وَحَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا أَيُّوبُ عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ عَنْ مَالِكِ بْنِ الْحُوَيْرِثِ قَالَ: أَتَيْنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم، وَنَحْنُ شَبَبَةٌ مُتَقَارِبُونَ. فَأَقَمْنَا عِنْدَهُ عِشْرِينَ لَيْلَةً. وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَحِيمًا رَقِيقًا. فَظَنَّ أَنَّا قَدِ اشْتَقْنَا أَهْلَنَا. فَسَأَلَنَا عَنْ مَنْ تَرَكْنَا مِنْ أَهْلِنَا، فَأَخْبَرْنَاهُ. فَقَالَ: "ارْجِعُوا إِلَى أَهْلِيكُمْ، فَأَقِيمُوا فِيهِمْ، وَعَلِّمُوهُمْ، وَمُرُوهُمْ. فَإِذَا حَضَرَتِ الصَّلاَةُ فَلْيُؤَذِّنْ لَكُمْ أَحَدُكُمْ، ثُمَّ لْيَؤُمَّكُمْ أَكْبَرُكُمْ."

Bize Züheyr b. Harb, ona İsmail b. İbrahim, ona Eyyüb, ona da Ebû Kılâbe, Malik b. Hüveyris'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: Bizler yaşları birbirine yakın gençler olarak Rasulullah'ın (sav) yanına gelmiştik. Onun yanında yirmi gece kaldık. Rasulullah (sav) pek merhametli ve yumuşak kalpli idi. Bizim ailelerimizi özlediğimizi anladı. Bize, geride bıraktığımız aile fertlerimiz hakkında sorular sordu; biz de kendisine anlattık. Bunun üzerine şöyle buyurdu: "Ailelerinizin yanına dönün, onların arasında kalın. Onlara (dînî bilgileri) öğretin, onları (iyi şeylere) yönlendirin. Namaz vakti geldiğinde, içinizden biri ezan okusun; sonra da yaşça en büyük olanınız imamlık yapsın.”

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1535, /265

حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ؛ (ح) قَالَ وَحَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رَجَاءٍ الزُّبَيْدِىِّ عَنْ أَوْسِ بْنِ ضَمْعَجٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا مَسْعُودٍ الأَنْصَارِىَّ يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "يَؤُمُّ الْقَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ. فَإِنْ كَانُوا فِى الْقِرَاءَةِ سَوَاءً، فَأَعْلَمُهُمْ بِالسُّنَّةِ. فَإِنْ كَانُوا فِى السُّنَّةِ سَوَاءً، فَأَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً. فَإِنْ كَانُوا فِى الْهِجْرَةِ سَوَاءً، فَأَكْبَرُهُمْ سِنًّا. وَلاَ يُؤَمُّ الرَّجُلُ فِى سُلْطَانِهِ. وَلاَ يُجْلَسُ عَلَى تَكْرِمَتِهِ فِى بَيْتِهِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ." قَالَ مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ قَالَ ابْنُ نُمَيْرٍ فِى حَدِيثِهِ: "أَقْدَمُهُمْ سِنًّا." [قَالَ أَبُو عِيسَى: وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ، وَأَنَسِ بْنِ مَالِكٍ، وَمَالِكِ بْنِ الْحُوَيْرِثِ، وَعَمْرِو بْنِ سَلَمَةَ. قَالَ أَبُو عِيسَى: وَحَدِيثُ أَبِى مَسْعُودٍ، حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ؛ قَالُوا: ’أَحَقُّ النَّاسِ بِالإِمَامَةِ، أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ، وَأَعْلَمُهُمْ بِالسُّنَّةِ.’ وَقَالُوا: ’صَاحِبُ الْمَنْزِلِ، أَحَقُّ بِالإِمَامَةِ.’ وَقَالَ بَعْضُهُمْ: ’إِذَا أَذِنَ صَاحِبُ الْمَنْزِلِ لِغَيْرِهِ، فَلاَ بَأْسَ أَنْ يُصَلِّىَ بِهِ.’ وَكَرِهَهُ بَعْضُهُمْ وَقَالُوا: ’السُّنَّةُ، أَنْ يُصَلِّىَ صَاحِبُ الْبَيْتِ.’ قَالَ أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلٍ: ’وَقَوْلُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم، "وَلاَ يُؤَمُّ الرَّجُلُ فِى سُلْطَانِهِ، وَلاَ يُجْلَسُ عَلَى تَكْرِمَتِهِ فِى بَيْتِهِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ." فَإِذَا أَذِنَ، فَأَرْجُو أَنَّ الإِذْنَ فِى الْكُلِّ. وَلَمْ يَرَ بِهِ بَأْسًا إِذَا أَذِنَ لَهُ أَنْ يُصَلِّىَ بِهِ.’]

