أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ أَبِى حَيَّةَ - وَهُوَ ابْنُ قَيْسٍ - قَالَ: "رَأَيْتُ عَلِيًّا - رضى الله عنه - تَوَضَّأَ فَغَسَلَ كَفَّيْهِ حَتَّى أَنْقَاهُمَا ثُمَّ تَمَضْمَضَ ثَلاَثًا وَاسْتَنْشَقَ ثَلاَثًا وَغَسَلَ وَجْهَهُ ثَلاَثًا وَغَسَلَ ذِرَاعَيْهِ ثَلاَثًا ثَلاَثًا ثُمَّ مَسَحَ بِرَأْسِهِ ثُمَّ غَسَلَ قَدَمَيْهِ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ثُمَّ قَامَ فَأَخَذَ فَضْلَ طَهُورِهِ فَشَرِبَ وَهُوَ قَائِمٌ ثُمَّ قَالَ أَحْبَبْتُ أَنْ أُرِيَكُمْ كَيْفَ طَهُورُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم."

Bize Kuteybe b. Said, ona Ebu Ahvas, ona Ebu İshak, ona da Ebu Hayye (b. Kays) şöyle rivayet etmiştir: "Bir keresinde Ali'yi (ra) abdest alırken görmüştüm. Ellerini iyice yıkadı. Sonra üç kere ağzına üç kere burnuna su verdi. Ardından üç kere yüzünü, üçer kere de kollarını yıkadı. Sonra başını mesh etti. Ardından ayaklarını topuklarına kadar yıkadı. Akabinde ayağa kalktı. Abdest suyundan arta kalanını alıp ayakta içti ve 'Rasulullah'ın (sav) nasıl abdest aldığını size göstermek istedim', dedi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 79, /2092

أَخْبَرَنَا هَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا حَرَمِىُّ بْنُ عُمَارَةَ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِى بَكْرِ بْنِ حَفْصٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنِ ابْنِ أَبِى طَلْحَةَ عَنْ أَبِى طَلْحَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا أَنْضَجَتِ النَّارُ".

Bize Harun b. Abdullah, ona Haremî b. Umare, ona Şu'be (b. Haccac), ona Ebu Bekir b. Hafs, ona İbn Şihab (ez-Zührî), ona İbn Ebu Talha, ona da Ebu Talha'ın rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Ateşte pişirilmiş bir şey yemeniz durumunda abdest alın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 122, /2098

أَخْبَرَنَا هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ قَالَ حَدَّثَنَا الزُّبَيْدِىُّ قَالَ أَخْبَرَنِى الزُّهْرِىُّ أَنَّ عَبْدَ الْمَلِكِ بْنَ أَبِى بَكْرٍ أَخْبَرَهُ أَنَّ خَارِجَةَ بْنَ زَيْدِ بْنِ ثَابِتٍ أَخْبَرَهُ أَنَّ زَيْدَ بْنَ ثَابِتٍ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتِ النَّارُ".

Bize Hişam b. Abdülmelik (b. İmran), ona Muhammed (b. Harb b. Ebreş), ona ez-Zübeydî (Muhammed b. Velid b. Amir), ona (İbn Şihab) ez-Zührî, ona Abdülmelik b. Ebu Bekir (b. Abdurrahman b. Haris), ona Harice b. Zeyd b. Sabit (b. Dahhak b. Zeyd), ona da Zeyd b. Sabit, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Ateşte pişirilmiş bir şey yemeniz durumunda abdest alın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 122, /2098

أَخْبَرَنَا هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ حَرْبٍ قَالَ حَدَّثَنَا الزُّبَيْدِىُّ عَنِ الزُّهْرِىِّ أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ بْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِى سُفْيَانَ بْنِ سَعِيدِ بْنِ الأَخْنَسِ بْنِ شَرِيقٍ أَنَّهُ أَخْبَرَهُ أَنَّهُ دَخَلَ عَلَى أُمِّ حَبِيبَةَ زَوْجِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَهِىَ خَالَتُهُ فَسَقَتْهُ سَوِيقًا ثُمَّ قَالَتْ لَهُ تَوَضَّأْ يَا ابْنَ أُخْتِى فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتِ النَّارُ" .

