Öneri Formu
Hadis Id, No:
51031, HM010703
Hadis:
حَدَّثَنَا رَوْحٌ حَدَّثَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ أَخْبَرَنِي عَطَاءٌ عَنْ أَبِي صَالِحٍ الزَّيَّاتِ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلَّا الصِّيَامَ فَهُوَ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ وَالصِّيَامُ جُنَّةٌ وَلِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ يَفْرَحُهُمَا إِذَا أَفْطَرَ فَرِحَ وَإِذَا لَقِيَ رَبَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فَرِحَ بِصَوْمِهِ
Tercemesi:
Bize Ravh, ona İbn Cüreyc, ona Ata, ona Ebu Salih ez-Zeyyât, ona da Ebu Hüreyre'nin (ra) aktardığına göre Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Oruç dışında Ademoğlunun her ameli kendisi içindir. Çünkü oruç, sadece benim rızam içindir. Onun mükafatını da ben veririm. Hiç şüphesiz oruçlunun (açlıktan dolayı oluşan) ağız kokusu, kıyamet günü Allah katında misk kokusundan daha temizdir. Oruç, bir kalkandır. Oruçlu için iki sevinç zamanı vardır: Biri, orucunu açtığı an yaşadığı sevinçtir; diğeri de kıyamet günü [orucun sevabını almak için] Rabb'ine kavuştuğu an yaşayacağı sevinçtir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Ebu Hureyre 10703, 3/757
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Muhammed Ata b. Ebu Rabah el-Kuraşî (Ata b. Eslem)
4. Ebu Velid İbn Cüreyc el-Mekkî (Abdülmelik b. Abdülaziz b. Cüreyc)
5. Ebu Muhammed Ravh b. Ubade el-Kaysî (Ravh b. Ubade b. Alâ b. Hasan b. Amr b. Mersed)
Konular:
Oruç Olgusu
Oruç, ahiretteki karşılığı
Oruç, fazileti ve eda keyfiyeti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
51036, HM010704
Hadis:
حَدَّثَنَا رَوْحٌ حَدَّثَنَا مَالِكٌ عَنْ أَبِي الزِّنَادِ عَنِ الْأَعْرَجِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ
إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ يَذَرُ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ وَشَهْوَتَهُ مِنْ أَجْلِي فَالصِّيَامُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ كُلُّ حَسَنَةٍ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِ مِائَةِ ضِعْفٍ إِلَّا الصِّيَامَ فَهُوَ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ
Tercemesi:
Bize Ravh, ona Malik, ona Ebu Zinad, ona A'rec (Abdurrahman b. Hürmüz), ona da Ebu Hüreyre (ra) Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Canımı kudretiyle tutan (Allah'a) yemin ederim ki, oruçlunun ağız kokusu Allah katında miskten daha güzeldir." [Allah (cc) şöyle buyurur:] "Kulum yemesini ve içmesini her türlü (cinsel) arzusunu benim için terk eder. Oruç, benim rızam içindir, onun mükâfatını ancak ben veririm. Yapılan her iyiliğin mükafatı on katından yedi yüz katına kadardır fakat oruç benim içindir, onun mükâfatını sadece ben veririm."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Ebu Hureyre 10704, 3/757
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Davud A'rec Abdurrahman b. Hürmüz (Abdurrahman b. Hürmüz)
3. Ebu Zinad Abdullah b. Zekvan el-Kuraşi (Abdullah b. Zekvan)
4. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
5. Ebu Muhammed Ravh b. Ubade el-Kaysî (Ravh b. Ubade b. Alâ b. Hasan b. Amr b. Mersed)
Konular:
Oruç Olgusu
Oruç, ahiretteki karşılığı
Oruç, fazileti ve eda keyfiyeti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
68962, HM020677
Hadis:
حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ مُهَلَّبِ بْنِ أَبِي حَبِيبَةَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ عَنْ أَبِي بَكْرَةَ
عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ إِنِّي قُمْتُ رَمَضَانَ كُلَّهُ وَصُمْتُهُ
قَالَ فَلَا أَدْرِي أَكَرِهَ التَّزْكِيَةَ أَمْ لَا فَلَا بُدَّ مِنْ غَفْلَةٍ أَوْ رَقْدَةٍ
Tercemesi:
Bize Yahya b. Said, ona Mühelleb b. Ebu Habibe, ona Hasan, ona Ebu Bekre, Peygamber'in (sav) şöyle dediğini rivayet etmiştir:
"Sizden birisi, Ramazanın tamamında oruç tuttum ve tamamında namaz kıldım, demesin."
