حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ عَنْ مَالِكٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَزِيدَ اللَّيْثِىِّ عَنْ أَبِى أَيُّوبَ الأَنْصَارِىِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلاَثَةِ أَيَّامٍ يَلْتَقِيَانِ فَيُعْرِضُ هَذَا وَيُعْرِضُ هَذَا وَخَيْرُهُمَا الَّذِى يَبْدَأُ بِالسَّلاَمِ."

Bize Abdullah b. Mesleme, ona Malik, ona İbn Şihab, ona Ata b. Yezid el-Leys, ona Ebu Eyyûb el-Ensari'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Müslümanın müslüman kardeşinden üç günden fazla dargın kalması, karşılaştıklarında birbirlerinden yüz çevirmeleri helal değildir. O ikisinden hayırlı olanı ilk selam verendir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 55, /1115

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ خَالِدِ بْنِ عَثْمَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْمُنِيبِ - يَعْنِى الْمَدَنِىَّ - قَالَ أَخْبَرَنَا هِشَامُ بْنُ عُرْوَةَ عَنْ عُرْوَةَ عَنْ عَائِشَةَ رضى الله عنها أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لاَ يَكُونُ لِمُسْلِمٍ أَنْ يَهْجُرَ مُسْلِمًا فَوْقَ ثَلاَثَةٍ فَإِذَا لَقِيَهُ سَلَّمَ عَلَيْهِ ثَلاَثَ مِرَارٍ كُلُّ ذَلِكَ لاَ يَرُدُّ عَلَيْهِ فَقَدْ بَاءَ بِإِثْمِهِ."

Bize Muhammed b. el-Müsenna, ona Muhammed b. Halid b. Asme, ona Abdullah b. el-Münîb -el-Medeni-, ona Hişam b. Urve, ona Urve, ona Hz. Aişe'nin (r.anha) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Müslüman, din kardeşine üç günden fazla küs kalamaz. Onunla karşılaştığında üç kez selam verir. Eğer selam verdiği kişi selamı almazsa günahı üstlenmiş olur."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 55, /1116

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ - يَعْنِى ابْنَ مُحَمَّدٍ - عَنْ زَيْدٍ - يَعْنِى ابْنَ أَسْلَمَ - عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "إِيَّاكُمْ وَالْجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ." فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا بُدٌّ لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا نَتَحَدَّثُ فِيهَا. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "إِنْ أَبَيْتُمْ فَأَعْطُوا الطَّرِيقَ حَقَّهُ." قَالُوا وَمَا حَقُّ الطَّرِيقِ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ "غَضُّ الْبَصَرِ وَكَفُّ الأَذَى وَرَدُّ السَّلاَمِ وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْىُ عَنِ الْمُنْكَرِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 13, /1098

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ دِينَارٍ عَنْ عَطَاءٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ لَحِقَ الْمُسْلِمُونَ رَجُلاً فِى غُنَيْمَةٍ لَهُ فَقَالَ السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ فَقَتَلُوهُ وَأَخَذُوا تِلْكَ الْغُنَيْمَةَ فَنَزَلَتْ "(وَلاَ تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا)" تِلْكَ الْغُنَيْمَةَ .

Bize Muhammed b. İsa, ona Süfyan (b. Uyeyne), ona Amr b. Dinar, ona da Ata b. Ebu Rabah, ona da İbn Abbas'tan (ra) söyle rivayet etmiştir: Müslümanlar küçük bir koyun sürüsüne sahip bir adama rastladılar. Adam onlara es-Selâmü aleyküm/Selam size olsun diye selam verdi. Ama onlar adamı öldürüp koyunları aldılar. Bunun üzerine "size selam veren kişiye dünya hayatının geçici menfaatini gözeterek sen mümin değilsin demeyin." (Nisa, 4/94) ayet-i kerimesi indi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Hurûf ve'l-Kıraât 6, /909

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ أَخْبَرَنَا عَطَاءٌ الْخُرَاسَانِىُّ عَنْ يَحْيَى بْنِ يَعْمَرَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ قَالَ قَدِمْتُ عَلَى أَهْلِى وَقَدْ تَشَقَّقَتْ يَدَاىَ فَخَلَّقُونِى بِزَعْفَرَانٍ فَغَدَوْتُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَلَمْ يَرُدَّ عَلَىَّ وَقَالَ "اذْهَبْ فَاغْسِلْ هَذَا عَنْكَ."

