Giriş

Bize Ebu Muhammed Abdurrahman b. Ömer es-Saffâr, ona Ahmed b. Muhammed b. Ziyâd, ona Muhammed b. Abdullah el-Hadramî, ona Ali b. Behrâm, ona Abdülmelik b. Ebû Kerîme, ona İbn Cüreyc, ona Atâ', ona da Câbir b. Abdillah, Resûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Mü'min başkalarıyla iyi geçinen ve kendisiyle iyi geçinilen kimsedir. Kendisiyle geçinilemeyen kimsede hayır yoktur. İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır."


Açıklama: Hadiste kâmil mü’minin temel özelliklerinden bazısına vurgu yapılmıştır. Bunlar ister aile içinde ve isterse sosyal hayatta insanlarla uzlaşabilmek, anlaşabilmek, başkalarına yük olan değil, başkalarına yardımcı olabilmektir. Bu özelliklere sahip olmayan birinde hayır olmadığı ifade edilmek suretiyle de bunun için bir çaba içinde olunması gerektiği belirtilmiştir. Hadisi bu metinle ve aynı isnadla Taberânî, Kuzâî ve Beyhakî rivayet etmişlerdir. Süyûtî hadisi Dârekutnî’nin de rivayet ettiğini bildirir. Üç ana unsurdan ibaret olan metin, parça parça farklı isnadlarla da rivayet edilmiştir. Bazı rivayetlerde hadisin ilk iki kısmı küçük lafız farklılıklarıyla son kısmı olmaksızın Sehl b. Sa’d es-Sâidî’den ve Ebû Hüreyre’den nakledilmiştir. (Bkz. Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 335; Taberânî, el-Mu’cemü’l-kebîr, VI, 131, No: 5744; Hâkim, el-Müstedrek, I, 23; Beyhakî, Şuabü’l-îman, X, 442, No: 7766, 7768; Hadisin bu kısmı İbn Mesûd’un sözü olarak (mevkuf) da rivayet edilmiştir. (Bkz. İbn Ebî Şeybe, Musannef, X, 115, No: 7252; Taberânî, el-Mu’cemü’l-kebîr, IX, 200, No: 8976). Hadisin son kısmı (insanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olandır) ise başka senedlerle müstakil olarak da rivayet edilmiştir. (Kuzâî, Müsnedü’ş-şihâb, II, 223, No: 1234; Bu rivayeti Süyûtî hasen olarak nitelendirmiştir. Hadis “insanların Allah’a en sevimlisi insanlara en faydalı olandır” şeklinde rivayetler de mevcuttur. (Bkz. Bkz. Taberânî, el-Mu’cemü’l-kebîr, XII, 453, No: 13646; ; el-Mu’cemü’l-evsat, VI, 139, No: 6026; el-Mu’cemü’s-sağîr, II, 106, No: 861).

    Öneri Formu
203743 MB129 Kuzai, Müsnedü’ş-Şihab, I, 365 (I, 108, No: 129); Taberânî, el-Mu'cemü'l-evsat, VI, 58, No: 5787; Beyhakî, Şuabü'l-îmân, X, 115, No: 7252.

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."


    Öneri Formu
272157 M005684-6 Müslim, Selam, 28

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve halkayı genişletin."


    Öneri Formu
272158 M005684-7 Müslim, Selam, 28

Bize Ebu'r-Rabi' ve Ebu Kâmil, onlara Hammâd, ona Eyyub (T) Bana Yahya b. Habîb, ona Ravh (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona Abdürrezzak, her ikisine İbn Cüreyc (T) Bana Muhammed b. Râfi ona İbn Füdeyk, ona Dahhâk b. Osman, hepsine Nâfi', ona İbn Ömer Hz. Peygamber'den (sav) Leys'in rivayetinin bir benzerini nakletmişler, ancak hadiste "Açılın ve halkayı genişletin." kısmını zikretmemişlerdir. İbn Cüreyc'in rivayetinde ["Cuma gününde mi? dedim, Hem Cuma'da hem diğer günlerde." dedi.] şeklinde bir ziyade vardır.