Ravi, 'Rasulullah (sav) kişinin nefsini tezkiye etmesini hoş görmedi de ondan mı, yoksa uykudan ve istirahatten kaçış olmayacağı için mi (böyle) söyledi bilmiyorum.' dedi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Ebu Bekre Nüfey' b. el-Haris b. Bekre 20677, 6/823
Senetler:
1. Ebu Bekre Nüfey' b. Mesruh es-Sekafî (Nüfey' b. Haris b. Kelde)
2. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
3. Mühelleb b. Ebu Habibe el-Basri (Mühelleb b. Ebu Habibe)
4. Ebu Said Yahya b. Said el-Kattan (Yahya b. Said b. Ferruh)
Konular:
Hitabet, sözler, uygun olan-olmayan
Oruç Olgusu
Öneri Formu
Hadis Id, No:
69006, HM020698
Hadis:
حَدَّثَنَا بَهْزٌ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ أَخْبَرَنَا قَتَادَةُ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِي بَكْرَةَ
أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ إِنِّي قُمْتُ رَمَضَانَ كُلَّهُ
Tercemesi:
Bize Behz, ona Hemmam, ona Katade, ona Hasan, ona da Ebu Bekre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Sizden biri, Ramazan’ın [hepsini oruçla,] gecelerinin hepsini de ibadetle geçirdim, demesin."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Ebu Bekre Nüfey' b. el-Haris b. Bekre 20698, 6/830
Senetler:
1. Ebu Bekre Nüfey' b. Mesruh es-Sekafî (Nüfey' b. Haris b. Kelde)
2. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
3. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
4. Ebu Abdullah Hemmâm b. Yahya el-Avzî (Hemmâm b. Yahya b. Dinar)
5. Ebu Esved Behz b. Esed el-Ammî (Behz b. Esed)
Konular:
Hitabet, sözler, uygun olan-olmayan
Oruç Olgusu
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45045, HM003406
Hadis:
حَدَّثَنَا بَهْزٌ حَدَّثَنَا أَبَانُ بْنُ يَزِيدَ الْعَطَّارُ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ وَعَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ
أَنَّ وَفْدَ عَبْدِ الْقَيْسِ أَتَوْا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمْ الْأَشَجُّ أَخُو بَنِي عَصَرٍ فَقَالُوا يَا نَبِيَّ اللَّهِ إِنَّا حَيٌّ مِنْ رَبِيعَةَ وَإِنَّ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ كُفَّارَ مُضَرَ وَإِنَّا لَا نَصِلُ إِلَيْكَ إِلَّا فِي الشَّهْرِ الْحَرَامِ فَمُرْنَا بِأَمْرٍ إِذَا عَمِلْنَا بِهِ دَخَلْنَا الْجَنَّةَ وَنَدْعُو بِهِ مَنْ وَرَاءَنَا فَأَمَرَهُمْ بِأَرْبَعٍ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ أَمَرَهُمْ أَنْ يَعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا يُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَأَنْ يَصُومُوا رَمَضَانَ وَأَنْ يَحُجُّوا الْبَيْتَ وَأَنْ يُعْطُوا الْخُمُسَ مِنْ الْمَغَانِمِ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ الشُّرْبِ فِي الْحَنْتَمِ وَالدُّبَّاءِ وَالنَّقِيرِ وَالْمُزَفَّتِ فَقَالُوا فَفِيمَ نَشْرَبُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ عَلَيْكُمْ بِأَسْقِيَةِ الْأَدَمِ الَّتِي يُلَاثُ عَلَى أَفْوَاهِهَا
Tercemesi:
Bize Behz, ona Eban b. Yezid el-Attâr, ona Katade, ona Said b. Müseyyeb ve İkrime, ona da İbn Abbas(ra) şöyle rivayet etmiştir:
Aralarında Beni Asarın kardeşi Eşec'in de olduğu Abdülkays heyeti Rasulullah'a (sav) geldi. Heyettekiler dediler ki: Ey Allah'ın Rasulü! (sav), Biz Rabîa kabilesinin bir koluyuz. Seninle bizim aramızda Mudar kabilesinin kafirleri vardır. Bu sebeple bizler sana yalnızca haram aylarda gelebiliyoruz. Bize öyle bir şey söyle ki, yaptığımız zaman cennete girelim, kavmimizden geride kalanları da ona davet edelim.
Bunun üzerine Rasulullah (sav) onlara dört şeyi emretti, dört şeyden de men etti. Onlara Allah'a ibadet etmeyi ve hiç bir şeyi ortak koşmamayı, Ramazan orucunu tutmayı, Kabe'yi haccetmeyi ve ganimetin beşte birini vermeyi emretti. Onlara dübbâ (kurumuş kabaktan yapılan şarap testisi), nakîr (hurma kütüğünün içi oyularak yapılan şarap fıçısı), hantem (şarap küpü) ve müzeffet (içi ziftle kaplanmış şarap kabı) denilen kaplardan içmeyi da yasakladı. Bunun üzerine heyettekiler, 'Ey Allah'ın Rasulü! Ne ile içeceğiz' diye sordular. "Size ağzı bağlanan deri su kapları lazım" buyurdu.