Bize Musa b. İsmail, ona Hammad, ona Ata el-Horasanî, ona Yahya b. Ya'mer'in rivayet ettiğine göre Ammar b. Yasir (ra) şöyle dedi: Elim yarılmış halde ailemin yanına gelmiştim. Ellerime zaferan sürdüler. Hz. Peygamber'in (sav) yanına gittim. Ona selam verdim ama selamımı almadı ve "git, bunları yıka" buyurdu.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Sünne 4, /1052

حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ أَخْبَرَنَا خَالِدٌ عَنْ سُهَيْلٍ - يَعْنِى ابْنَ أَبِى صَالِحٍ - عَنْ سَعِيدِ بْنِ يَسَارٍ الأَنْصَارِىِّ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِىِّ عَنْ أَبِى طَلْحَةَ الأَنْصَارِىِّ قَالَ سَمِعْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "لاَ تَدْخُلُ الْمَلاَئِكَةُ بَيْتًا فِيهِ كَلْبٌ وَلاَ تِمْثَالٌ." وَقَالَ انْطَلِقْ بِنَا إِلَى أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ عَائِشَةَ نَسْأَلُهَا عَنْ ذَلِكَ. فَانْطَلَقْنَا فَقُلْنَا يَا أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ إِنَّ أَبَا طَلْحَةَ حَدَّثَنَا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِكَذَا وَكَذَا فَهَلْ سَمِعْتِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم يَذْكُرُ ذَلِكَ قَالَتْ لاَ وَلَكِنْ سَأُحَدِّثُكُمْ بِمَا رَأَيْتُهُ فَعَلَ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى بَعْضِ مَغَازِيهِ وَكُنْتُ أَتَحَيَّنُ قُفُولَهُ فَأَخَذْتُ نَمَطًا كَانَ لَنَا فَسَتَرْتُهُ عَلَى الْعَرَضِ فَلَمَّا جَاءَ اسْتَقْبَلْتُهُ فَقُلْتُ السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى أَعَزَّكَ وَأَكْرَمَكَ فَنَظَرَ إِلَى الْبَيْتِ فَرَأَى النَّمَطَ فَلَمْ يَرُدَّ عَلَىَّ شَيْئًا وَرَأَيْتُ الْكَرَاهِيَةَ فِى وَجْهِهِ فَأَتَى النَّمَطَ حَتَّى هَتَكَهُ ثُمَّ قَالَ "إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَأْمُرْنَا فِيمَا رَزَقَنَا أَنْ نَكْسُوَ الْحِجَارَةَ وَاللَّبِنَ." قَالَتْ فَقَطَعْتُهُ وَجَعَلْتُهُ وِسَادَتَيْنِ وَحَشَوْتُهُمَا لِيفًا فَلَمْ يُنْكِرْ ذَلِكَ عَلَىَّ.