Bize Hişam b. Abdülmelik (b. İmran), ona İbn Harb (Muhammed b. Harb b. Ebreş), ona Zübeydî (Muhammed b. Velid b. Amir), ona (İbn Şihab) ez-Zührî, ona Ebu Seleme b. Abdurrahman (Abdullah b. Abdurahman b. Avf b. Abduavf), ona da Ebu Süfyan b. Said b. Ahnes b. Şerik'in rivayet ettiğine göre Ebu Süfyan b. Said b. Ahnes b. Şerik, halası ve Rasulullah'ın (sav) eşi olan Ümmü Habibe'nin yanına girmişti. Ümmü Habibe Ebu Süfyan'a kavrulmuş un çorbası ikram etti ve ona: Ey kız kardeşimin oğlu! Abdest al. Zira Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Ateşte pişirilmiş bir şey yemeniz durumunda abdest alın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 122, /2098

أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - يَعْنِى ابْنَ أَبِى بَكْرٍ - قَالَ عَلَى أَثَرِهِ قَالَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ وَلَمْ أُتْقِنْهُ عَنْ عُرْوَةَ عَنْ بُسْرَةَ قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنْ مَسَّ فَرْجَهُ فَلْيَتَوَضَّأْ".

Bize Kuteybe (b. Said), ona Süfyan (b. Uyeyne), ona Abdullah -İbn Ebu Bekir- ona Ebu Abdurrahman (rivayetinin sağlam olmadığını söylüyor), ona Urve (b. Zübeyr), ona da Büsre bt. Safvan (r.anha) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Tenasül organına dokunan abdest alsın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Güsl ve't-teyemmüm 30, /2114

أَخْبَرَنَا الرَّبِيعُ بْنُ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ قَالَ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ بَكْرِ بْنِ مُضَرَ قَالَ حَدَّثَنِى بَكْرُ بْنُ مُضَرَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ رَبِيعَةَ عَنْ بَكْرِ بْنِ سَوَادَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمِ بْنِ شِهَابٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى سُفْيَانَ بْنِ سَعِيدِ بْنِ الأَخْنَسِ أَنَّ أُمَّ حَبِيبَةَ زَوْجَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَتْ لَهُ وَشَرِبَ سَوِيقًا يَا ابْنَ أُخْتِى تَوَضَّأْ فَإِنِّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتِ النَّارُ".

Bize Rebi' b. Süleyman b. Davud, ona İshak b. Bekir b. Mudar (b. Muhammed b. Hakim b. Selman), ona Bekir b. Mudar (b. Muhammed), ona Cafer b. Rebi'a (b. Abdullah b. Şurahbil b. Hasene), ona Bekir b. Sevade (b. Sümame), ona Muhammed b. Müslim b. Şihab (ez-Zührî), ona Ebu Seleme b. Abdurrahman (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf), ona da Ebu Süfyan b. Said b. Ahnes'in rivayet ettiğine göre Rasulullah'ın (sav) eşi Ümmü Habibe, kavrulmuş un çorbası içmiş olan Ebu Süfyan b. Said b. Ahnes'e "Ey kız kardeşimin oğlu! Abdest al. Zira ben Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim: "Ateşte pişirilen bir şey yemeniz durumunda abdest alın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 122, /2098

حدثنا زَكَرِيَّا بْنُ عَدِىٍّ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرٍو عَنِ ابْنِ عَقِيلٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ سَمِعَهُ يَقُولُ :« أَلاَ أَدُلُّكُمْ عَلَى مَا يُكَفِّرُ اللَّهُ بِهِ الْخَطَايَا وَيَزِيدُ بِهِ فِى الْحَسَنَاتِ؟ ». قَالُوا : بَلَى. قَالَ :« إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكْرُوهَاتِ ، وَكَثْرَةُ الْخُطَا إِلَى الْمَسَاجِدِ ، وَانْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاَةِ ».

