99 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Muhammed b. Kesîr, ona Hemmâm, ona Katade, ona Safiyye bt. Şeybe, ona da Hz. Aişe şöyle demiştir: Hz. Peygamber (sav), bir sa' su ile gusleder (yıkanır), bir müd su ile de abdest alırdı. [Ebu Davud, Bu hadisi, Ebân da Katade'den nakletmiş (ve bu rivayette Katade), Ben Safiyye'den işittim demiştir.]
Açıklama: Sa' ve müd, Rasulullah (sav) döneminde kullanılan ölçü türlerindendir. Söz konusu ölçü birimleri bölgeler ve dönemlere göre farklı hesaplansa da dört müd, bir sa' etmekte ve bir sa'ın yaklaşık 3 litreye karşılık geldiği kabul edilmektedir.
Bize Ahmed b. Muhammed b. Hanbel, ona Hüşeym, ona Yezid b. Ebu Ziyad, ona Salim b. Ebu'l-Ca'd, ona da Cabir şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav), bir sa' su ile gusleder (yıkanır), bir müd su ile de abdest alırdı."
Açıklama: Sa' ve müd, Rasulullah (sav) döneminde kullanılan ölçü türlerindendir. Söz konusu ölçü birimleri bölgeler ve dönemlere göre farklı hesaplansa da dört müd, bir sa' etmekte ve bir sa'ın yaklaşık 3 litreye karşılık geldiği kabul edilmektedir.
Bize Muhammed b. Sabbah el-Bezzar, ona Şerik, ona Abdullah b. İsa, ona Abdullah b. Cebr, ona da Enes şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) iki rıtl su ile abdest alır, bir sa' su ile de guslederdi (yıkanırdı)." [Ebu Davud şöyle demiştir: Bu hadisi aynı zamanda Yahya b. Adem, Şerik'ten (Abdullah b. Cebr yerine) 'İbn Cebr b. Atik' diyerek rivayet etmiştir. Yine aynı hadisi Süfyan, Abdullah b. İsa'dan, bana Cebr b. Abdullah rivayet etti, ifadesiyle nakletmiştir.] [Ebu Davud şöyle demiştir: Şube, bana Abdullah b. Abdullah b. Cebr, ona da Enes rivayet etti diyerek rivayet etmiştir. Ancak Şube, hadiste bir mekkûk su ile abdest alırdı demiştir.] [Yine Ebu Davud şöyle dedi: Ben, Ahmed b. Hanbel'i, bir sa', beş 'rıtl'dır derken işittim.] [Ebu Davud şöyle dedi: Bu miktarda olan sa', İbn Ebu Zî'b'in sa'ıdır. İbn Ebu Zî'b'in sa'ı da Hz. Peygamber'in (sav) sa'ıdır.]
Açıklama: Sa' ve müd, Hz. Peygamber (sav) döneminde kullanılan ölçü türleridir. Dört müd, bir sa'ya karşılık gelmekte ve farklı değerlendirmeler olmakla birlikte bir sa'ın yaklaşık 3 litreye denk olduğu kabul edilmektedir. Hadisin Şube tarikinde geçen 'mekkûk' ise eski bir hacim ölçüsüdür ve 1,5 Haremeyn sa'ına denk olduğu bilgisi kaynaklarda yer almaktadır (bk. Cengiz Kallek, "Mekkûk", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi [Erişim 04 Kasım 2019]).
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona İbn Uleyye; (T) Bize Ali b. Hucr, ona İsmail, ona Ebu Reyhâne, ona da Sefine'nin -ki Ebu Bekir onun için Rasulullah'ın ashabındandır demiştir- naklettiğine göre; "Rasulullah (sav) bir sa' su ile gusleder (ve yıkanır), bir müd su ile abdest alırdı." [Müslim diyor ki: İbn Hucr rivayetinde ya da onu bir müd su temizlerdi ilavesi bulunmaktadır]. [İsmail b. Uleyye veya Ebu Reyhâne; o yaşlandı ve artık onun hadisine güvenemez oldum demiştir.]
