyle bu durumu Hz. Peygamber'e (sav) sormaya utanıyordum. Mikdâd b. el-Esved'den bunu Hz. Peygamber'e (sav) sormasını istedim; o da sordu. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav), "(Böyle olan kişi) cinsel organını yıkar ve abdest alır." buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Hayz 695, /139

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ وَهُشَيْمٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ مُنْذِرِ بْنِ يَعْلَى - وَيُكْنَى أَبَا يَعْلَى - عَنِ ابْنِ الْحَنَفِيَّةِ عَنْ عَلِىٍّ قَالَ كُنْتُ رَجُلاً مَذَّاءً وَكُنْتُ أَسْتَحْيِى أَنْ أَسْأَلَ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم لِمَكَانِ ابْنَتِهِ فَأَمَرْتُ الْمِقْدَادَ بْنَ الأَسْوَدِ فَسَأَلَهُ فَقَالَ " يَغْسِلُ ذَكَرَهُ وَيَتَوَضَّأُ " .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Vekî, Ebu Muâviye ve Hüşeym, onlara el-A'meş, ona Münzir b. Ya'lâ - ki onun künyesi Ebû Ya'lâ'dır- ona da İbnü'l-Hanefiyye'nin rivayet ettiğine göre Hz. Ali şöyle demiştir: Mezisi çok gelen bir adamdım. Ama kızı (Fatıma)nın durumu(hanımım olması) sebebiyle Hz. Peygamber'e (sav) sormaya utanıyordum. Mikdâd b. el-Esved'e bunu Hz. Peygamber'e (sav) sormasını emrettim. O da Hz. Peygamber'e (sav) sordu. Bunun üzerine Allah Rasulu: "(Böyle olan kişi) cinsel organını yıkar ve abdest alır" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Hayz 695, /139

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو كُرَيْبٍ قَالُوا حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّهُ رَأَى قَوْمًا يَتَوَضَّئُونَ مِنَ الْمِطْهَرَةِ فَقَالَ أَسْبِغُوا الْوُضُوءَ فَإِنِّى سَمِعْتُ أَبَا الْقَاسِمِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « وَيْلٌ لِلْعَرَاقِيبِ مِنَ النَّارِ » .

Açıklama: عَرَاقِيبِ kelimesinin çoğulu عرقوب şeklinde gelmektedir. Burada ayağın gerisindeki ökçenin üstündeki sinir kısmı anlamındadır. (Müslim, Tahâre, 29)

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 574, /121

حدثنا أبو داود قال : حدثنا قيس ، عن أبي هاشم ، عن زاذان ، عن سلمان ، قال : في التوراة : إن بركة الطعام الوضوء قبله فذكرت ذلك للنبي صلى الله عليه وسلم فقال : « بركة الطعام الوضوء قبله وبعده »

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: بَرَكَةُ الطَّعَامِ الْوُضُوءُ قَبْلَهُ وَالْوُضُوءُ بَعْدَهُ

• Ebu Davud et-Tayalisi Müsned-i Tayalisi Selman el-Farisî 690, 2/46

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو كُرَيْبٍ قَالُوا حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّهُ رَأَى قَوْمًا يَتَوَضَّئُونَ مِنَ الْمِطْهَرَةِ فَقَالَ أَسْبِغُوا الْوُضُوءَ فَإِنِّى سَمِعْتُ أَبَا الْقَاسِمِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « وَيْلٌ لِلْعَرَاقِيبِ مِنَ النَّارِ » .

• Müslim Sahîh-i Müslim Tahâret 574, /121