أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنْ يَزِيدَ قَالَ حَدَّثَنَا سَلَمَةُ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ لِرَجُلٍ أَذِّنْ - يَوْمَ عَاشُورَاءَ - مَنْ كَانَ أَكَلَ فَلْيُتِمَّ بَقِيَّةَ يَوْمِهِ وَمَنْ لَمْ يَكُنْ أَكَلَ فَلْيَصُمْ."

Bize Muhammed b. Müsennâ, ona Yahya, ona Yezid, ona da Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), -aşure gününde- bir adamdan insanlara; 'O gün yemek yiyen kimselerin günü kalan kısmını oruçlu geçirmelerini, yemeyenlerin de oruçlarına devam etmelerini' ilan etmesini istedi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 66, /2237

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عَلِىٍّ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يُحَدِّثُ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "إِنْ كَانَ لَيَكُونُ عَلَىَّ الصِّيَامُ مِنْ رَمَضَانَ فَمَا أَقْضِيهِ حَتَّى يَجِىءَ شَعْبَانُ."

Bize Amr b. Ali, ona Yahya, ona Yahya b. Said, ona da Ebu Seleme, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Üzerimde ramazan ayından kalan oruç borcu olurdu da (ertesi senenin) şaban ayı gelene dek onu kaza edemezdim."

Açıklama: Hz. Âişe başka rivayetlerde, bunun sebebinin Hz. Peygamber'le meşgul olmaktan kaynaklandığını bildirmiştir.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 64, /2237

أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ قَالَ أَخْبَرَنَا عَلِىٌّ - يَعْنِى ابْنَ مُسْهِرٍ - عَنْ سَعِيدٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ مُعَاذَةَ الْعَدَوِيَّةِ: "أَنَّ امْرَأَةً سَأَلَتْ عَائِشَةَ أَتَقْضِى الْحَائِضُ الصَّلاَةَ إِذَا طَهُرَتْ؟ قَالَتْ أَحَرُورِيَّةٌ أَنْتِ؟ كُنَّا نَحِيضُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ثُمَّ نَطْهُرُ فَيَأْمُرُنَا بِقَضَاءِ الصَّوْمِ وَلاَ يَأْمُرُنَا بِقَضَاءِ الصَّلاَةِ."

Bize Ali b. Hucr, ona Ali b. Müshir, ona Said, ona Katâde, ona da Muâze el-Adeviyye şöyle rivayet etmiştir: "Bir kadın Âişe'ye gelip 'Hayızlı kadın, temizlendiğinde namazları kaza eder mi?' diye sordu. Âişe ona 'Sen Harûrî (Hâricî) misin?' deyip şöyle ekledi: 'Bizler Rasulullah (sav) döneminde hayız olup temizlenince, Hz. Peygamber (sav) bize oruçları kaza etmemizi emreder, namazları ise kaza etmemizi emretmezdi'."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 64, /2237

أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يُونُسَ أَبُو حُصَينٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْثَرٌ قَالَ حَدَّثَنَا حُصَيْنٌ عَنِ الشَّعْبِىِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ صَيْفِىٍّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "يَوْمَ عَاشُورَاءَ أَمِنْكُمْ أَحَدٌ أَكَلَ الْيَوْمَ؟ فَقَالُوا مِنَّا مَنْ صَامَ وَمِنَّا مَنْ لَمْ يَصُمْ. قَالَ فَأَتِمُّوا بَقِيَّةَ يَوْمِكُمْ. وَابْعَثُوا إِلَى أَهْلِ الْعَرُوضِ فَلْيُتِمُّوا بَقِيَّةَ يَوْمِهِمْ."

