حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ أَتَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فَدَعَوْتُ فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " مَنْ هَذَا" . قُلْتُ أَنَا . قَالَ فَخَرَجَ وَهُوَ يَقُولُ " أَنَا أَنَا " .

Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr, ona Abdullah b. İdris, ona Şube, ona da Muhammed b. Münkedir Cabir b. Abdullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: "Hz. Peygamber'e geldim ve ona seslendim. Hz. Peygam­ber, 'Kim o?' dedi. Ben de 'Benim' dedim. Ardından Hz. Peygamber, 'Benim benim' diyerek dışarı çıktı."

Açıklama: Hz. Peygamber (sav)'in "ben ben" diye verilen cevabı tekrarı, bu cevap şeklinden hoşlanmadığını [DM002672, D005187] göstermektedir. Zira bu ifade, kapıyı çalanın kim olduğunu anlatmamaktadır. Dolayısıyla kapıyı çalan kişinin, ev sahibinin anlayacağı şekilde kendisini tanıtan bir cevap vermesi beklenmektedir.

• Müslim Sahîh-i Müslim Âdâb 5635, /916

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا بِشْرٌ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرٍ أَنَّهُ ذَهَبَ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى دَيْنِ أَبِيهِ فَدَقَقْتُ الْبَابَ فَقَالَ "مَنْ هَذَا." قُلْتُ أَنَا. قَالَ "أَنَا أَنَا." كَأَنَّهُ كَرِهَهُ.

Bize Müsedded (b. Müserhed el-Esedî), ona Bişr (b. Mufaddal er-Rakâşi), ona Şube (b. Haccâc el-Atekî), ona Muhammed b. Münkedir (el-Kuraşî), ona da Cabir b. Abdullah (ra) rivayet etmiştir: Babamın borcuyla ilgili olarak (yardımını istemek amacıyla) Rasulullah'a (sav) geldim ve kapıyı vurdum. "Kim o?" dedi. Benim şeklinde cevap verdim. Bunun üzerine Hz. Peygamber; "benim, benim (ne demek?)" dedi. Bu şekilde cevap verilmesinden hoşlanmamış gibiydi.

Açıklama: Rasulullah'ın (sav) 'benim' şeklindeki ifadeden hoşlanmamasının sebebi, kişinin bu ifadeyle kendini tanıtmış olmaması, böylece bir fayda sağlanmamış olmasıdır. Doğrusu, 'ben filan kişiyim' şeklinde kendini tanıtıcı bir ifade kullanılmasıdır. Dolayısıyla, hadiste günlük hayattaki insan ilişkileriyle ilgili önemli bir edebe işaret edilmektedir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Edeb 139, /1170

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ - وَاللَّفْظُ لأَبِى بَكْرٍ - قَالَ يَحْيَى أَخْبَرَنَا وَقَالَ أَبُو بَكْرٍ حَدَّثَنَا - وَكِيعٌ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ اسْتَأْذَنْتُ عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ " مَنْ هَذَا " . فَقُلْتُ أَنَا . فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم " أَنَا أَنَا " .

Bize Yahya b. Yahya ve Ebu Bekr b. Ebu Şeybe -hadis Ebu Bekr'in lafızları ile aktarılmıştır.-, onlara Vekî, ona Şu'be, ona da Muhammed b. Münkedir Cabir b. Abdullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: "Hz. Peygamber'in yanına girmek için izin istedim. 'Kim o?' dedi. 'Benim' diye cevap verdim. Bunun üzerine Hz. Peygamber de 'Benim, benim' diyerek cevabımı tekrarladı."

• Müslim Sahîh-i Müslim Âdâb 5636, /916

حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرًا - رضى الله عنه - يَقُولُ أَتَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم فِى دَيْنٍ كَانَ عَلَى أَبِى فَدَقَقْتُ الْبَابَ فَقَالَ " مَنْ ذَا" . فَقُلْتُ أَنَا . فَقَالَ " أَنَا أَنَا" . كَأَنَّهُ كَرِهَهَا .

Bize Ebu Velid Hişam b. Abdülmelik, ona Şu'be, ona Muhammed b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Babamın bir borcuyla ilgili olarak Rasulullah'a (sav) geldim ve kapıyı vurdum. 'Kim o?' dedi. 'Benim.' şeklinde cevap verdim. Bunun üzerine 'Benim, benim' dedi. Bu şekilde cevap verilmesinden hoşlanmamış gibiydi."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İsti'zân 17, 2/534

أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ فُورَكَ أنْبَأَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا يُونُسُ بْنُ حَبِيبٍ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ الطَّيَالِسِىُّ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ ح وَأَخْبَرَنَا أَبُو عَمْرٍو الأَدِيبُ أنْبَأَنَا أَبُو بَكْرٍ الإِسْمَاعِيلِىُّ أنْبَأَنَا الْفَضْلُ بْنُ الْحُبَابِ حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرًا قَالَ : أَتَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فِى دَيْنٍ عَلَى أَبِى فَدَقَقْتُ الْبَابَ فَقَالَ :" مَنْ ذَا؟" فَقُلْتُ : أَنَا. فَقَالَ :" أَنَا أَنَا ". مَرَّتَيْنِ كَأَنَّهُ كَرِهَهُ. [ لَفْظُ حَدِيثِ أَبِى عَمْرٍو رَوَاهُ الْبُخَارِىُّ فِى الصَّحِيحِ عَنْ أَبِى الْوَلِيدِ وَأَخْرَجَهُ مُسْلِمٌ مِنْ أَوْجُهٍ عَنْ شُعْبَةَ.]

Bize Ebu Bekir b. Furek, ona Abdullah b. Cafer, ona Yunus b. Habib, ona Ebu Davud et-Tayalisi, ona Şu’be; (T) Bize Ebu Amr el-Edîb, ona Ebu Bekir el-İsmailî, ona el-Fadl b. el-Hubab, ona Ebü’l-Velid, ona Şu’be, ona Muhammed b. el-Münkedir, Cabir’den rivayet etti: "Babamın bir borcu nedeni ile Rasul-i Ekrem’e geldim. Kapıyı çaldım. Hz. Peygamber 'Kim o?' dedi. 'Benim' diye cevap verdim. Rasulullah 'ben ben' diye iki kez sözümü tekrar etti. Sanki verdiğim cevaptan hoşlanmamıştı." [Ebu Amr hadisinin lafzını Buhari Sahih’inde Ebü’l-Velid’den, Müslim de birkaç yolla Şu’be’den rivayet etmiştir.]

• Beyhakî Sünen-i Kebir el-Eşribe ve'l-had fîhâ 17731, 17/564