حدثنا هشيم قال أخبرنا مغيرة والأعمش عن إبراهيم قال كانوا يردون السلام يوم الجمعة والإمام يخطب ويشمتون العاطس
Açıklama: Râvi İbrahim en-Nehaî, kendi zamanında hayatta olan ashab ve tabiun büyüklerini kastetmektedir.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
271161, MŞ005302-2
Hadis:
حدثنا هشيم قال أخبرنا مغيرة والأعمش عن إبراهيم قال كانوا يردون السلام يوم الجمعة والإمام يخطب ويشمتون العاطس
Tercemesi:
Bize Hüşeym, ona da Muğîre ve el-A’meş, İbrahim en-Nehaî’nin şöyle dediğini rivâyet ettiler: “Cuma günü imam (minberde) hutbe okurken (verilen) selama karşılık veriyorlardı ve aksırana/hapşırana ‘yerhamükellah’ (Allah sana merhametiyle muamele eylesin) diyorlardı”.
Açıklama:
Râvi İbrahim en-Nehaî, kendi zamanında hayatta olan ashab ve tabiun büyüklerini kastetmektedir.
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Ebî Şeybe, Musannef-i İbn Ebû Şeybe, Salât 5302, 4/95
Senetler:
1. Ebu İmran İbrahim en-Nehaî (İbrahim b. Yezid b. Kays b. Esved b. Amr)
2. Ebu Muhammed Süleyman b. Mihran el-A'meş (Süleyman b. Mihran)
3. Ebu Muaviye Hüşeym b. Beşir es-Sülemî (Hüşeym b. Beşir b. el-Kasım b. Dinar)
Konular:
Adab, hapşıran kişiye hayır duada bulunulmalı
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
KTB, ADAB
KTB, CUMA
KTB, SELAM
Selam, hutbe okunurken selamlaşmak
عبد الرزاق عن ابن جريج قال : قلت لعطاء : فقصص القاص هذا غير خطبة الامام في يوم الجمعة أأذكر الله وأنا أسمعه وأعلقه ؟ قال : نعم ، واجلس معه ما شئت ، وقم إذا شئت ، وارفع صوتك ببعض الذكر ، قلت : فعطس إنسان فحمد ، شمته ؟ قال : أي لعمري ، قلت : أفنحدث أنا وإنسان ونحن نسمعه ؟ قال : نعم ، وأن تسبح وتذكر أحب إلي.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
67343, MA005397
Hadis:
عبد الرزاق عن ابن جريج قال : قلت لعطاء : فقصص القاص هذا غير خطبة الامام في يوم الجمعة أأذكر الله وأنا أسمعه وأعلقه ؟ قال : نعم ، واجلس معه ما شئت ، وقم إذا شئت ، وارفع صوتك ببعض الذكر ، قلت : فعطس إنسان فحمد ، شمته ؟ قال : أي لعمري ، قلت : أفنحدث أنا وإنسان ونحن نسمعه ؟ قال : نعم ، وأن تسبح وتذكر أحب إلي.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abdürrezzak b. Hemmam, Musannef, Cum'a 5397, 3/218
Senetler:
()
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
عبد الرزاق عن ابن جريج عن عطاء قال : إذا عطس إنسان يوم الجمعة والامام يخطب ، فحمد الله وأنت تسمعه وتسمع الخطبة ، فشمته في نفسك ، فإن كنت لا تسمع الخطبة فشمته وأسمعه.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
