حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِيِّ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ:( سأل سعد بن عبادة رسول الله صلى الله عليه وسلم عن نذر كان على أمه. فأمر بقضائه). حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا سفيان عن جابرعن الشعبي عن عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ احتجم رسول الله صلى الله عليه وسلم في الأخدعين وبين الكتفين حجمه عبد لبني بياضة وكان أجره مدا ونصفا فكلم أهله حتى وضعوا عنه نصف مد قال بن عباس وأعطاه أجره ولو كان حراما ما أعطاه

Bize Abdürrezzak, ona Mamer, ona Zührî, ona Ubeydullah b. Abdullah, ona da (Abdullah) b. Abbas şöyle haber vermiştir: "Sa'd b. Ubâde, Hz. Peygamber'e (sav) (vefat eden) annesinin adağını sordu. Hz. Peygamber (sav) de ona, adağı yerine getirmesini emretti." Bize Abdürrezzak, ona Süfyan, ona Cabir, ona Şa'bî, ona da (Abdullah) b. Abbas şöyle haber vermiştir: "Hz. Peygamber (sav) (boyunda bulunan) iki damardan ve iki omzu arasından hacamat yaptırdı. Hz. Peygamber'i (sav) Beyâza oğullarından bir köle hacamat etti. Hacamatın ücreti bir buçuk müd karşılığı idi. Hz. Peygamber (sav) kölenin sahipleriyle konuştu da yarım müd indirim yaptırdı. Abdullah b. Abbas der ki: Hz. Peygamber (sav) hacamatın ücretini köleye ödedi. Hacamattan ücret almak haram olsaydı ödemezdi."

Açıklama: hadis mütabileriyle birlikte sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 3078, 1/839

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَفَّانُ بْنُ مُسْلِمٍ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا الْمَخْزُومِىُّ كِلاَهُمَا عَنْ وُهَيْبٍ حَدَّثَنَا ابْنُ طَاوُسٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم احْتَجَمَ وَأَعْطَى الْحَجَّامَ أَجْرَهُ وَاسْتَعَطَ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Affan b. Müslim; (T) Bize İshak b. İbrahim, ona el-Mahzûmî, her ikisine (Affan ve el-Mahzûmî'ye) Vüheyb, ona İbn Tavus, ona babası (Tâvus b. Keysân), ona da İbn Abbas şöyle nakletmiştir. "Hz. Peygamber (sav) hacamat yaptırmış ve hacamat yapan kişiye ücretini ödemiştir. Ayrıca burnuna ilaç dökmüştür."

• Müslim Sahîh-i Müslim Müsâkât ve'l-Müzâra 4041, /655

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ قَالَ عَمْرٌو أَوَّلُ شَىْءٍ سَمِعْتُ عَطَاءً يَقُولُ سَمِعْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - يَقُولُ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ مُحْرِمٌ . ثُمَّ سَمِعْتُهُ يَقُولُ حَدَّثَنِى طَاوُسٌ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ فَقُلْتُ لَعَلَّهُ سَمِعَهُ مِنْهُمَا .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyan, ona Amr -Ata'dan ilk duyduğu şey olarak-, ona Ata, ona da İbn Abbas (r.anhuma) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'in (sav) ihramlıyken hacamat yaptırdı." [(Süfyan der ki:) Ben Amr b. Dinar'ı şöyle derken işittim: Bu hadisi bana Tavus, İbn Abbas'tan nakletti. Amr bu hadisi ikisinden de (Ata ve Tavus) işitmiş olmalıdır.]

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cezâi's-Sayd 11, 1/551

حَدَّثَنِى مَالِكٌ عَنْ حُمَيْدٍ الطَّوِيلِ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّهُ قَالَ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَجَمَهُ أَبُو طَيْبَةَ فَأَمَرَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِصَاعٍ مِنْ تَمْرٍ وَأَمَرَ أَهْلَهُ أَنْ يُخَفِّفُوا عَنْهُ مِنْ خَرَاجِهِ .

Bize Malik b. Enes, ona Humeyd et-Tavil, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle nakletmiştir: "Hz. Peygamber (sav) Ebu Taybe'ye hacamat yaptırmış, daha sonra ona bir sa' ölçüsü hurma verilmesini ve yakınlarına Ebu Taybe'nin haraç vergisinin indirilmesini emretmiştir."

• İmam Mâlik Muvatta' İsti'zân 1791, 1/379

أخبرنا عبد الرزاق قال : أخبرنا معمر عن الزهري أن النبي صلى الله عليه وسلم قال : من احتجم يوم الاربعاء ويوم السبت فأصابه وضح فلا يلومن إلا نفسه.

Bize Abdürrrezzâk, ona Ma‘mer, ona da Zührî'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim Çarşamba ve Cumartesi günlerinde hacamat yaptırır da alaca hastalığına tutulursa kendisinden başkasını kınamasın."

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Câmi' 19816, 11/29

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ قَالَ قَالَ عَمْرٌو أَوَّلُ شَىْءٍ سَمِعْتُ عَطَاءً يَقُولُ سَمِعْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ - رضى الله عنهما - يَقُولُ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ مُحْرِمٌ . ثُمَّ سَمِعْتُهُ يَقُولُ حَدَّثَنِى طَاوُسٌ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ فَقُلْتُ لَعَلَّهُ سَمِعَهُ مِنْهُمَا .