Açıklama:
Açıklamalar için bk. 20908, 34495.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 3406, 1/902
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
3. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
4. Ebu Yezid Ebân b. Yezîd el-Attâr (Ebân b. Yezîd)
5. Ebu Esved Behz b. Esed el-Ammî (Behz b. Esed)
Konular:
Ganimet, beşte bir hisse
Hac, farziyyeti
Hz. Peygamber, emrettiği ve yasakladığı bazı hususlar
Hz. Peygamber, heyetlerle görüşmesi
İçki, içki yapılan kapların kullanılmaması
Oruç Olgusu
Şirk, Şirk- Müşrik
Tevhid, İslam inancı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
50120, HM011193
Hadis:
حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عَرُوبَةَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَمَّنْ لَقِيَ الْوَفْدَ وَذَكَرَ أَبَا نَضْرَةَ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ
أَنَّ وَفْدَ عَبْدِ الْقَيْسِ لَمَّا قَدِمُوا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالُوا إِنَّا حَيٌّ مِنْ رَبِيعَةَ وَبَيْنَنَا وَبَيْنَكَ كُفَّارُ مُضَرَ وَلَسْنَا نَسْتَطِيعُ أَنْ نَأْتِيَكَ إِلَّا فِي أَشْهُرِ الْحُرُمِ فَمُرْنَا بِأَمْرٍ إِذَا نَحْنُ أَخَذْنَا بِهِ دَخَلْنَا الْجَنَّةَ وَنَأْمُرُ بِهِ أَوْ نَدْعُو مَنْ وَرَاءَنَا فَقَالَ آمُرُكُمْ بِأَرْبَعٍ وَأَنْهَاكُمْ عَنْ أَرْبَعٍ اعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا فَهَذَا لَيْسَ مِنْ الْأَرْبَعِ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتَوْا الزَّكَاةَ وَصُومُوا رَمَضَانَ وَأَعْطُوا مِنْ الْغَنَائِمِ الْخُمُسَ وَأَنْهَاكُمْ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ الدُّبَّاءِ وَالنَّقِيرِ وَالْحَنْتَمِ وَالْمُزَفَّتِ قَالُوا وَمَا عِلْمُكَ بِالنَّقِيرِ قَالَ جِذْعٌ يُنْقَرُ ثُمَّ يُلْقُونَ فِيهِ مِنْ الْقُطَيْعَاءِ أَوْ الثَّمَرِ وَالْمَاءِ حَتَّى إِذَا سَكَنَ غَلَيَانُهُ شَرِبْتُمُوهُ حَتَّى إِنَّ أَحَدَكُمْ لَيَضْرِبُ ابْنَ عَمِّهِ بِالسَّيْفِ وَفِي الْقَوْمِ رَجُلٌ أَصَابَتْهُ جِرَاحَةٌ مِنْ ذَلِكَ فَجَعَلْتُ أُخَبِّئُهَا حَيَاءً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالُوا فَمَا تَأْمُرُنَا أَنْ نَشْرَبَ قَالَ فِي الْأَسْقِيَةِ الَّتِي يُلَاثُ عَلَى أَفْوَاهِهَا قَالُوا إِنَّ أَرْضَنَا أَرْضٌ كَثِيرَةُ الْجُرْذَانِ لَا تَبْقَى فِيهَا أَسْقِيَةُ الْأُدُمِ قَالَ وَإِنْ أَكَلَتْهُ الْجُرْذَانُ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا وَقَالَ لِأَشَجِّ عَبْدِ الْقَيْسِ إِنَّ فِيكَ خُلَّتَيْنِ يُحِبُّهُمَا اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ الْحِلْمُ وَالْأَنَاةُ
Tercemesi:
Bize Yahya b. Said, ona Said b. Ebu Arûbe, ona Katâde, ona Hz. Peygamber'e (sav) Abdülkaysoğulları'ndan gelen heyette karşılaştığı bir kişi rivayet etmiştir. Said şöyle demiştir: Katâde, bu hadiste Ebu Nadra'nın Ebu Said el-Hudrî'den naklini zikretmiştir: Abdülkaysoğulları'ndan bazı kimseler Hz. Peygamber'e (sav) gelip şöyle dediler: 'Ey Allah'ın peygamberi! Biz Rabia kabilesinin bir koluyuz. Bizimle sizin aranızda Mudar kafirleri yaşamaktadırlar. Bu sebeple sizin yanınıza ancak haram aylarda gelebiliyoruz. Bize öyle tavsiyelerde (emir) bulun ki, onu yaptığımızda cennete girelim. Onu emredelim ve arkada kalan buraya gelemeyenleri de onu yapmaya davet edelim.' Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Size dört şeyi emredip, sizi dört şeyden men ederim: Allah'a ibadet ediniz, ona hiç bir şeyi ortak koşmayınız, namazı dosdoğru kılınız, zekatı veriniz, Ramazan orucunu tutunuz, ganimetlerden beşte birini veriniz. Sizi men ettiğim dört şey ise şunlardır: Dübbâ (içi oyulmuş kuru kabaktan yapılan kap),nakîr (hurma ağacından yapılmış kap), hantem (içki fıçısı) ve müzeffet (ziftlenmiş fıçı)." Onlar 'Ey Allah'ın peygamberi! Nakîr hakkında bilginiz nedir?' dediler. Hz. Peygamber (sav) şöyle cevapladı: "Elbette (bilgimi söyleyeyim). Nakîr, oyulmuş hurma kütüğüdür. Sonra içine hurma taneleri atarsınız. Yada kaynaması (köpürmesi) yatışıncaya kadar içine hurma ve su dökersiniz, sonra onu içersiniz. O sizi öyle bir hale düşürür ki bunu içince sizden birisi sarhoşluktan dolayı amca oğlunu (yeğenini) kılıçla vurur." O toplulukta bu şekilde yaralanmış bir adam vardı. O adam "Bunu (yaramı) utancımdan Rasulullah'tan saklıyordum" dedi. "Peki neyin içinde içelim?" diye sordular. (Rasulullah) "Ağızları bağlanan deri su kaplarından" buyurdu. (Bunun üzerine) 'Ey Allah'ın Rasulü! Bizim yaşadığımız yerde çok fare var. Deri kap bırakmıyorlar' dediler. Hz. Peygamber (sav) iki yada üç defa "Fareler yese de böyle yapın" buyurdu. Sonra Hz. Peygamber (sav) Abdülkaysoğulları'ndan Eşecc'e "Sende Allah'ın (ac) sevdiği iki haslet var: Yumuşak huyluluk ve ağırbaşlılık" buyurdu.
Açıklama:
Müslim'in şartlarına göre sahihtir.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Ebu Said el-Hudrî 11193, 4/60
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Nadre Münzir b. Malik el-Avfî (Münzir b. Malik b. Kuta'a)
3. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
4. Ebu Nadr Said b. Ebu Arûbe el-Adevî (Saîd b. Mihrân)
5. Ebu Said Yahya b. Said el-Kattan (Yahya b. Said b. Ferruh)
Konular:
Adab, insani ilişkilerde nezaket, kabalık
Ganimet, beşte bir hisse
Hac, farziyyeti
Hz. Peygamber, emrettiği ve yasakladığı bazı hususlar
Hz. Peygamber, heyetlerle görüşmesi
İbadet, Namaz
İçki, içki yapılan kapların kullanılmaması
İslam, İslamın Şartları
KTB, NAMAZ,
Oruç Olgusu
Tevhid, İslam inancı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
16669, T002864