    Öneri Formu
272160 M005685-2 Müslim, Selam, 28

Bize Yahya b. Yahya, ona Abdullah b. Nümeyr (T) Bize İbn Nümeyr, ona babası (T) Bize Züheyr b. Harb, ona Yahya el-Kattân (T) Bize İbnü'l-Müsennâ ona Abdülvehhab es-Sekafî, hepsine Ubeydullah (T) Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe -lafız ona aittir- ona Muhammed b. Bişr ve Ebu Üsame ve İbn Nümeyr, onlara Ubeydullah, ona Nâfi', ona İbn Ömer'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir kişi başka bir adamı oturduğu yerinden kaldırıp onun yerine oturmasın. Ancak biraz açılın ve (halkayı) genişletin."


    Öneri Formu
272156 M005684-5 Müslim, Selam, 28

Bize Ebu'r-Rabi' ve Ebu Kamil, onlara Hammâd, ona Eyyub (T) Bana Yahya b. Habib, ona Ravh (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona Abdürrezzak, her ikisine İbn Cüreyc (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona İbn Füdeyk, ona Dahhâk b. Osman, hepsine Nâfi', ona İbn Ömer Hz. Peygamber'den (sav) Leys'in rivayetinin bir benzerini nakletmişler, ancak hadiste "Açılın ve halkayı genişletin." kısmını zikretmemişlerdir. İbn Cüreyc'in rivayetinde ["Cuma gününde mi? dedim, Hem Cuma'da hem diğer günlerde." dedi.] şeklinde bir ziyade vardır. i.


    Öneri Formu
272161 M005685-3 Müslim, Selam, 28

Bize Ebu'r-Rabi' ve Ebu Kamil, onlara Hammâd, ona Eyyub (T) Bana Yahya b. Habib, ona Ravh (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona Abdürrezzak, her ikisine İbn Cüreyc (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona İbn Füdeyk, ona Dahhâk b. Osman, hepsine Nâfi', ona İbn Ömer Hz. Peygamber'den (sav) Leys'in rivayetinin bir benzerini nakletmişler, ancak hadiste "Açılın ve halkayı genişletin." kısmını zikretmemişlerdir. İbn Cüreyc'in rivayetinde ["Cuma gününde mi? dedim, Hem Cuma'da hem diğer günlerde." dedi.] şeklinde bir ziyade vardır.


    Öneri Formu
272162 M005685-4 Müslim, Selam, 28

Bize Ebu'r-Rabi' ve Ebu Kamil, onlara Hammâd, ona Eyyub (T) Bana Yahya b. Habib, ona Ravh (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona Abdürrezzak, her ikisine İbn Cüreyc (T) Bana Muhammed b. Râfi', ona İbn Füdeyk, ona Dahhâk b. Osman, hepsine Nâfi', ona İbn Ömer Hz. Peygamber'den (sav) Leys'in rivayetinin bir benzerini nakletmişler, ancak hadiste "Açılın ve halkayı genişletin." kısmını zikretmemişlerdir. İbn Cüreyc'in rivayetinde ["Cuma gününde mi? dedim, Hem Cuma'da hem diğer günlerde." dedi.] şeklinde bir ziyade vardır.


    Öneri Formu
272163 M005685-5 Müslim, Selam, 28


Açıklama: sahih li gayrihi, bu isnad hasendir.

    Öneri Formu
43065 HM000920 İbn Hanbel, I, 114

Bize Ebu Abdullah el-Hâfız, ona Ebu’l-Abbas el-Mahbûbî, ona Saîd b. Mes’ud, ona Yezid b. Harun, ona el-'Avvam b. Havşeb, ona Şehr b. Havşeb, ona da Ebû Ümâme, Resûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Benden sonra gelecek olan yöneticiye Allah’tan korkmasını emrediyorum. Ona Müslüman toplumun büyüklerine saygılı, küçüklerine şefkatli davranmasını; âlimlerine hürmet etmesini ve değerlerini düşürmesine sebep olacağından dolayı onları incitmemesini; (insanları, kendilerine sunduğu imkanlara karşı) nankörlüğe sevk edeceğinden dolayı kendilerinden uzak kalmamasını; nesillerini kesmesine sebep olacağından dolayı onları iğdiş etmemesini; güçlülerinin zayıflarını yok etmesine sebep olacağından dolayı onlara karşı kapısını kapat(ıp kendi hallerine bırak)mamasını emrediyorum."


    Öneri Formu
153852 BS16722 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, VIII,256. Beyhaki, es-Sünenü'l Kübra, VIII,256, No: 16644; el-İtikad, s. 241; Ali el-Müttaki, Kenzü’l-ummal, VI, 47, No: 14787.