Bize Vehb b. Bakiyye, ona Halid, ona Süheyl –yani İbn Ebu Salih-, ona Said b. Yesar el-Ensarî, ona Zeyd b. Halid el-Cühenî, ona da Ebu Talha el-Ensarî rivayet etmiştir: Ben Hz. Peygamber'i (sav) şöyle derken işittim: "Melekler içerisinde köpek ve heykel bulunan eve girmezler." Zeyd b. Halid el-Cühenî bana hadi, Müminlerin annesi Aişe'ye (r. anha) gidip bunu ona soralım dedi. Sonra onun yanına gittik ve Ebu Talha bize Allah Rasulü'nden böyle bir hadis zikretti. Hz. Peygamber'i böyle derken duydun mu? diye sorduk. Hayır, ama size onun yaptığı şeyi anlatayım. Rasulullah (sav) gazvelerinden birine çıkmıştı. Ben onun savaştan dönmesini bekliyordum. Yünden dokunmuş bir yaygımız vardı, onu aldım ve tahtanın üzerine örttüm. Hz. Peygamber gelince onu karşıladım ve Ey Allah’ın Resulü! Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi üzerine olsun. Seni aziz eden, sana ikram bahşeden Allah'a hamd olsun dedim. Hz. Peygamber (sav) eve baktı ve tahtanın üzerine örttüğüm örtüyü gördü. Bana bir cevap vermedi. Ama yüzünden hoşlanmadığını anlamıştım. Yaygının yanına gelip onu yırttı ve şöyle buyurdu: "Şüphesiz Allah bize rızık olarak verdiği şeyleri harcayarak taşları ve kerpiçleri giydirmemizi emretmedi." Hz. Aişe şöyle dedi: Ben de o yaygıyı kestim ve iki yastık yaptım. İçlerini hurma lifi ile doldurdum. Hz. Peygamber (sav) buna itiraz etmedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 47, /945

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ أَخْبَرَنَا عَطَاءٌ الْخُرَاسَانِىُّ عَنْ يَحْيَى بْنِ يَعْمَرَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ قَالَ قَدِمْتُ عَلَى أَهْلِى لَيْلاً وَقَدْ تَشَقَّقَتْ يَدَاىَ فَخَلَّقُونِى بِزَعْفَرَانٍ فَغَدَوْتُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَلَمْ يَرُدَّ عَلَىَّ وَلَمْ يُرَحِّبْ بِى فَقَالَ "اذْهَبْ فَاغْسِلْ هَذَا عَنْكَ." فَذَهَبْتُ فَغَسَلْتُهُ ثُمَّ جِئْتُ وَقَدْ بَقِىَ عَلَىَّ مِنْهُ رَدْعٌ فَسَلَّمْتُ فَلَمْ يَرُدَّ عَلَىَّ وَلَمْ يُرَحِّبْ بِى وَقَالَ "اذْهَبْ فَاغْسِلْ هَذَا عَنْكَ." فَذَهَبْتُ فَغَسَلْتُهُ ثُمَّ جِئْتُ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ عَلَىَّ وَرَحَّبَ بِى وَقَالَ "إِنَّ الْمَلاَئِكَةَ لاَ تَحْضُرُ جَنَازَةَ الْكَافِرِ بِخَيْرٍ وَلاَ الْمُتَضَمِّخَ بِالزَّعْفَرَانِ وَلاَ الْجُنُبَ." [قَالَ وَرَخَّصَ لِلْجُنُبِ إِذَا نَامَ أَوْ أَكَلَ أَوْ شَرِبَ أَنْ يَتَوَضَّأَ.]

Bize Musa b. İsmail, ona Hammad, ona Atâ el-Horasanî, ona Yahya b. Ya'mer, ona Ammar b. Yasir şöyle demiştir: Bir gece ellerim yarılmış bir halde ailemin yanına geldim. Ellerime safran sürdüler. Sonra Hz. Peygamber'in (sav) yanına gittim ve kendisine selam verdim ama selamımı almadı, bana hoş geldin demedi ve g"it şunu yıka" buyurdu. Gidip safranı elimden yıkadım sonra tekrar yanına geldim. Elimde safrandan leke kalmıştı. Hz. Peygamber'e (sav) yine selam verdim ama selamımı almadı ve hoş geldin demedi. "Git şunu yıka" buyurdu. Sonra gittim ve elimi iyice yıkadım. Sonra tekrar geldim ve selam verdim. Hz. Peygamber (sav) bu sefer selamımı aldı, bana "hoş geldin" dedi ve şöyle buyurdu: "Melekler kafirin cenazesinde, safran sürünen kimsenin ve cünübün yanında bulunmazlar." [Ravi şöyle dedi: Hz. Peygamber (sav) cünüp için uyumak, yemek içmek istediği zaman abdest almasına izin vermiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Teraccul 8, /950

حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ الْمُنْتَصِرِ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ - يَعْنِى ابْنَ يُوسُفَ - عَنْ أَبِى بِشْرٍ وَرْقَاءَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ هِلاَلِ بْنِ يِسَافٍ عَنْ خَالِدِ بْنِ عَرْفَجَةَ عَنْ سَالِمِ بْنِ عُبَيْدٍ الأَشْجَعِىِّ بِهَذَا الْحَدِيثِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم.

Bize Temim b. el-Muntasır, ona İshak b. Yusuf, ona Ebu Bişr Verkâ, ona Mansur, ona Hilal b. Yesaf, ona Halid b. Arfece, ona Salim b. Ubeyd el-Eşca'î bu hadisi Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 99, /1139

حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ هِلاَلِ بْنِ يِسَافٍ قَالَ كُنَّا مَعَ سَالِمِ بْنِ عُبَيْدٍ فَعَطَسَ رَجُلٌ مِنَ الْقَوْمِ فَقَالَ السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ . فَقَالَ سَالِمٌ وَعَلَيْكَ وَعَلَى أُمِّكَ . ثُمَّ قَالَ بَعْدُ لَعَلَّكَ وَجَدْتَ مِمَّا قُلْتُ لَكَ قَالَ لَوَدِدْتُ أَنَّكَ لَمْ تَذْكُرْ أُمِّى بِخَيْرٍ وَلاَ بِشَرٍّ قَالَ إِنَّمَا قُلْتُ لَكَ كَمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِنَّا بَيْنَا نَحْنُ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذْ عَطَسَ رَجُلٌ مِنَ الْقَوْمِ فَقَالَ السَّلاَمُ عَلَيْكُمْ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "وَعَلَيْكَ وَعَلَى أُمِّكَ." ثُمَّ قَالَ "إِذَا عَطَسَ أَحَدُكُمْ فَلْيَحْمَدِ اللَّهَ." قَالَ فَذَكَرَ بَعْضَ الْمَحَامِدِ "وَلْيَقُلْ لَهُ مَنْ عِنْدَهُ يَرْحَمُكَ اللَّهُ وَلْيَرُدَّ - يَعْنِى عَلَيْهِمْ - يَغْفِرُ اللَّهُ لَنَا وَلَكُمْ."

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Cerir, ona Mansur, ona Hilal b. Yesaf şöyle rivayet etmiştir: Salim b. Ubeyd ile birlikteydik. Topluluktan biri hapşırdı ve arkasından selam sizin üzerinize olsun dedi. Salim sana da, annene de selam olsun diye karşılık verdi. Bundan sonra sana söylediğim şeyden alındın dedi. Adam, annemin adını iyi ya da kötü hiç ağzına almamanı isterdim dedi. Bunun üzerine Salim sana Hz. Peygamber'in (sav) sözünü söyledim. Hz. Peygamber'in huzurundaydık Birisi hapşırdı ve selam sizin üzerinize olsun dedi. Hz. Peygamber (sav) "sana ve annene de selam olsun" diye karşılık verdi. Sonra; "içinizden biri hapşırdığı zaman hamdetsin" buyurdu. Sonra hamdin bazı şekillerini zikretti ve "hapşıranın yanındaki de Allah sana rahmet etsin!" desin. O da bu duaya Allah bizi ve sizi affetsin diye karşılık versin."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 99, /1139

حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا الفزاري وأبو معاوية قالا أخبرنا قنان بن عبد الله النهمي عن عبد الرحمن بن عوسجة عن البراء بن عازب قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : أفشوا السلام تسلموا والأشرة شر قال أبو معاوية والأشر العبث

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 787, /627