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ الطَّيَالِسِىُّ حَدَّثَنَا أَبَانُ بْنُ يَزِيدَ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ سَلاَّمٍ عَنْ أَبِى سَلاَّمٍ عَنِ الْحَارِثِ الأَشْعَرِىِّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ بِمَعْنَاهُ [قَالَ: « إِنَّ اللَّهَ أَمَرَ يَحْيَى بْنَ زَكَرِيَّا بِخَمْسِ كَلِمَاتٍ أَنْ يَعْمَلَ بِهَا وَيَأْمُرَ بَنِى إِسْرَائِيلَ أَنْ يَعْمَلُوا بِهَا وَإِنَّهُ كَادَ أَنْ يُبْطِئَ بِهَا فَقَالَ عِيسَى :إِنَّ اللَّهَ أَمَرَكَ بِخَمْسِ كَلِمَاتٍ لِتَعْمَلَ بِهَا وَتَأْمُرَ بَنِى إِسْرَائِيلَ أَنْ يَعْمَلُوا بِهَا فَإِمَّا أَنْ تَأْمُرَهُمْ وَإِمَّا أَنَا آمُرُهُمْ . فَقَالَ يَحْيَى :أَخْشَى إِنْ سَبَقْتَنِى بِهَا أَنْ يُخْسَفَ بِى أَوْ أُعَذَّبَ فَجَمَعَ النَّاسَ فِى بَيْتِ الْمَقْدِسِ فَامْتَلأَ الْمَسْجِدُ وَتعَدُوا عَلَى الشُّرَفِ فَقَالَ :إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِى بِخَمْسِ كَلِمَاتٍ أَنْ أَعْمَلَ بِهِنَّ وَآمُرَكُمْ أَنْ تَعْمَلُوا بِهِنَّ :أَوَّلُهُنَّ أَنْ تَعْبُدُوا اللَّهَ وَلاَ تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَإِنَّ مَثَلَ مَنْ أَشْرَكَ بِاللَّهِ كَمَثَلِ رَجُلٍ اشْتَرَى عَبْدًا مِنْ خَالِصِ مَالِهِ بِذَهَبٍ أَوْ وَرِقٍ فَقَالَ: هَذِهِ دَارِى وَهَذَا عَمَلِى فَاعْمَلْ وَأَدِّ إِلَىَّ فَكَانَ يَعْمَلُ وَيُؤَدِّى إِلَى غَيْرِ سَيِّدِهِ فَأَيُّكُمْ يَرْضَى أَنْ يَكُونَ عَبْدُهُ كَذَلِكَ؟ وَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَكُمْ بِالصَّلاَةِ فَإِذَا صَلَّيْتُمْ فَلاَ تَلْتَفِتُوا فَإِنَّ اللَّهَ يَنْصِبُ وَجْهَهُ لِوَجْهِ عَبْدِهِ فِى صَلاَتِهِ مَا لَمْ يَلْتَفِتْ وَآمُرُكُمْ بِالصِّيَامِ فَإِنَّ مَثَلَ ذَلِكَ كَمَثَلِ رَجُلٍ فِى عِصَابَةٍ مَعَهُ صُرَّةٌ فِيهَا مِسْكٌ فَكُلُّهُمْ يَعْجَبُ أَوْ يُعْجِبُهُ رِيحُهَا وَإِنَّ رِيحَ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ وَآمُرُكُمْ بِالصَّدَقَةِ فَإِنَّ مَثَلَ ذَلِكَ كَمَثَلِ رَجُلٍ أَسَرَهُ الْعَدُوُّ فَأَوْثَقُوا يَدَهُ إِلَى عُنُقِهِ وَقَدَّمُوهُ لِيَضْرِبُوا عُنُقَهُ فَقَالَ أَنَا أَفْدِيهِ مِنْكُمْ بِالْقَلِيلِ وَالْكَثِيرِ . فَفَدَى نَفْسَهُ مِنْهُمْ وَآمُرُكُمْ أَنْ تَذْكُرُوا اللَّهَ فَإِنَّ مَثَلَ ذَلِكَ كَمَثَلِ رَجُلٍ خَرَجَ الْعَدُوُّ فِى أَثَرِهِ سِرَاعًا حَتَّى إِذَا أَتَى عَلَى حِصْنٍ حَصِينٍ فَأَحْرَزَ نَفْسَهُ مِنْهُمْ كَذَلِكَ الْعَبْدُ لاَ يُحْرِزُ نَفْسَهُ مِنَ الشَّيْطَانِ إِلاَّ بِذِكْرِ اللَّهِ » . قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم :« وَأَنَا آمُرُكُمْ بِخَمْسٍ اللَّهُ أَمَرَنِى بِهِنَّ: السَّمْعُ وَالطَّاعَةُ وَالْجِهَادُ وَالْهِجْرَةُ وَالْجَمَاعَةُ فَإِنَّهُ مَنْ فَارَقَ الْجَمَاعَةَ قِيدَ شِبْرٍ فَقَدْ خَلَعَ رِبْقَةَ الإِسْلاَمِ مِنْ عُنُقِهِ إِلاَّ أَنْ يَرْجِعَ وَمَنِ ادَّعَى دَعْوَى الْجَاهِلِيَّةِ فَإِنَّهُ مِنْ جُثَا جَهَنَّمَ » . فَقَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ وَإِنْ صَلَّى وَصَامَ؟ قَالَ :« وَإِنْ صَلَّى وَصَامَ فَادْعُوا بِدَعْوَى اللَّهِ الَّذِى سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ الْمُؤْمِنِينَ عِبَادَ اللَّهِ » .] . قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ . وَأَبُو سَلاَّمٍ الْحَبَشِىُّ اسْمُهُ مَمْطُورٌ وَقَدْ رَوَاهُ عَلِىُّ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona, Ebu Davud –et-Tayâlisî, ona Ebân b. Yezid, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Zeyd b. Sellâm, ona Ebu Sellâm, ona el-Haris El-Eş’arî rivayet etmiştir. O, Nebi’den (sav) buna yakın ve bu manada hadisi rivayet etmiş bulunmaktadır: [-Şüphesiz Allah, Zekariya oğlu Yahya’ya beş kelime/husus emir buyurdu: Onlarla kendisinin de amel etmesini, İsrailoğullarına da gereklerince amel etmesini istedi. O neredeyse bu emri yerine getirmekte gecikecekken, İsa dedi ki:
