حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - وَهُوَ ابْنُ جَعْفَرٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "مَا نَقَصَتْ صَدَقَةٌ مِنْ مَالٍ وَمَا زَادَ اللَّهُ عَبْدًا بِعَفْوٍ إِلاَّ عِزًّا وَمَا تَوَاضَعَ أَحَدٌ لِلَّهِ إِلاَّ رَفَعَهُ اللَّهُ."

Bize Yahya b. Eyyüb, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail -o İbn Cafer'dir-, ona Alâ, ona babası, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Sadaka hiçbir malı eksiltmez. Bir kul birisini affettiğinde Allah bu yüzden ancak onun değerini artırır. Bir kimse Allah için tevazu gösterirse Allah onun makamını yükseltir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6592, /1071

وَدَّ كَثِيرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّاراً حَسَدًا مِّنْ عِندِ أَنفُسِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

Ehl-i kitaptan çoğu, hakikat kendilerine apaçık belli olduktan sonra, sırf içlerindeki kıskançlıktan ötürü, sizi imanınızdan vazgeçirip küfre döndürmek istediler. Yine de siz, Allah onlar hakkındaki emrini getirinceye kadar affedip bağışlayın. Şüphesiz Allah her şeye kadirdir.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Bakara 2/109, /

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ - رضى الله عنهما - يَقُولُ بَعَثَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَيْلاً قِبَلَ نَجْدٍ ، فَجَاءَتْ بِرَجُلٍ مِنْ بَنِى حَنِيفَةَ يُقَالُ لَهُ ثُمَامَةُ بْنُ أُثَالٍ سَيِّدُ أَهْلِ الْيَمَامَةِ ، فَرَبَطُوهُ بِسَارِيَةٍ مِنْ سَوَارِى الْمَسْجِدِ ، فَخَرَجَ إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَا عِنْدَكَ يَا ثُمَامَةُ » . قَالَ عِنْدِى يَا مُحَمَّدُ خَيْرٌ . فَذَكَرَ الْحَدِيثَ قَالَ « أَطْلِقُوا ثُمَامَةَ » .

Bize Kuteybe, ona Leys, ona Saîd b. Ebu Saîd, ona da Ebu Hureyre (ra) şöyle demiştir: Hz. Peygamber (sav) Necid kabilesine bir süvari birliği gönderdi. Bu birlik Hanîfe oğulları kabilesinden Yemâmelilerin reisi Sümame b. Üsal denilen kişiyi alıp getirdiler ve onu mescidin direklerinden birine bağladılar. Arkasından Hz. Peygamber (sav) oraya geldi ve "gönlünden ne geçiyor, ne umuyorsun ey Sümâme?" diye sordu. Sümâme "Ben hayır umuyorum ey Muhammed" dedi. Ravi hadisin tamamını zikretti. sonunda Hz. Peygamber (sav) "Artık Sumâme'yi salıverin" buyurdu.

Açıklama: Hadisin tamamı [B004372] numaralı hadise bakınız.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Husûmât 7, 1/671

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَمْعَةَ قَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَضْحَكَ الرَّجُلُ مِمَّا يَخْرُجُ مِنَ الأَنْفُسِ وَقَالَ: " بِمَ يَضْرِبُ أَحَدُكُمُ امْرَأَتَهُ ضَرْبَ الْفَحْلِ ، ثُمَّ لَعَلَّهُ يُعَانِقُهَا " . وَقَالَ الثَّوْرِىُّ وَوُهَيْبٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ هِشَامٍ " جَلْدَ الْعَبْدِ " .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyân, ona Hişâm, ona babası, ona da Abdullah b. Zem'a şöyle söylemiştir: Rasulullah (sav) bir kimseye vücudundan çıkan herhangi bir şeyden (gaz kaçırmak) dolayı gülünmesini yasakladı ve şöyle buyurdu: "Biriniz karısını erkek deveyi döver gibi dövdükten sonra ona nasıl sarılabilir?" Sevrî, Vüheyb ve Ebu Muaviye'nin Hişâm'dan nakillerinde "Köle döver gibi" ifadesi geçmektedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Süfyan es-Sevrî arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 43, 2/498

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَمْعَةَ قَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَضْحَكَ الرَّجُلُ مِمَّا يَخْرُجُ مِنَ الأَنْفُسِ وَقَالَ: " بِمَ يَضْرِبُ أَحَدُكُمُ امْرَأَتَهُ ضَرْبَ الْفَحْلِ ، ثُمَّ لَعَلَّهُ يُعَانِقُهَا" . وَقَالَ الثَّوْرِىُّ وَوُهَيْبٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ هِشَامٍ " جَلْدَ الْعَبْدِ " .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyân, ona Hişâm, ona babası, ona da Abdullah b. Zem'a şöyle söylemiştir: Rasulullah (sav) bir kimseye vücudundan çıkan herhangi bir şeyden (gaz kaçırmak) dolayı gülünmesini yasakladı ve şöyle buyurdu: "Biriniz karısını erkek deveyi döver gibi dövdükten sonra ona nasıl sarılabilir?" Sevrî, Vüheyb ve Ebu Muaviye'nin Hişâm'dan nakillerinde "Köle döver gibi" ifadesi geçmektedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Vüheyb b. Halid arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 43, 2/498

