405 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Züheyr b. Harb, ona Cerir, ona Süheyl, ona babası, ona da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Allah sizin için üç şeyden razı olur, üç şeyden ise hoşlanmaz. O, sizin kendisine ibadet etmenizden, O'na hiç bir şeyi ortak koşmamanızdan ve tefrikaya düşmeden hep birlikte Allah'ın ipine sarılmanızdan hoşlanır. Dedikodudan, çok soru sormaktan ve malı zayi etmekten (savurganlıktan) hoşlanmaz."
Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, ona Cerir, ona Mansur, ona eş-Şa'bî, ona el-Mugîra b. Şube'nin âzatlısı Verrâd, ona da el-Muğîra b. Şube'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Aziz ve Celîl olan Allah annelerinize karşı gelmeyi, kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeyi, verilmesi gerekeni vermeyip alınmaması gerekeni almayı haram kılmıştır. Sizin dedikodu yapmanızı, çok soru sormanızı ve savurganlık yapmanızı da kerih saymıştır."
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona İsmail b. Uleyye, ona Halid el-Hazzâ, ona İbn Eşva', ona eş-Şa'bî, ona da el-Muğîra b. Şube'nin kâtibi şöyle demiştir: Halife Muaviye, Muğîra'ya, bana Rasulullah'tan (sav) duyduğun bir hadisi gönder diye yazmıştı. Muğîra ona şöyle yazdı: Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim: "Şüphesiz ki Allah sizin üç şeyi yapmanızdan hoşlanmaz: Dedikodu, savurganlık ve çok soru sormak."
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki', ona el-Evzaî, ona Yahya, ona Ebû Kilabe şöyle rivayet etmiştir: Ebu Mesud, Ebu Abdullah'a yahut Ebu Abdullah Ebu Mesud'a şöyle dedi: Rasulullah'ın (sav)"demişler ki" sözü hakkında ne söylediğini duydun mu? diye sordu. O da Rasulullah'ın (sav) "o, insanın ne kötü binitidir!" dediğini işittim diye cevap verdi. [Ebû Davud şöyle dedi ki: Buradaki Ebu Abdullah, Huzeyfe'dir.]
Açıklama: Dediler ki, iddia ettiler ki manasına gelen "zeamû" lafzı, zan ifade eden bir kelimedir. İnsanın bu şekilde söylemiş olduğu şeyde, kesin ve sağlam bir bilgiye sahip olmadığını, tahmine ve rasgele duyduğu sözlere dayalı olarak konuştuğunu gösterir. Ancak bu rivâyet sened açısından munkatıdır, zayıftır.
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki', ona el-Evzaî, ona Yahya, ona Ebû Kilabe şöyle rivayet etmiştir: Ebu Mesud, Ebu Abdullah'a yahut Ebu Abdullah Ebu Mesud'a şöyle dedi: Rasulullah'ın (sav)"demişler ki" sözü hakkında ne söylediğini duydun mu? diye sordu. O da Rasulullah'ın (sav) "o, insanın ne kötü binitidir!" dediğini işittim diye cevap verdi. [Ebû Davud şöyle dedi ki: Buradaki Ebu Abdullah, Huzeyfe'dir.]
Açıklama: İnsanların “öyle diyorlar, öyle söylüyorlar” diye söze başlamaları hemen her dönemde yaygın olan bir konuşma tarzıdır. Bu söz, genellikle insanlar hakkında konuşurken söylenir ve büyük çoğunlukla olumsuz iddiaları içerir. Bu söz aynı zamanda insanın kesin olarak bilmediği şeyler için iddiasına bir delil ve dayanak olsun diye kullanılır. İşte bundan dolayı Hz. Peygamber bu hadiste “insanlar öyle diyorlar” sözüne dayanarak kişiler hakkında olumsuz beyanlarda bulunmanın yanlış ve hatalı olduğunu söylemektedir.
Bize Yahya b. Yahya, ona Hüşeym, ona Süleyman et-Teymî, ona Ebu Osman en-Nehdî'nin rivayet ettiğine göre Ömer b. el-Hattab (ra) şöyle demiştir: "Kişinin her duyduğunu anlatması ona yalan olarak yeter."
Bize Muhammed b. el-Müsenna'nın rivayet ettiğine göre Abdurrahman b. Mehdî şöyle derdi: "İşittiği şeylerin bazılarını anlatma konusunda dilini tutmayan kişi, kendisine uyulacak bir imam olamaz."
Bize Yahya b. Yahya, ona Ömer b. Ali b. Mukaddemî, ona Süfyan b. Hüseyin şöyle demiştir: "İyas b. Muaviye bana, senin Kur'ân ilmine düşkün olduğunu görüyorum. Bana bir sure okuyup onu tefsir et de neler bildiğini bir göreyim dedi. Ben de istediği şeyi yaptım. Bana şöyle dedi: Söylediklerimi iyice belle. Kötü şeyleri söylemekten ve konuşmaktan sakın. Kötü sözleri söyleyip de kendini zelil kılmayan ve sözünde yalancı çıkmayan çok az kişi vardır."
Bize Züheyr b. Harb, ona Abdussamed b. Abdulvâris, ona babası, ona Hüseyin el-Muallim, ona İbn Büreyde, ona Yahya b. Ya'mer, ona Ebu Esved'in rivayet ettiğine göre; Ebu Zer (ra) Hz. Peygamber'i (sav) şöyle derken duymuştur: "Bile bile babasından başkasına nesep iddiasına kalkışan kişi nankörlük etmiştir. Kendisine ait olmayan şeyi iddiaya kalkışan kişi bizden değildir. O cehennemdeki yerine hazırlansın! Her kim doğru olmadığını bildiği halde bir insanı kâfirlikle veya Allah'ın düşmanı olmakla itham ederse, onun bu sözü kendine döner."
Bize Ebu Said el-Eşec ve Ebu Küreyb Muhammed b. Alâ ve İshak b. İbrahim; -İshak bize haber verdi dedi, diğerleri ise bize tahdis etti dediler-, onlara Veki', ona el-A'meş, ona Mücahid, ona Tâvus, ona da İbn Abbâs'ın (ra) rivayet ettiğine göre; Rasulullah (sav) iki mezarın yanından geçmiş ve şöyle buyurmuştu: "Bunlara azap ediliyor, ama büyük bir günahtan dolayı azap edilmiyorlar. Bunlardan biri insanlar arasında söz taşırdı, diğeri ise küçük abdest sırasında örtünmüyordu." Sonra Hz. Peygamber yaş bir hurma dalı isteyip onu iki parçaya ayırmış ve bu mezarlara dikerek şöyle buyurmuştu: "Umulur ki bu dallar kurumadıkça bu kimselerin azabı hafifletilir."