Bize Ali b. Abdullah, ona Süfyan, ona Amr -Ata'dan ilk duyduğu şey olarak-, ona Ata, ona da İbn Abbas (r.anhuma) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'in (sav) ihramlıyken hacamat yaptırdı." [(Süfyan der ki:) Ben Amr b. Dinar'ı şöyle derken işittim: Bu hadisi bana Tavus, İbn Abbas'tan nakletti. Amr bu hadisi ikisinden de (Ata ve Tavus) işitmiş olmalıdır.]

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cezâi's-Sayd 11, 1/551

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَفَّانُ بْنُ مُسْلِمٍ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ أَخْبَرَنَا الْمَخْزُومِىُّ كِلاَهُمَا عَنْ وُهَيْبٍ حَدَّثَنَا ابْنُ طَاوُسٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم احْتَجَمَ وَأَعْطَى الْحَجَّامَ أَجْرَهُ وَاسْتَعَطَ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Affan b. Müslim; (T) Bize İshak b. İbrahim, ona el-Mahzûmî, her ikisine (Affan ve el-Mahzûmî'ye) Vüheyb, ona İbn Tavus, ona babası (Tâvus b. Keysân), ona da İbn Abbas şöyle nakletmiştir. "Hz. Peygamber (sav) hacamat yaptırmış ve hacamat yapan kişiye ücretini ödemiştir. Ayrıca burnuna ilaç dökmüştür."

• Müslim Sahîh-i Müslim Müsâkât ve'l-Müzâra 4041, /655

وَحَدَّثَنَاهُ أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَأَبُو كُرَيْبٍ قَالَ أَبُو بَكْرٍ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ وَقَالَ أَبُو كُرَيْبٍ - وَاللَّفْظُ لَهُ - أَخْبَرَنَا وَكِيعٌ عَنْ مِسْعَرٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عَامِرٍ الأَنْصَارِىِّ قَالَ سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ يَقُولُ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَكَانَ لاَ يَظْلِمُ أَحَدًا أَجْرَهُ .

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb, o ikisine Veki, ona Misar, ona Amr b. Âmir el-Ensârî, ona da Enes b. Malik şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) hacamat olmuş ve hak ettiğini verme konusunda, kimseye haksızlık etmemiştir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Tıb 5750, /934

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَعَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - يَعْنُونَ ابْنَ جَعْفَرٍ - عَنْ حُمَيْدٍ قَالَ سُئِلَ أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ عَنْ كَسْبِ الْحَجَّامِ فَقَالَ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَجَمَهُ أَبُو طَيْبَةَ فَأَمَرَ لَهُ بِصَاعَيْنِ مِنْ طَعَامٍ وَكَلَّمَ أَهْلَهُ فَوَضَعُوا عَنْهُ مِنْ خَرَاجِهِ وَقَالَ « إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَدَاوَيْتُمْ بِهِ الْحِجَامَةُ أَوْ هُوَ مِنْ أَمْثَلِ دَوَائِكُمْ » .

Bize Yahya b. Eyyüb, Kuteybe b. Said ve Ali b. Hucr, onlara İsmail b. Cafer, ona da Humeyd şöyle nakletmiştir: Enes b. Malik'e hacamat yapanın elde ettiği kazançtan soruldu. Enes de şu cevabı verdi: Hz. Peygamber'i (sav) Ebu Taybe hacamat etti. Hz. Peygamber de ona iki (sa') ölçek yiyecek verilmesini emretti. Ayrıca Sahipleriyle konuştu, onlar da Ebu Taybe'nin vergisini azalttı. Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Tedavi olduğunuz şeylerin en faziletlisi hacamattır veya hacamat ilaçlarınızın en iyisidir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Müsâkât ve'l-Müzâra 4038, /655

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ وَعَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - يَعْنُونَ ابْنَ جَعْفَرٍ - عَنْ حُمَيْدٍ قَالَ سُئِلَ أَنَسُ بْنُ مَالِكٍ عَنْ كَسْبِ الْحَجَّامِ فَقَالَ احْتَجَمَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَجَمَهُ أَبُو طَيْبَةَ فَأَمَرَ لَهُ بِصَاعَيْنِ مِنْ طَعَامٍ وَكَلَّمَ أَهْلَهُ فَوَضَعُوا عَنْهُ مِنْ خَرَاجِهِ وَقَالَ « إِنَّ أَفْضَلَ مَا تَدَاوَيْتُمْ بِهِ الْحِجَامَةُ أَوْ هُوَ مِنْ أَمْثَلِ دَوَائِكُمْ » .

Bize Yahya b. Eyyüb, Kuteybe b. Said ve Ali b. Hucr, onlara İsmail b. Cafer, ona da Humeyd şöyle nakletmiştir: Enes b. Malik'e hacamat yapanın elde ettiği kazançtan soruldu. Enes de şu cevabı verdi: Hz. Peygamber'i (sav) Ebu Taybe hacamat etti. Hz. Peygamber de ona iki (sa') ölçek yiyecek verilmesini emretti. Ayrıca Sahipleriyle konuştu, onlar da Ebu Taybe'nin vergisini azalttı. Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Tedavi olduğunuz şeylerin en faziletlisi hacamattır veya hacamat ilaçlarınızın en iyisidir."

• Müslim Sahîh-i Müslim Müsâkât ve'l-Müzâra 4038, /655