Bize Zekeriyya b. Adî, ona Ubeydullah b. Amr, ona İbn Akîl, ona Saîd b. Müseyyeb, ona da Ebu Saîd el-Hudrî, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Allah'ın günahları affetmesine ve sevapları arttırmasına sebep olan şeyleri haber vereyim mi?' Ashâb, 'Evet, Ey Allah'ın Rasulü!' deyince, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Zor durumlarda dahi abdesti tam almak, mescitlere giderken adımları çoğaltmak (namaz için mescide gitmek) ve bir namazdan sonra diğer namazı beklemek."

Açıklama: Hadiste geçen "mescitlere çokça adım atmak" ile kastedilen kişinin mescide ibadet için sık sık gitmesi, bunun için zahmete katlanması ve bu çabanın Allah katındaki değerli olduğudur.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 30, 1/546

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا بَهْزُ بْنُ أَسَدٍ قَالَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ مَيْسَرَةَ قَالَ سَمِعْتُ النَّزَّالَ بْنَ سَبْرَةَ قَالَ رَأَيْتُ عَلِيًّا - رضى الله عنه - صَلَّى الظُّهْرَ ثُمَّ قَعَدَ لِحَوَائِجِ النَّاسِ فَلَمَّا حَضَرَتِ الْعَصْرُ أُتِىَ بِتَوْرٍ مِنْ مَاءٍ فَأَخَذَ مِنْهُ كَفًّا فَمَسَحَ بِهِ وَجْهَهُ وَذِرَاعَيْهِ وَرَأْسَهُ وَرِجْلَيْهِ ثُمَّ أَخَذَ فَضْلَهُ فَشَرِبَ قَائِمًا وَقَالَ إِنَّ نَاسًا يَكْرَهُونَ هَذَا وَقَدْ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَفْعَلُهُ وَهَذَا وُضُوءُ مَنْ لَمْ يُحْدِثْ .

Bize Amr b. Yezid, ona Behz b. Esed, ona Şu'be, ona da Abdulmelik b. Meysere rivayet etmiş ve şöyle demiştir: Nezzâl b. Sebre'yi şöyle derken işittim: "Ali'yi (ra) namaz kılarken gördüm. Namazdan sonra insanların ihtiyaçlarını dinlemek üzer oturdu. İkindi vakti girince bir kap su getirildi. Sudan bir avuç aldı ve onunla yüzünü, kollarını, başını ve ayaklarını mesh etti. Ardından suyun kalan kısmını ayakta içti ve şöyle dedi: 'Bazı insanlar bu yaptığımı uygun bulmuyorlar. Halbuki ben Rasulullah'ı (sav) böyle yaparken görmüştüm. Bu, abdestini bozmamış olan kişinin abdest alma şeklidir.' dedi"

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 100, /2095

أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكٍ عَنِ الْعَلاَءِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « أَلاَ أُخْبِرُكُمْ بِمَا يَمْحُو اللَّهُ بِهِ الْخَطَايَا وَيَرْفَعُ بِهِ الدَّرَجَاتِ إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكَارِهِ وَكَثْرَةُ الْخُطَا إِلَى الْمَسَاجِدِ وَانْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاَةِ فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ » .

Bize Kuteybe, ona Malik, ona Ala' b. Abdurrahman, ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah'ın günahları neyle sildiğini ve dereceleri neyle yükselttiğini size bildireyim mi? Tüm zorluklarına rağmen abdest almak, mescidlere [giderken] adımları çoğaltmak, bir namazı kılınca sonraki namazın gelmesini [arzu ederek] beklemek. İşte sizin ribatınız [ibadet nöbetiniz] budur.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 107, /2096

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ مَسْعُودٍ حَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - هُوَ ابْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ - عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَذَكَرَ بِنَحْوِهِ.

Bize Musa b. Mesûd, ona Züheyr b. Muhammed, ona Abdullah (b. Muhammed b. Akîl), ona da Saîd b. Müseyyeb, Ebû Saîd el-Hudrî'nin (ra) Rasulullah'ı (sav) işittiğini daha sonra onun (yani bir önceki hadisin) benzerini rivayet ettiğini haber verdi.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Tahâret 30, 1/547