69041, MA005436
Hadis:
عبد الرزاق عن ابن جريج عن عطاء قال : إذا عطس إنسان يوم الجمعة والامام يخطب ، فحمد الله وأنت تسمعه وتسمع الخطبة ، فشمته في نفسك ، فإن كنت لا تسمع الخطبة فشمته وأسمعه.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abdürrezzak b. Hemmam, Musannef, Cum'a 5436, 3/227
Senetler:
()
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
عبد الرزاق عن إسرائيل بن يونس عن عيسى بن أبي عزة قال : شهدت عامرا الشعبي يشمت العاطس والامام يخطب يوم الجمعة.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
69043, MA005438
Hadis:
عبد الرزاق عن إسرائيل بن يونس عن عيسى بن أبي عزة قال : شهدت عامرا الشعبي يشمت العاطس والامام يخطب يوم الجمعة.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abdürrezzak b. Hemmam, Musannef, Cum'a 5438, 3/227
Senetler:
()
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
عبد الرزاق عن الثوري عن عبد الله بن سعيد بن ابن أبي هند قال : أرسلني أبي إلى ابن المسيب أسأله عن الرجل يعطس يوم الجمعة ، والامام يخطب الجمعة أشمته ؟ فقال : لا.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
69044, MA005439
Hadis:
عبد الرزاق عن الثوري عن عبد الله بن سعيد بن ابن أبي هند قال : أرسلني أبي إلى ابن المسيب أسأله عن الرجل يعطس يوم الجمعة ، والامام يخطب الجمعة أشمته ؟ فقال : لا.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abdürrezzak b. Hemmam, Musannef, Cum'a 5439, 3/227
Senetler:
()
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
Öneri Formu
Hadis Id, No:
142671, BS005914
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو زَكَرِيَّا بْنُ أَبِى إِسْحَاقَ الْمُزَكِّى وَغَيْرُهُ قَالُوا حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ أَخْبَرَنَا الرَّبِيعُ أَخْبَرَنَا الشَّافِعِىُّ أَخْبَرَنَا إِبْرَاهِيمُ عَنْ هِشَامٍ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- :« إِذَا عَطَسَ الرَّجُلُ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَشَمِّتْهُ ». وَهَذَا مُرْسَلٌ . وَرُوِىَ عَنِ الْحَسَنِ مِنْ قَوْلِهِ وَعَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ فِى رَدِّ السَّلاَمِ وَعَنْ إِبْرَاهِيمَ النَّخَعِىِّ فِى تَشْمِيتِ الْعَاطِسِ وَرَدِّ السَّلاَمِ وَرُوِىَ عَنْهُ أَنَّهُ كَرِهَهُ وَيُذْكَرُ عَنِ ابْنِ الْمُسَيَّبِ أَنَّهُ قَالَ فِى السَّلاَمِ يَرُدُّ فِى نَفْسِهِ وَسُئِلَ عَنِ التَّشْمِيتِ فَنَهَى عَنْهُ وَعَنِ ابْنِ سِيرِينَ فِى السَّلاَمِ أَنَّهُ كَانَ يَرُدُّ إِيمَاءً وَلاَ يَتَكَلَّمُ.