-Allah sana gereklerini yerine getirmen ve İsrailoğullarına da gereklerince amel etmeleri için beş kelime emretmişti. Ya onlara, bu emirleri sen verirsin ya da ben emrederim. Yahya dedi ki:
-Eğer benden önce onları sen söyleyecek olursan, yere geçirilmekten yahut da azaba uğratılmaktan korkarım, deyip insanları Beyt’ül-Makdis’de topladı. Mescid dolup taştı ve hatta balkonlara da çıktılar. Yahya dedi ki:
-Allah bana gereklerince amel edeyim, size de gereklerince amel etmenizi emretmek üzere, beş kelime/husus emretti: Onların birincisi, Allah’a hiçbir şeyi ortak koşmaksızın ibadet etmenizdir. Şüphesiz Allah’a ortak koşanın misali, kendi öz malından altın ya da gümüş mukabilinde bir köle satın alıp da, bu benim evim, bu da benim işim, sen işini yap ve bana (kazandığını) öde, der. O köle de çalışır ve bu sefer ödemesini efendisinden başkasına yaparsa, sizden herhangi biriniz kölenizin böyle olmasını arzu eder mi? Allah size namazı da emretti. Namaz kıldığınız vakit başka yere dönüp bakmayın, çünkü şüphesiz Allah yüzünü, kulunun yüzüne –başka tarafa bakmadığı sürece- çevirir. Size oruç tutmanızı da emrediyorum. Bunun misali ise, bir topluluk arasında bulunup, beraberinde içinde misk bulunan küçük bir çıkın bulunan bir adamdır. Hepsi, onun kokusundan oldukça hoşlanır. Şüphesiz oruç tutanın değişen ağız kokusu Allah nezdinde misk kokusundan daha da hoştur. Size sadaka vermenizi de emrediyorum. Bunun misali de şuna benzer: Bir adamı düşmanı esir alıp, elini boynuna bağlamış ve boynunu vurmak üzere onu öne geçirmiş iken, onlara: Ben az olsun çok olsun fidyemi vererek kurtulmak istiyorum deyip, kendisini fidyeyle onların ellerinden kurtaran kişi gibidir. Sizlere Allah’ı anmanızı da emrediyorum. Bunun misali de, düşmanın arkasından hızlıca çıkmış olduğu bir adama benzer. Bu kimse nihayet son derece sağlam bir kaleye ulaşır ve onlardan kendisini kurtarır. İşte kul da kendisini şeytandan ancak Allah’ı anmakla koruyabilir.”
Nebi (sav) da şöyle buyurdu:
-Ben de sizlere Allah’ın bana emretmiş olduğu beş şeyi emrediyorum: Dinleyip itaat etmek, cihad etmek, hicret etmek ve cemaatle birlikte bulunmak. Çünkü kim cemaatten bir karış kadar ayrılacak olur ise –dönmesi hali müstesnâ-, boynundan İslam’ın boyunduruğunu çıkarmış olur. Kim de cahiliyye davası güderse, böyle bir kimse cehennemde diz üstü çökecektir.” Bir adam: Ey Allah’ın Rasulü, namaz kılsa, oruç tutsa da mı, dedi. Rasulullah (sav): “Namaz kılsa ve oruç tutsa dahi. O halde siz Allah’ın sizi isimlendirdiği müslümanlar, müminler ve Allah’ın kulları davasını güdünüz ve onunla birbirinizi çağırınız,” buyurdu.]