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ هِشَامٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَمْعَةَ قَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ يَضْحَكَ الرَّجُلُ مِمَّا يَخْرُجُ مِنَ الأَنْفُسِ وَقَالَ: " بِمَ يَضْرِبُ أَحَدُكُمُ امْرَأَتَهُ ضَرْبَ الْفَحْلِ ، ثُمَّ لَعَلَّهُ يُعَانِقُهَا " . وَقَالَ الثَّوْرِىُّ وَوُهَيْبٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ هِشَامٍ " جَلْدَ الْعَبْدِ " .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyân, ona Hişâm, ona babası, ona da Abdullah b. Zem'a şöyle söylemiştir: Rasulullah (sav) bir kimseye vücudundan çıkan herhangi bir şeyden (gaz kaçırmak) dolayı gülünmesini yasakladı ve şöyle buyurdu: "Biriniz karısını erkek deveyi döver gibi dövdükten sonra ona nasıl sarılabilir?" Sevrî, Vüheyb ve Ebu Muaviye'nin Hişâm'dan nakillerinde "Köle döver gibi" ifadesi geçmektedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Muhammed b. Hâzim arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Edeb 43, 2/498

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ حَبِيبٍ الْحَارِثِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ الْحَارِثِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ هِشَامِ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَنَسٍ أَنَّ امْرَأَةً يَهُودِيَّةً أَتَتْ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِشَاةٍ مَسْمُومَةٍ فَأَكَلَ مِنْهَا فَجِىءَ بِهَا إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَسَأَلَهَا عَنْ ذَلِكَ فَقَالَتْ أَرَدْتُ لأَقْتُلَكَ. قَالَ: "مَا كَانَ اللَّهُ لِيُسَلِّطَكِ عَلَى ذَاكِ." قَالَ أَوْ قَالَ: "عَلَىَّ." قَالَ قَالُوا أَلاَ نَقْتُلُهَا قَالَ: "لاَ." [قَالَ فَمَا زِلْتُ أَعْرِفُهَا فِى لَهَوَاتِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.]

Bize Yahya b. Habib el-Hârisî, ona Halid b. Haris, ona Şube, ona da Hişam b. Zeyd'in rivayet ettiğine göre; Enes b. Malik (ra) (şöyle demiştir): Yahudi bir kadın, Rasulullah'a (sav) zehirli bir koyun getirdi. Rasulullah (sav) ondan yedi. Sonra kadın getirildi. Rasulullah (sav) kadına bunu niçin yaptığını sordu. Kadın; seni öldürmek istedim dedi. Rasulullah (sav); "Allah seni bu işe - ya da benim üzerime- muktedir kılmaz" buyurdu. Sahabeler, onu öldürmeyelim mi? dediler. Rasulullah (sav); "hayır" cevabını verdi. [Ravi (Enes) der ki: Etin, Rasulullah'ın (sav) küçük dilinde bıraktığı etkiyi hala bilirim.]

• Müslim Sahîh-i Müslim Tıb 5705, /928

وَحَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا رَوْحُ بْنُ عُبَادَةَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ - سَمِعْتُ هِشَامَ بْنَ زَيْدٍ سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ يُحَدِّثُ أَنَّ يَهُودِيَّةً جَعَلَتْ سَمًّا فِى لَحْمٍ ثُمَّ أَتَتْ بِهِ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِنَحْوِ حَدِيثِ خَالِدٍ.

Bize Harun b. Abdullah ve Ravh b. Ubade, onlara Şube, ona Hişâm b. Zeyd, ona da Enes b. Malik, Yahudi bir kadın bir eti zehirleyip sonra da onu Rasulullah'a (sav) getirmiş diyerek Halid'in hadisinin benzerini rivayet etmiştir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Tıb 5706, /928

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - وَهُوَ ابْنُ جَعْفَرٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ " مَا نَقَصَتْ صَدَقَةٌ مِنْ مَالٍ وَمَا زَادَ اللَّهُ عَبْدًا بِعَفْوٍ إِلاَّ عِزًّا وَمَا تَوَاضَعَ أَحَدٌ لِلَّهِ إِلاَّ رَفَعَهُ اللَّهُ " .

Bize Yahya b. Eyyub, Kuteybe ve İbn Hucr, onlara İsmail –İbn Cafer-, ona Alâ, ona babası, ona da Ebu Hureyre (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Sadaka malı eksiltmez. Bir kul birisini affettiğinde Allah bu yüzden onun değerini artırır. Bir kimse Allah için tevazu gösterirse Allah onun derecesini yükseltir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6592, /1071

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ وَأَبُو بَكْرٍ ابْنَا أَبِى شَيْبَةَ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو خَالِدٍ الأَحْمَرُ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ وَعُثْمَانُ ابْنَا أَبِى شَيْبَةَ قَالَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ وَعَبْدُ الرَّحِيمِ بْنُ سُلَيْمَانَ جَمِيعًا عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ بْنِ فُضَيْلٍ - أَظُنُّهُ عَنِ ابْنِ أَبِى الْعَوْجَاءِ وَاسْمُهُ سُفْيَانُ - عَنْ أَبِى شُرَيْحٍ الْخُزَاعِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ أُصِيبَ بِدَمٍ أَوْ خَبْلٍ - وَالْخَبْلُ الْجُرْحُ - فَهُوَ بِالْخِيَارِ بَيْنَ إِحْدَى ثَلاَثٍ فَإِنْ أَرَادَ الرَّابِعَةَ فَخُذُوا عَلَى يَدَيْهِ أَنْ يَقْتُلَ أَوْ يَعْفُوَ أَوْ يَأْخُذَ الدِّيَةَ فَمَنْ فَعَلَ شَيْئًا مِنْ ذَلِكَ فَعَادَ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا مُخَلَّدًا فِيهَا أَبَدًا » .

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Diyât 3, /424