Bize Ebu Husayn Abdullah b. Ahmed b. Abdullah b. Yunus, ona Abser, ona Husayn, ona Şa'bî, ona da Muhammed b. Sayfî, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav), aşure günü ashabına 'Sizden bugün bir şey yiyen var mı?' diye sorunca, 'Aramızda oruç tutanlar da var, tutmayan da' cevabını verdiler. Hz. Peygamber (sav) de 'Öyleyse günün kalan kısmını oruçlu geçirin. Medine'nin çevresinde oturanlara (ehlü'l-arûd) da haber yollayın, onlar da günlerinin kalanını oruçlu geçirsinler' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 65, /2237

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ مَنْصُورٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ يُوسُفَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ عَنْ طَلْحَةَ بْنِ يَحْيَى بْنِ طَلْحَةَ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "دَخَلَ عَلَىَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمًا فَقَالَ هَلْ عِنْدَكُمْ شَىْءٌ؟ فَقُلْتُ لاَ. قَالَ فَإِنِّى صَائِمٌ. ثُمَّ مَرَّ بِى بَعْدَ ذَلِكَ الْيَوْمِ وَقَدْ أُهْدِىَ إِلَىَّ حَيْسٌ فَخَبَأْتُ لَهُ مِنْهُ وَكَانَ يُحِبُّ الْحَيْسَ. قَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهُ أُهْدِىَ لَنَا حَيْسٌ فَخَبَأْتُ لَكَ مِنْهُ. قَالَ أَدْنِيهِ، أَمَا إِنِّى قَدْ أَصْبَحْتُ وَأَنَا صَائِمٌ . فَأَكَلَ مِنْهُ ثُمَّ قَالَ إِنَّمَا مَثَلُ صَوْمِ الْمُتَطَوِّعِ مَثَلُ الرَّجُلِ يُخْرِجُ مِنْ مَالِهِ الصَّدَقَةَ، فَإِنْ شَاءَ أَمْضَاهَا وَإِنْ شَاءَ حَبَسَهَا."

Bize Amr b. Mansûr, ona Asım b. Yusuf, ona Ebu Ahvas, ona Talha b. Yahya b. Talha, ona da Mücâhid, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) bir gün yanıma gelip 'Yanınızda (yiyecek) bir şey var mı?' diye sordu. Ben 'Hayır, (yok)' deyince de 'O halde ben oruç tutayım' buyurdu. Sonra bana hediye olarak hays denen bir yemeğin getirildiği başka bir gün daha yanıma uğradı. Hays (yemeğini) sevdiği için, ondan Hz. Peygamber'e (sav) de ayırmıştım. 'Yâ Rasulallah! Bana hays (yemeği) hediye edildi, ben de sana ondan ayırdım' dedim. Rasulullah (sav), 'Oruçlu olarak sabahlamıştım, ancak getir (yiyeyim)' buyurdu. Nebî (sav), o yemeği yedi. Ardından da 'Nafile oruç tutan kişinin misali, sadaka vermek üzere malını (cebincen) çıkaran kimse gibidir. Dilerse onu verir, dilerse (vermeyip, elinde) tutar' buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 67, /2237

أَخْبَرَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ عَلِىٍّ قَالَ حَدَّثَنَا نَصْرُ بْنُ عَلِىٍّ قَالَ أَخْبَرَنِى أَبِى عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مَعْنٍ عَنْ طَلْحَةَ بْنِ يَحْيَى عَنْ عَائِشَةَ بِنْتِ طَلْحَةَ وَمُجَاهِدٍ عَنْ عَائِشَةَ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَتَاهَا فَقَالَ هَلْ عِنْدَكُمْ طَعَامٌ؟ فَقُلْتُ لاَ. قَالَ إِنِّى صَائِمٌ. ثُمَّ جَاءَ يَوْمًا آخَرَ فَقَالَتْ عَائِشَةُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّا قَدْ أُهْدِىَ لَنَا حَيْسٌ، فَدَعَا بِهِ فَقَالَ أَمَا إِنِّى قَدْ أَصْبَحْتُ صَائِمًا، فَأَكَل."