Tercemesi:
Hasen el-Basrî, Hz. Peygamber (sav)'den rivayet etti: "İmam hutbede iken bir adam aksırdı ve hamd edince İmam ona "yerhamukellah" diye teşmitte bulundu. Bu mürsel bir rivayettir. Hasen el-Basrî sözü olarak Salim b. Abdillah'tan selamı almak konusunda, İbrahim en-Nehâî'den aksırana teşmit ve selamı almak konusunda, nakil vardır. Yine Hasen el-Basrî'den O hoş görmemekle birlikte İbn Müseyyeb'den nakli kerih görmekle birlikte onun selamı kendisinin alması konusunda rivayeti vardır. İbn Müseyyeb'e hutbede aksıra teşmit soruldu, o bunu yasakladı. İbn Sirin ima olarak selamı alır ve konuşmazdı.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Beyhakî, Sünen-i Kebir, Cumu'a 5914, 6/370
Senetler:
0. Mürsel (Mürsel)
1. Ebu Said Hasan el-Basrî (Hasan b. Yesâr)
2. Ebu Abdullah Hişam b. Hassan el-Ezdi (Hişam b. Hassan)
3. Ebu Said İbrahim b. Tahman el-Herevî (İbrahim b. Tahman b. Şube)
4. Muhammed b. İdris eş-Şafii (Muhammed b. İdris b. Abbas b. Osman)
5. Rabi' b. Süleyman el-Murâdî (Rabi' b. Süleyman b. Abdülcebbâr b. Kâmil)
6. Muhammed b. Yakub el-Ümevî (Muhammed b. Yakub b. Yusuf b. Ma'kil b. Sinan b. Abdullah)
7. Ebu Zekeriyya Yahya b. Ebû İshak en-Nîsâbûrî (Yahya b. İbrahim b. Muhammed b. Yahya b. Sahnûye)
Konular:
Adab, hapşıran kişiye hayır duada bulunulmalı
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
KTB, CUMA
KTB, NAMAZ,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
12467, T000512
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ عُقَيْلٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ قَالَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ أَنْصِتْ فَقَدْ لَغَا » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنِ ابْنِ أَبِى أَوْفَى وَجَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَيْهِ عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ. كَرِهُوا لِلرَّجُلِ أَنْ يَتَكَلَّمَ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ وَقَالُوا إِنْ تَكَلَّمَ غَيْرُهُ فَلاَ يُنْكِرْ عَلَيْهِ إِلاَّ بِالإِشَارَةِ . وَاخْتَلَفُوا فِى رَدِّ السَّلاَمِ وَتَشْمِيتِ الْعَاطِسِ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ: فَرَخَّصَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ فِى رَدِّ السَّلاَمِ وَتَشْمِيتِ الْعَاطِسِ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ. وَهُوَ قَوْلُ أَحْمَدَ وَإِسْحَاقَ . وَكَرِهَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنَ التَّابِعِينَ وَغَيْرِهِمْ ذَلِكَ. وَهُوَ قَوْلُ الشَّافِعِىِّ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Leys, ona Ukayl, ona ez-Zührî, ona Said b. Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Cuma günü imam hutbe verirken (yanındakine) ''sus'' diyen, boş konuşmuştur.
Bu konuda İbn Ebu Evfâ ve Câbir b. Abdullah'tan da hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Hureyre hadisi, hasen-sahih bir hadistir. İlim ehli nezdinde amel, buna göredir. Onlar, imam hutbe verirken kişinin konuşmasını kerih görüp ''şayet başkası konuşursa sadece işaretle (tepki verebilir)'' demişlerdir. (Aynı zaman ulema), imam hutbe verirken selamı alma ve aksırana ''yarhamukellâh'' deme hususunda da ihtilaf etmiştir. Bir kısım ilim ehli, imam hutbe verirken selam alma ve aksırana ''yarhamukellâh'' deme hususunda ruhsat tanımıştır ki bu, Ahmed (b. Hanbel) ve İshak (b. Râhûye)'nin de görüşüdür. Tâbiînden ve başkalarından bir kısım ilim ehli ise, bunu kerih görmüştür ki bu, Şâfiî'nin de görüşüdür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 16, 2/387
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
3. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
4. Ebu Halid Ukayl b. Halid el-Eylî (Ukayl b. Halid b. Ukayl)
5. Ebu Haris Leys b. Sa'd el-Fehmî (Leys b. Sa'd b. Abdurrahman)
6. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hitabet, Hutbe
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
KTB, NAMAZ,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
35069, MU000235
Hadis:
وَحَدَّثَنِى عَنْ مَالِكٍ أَنَّهُ بَلَغَهُ أَنَّ رَجُلاً عَطَسَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ فَشَمَّتَهُ إِنْسَانٌ إِلَى جَنْبِهِ فَسَأَلَ عَنْ ذَلِكَ سَعِيدَ بْنَ الْمُسَيَّبِ فَنَهَاهُ عَنْ ذَلِكَ وَقَالَ لاَ تَعُدْ .
