404 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Ebû Abdullah İshak b. Muhammed b. Yusuf es-Sûsî, ona Ebû’l-Abbas Muhammed b. Yakub, ona el-Abbas b. el-Velîd b. Mezyed, ona da babası, el-Evzâî’nin şöyle derken işittiğini haber vermiş: Bana Yahya b. Ebî Kesîr, ona Ebû Kılâbe el-Cermî’nin haber verdiğine göre, Ebû Abdullah el-Cermî Ebû Mes’ûd’a, “- Rasûlullah’ın (as.), ‘Demişler ki’ sözü hakkında ne söylediğini duydun?” diye sordu. O da; “- Rasûlullah’ın (as.) ‘O, insanın ne kötü vasıtasıdır!’ dediğini işittim” diye cevap verdi.
Açıklama: “Demişler ki” diye tercüme ettiğimiz “zeamû” sözcüğü, zan ifâde eden bir kelimedir. İnsanın bu şekilde söylemiş olduğu şeyde, kesin ve sağlam bir bilgiye sahip olmadığını, tahmine ve rasgele duyduğu sözlere dayalı olarak konuştuğunu gösterir. Dolayısıyla “Duydum ki... denildi ki...” gibi kesin bir tespite dayanmayan sözlerle kafaların karıştırılmaması ve bu tür sözlere güvenilmemesi gerekir. Kaldı ki Münzirî, bu rivâyetin zayıf olduğunu imâ eder. Ebû Mes’ûd ed-Dımaşkî’nin, el-Etrâf adlı eserinde, Ebû Kılâbe’nin, Ebû Mes’ûd ve Ebû Abdullah’ı dinlemediğini kaydettiğini belirtir.
Bize Muhammed b. Abdullah el-Hâfız, ona Eb'û'l-Abbas Abdullah b. el-Hüseyin el-Kadî Merv'de ve Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Mahled el-Cevherî Bağdat'ta, onlara el-Hâris b. Ebî Üsâme, ona Saîd b. Âmir ed-Dubbeî, ona Muhammed b. Amr b. Alkame, ona da babası vasıtasıyla dedesi Alkame b. Vakkas şöyle rivâyet etti: "Cesur bir adam vardı, umeranın huzuruna gider, onları güldürürdü. Bir gün dedem ona dedi ki: "- Yazık sana be adam! Niçin o adamlarına huzuruna gidip kendilerini güldürüyorsun? Ben, Rasûlullah'ın (sav) sahabesi Bilal b. el-Hâris el-Müzenî'nin (ra), Hz. Peygamber'den şöyle rivâyet ettiğini işittim: "Kul bazen Allah’ın rızasına uygun öyle bir söz söyler ki, o sözün nereye kadar ulaşabileceğini hiç düşünmez; Yüce Allah da bu söz sebebiyle kendisiyle karşılaşacağı güne kadar ona rızasını yazar. Bazen de Allah’ın kızacağı öyle bir söz söyler ki, o sözün nereye kadar gidebileceğini hiç düşünmez; Yüce Allah da bu söz sebebiyle onunla karşılaşacağı güne kadar kendisine kızgınlığını yazar.”
Bize Ebû'l-Hüseyin b. el-Fadl el-Kattân, ona Abdullah b. Cafer, onaYakub b. Süfyan, ona İbn Osman, ona Abdullah b. el-Mübarek, ona Musa b. Ukbe, ona Alkame b. Vakkas el-Leysî, ona da Bilal b. el-Hâris el-Müzenî şöyle demiş: "Ben senin şu Emîrlerin huzuruna girdiğini, onlarla haşir neşir olduğunu görüyorum. Onlarla ne yaptığına dikkat et! Çünkü ben Rasûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim: "İnsan bazen öyle hayırlı bir söz söyler ki, o sözün nereye kadar ulaşabileceğini düşünmez; Yüce Allah da bu söz sebebiyle kendisiyle karşılaşacağı güne kadar ona rızasını yazar. Bazen de öyle kötü bir söz söyler ki, o sözün nereye kadar gidebileceğini düşünmez; Yüce Allah da bu söz sebebiyle onunla karşılaşacağı güne kadar kendisine kızgınlığını yazar.” Alkame şöyle diyordu: Bu hadisi Bilal'den duyduktan sonra nice söz var ki benimle onun arasına girmiştir.