Bize Hennâd, ona Ebu Muâviye, ona el-A'meş; (T) Bize Mahmud b. Gaylân, ona Ebu Muâviye ve Abdullah b. Nümeyr, onlara el-A'meş, ona İsmail b. Racâ ez-Zübeydî, ona Evs b. Dam'ac, ona da Ebu Mesud el-Ensârî, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Bir topluluğa aralarında Allah'ın Kitabını en iyi bilen kişi imam olur. Eğer (cemaat) Kur'an'ı aynı ölçüde biliyorsa, sünneti en iyi bilen imam olur. Eğer sünnet bilgileri aynı düzeydeyse, daha önce hicret etmiş olan imamlığa layık olur. Eğer hicret zamanı açısından da eşitseler, bu sefer de yaşı en büyük olan imam olur. Birinin evinde ona imamlık yapılmaz. Onun evinde, kendisi için ayrılmış özel yere de onun izni olmadan oturulmaz." Mahmud b. Gaylân, İbn Nümeyr'den rivayet ettiği hadiste (benzer bir lafızla) "Yaş bakımından daha önde olan (imam olur)." ifadesini zikretmiştir. [Ebu İsa (TirmizÎ) şöyle demiştir: Bu konuda Ebu Said, Enes b. Malik, Malik b. Huveyris ve Amr b. Seleme'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (TirmizÎ) şöyle demiştir: Ebu Mesud'un bu hadisi, hasen-sahihtir. Âlimlerin ameli bu hadise göredir Onlar: 'insanların imamlık yapmaya en layık olanı, Allah'ın Kitabı'nı ve sünneti en iyi bilenidir.' 'Evin sahibi, imam olmaya daha layıktır' demişlerdir. Onlardan bazıları da, ev sahibi namaz kıldırması için bir başkasına izin vermişse, o kişinin namaz kıldırmasında bir beis olmadığını söylemişlerdir. Bazı âlimler bu görüşü doğru bulmayarak sünnet olan hususun, ev sahibinin namaz kıldırması olduğunu belirtmişlerdir. Ahmed b. Hanbel ise: 'Nebî (sav)'nin, "Birinin evinde ona imamlık yapılmaz. Onun evinde, kendisi için ayrılmış özel yere de onun izni olmadan oturulmaz." sözden hareketle, (ev sahibi) izin verdiğinde, bu iznin her şey için geçerli olduğunu umarım.' demiş ve ev sahibi imam olması için bir kişiye izin verdiğinde, onun namaz kıldırmasında bir sakınca görmemiştir.]

Açıklama: ''أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ'' ifadesinin, tilavet olarak değil de bilmek olarak anlaşılabileceğine dair bk. Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, II, 28). Hadisin sonunda yer alan değerlendirmelerden İbn Hanbel'in görüşünün hemen akabinde yer alan ''وَلَمْ يَرَ بِهِ بَأْسًا إِذَا أَذِنَ لَهُ أَنْ يُصَلِّىَ بِهِ'' ifadesi bizzat ona mı aittir, yoksa Ahmed'den nakilde bulunan Tirmizî'nin İbn Hanbel'in görüşünü bir kez daha ifade edişi midir, tam olarak anlaşılamamış; Ahmed'in sözünün devamı olarak tercümeye yansıtılmıştır.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Salât 60, 1/458