Ebu İsa dedi ki: bu hasen sahih garip bir hadistir. Ebu Sellâm el-Habeşî’nin adı Mamtûr olup bunu Ali b. el-Mübarek de Yahya b. Ebu Kesir’den rivayet etmiş bulunmaktadır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Emsal 78, 5/149
Senetler:
1. Ebu Malik Haris el-Eşarî (Haris b. Haris)
2. Ebû Sellâm Mamtur el-Esved el-Habeşî (Mamtur)
3. Zeyd b. Sellam el-Habeşî (Zeyd b. Sellam b. Memtur)
4. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
5. Ebu Yezid Ebân b. Yezîd el-Attâr (Ebân b. Yezîd)
6. Ebû Dâvûd et-Tayâlîsî (Süleyman b. Davud b. Cârûd)
7. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
İbadet, Namaz
KTB, NAMAZ,
KTB, ORUÇ
Oruç Olgusu
Oruç, oruçlunun ağız kokusu
Tevhid, İslam inancı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45046, HM003407
Hadis:
حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا أَبَانُ قَالَ سَمِعْتُ قَتَادَةَ يَذْكُرُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ وَعِكْرِمَةَ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ وَفْدَ عَبْدِ الْقَيْسِ أَتَوْا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمْ الْأَشَجُّ أَخُو بَنِي عَصَرٍ فَذَكَرَ مَعْنَاهُ:[
أَنَّ وَفْدَ عَبْدِ الْقَيْسِ أَتَوْا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمْ الْأَشَجُّ أَخُو بَنِي عَصَرٍ فَقَالُوا يَا نَبِيَّ اللَّهِ إِنَّا حَيٌّ مِنْ رَبِيعَةَ وَإِنَّ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ كُفَّارَ مُضَرَ وَإِنَّا لَا نَصِلُ إِلَيْكَ إِلَّا فِي الشَّهْرِ الْحَرَامِ فَمُرْنَا بِأَمْرٍ إِذَا عَمِلْنَا بِهِ دَخَلْنَا الْجَنَّةَ وَنَدْعُو بِهِ مَنْ وَرَاءَنَا فَأَمَرَهُمْ بِأَرْبَعٍ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ أَمَرَهُمْ أَنْ يَعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا يُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَأَنْ يَصُومُوا رَمَضَانَ وَأَنْ يَحُجُّوا الْبَيْتَ وَأَنْ يُعْطُوا الْخُمُسَ مِنْ الْمَغَانِمِ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ الشُّرْبِ فِي الْحَنْتَمِ وَالدُّبَّاءِ وَالنَّقِيرِ وَالْمُزَفَّتِ فَقَالُوا فَفِيمَ نَشْرَبُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ عَلَيْكُمْ بِأَسْقِيَةِ الْأَدَمِ الَّتِي يُلَاثُ عَلَى أَفْوَاهِهَا]
Tercemesi:
Bize Affan, ona Eban b. Yezid, ona Katade, ona Said b. Müseyyeb, ona da İbn Abbas (T) ona İkrime, ona da İbn Abbas(ra) Aralarında Beni Asarın kardeşi Eşec'in de olduğu Abdülkays heyeti Rasulullah'a (sav) geldi diyerek önceki hadisin manasını şöyle rivayet etmiştir:
[Aralarında Beni Asarın kardeşi Eşec'in de olduğu Abdülkays heyeti Rasulullah'a (sav) geldi. Heyettekiler dediler ki: Ey Allah'ın Rasulü! (sav), Biz Rabîa kabilesinin bir koluyuz. Seninle bizim aramızda Mudar kabilesinin kafirleri vardır. Bu sebeple bizler sana yalnızca haram aylarda gelebiliyoruz. Bize öyle bir şey söyle ki, yaptığımız zaman cennete girelim, kavmimizden geride kalanları da ona davet edelim.
Bunun üzerine Rasulullah (sav) onlara dört şeyi emretti, dört şeyden de men etti. Onlara Allah'a ibadet etmeyi ve hiç bir şeyi ortak koşmamayı, Ramazan orucunu tutmayı, Kabe'yi haccetmeyi ve ganimetin beşte birini vermeyi emretti. Onlara dübbâ (kurumuş kabaktan yapılan şarap testisi), nakîr (hurma kütüğünün içi oyularak yapılan şarap fıçısı), hantem (şarap küpü) ve müzeffet (içi ziftle kaplanmış şarap kabı) denilen kaplardan içmeyi da yasakladı. Bunun üzerine heyettekiler, 'Ey Allah'ın Rasulü! Ne ile içeceğiz' diye sordular. "Size ağzı bağlanan deri su kapları lazım" buyurdu.]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 3407, 1/902
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
4. Ebu Yezid Ebân b. Yezîd el-Attâr (Ebân b. Yezîd)
5. Ebu Osman Affân b. Müslim el-Bahilî (Affân b. Müslim b. Abdullah)
Konular:
Ganimet, beşte bir hisse
Hac, farziyyeti
Hz. Peygamber, emrettiği ve yasakladığı bazı hususlar
Hz. Peygamber, heyetlerle görüşmesi
İçki, içki yapılan kapların kullanılmaması
Oruç Olgusu
Şirk, Şirk- Müşrik
Tevhid, İslam inancı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46349, DM002762
Hadis:
أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ عِيسَى عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى الزِّنَادِ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبِى عَمْرٍو عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :
" كَمْ مِنْ صَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ صِيَامِهِ إِلاَّ الظَّمَأُ ، وَكَمْ مِنْ قَائِمٍ لَيْسَ لَهُ مِنْ قِيَامِهِ إِلاَّ السَّهَرُ "
Tercemesi:
Bize İshak b. İsa, ona Abdurrahman b. Ebu Zinad, ona Amr b. Ebu Amr, ona Saîd el-Makburî, ona da Ebu Hüreyre (ra) Peygamberin (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Nice oruç tutan var ki,ona tutmuş olduğu orucundan sadece (çektiği) susuzluk kalır. Nice gece kalkıp ibadet eden de vardır ki, ona da bu kalkışından sadece uykusuzluk kalır!"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 12, 3/1788
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Sa'd Said b. Ebu Said el-Makburî (Said b. Keysan)
3. Ebu Osman Amr b. Ebu Amr el-Kuraşi (Amr b. Meysere)
4. İbn Ebü'z-Zinad Abdurrahman b. Ebu Zinad el-Kuraşi (Abdurrahman b. Abdullah b. Zekvan)
5. İshak b. İsa el-Bağdadi (İshak b. İsa b. Necih)
Konular:
DOĞRULUK VE YALANCILIK
İbadet, Gece ibadeti
İbadet, İbadet ve Ahlak/Hikmet İlişkisi
İbadet, kulluk göstergesi
Oruç Olgusu
Öneri Formu
Hadis Id, No:
286131, HM003406-2
Hadis:
حَدَّثَنَا بَهْزٌ حَدَّثَنَا أَبَانُ بْنُ يَزِيدَ الْعَطَّارُ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ وَعَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ
أَنَّ وَفْدَ عَبْدِ الْقَيْسِ أَتَوْا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمْ الْأَشَجُّ أَخُو بَنِي عَصَرٍ فَقَالُوا يَا نَبِيَّ اللَّهِ إِنَّا حَيٌّ مِنْ رَبِيعَةَ وَإِنَّ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ كُفَّارَ مُضَرَ وَإِنَّا لَا نَصِلُ إِلَيْكَ إِلَّا فِي الشَّهْرِ الْحَرَامِ فَمُرْنَا بِأَمْرٍ إِذَا عَمِلْنَا بِهِ دَخَلْنَا الْجَنَّةَ وَنَدْعُو بِهِ مَنْ وَرَاءَنَا فَأَمَرَهُمْ بِأَرْبَعٍ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ أَمَرَهُمْ أَنْ يَعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا يُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَأَنْ يَصُومُوا رَمَضَانَ وَأَنْ يَحُجُّوا الْبَيْتَ وَأَنْ يُعْطُوا الْخُمُسَ مِنْ الْمَغَانِمِ وَنَهَاهُمْ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ الشُّرْبِ فِي الْحَنْتَمِ وَالدُّبَّاءِ وَالنَّقِيرِ وَالْمُزَفَّتِ فَقَالُوا فَفِيمَ نَشْرَبُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ عَلَيْكُمْ بِأَسْقِيَةِ الْأَدَمِ الَّتِي يُلَاثُ عَلَى أَفْوَاهِهَا
Tercemesi:
Bize Behz, ona Eban b. Yezid el-Attâr, ona Katade, ona Said b. Müseyyeb ve İkrime, ona da İbn Abbas(ra) şöyle rivayet etmiştir:
Aralarında Beni Asarın kardeşi Eşec'in de olduğu Abdülkays heyeti Rasulullah'a (sav) geldi. Heyettekiler dediler ki: Ey Allah'ın Rasulü! (sav), Biz Rabîa kabilesinin bir koluyuz. Seninle bizim aramızda Mudar kabilesinin kafirleri vardır. Bu sebeple bizler sana yalnızca haram aylarda gelebiliyoruz. Bize öyle bir şey söyle ki, yaptığımız zaman cennete girelim, kavmimizden geride kalanları da ona davet edelim.
Bunun üzerine Rasulullah (sav) onlara dört şeyi emretti, dört şeyden de men etti. Onlara Allah'a ibadet etmeyi ve hiç bir şeyi ortak koşmamayı, Ramazan orucunu tutmayı, Kabe'yi haccetmeyi ve ganimetin beşte birini vermeyi emretti. Onlara dübbâ (kurumuş kabaktan yapılan şarap testisi), nakîr (hurma kütüğünün içi oyularak yapılan şarap fıçısı), hantem (şarap küpü) ve müzeffet (içi ziftle kaplanmış şarap kabı) denilen kaplardan içmeyi da yasakladı. Bunun üzerine heyettekiler, 'Ey Allah'ın Rasulü! Ne ile içeceğiz' diye sordular. "Size ağzı bağlanan deri su kapları lazım" buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Ahmed b. Hanbel, Müsned-i Ahmed, Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 3406, 1/902
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
3. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
4. Ebu Yezid Ebân b. Yezîd el-Attâr (Ebân b. Yezîd)
5. Ebu Esved Behz b. Esed el-Ammî (Behz b. Esed)
Konular:
Ganimet, beşte bir hisse
Hac, farziyyeti
Hz. Peygamber, emrettiği ve yasakladığı bazı hususlar
Hz. Peygamber, heyetlerle görüşmesi
İçki, içki yapılan kapların kullanılmaması
Oruç Olgusu
Şirk, Şirk- Müşrik
Tevhid, İslam inancı