Bize Ebu Bekir b. Ali, ona Nasr b. Ali, ona babası (Ali b. Nasr), ona Kasım b. Ma'n, ona Talha b. Yahya, ona Âişe bt. Talha ve Mücahid, onlara da Âişe şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) gelip 'Yanınızda yemek var mı?' diye sordu. Ben 'Hayır, (yok)' deyince, 'O halde ben oruçluyum' dedi. Ardından başka bir gün daha geldiğinde, Âişe 'Yâ Rasulallah! Bize hediye olarak hays (yemeği) getirildi' dedi. Nebî (sav), yemeği isteyip 'Oruçlu olarak sabahlamıştım' buyurdu ve o yemeği yedi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 67, /2238

أَخْبَرَنَا قُتَيْبَةُ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَوْسٍ أَنَّهُ سَمِعَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أَحَبُّ الصِّيَامِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ صِيَامُ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ، كَانَ يَصُومُ يَوْمًا وَيُفْطِرُ يَوْمًا. وَأَحَبُّ الصَّلاَةِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ صَلاَةُ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ، كَانَ يَنَامُ نِصْفَ اللَّيْلِ وَيَقُومُ ثُلُثَهُ وَيَنَامُ سُدُسَهُ."

Bize Kuteybe, ona Süfyân, ona Amr b. Dînâr, ona Amr b. Evs, ona da Abdullah b. Amr b. Âs, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Allah'a (ac) en sevimli gelen oruç, Davud'un (as) orucudur. O, bir gün oruç tutar, bir gün tutmazdı. Allah'a (ac) en sevimli gelen namaz da Davud'un (as) namazıdır. O, gecenin yarısında uyur, üçte birinde namaz kılar, (daha sonra) altıda birinde tekrar uyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 69, /2239

أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ يَحْيَى بْنِ الْحَارِثِ قَالَ حَدَّثَنَا الْمُعَافَى بْنُ سُلَيْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا الْقَاسِمُ عَنْ طَلْحَةَ بْنِ يَحْيَى عَنْ مُجَاهِدٍ وَأُمِّ كُلْثُومٍ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ عَلَى عَائِشَةَ فَقَالَ هَلْ عِنْدَكُمْ طَعَامٌ؟ نَحْوَهُ." [قَالَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ وَقَدْ رَوَاهُ سِمَاكُ بْنُ حَرْبٍ قَالَ حَدَّثَنِى رَجُلٌ عَنْ عَائِشَةَ بِنْتِ طَلْحَةَ.]

Bize Amr b. Yahya b. Hâris, ona Muâfâ b. Süleyman, ona Kasım, ona Talha b. Yahya, ona Mücâhid ve Ümmü Külsûm şöyle rivayet etmişlerdir: "Rasulullah (sav) Âişe'nin yanına girip 'Yanınızda yemek var mı?' diye sordu." (Sonra râvi) diğer tarike benzer şekilde nakletti." [Ebu Abdurrahman (en-Nesâî) şöyle demiştir: Bu hadisi Simâk b. Harb da bir râvi vasıtasıyla Aişe bt. Talha'dan nakletmiştir.]

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 67, /2238

أَخْبَرَنِى عَمْرُو بْنُ هِشَامٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَمَةَ عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ عَنْ يَحْيَى بْنِ سَعِيدٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَصُومُ شَعْبَانَ إِلاَّ قَلِيلاً."

Bize Amr b. Hişâm, ona Muhammed b. Seleme, ona İbn İshak, ona Yahya b. Said, ona da Ebu Seleme, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), az bir kısmı hariç şaban ayını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 70, /2239

أَخْبَرَنَا عَمْرُو بْنُ عُثْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا بَقِيَّةُ قَالَ حَدَّثَنَا بَحِيرٌ عَنْ خَالِدِ بْنِ مَعْدَانَ عَنْ جُبَيْرِ بْنِ نُفَيْرٍ أَنَّ عَائِشَةَ قَالَتْ: "إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ."

Bize Amr b. Osman, ona Bakiyye, ona Bahîr, ona Hâlid b. Ma'dân, ona da Cübeyr b. Nüfeyr, Âişe'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 70, /2239