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو سَعِيدٍ الأَشَجُّ كِلاَهُمَا عَنْ أَبِى خَالِدٍ - قَالَ أَبُو بَكْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو خَالِدٍ الأَحْمَرُ - عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رَجَاءٍ عَنْ أَوْسِ بْنِ ضَمْعَجٍ عَنْ أَبِى مَسْعُودٍ الأَنْصَارِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "يُؤمُّ القَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ. فَإِنْ كَانُوا فِي الْقِرَاءَةِ سَوَاءً، فَأَعْلَمُهُمْ بِالسُّنَّةِ. فَإِنْ كَانُوا فِي السُّنَّةِ سَوَاءً، فَأَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً. فَإِنْ كَانُوا فِي الْهِجْرَةِ سَوَاءً، فَأَقْدَمُهُمْ سِلْمًا. وَلَا يَؤُمَّنَّ الرَّجُلُ الرَّجُلَ فِي سُلْطَانِهِ. وَلَا يَقْعُدُ فِي بَيْتِهِ عَلَى تَكْرِمَتِهِ إِلَّا بِإِذْنِهِ." قَالَ الْأَشَجُّ فِي رِوَايَتِهِ مَكَانَ ’سِلْمًا’، ’سِنًّا’.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ebu Said el-Eşec, o ikisine Ebu Halid -Ebu Bekir (hocasıyla rivayet ilişkisini ifade etmek için) 'haddesena Ebu Halid el-Ahmer (Bize Ebu Halid el-Ahmer rivayet etti) demiştir-, ona el-A'meş, ona İsmail b. Reca, ona Evs b. Dam'ac, ona da Ebu Mesud el-Ensarî'nin rivayet ettiğine göre, Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir topluluğa aralarında Allah'ın Kitabını en iyi bilen kişi imam olur. Eğer (cemaat) Kur'an'ı aynı ölçüde biliyorsa, aralarında sünneti en iyi bilen imam olur. Sünnet bilgileri aynı düzeydeyse, daha önce hicret etmiş olan imamlığa layık olur. Eğer hicret zamanı açısından da eşitseler, bu sefer İslam'a girişi daha önce olan imam olsun. Bir kimse bir başkasının evinde ona imamlık yapmaz. Onun evinde, kendisi için ayrılmış özel yere de onun izni olmadan oturmaz." Eşec'in rivayetinde hadiste geçen 'silmen (İslâma girme)' kelimesi yerine, 'sinnen (yaşça)' kelimesi bulunmaktadır. (Bu durumda mana 'İslam'a daha önce giren' yerine, 'yaşça daha büyük olan' şeklinde olur).

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1532, /264

وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ الثَّقَفِىُّ عَنْ خَالِدٍ الْحَذَّاءِ عَنْ أَبِى قِلاَبَةَ عَنْ مَالِكِ بْنِ الْحُوَيْرِثِ قَالَ: أَتَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَنَا وَصَاحِبٌ لِى. فَلَمَّا أَرَدْنَا الإِقْفَالَ مِنْ عِنْدِهِ قَالَ لَنَا: "إِذَا حَضَرَتِ الصَّلاَةُ فَأَذِّنَا، ثُمَّ أَقِيمَا، وَلْيَؤُمَّكُمَا أَكْبَرُكُمَا."

Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, ona Abdülvehhab es-Sakafî, ona Halid el-Hazzâ, ona da Ebu Kılabe, Malik b. Huveyris'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: Bir arkadaşımla birlikte Nebi'nin (sav) yanına gitmiştik. Yanından ayrılmak istediğimizde bize: "Namaz vakti girince ezan okuyun, sonra kamet getirin ve yaşça daha büyük olanınız imamınız olsun" buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1538, /265

حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا الأَشَجُّ حَدَّثَنَا ابْنُ فُضَيْلٍ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ كُلُّهُمْ عَنِ الأَعْمَشِ بِهَذَا الإِسْنَادِ [عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رَجَاءٍ عَنْ أَوْسِ بْنِ ضَمْعَجٍ عَنْ أَبِى مَسْعُودٍ الأَنْصَارِىِّعَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم] مِثْلَهُ. ["يُؤمُّ القَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ. فَإِنْ كَانُوا فِي الْقِرَاءَةِ سَوَاءً، فَأَعْلَمُهُمْ بِالسُّنَّةِ. فَإِنْ كَانُوا فِي السُّنَّةِ سَوَاءً، فَأَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً. فَإِنْ كَانُوا فِي الْهِجْرَةِ سَوَاءً، فَأَقْدَمُهُمْ سِلْمًا. وَلَا يَؤُمَّنَّ الرَّجُلُ الرَّجُلَ فِي سُلْطَانِهِ. وَلَا يَقْعُدُ فِي بَيْتِهِ عَلَى تَكْرِمَتِهِ إِلَّا بِإِذْنِهِ." ] قَالَ الْأَشَجُّ فِي رِوَايَتِهِ : مَكَانَ ’سِلْمًا’، ’سِنًّا’.