Açıklama: Hadisle ilgili yapılan son açıklamada Ebu Reyhâne'nin mi yoksa Sefine'nin kastedildiği konusunda şârihlerin farklı görüşleri bulunmaktadır. Her hâlükârda yaşlanınca ihtilâta uğramış, yani belli bir dönemden sonra hafızasında bozulma ortaya çıkan bir râvinin isnadda yer alması nedeniyle Müslim bu hadisi mütâbaat cinsinden olmak üzere, konu ile ilgili asıl rivayetlerin ardından nakletmiştir (meselâ bk. Kâdı İyâz, İkmâlü'l-Mu'lim, thk. Yahya İsmail, Mansûre: Dârü'l-Vefâ, 1419/1998, 2/167).
Bize Musa, ona Ebu Avane, ona Ebu Bişr, ona Yusuf b. Mâhek ona da Abdullah b. Amr şöyle rivayet etmiştir: Katıldığımız bir seferde Hz. Peygamber (sav) bir ara bizden geride kalmış ve sonra bize yetişmişti. Bu arada ikindi namazının vakti girmiş, edâsı için az zaman kalmıştı. Biz de abdest alıp ayaklarımızı mesh etmeye başlamıştık ki Hz. Peygamber (sav) yüksek sesle, iki veya üç kez "ateşte yanacak şu topuklara yazık!" diye seslendi.
Açıklama: Hz. Peygamber (sav), ashâbı acele ettikleri için mesh eder gibi az su kullanmaları nedeniyle uyarmıştır (Bk. İbn Hacer, Fethu'l-Bârî, Beyrut: Dârü'l-Marife, 1379, I, 265).
Bize Amr b. Ali, ona Yahya, ona Şube'den rivayet edildiğine göre Abdullah b. Abdullah b. Cebr şöyle demiştir: Enes b. Malik'i şöyle derken işittim: "Rasulullah (sav) bir mekkûk su ile abdest alır, beş mekkûk su ile guslederdi."
Açıklama: Mekkûk, Hz. Peygamber (sav) zamanında kullanılan bir su kabı ve hacim ölçüsüdür (ayrıntılı bilgi için bk. Cengiz Kallek, "Mekkûk", TDV İslâm Ansiklopedisi [Erişim 30.03.2019]).
Bize Muhammed b. Beşşar, ona Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Habib el-Ensari, ona Abbad b. Temim, ona ninesi Ümmü Umare şöyle demiştir: "Rasulullah (sav), içinde bir müddün üçte ikisi kadar su bulunan bir kaptan abdest almıştır."
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Muhammed rivayet etti 'bize tahdis etti' anlamında bir lafızla Şube'den nakletti. Ona Şube, ona Habib şöyle rivayet etmiştir: Abbad b. Temim'in naklettiğine göre ninesi Ümmü Umare bt. Ka'b şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) abdest almak istedi. Kendisine bir müddün üçte ikisi kadar bir kabın içerisinde su getirildi." [Şube şöyle demiştir: Hz. Peygamber'in (sav) iki kolunu yıkadığı ve onları ovaladığı, kulaklarının içini meshettiğini (hakkında bilginin Habib'ten gelen haberde yer aldığını) biliyorum ama dışını meshedip meshetmediğini (hakkında bir bilginin bu hadiste nakledildiğini) bilmiyorum.]
Bize Ebu Nuaym, ona Mis'ar, ona da İbn Cebr'in rivayet ettiğine göre Enes b. Malik şöyle demiştir: "Rasulullah (sav), bir sa' ile beş müd miktarı arasında bir suyla yıkanır, bir müd su ile de abdest alırdı.
Açıklama: Sa' ve müd, Rasulullah (sav) döneminde kullanılan ölçü türlerinden olup dört müd, bir sa' etmekte ve farklı değerlendirmeler bulunmakla birlikte bir sa'ın yaklaşık 3 litreye karşılık geldiği kabul edilmektedir.