Bize Süveyd b. Nasr, ona İbnu'l-Mübarek, ona Süfyan, ona Ebû İshak, ona Ebû'l-Ahvas, ona da Abdullah şöyle demiş: "Her işittiğini söylemesi insana günah olarak yeter."
Bize Ebû Tahir el-Fakîh, ona Ebû Bekir el-Fahhâm, ona Muhammed b. Yahya, ona Affân b. Müslim, ona Basralıların krâat imamı Sellâm b. Süleyman rivayet etmiştir. (T) Yine bize Ebû Tahir, ona Ebû Tahir el-Muhammedâbâzî, ona el-Abbas ed-Dûrî, ona Yezîd b. Ömer b. Cenze el-Medâinî, ona Sellâm Ebû’l-Münzir el-Mukriî el-Basrî, ona Muhammed b. Vâsi’, ona Abdullah b. es-Sâmit, ona da Ebû Zer el-Ğifârî (ra) şöyle demiştir: “Dostum Rasûlullah (sav) bana yedi şeyi emretti: Benden yukarıda olana bakmayıp benden aşağıda olana bakmayı, yoksulları sevmeyi ve onlara yakın olmayı, kimseden bir şey istememeyi, yakınlarım benden yüz çevirseler bile onlara sıla-i rahim yapmayı, acı da olsa daima hakkı söylemeyi Allah konusunda kınayanların kınamasına aldırmamayı ve bir de ‘Lâ hale ve lâ kuvvete illâ billâh’ sözünü çok söylemeyi emretti. Bu sözün, cennetin hazinesi olduğunu söyledi.” Ebû Zer hadisin lafzı, el-Muhammedâbâzî’den rivayet edilmiştir.
Bize Ali b. Ahmed b. Abdân, ona Ahmed b. Ubeyd es-Saffâr, ona Tamtâm, ona Ebû Nuaym el-Fadl b. Dükeyn, ona Şerîk, ona er-Rükeyn b. er-Rabî’, ona Nuaym b. Hanzale, ona da Ammâr b. Yâsir (ra) Rasûlullah’ın (sav) şöye buyurduğunu haber vermiştir: “Dünyada iki yüzlü olanın kıyamet gününde ateşten iki dili olur.”
Bize Ali b. Ahmed b. Abdân, ona Ahmed b. Ubeyd es-Saffâr, ona el-Esfâtî, Ahmed b. Abdullah b. Yunus, ona Ebû Bekir b. Ayyâş, ona el-A’meş, ona Saîd b. Abdullah b. Cüreyc, ona da Ebû Berze’nin (ra) haber verdiğine göre Rasûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Ey iman kalbine işlemediği halde dili ile Müslüman olduğunu söyleyenler! Müslümanların gıybetini yapmayın! Onların gizli hallerinin peşine düşmeyin! Kim, Müslüman kardeşinin gzli hâlinin peşine düşerse, Allah da onun gizli hâlinin peşine düşer ve evinin içinde saklansa bile onu rezil rüsvay eder.”
Bize Ebû Abdullah el-Hafız, ona Ebû’l-Abbas Muhammed b. Yakub, ona Bahr b. Nasr, ona İbn Vehb, ona Yunus, ona da İbn Şihâb’ın rivayet ettiğine göre; kendisine Ömer b. el-Hattâb’ın (ra) şöyle dediği haber verilmiş: “Seni ilgilendirmeyen şeylerle uğraşma! Düşmanından uzaklaş! Dostlarının sadece güvenilir olanını koru! Çünkü bir toplumda güvenilir insana eşdeğer bir şey yoktur. Ahlaksız kişilerle arkadaşlık yapma ki sana kendi ahlaksızlığını öğretmesin! Ona sırrını da verme! Dinin konusunda da Azîz ve Celîl olan Allah’tan korkanlarla istişare et!”