Bize Ebu Küreyb, ona Muaviye; (T) Bize İshak, ona Cerir ve Ebu Muaviye; (T) Bize Eşec, ona İbn Fudayl; (T) Bize İbn Ebu Ömer, ona Süfyan, onların hepsine el-A'meş bu isnadla [ona İsmail b. Raca, ona EVs b. Dam'ac, ona da Ebu Mesud el-Ensarî, Rasullah'tan (sav)] hadisin aynısını nakletmiştir. ["Bir topluluğa aralarında Allah'ın Kitabını en iyi bilen kişi imam olur. Eğer (cemaat) Kur'an'ı aynı ölçüde biliyorsa, aralarında sünneti en iyi bilen imam olur. Sünnet bilgileri aynı düzeydeyse, daha önce hicret etmiş olan imamlığa layık olur. Eğer hicret zamanı açısından da eşitseler, bu sefer İslam'a girişi daha önce olan imam olsun. Bir kimse bir başkasının evinde ona imamlık yapmaz. Onun evinde, kendisi için ayrılmış özel yere de onun izni olmadan oturmaz."] Eşec'in rivayetinde hadiste geçen 'silmen (İslâma girme)' kelimesi yerine 'sinnen (yaşça)' kelimesi bulunmaktadır. (Bu durumda mana 'İslam'a daha önce giren' yerine, 'yaşça daha büyük olan' şeklinde olur.)

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1533, /264

وَحَدَّثَنَاهُ أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَمْرٌو النَّاقِدُ قَالاَ حَدَّثَنَا ابْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم إِلَى قَوْلِهِ: "وَاجْعَلْهَا عَلَيْهِمْ كَسِنِى يُوسُفَ." وَلَمْ يَذْكُرْ مَا بَعْدَهُ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Amr en-Nakıd, o ikisine İbn Uyeyne, ona ez-Zührî, ona Said b. el-Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre, bu hadisi Hz. Peygamber'den (sav); "Onların (bu) yıllarını Yusuf’un (as) yılları gibi (kıtlık) gibi yap." cümlesine kadar rivayet etti. Ancak (ravi, bu rivayette) hadisin bundan sonrasını zikretmemiştir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1541, /265

وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَابْنُ بَشَّارٍ قَالَ ابْنُ الْمُثَنَّى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رَجَاءٍ قَالَ سَمِعْتُ أَوْسَ بْنَ ضَمْعَجٍ يَقُولُ سَمِعْتُ أَبَا مَسْعُودٍ يَقُولُ قَالَ لَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "يَؤُمُّ الْقَوْمَ أَقْرَؤُهُمْ لِكِتَابِ اللَّهِ، وَأَقْدَمُهُمْ قِرَاءَةً. فَإِنْ كَانَتْ قِرَاءَتُهُمْ سَوَاءً، فَلْيَؤُمَّهُمْ أَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً. فَإِنْ كَانُوا فِى الْهِجْرَةِ سَوَاءً، فَلْيَؤُمَّهُمْ أَكْبَرُهُمْ سِنًّا. وَلاَ تَؤُمَّنَّ الرَّجُلَ فِى أَهْلِهِ، وَلاَ فِى سُلْطَانِهِ، وَلاَ تَجْلِسْ عَلَى تَكْرِمَتِهِ فِى بَيْتِهِ، إِلاَّ أَنْ يَأْذَنَ لَكَ أَوْ بِإِذْنِهِ."

Bize Muhammed b. Müsenna ve İbn Beşşâr -İbnü'l-Müsennâ (hocasıyla arasındaki rivayet ilişkisini ifade etmek için) 'haddesena' ifadesini kullanmıştır-, onlara Muhammed b. Cafer, ona Şu'be, ona İsmail b. Raca, ona Evs b. Dam'ac, ona da Ebu Mesud'un rivayet ettiğine göre, Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Bir topluluğa aralarında Allah'ın Kitabını en iyi bilen kişi imam olur. Eğer (cemaatin) bilgi düzeyleri aynıysa, daha önce hicret etmiş olan imam olsun. Eğer hicret açısından da eşitseler, bu sefer yaşça en büyük olan imam olsun. Birinin ailesinin yanında veya evinde ona imamlık yapma. Onun evinde, kendisi için ayrılmış özel yere de onun izni olmadan oturma."