Tercemesi:
Bize Malik’in haber verdiğine göre ona şöyle (bir rivayet) ulaşmıştır: “Cuma günü imam hutbe okurken bir adam hapşırdı ve hemen yanıbaşındaki bir adam “Yerhamukallah/Allah seni bağışlasın” dedi. Bu hususu Said b. el-Müseyyeb’e sorunca o, (hutbe esnasında hapşırana “Yerhamukallah/Allah seni bağışlasın” demenin) caiz olmadığını söyledi ve “Bir daha yapma” dedi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İmam Mâlik, Muvatta', Cumua 235, 1/35
Senetler:
1. Said b. Müseyyeb el-Kuraşî (Said b. Müseyyeb b. Hazn b. Ebu Vehb)
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA
Öneri Formu
Hadis Id, No:
277378, N001403-2
Hadis:
أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْمَلِكِ بْنُ شُعَيْبِ بْنِ اللَّيْثِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ جَدِّى قَالَ حَدَّثَنِى عُقَيْلٌ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ قَارِظٍ وَعَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ أَنَّهُمَا حَدَّثَاهُ أَنَّ أَبَا هُرَيْرَةَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « إِذَا قُلْتَ لِصَاحِبِكَ أَنْصِتْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَالإِمَامُ يَخْطُبُ فَقَدْ لَغَوْتَ » .
Tercemesi:
Bize Abdulmelik b. Şuayb b. Leys b. Sa'd, ona babası (Şuayb b. Leys b. Sa'd), ona dedesi (Leys b. Sa'd), ona Ukayl (b. Halid el-Eylî), ona İbn Şihab (ez-Zührî), ona Ömer b. Abdülaziz, ona Abdullah b. İbrahim b. Kâriz T Said b. Müseyyeb, onlara da Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur:
"Cuma günü imam hutbe irat ederken yanındakine 'sus' dersen muhakkak ki hutbenin saygınlığına aykırı, gereksiz ve boş bir iş yapmış olursun."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Nesâî, Sünen-i Nesâî, Cumua 22, /2179
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. İbn Ebu Kâriz İbrahim b. Abdullah el-Kinanî (İbrahim b. Abdullah b. Kâriz b. Halid)
3. Ebu Hafs Ömer b. Abdulaziz el-Ümevî (Ömer b. Abdulaziz b. Mervan b. Hakem b. Ebu As)
4. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
5. Ebu Halid Ukayl b. Halid el-Eylî (Ukayl b. Halid b. Ukayl)
6. Ebu Haris Leys b. Sa'd el-Fehmî (Leys b. Sa'd b. Abdurrahman)
7. Ebu Abdülmelik Şuayb b. Leys el-Fehmî (Şuayb b. Leys b. Sa'd b. Abdurrahman)
8. Ebu Abdullah Abdulmelik b. Şuayb el-Fehmî (Abdulmelik b. Şuayb b. Leys b. Sa'd)
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
KTB, CUMA
عبد الرزاق عن معمر عن قتادة قال : إذا عطس إنسان في الجمعة فحمد الله ، وأنت تسمعه وتسمع الخطبة ، فلا تشمته ، وإن لم تسمع الخطبة أيضا فلا تشمته.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
69040, MA005435
Hadis:
عبد الرزاق عن معمر عن قتادة قال : إذا عطس إنسان في الجمعة فحمد الله ، وأنت تسمعه وتسمع الخطبة ، فلا تشمته ، وإن لم تسمع الخطبة أيضا فلا تشمته.
Tercemesi:
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Abdürrezzak b. Hemmam, Musannef, Cum'a 5435, 3/226
Senetler:
()
Konular:
Cuma namazı, hutbe ile namaz arasında konuşma
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, dinlerken bir şeyle meşgul olmamak
Hutbe, Hapşırma, hutbe esnasında hapşırmak
KTB, ADAB
KTB, CUMA