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1534, /264

وَحَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا حُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا شَيْبَانُ عَنْ يَحْيَى عَنْ أَبِى سَلَمَةَ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ أَخْبَرَهُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بَيْنَمَا هُوَ يُصَلِّى الْعِشَاءَ، إِذْ قَالَ: ’سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ.’ ثُمَّ قَالَ قَبْلَ أَنْ يَسْجُدَ: "اللَّهُمَّ نَجِّ عَيَّاشَ بْنَ أَبِى رَبِيعَةَ." ثُمَّ ذَكَرَ بِمِثْلِ حَدِيثِ الأَوْزَاعِىِّ إِلَى قَوْلِهِ: "كَسِنِى يُوسُفَ." وَلَمْ يَذْكُرْ مَا بَعْدَهُ.

Bana Züheyr b. Harb, ona Hüseyin b. Muhammed, ona Şeyban, ona Yahya, ona da Ebu Seleme, Ebu Hureyre'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) yatsı namazını kılarken 'semiallahu limen hamideh (Allah, kendisine hamd edenleri işitir)' dedi ve peşinden secdeye gitmeden önce: "Allah'ım, Ayyaş b. Ebu Rabia'yı kurtar" diye dua etti. (Ravi) Hadisin devamını, "Yusuf'un kıtlık yılları gibi" ifadesine kadar, Evzaî'nin rivayetiyle aynı şekilde nakletti. Ancak ondan sonrasını zikretmemiştir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1543, /266

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مِهْرَانَ الرَّازِىُّ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ حَدَّثَنَا الأَوْزَاعِىُّ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ حَدَّثَهُمْ: أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَنَتَ بَعْدَ الرَّكْعَةِ فِى صَلاَةٍ شَهْرًا. إِذَا قَالَ: ’سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ.’ يَقُولُ فِى قُنُوتِهِ: "اللَّهُمَّ أَنْجِ الْوَلِيدَ بْنَ الْوَلِيدِ. اللَّهُمَّ نَجِّ سَلَمَةَ بْنَ هِشَامٍ. اللَّهُمَّ نَجِّ عَيَّاشَ بْنَ أَبِى رَبِيعَةَ. اللَّهُمَّ نَجِّ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ. اللَّهُمَّ اشْدُدْ وَطْأَتَكَ عَلَى مُضَرَ. اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا عَلَيْهِمْ سِنِينَ كَسِنِى يُوسُفَ." قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ: ثُمَّ رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم تَرَكَ الدُّعَاءَ بَعْدُ. فَقُلْتُ: ’أُرَى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَدْ تَرَكَ الدُّعَاءَ لَهُمْ.’ - قَالَ - فَقِيلَ: ’وَمَا تَرَاهُمْ قَدْ قَدِمُوا.’

Bize Muhammed b. Mihran er-Râzî, ona Velid b. Müslim, ona el-Evzâ'î, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona da Ebu Seleme, Ebu Hureyre'nin söyle dediğini rivayet etmiştir: Nebi (sav) bir ay boyunca namaz kılarken rükûdan sonra; 'semiallahu limen hamideh (Allah, kendisine hamd edenleri işitir)' dedikten sonra kunut yaptı. Kunutunda da şöyle diyordu: "Allah'ım, Velid b. Velid'i kurtar. Allah'ım, Seleme b. Hişam'ı kurtar. Allah'ım, Ayyaş b. Ebu Rabia'yı kurtar. Allah'ım, mustaz'af (ezilen, hor görülen) müminleri kurtar. Allah'ım, Mudar kabilesi üzerindeki baskını şiddetlendir. Allah'ım, Onların (bu) yıllarını Yusuf’un (as) yılları gibi (kıtlık) gibi yap." Ebu Hureyre şöyle demiştir: Daha sonra Rasulullah'ın (sav) artık bu duayı (beddua etmeyi) terk ettiğini gördüm. Ben de, 'Resûlullah’ın artık onlar için dua etmeyi (bedduayı) bıraktığını düşünüyorum.' dedim. Bunun üzerine) Birisi: 'Hepsinin göçüp gittikleri görmüyor musun?' dedi.

• Müslim Sahîh-i Müslim Mesâcid ve Mevâdi'u's-salât 1542, /265

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ صَالِحٍ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ ح حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ السَّرْحِ أَخْبَرَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ عَنْ عُمَارَةَ بْنِ غَزِيَّةَ عَنْ سُمَىٍّ مَوْلَى أَبِى بَكْرٍ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَقُولُ فِى سُجُودِهِ "اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِى ذَنْبِى كُلَّهُ دِقَّهُ وَجِلَّهُ وَأَوَّلَهُ وَآخِرَهُ." [زَادَ ابْنُ السَّرْحِ "عَلاَنِيَتَهُ وَسِرَّهُ."]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 153, /206